T.C. AKSARAY VALİLİĞİ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED HİZMETLERİ ŞUBESİ GÖREV VE UYGULAMALARI İdris DEMİRBAŞ Çevre Mühendisi.

T.C. AKSARAY VALİLİĞİ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED HİZMETLERİ ŞUBESİ GÖREV VE UYGULAMALARI İdris DEMİRBAŞ Çevre Mühendisi

SUNUM İÇERİĞİ ÇED Hizmetleri ve Çevre İzinleri İşleri Şubesi’nin Görevleri ÇED Yönetmeliği’nin Tarihsel Gelişimi ÇED’in Amacı ÇED Yönetmeliği Uygulamaları – Ek-1 Prosedürü – Ek-2 Prosedürü 5. ÇED İzleme ve Kontrol Çalışmaları 6. ÇED Uygulamalarında Karşılaşılan Güçlükler 7. Çözüm Önerileri 8. Sağlanan Faydalar

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME (ÇED) HİZMETLERİ VE ÇEVRE İZİNLERİ İŞLERİ ŞUBESİ’NİN GÖREVLERİ
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliğinin EK-1 listesinde yer alan çevresel etki değerlendirmesi uygulanacak projelerin süresi içerisinde halkın bilgilendirilmesi ile ilgili koordinasyonu sağlamak, Seçme, eleme kriterlerine tabi projelere ilişkin uygulanacak işlemlerle ilgili olarak İl Müdürlüğü’nce iş ve işlemleri yapmak, Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü görev alanına giren konulara ilişkin olarak değerlendirmek ve sonuçlandırmak,

Çevre kirliliğini önleme ve çevre kalitesini iyileştirmeye yönelik her türlü faaliyet ile bunlarla ilgili bütün konularda uygulama ve izleme süreçlerini yürütmek, gerekli tedbirleri almak ve aldırmak; tesis ve faaliyetleri denetlemek, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği gereği karar verilen projelerin inşaat/gerçekleşme, işletme ve işletme sonrasında Yönetmelik hükümlerine göre izlenmesi ve kontrolünü yapmak, yaptırmak ve gerekli koordinasyonu sağlamak,

Bakanlıkça belirtilen format doğrultusunda İl genelinde çevre durum raporlarının, İl çevre sorunları ve öncelikleri envanterinin İl’e ait çevre değerleri ve kirlilik haritalarını hazırlamak, sonuçlarından Bakanlığa bilgi vermek, Bakanlıkça oluşturulacak ÇED veri tabanına veri girişini sağlamak,

Mahalli Çevre Kurullarının çalışmalarını takip etmek ve yönlendirmek. Stratejik çevresel değerlendirme ile ilgili işlerin izlenmesi için Bakanlıkça verilecek iş ve işlemleri yapmak, yaptırmak ve Bakanlık ile koordinasyonu sağlamak. Görev alanına giren faaliyetleri izlemek ve denetlemek. İl Müdürü tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED)
Projelerin; Çevreye olabilecek olumlu ya da olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, Olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da en aza indirilmesi, Yer ve teknoloji alternatiflerinin değerlendirilmesi sürecidir.

ÇED YÖNETMELİĞİ’NİN TARİHSEL GELİŞİMİ
ÇED Yönetmeliği tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 10. maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tarihli ve Sayılı ÇED Yönetmeliği, Çevre Kanunu'nun yürürlüğe girmesinden 10 yıl sonra yayımlanan ilk ÇED Yönetmeliği, gerçekleştirmeyi planladıkları faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek kamu veya özel sektöre ait kurum, kuruluş ve işletmelerin yatırım kararlarının çevre üzerinde yapabilecekleri tüm etkilerin belirlenerek değerlendirilmesi, tespit edilen olumsuz etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi ve alternatiflerin değerlendirilmesini amaçlamaktadır.

Tarihli ve Sayılı ÇED Yönetmeliği, ÇED Yönetmeliği, “ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan gelen talepler, uygulamalardan elde edilen tecrübeler ve 1985 tarihli AB ÇED Direktifi'ni değiştiren, 14/03/1997 tarihinde AB Resmi Gazetesi'nde yayımlanan Direktife uyumlaştırmalar doğrultusunda revize edilerek 23/06/1997 tarihli ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Tarihli ve Sayılı ÇED Yönetmeliği, Ülkemizin, 1999 yılında Avrupa Birliği'ne girme sürecinde aday ülke statüsü kazanması, Birliğin mevzuatına uyum çalışmalarına hız kazandırmıştır. AB Komisyonu'nca yayımlanan Katılım Ortaklığı Belgesinde de hangi mevzuatın hangi süre içerisinde uyumlaştırılmasının beklendiği açıklanmıştır. Bu belgede, ÇED Yönetmeliği, “kısa vadeli öncelikler” arasında yer almış olup, bu doğrultuda, 2001 tarihli “AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı” yürürlüğe girmiştir.

Tarihli ve Sayılı ÇED Yönetmeliği, Çevre başlığı altındaki yatay mevzuat bölümünde, 1997 tarihli ÇED Yönetmeliği'nin AB ÇED Direktifi doğrultusunda uyumlaştırılması, “kısa vadeli öncelik” olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan ve ilgili tüm kuruluşların ve meslek odalarının görüşü alınan ÇED Yönetmeliği Taslağı hakkında AB Komisyonu ile Brüksel'de görüşmeler yapılmış, AB mevzuat uyumunun tüm gereklilikleri tartışılarak ve ulusal öncelikler de göz önüne alınarak revizyon çalışmaları tamamlanmıştır. ÇED Yönetmeliği, 06/06/2002 tarihli ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

16/12/2003 Tarihli ve Sayılı ÇED Yönetmeliği, Dördüncü ÇED Yönetmeliği, bir önceki Yönetmelikten sadece bir yıl sonra yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik maddelerinde çok büyük farklılıklar olmadığı görülmektedir. Yönetmeliğin amaç, kapsam ve dayanak maddelerinde 2002 tarihli yönetmelikten bir farklılık bulunmamaktadır.

16/12/2003 Tarihli ve Sayılı ÇED Yönetmeliği, Bu yönetmelikte bazı yeni tanımlara yer verilmiştir. İlk defa “çevresel durum değerlendirme raporu” ve “kapsam ve özel format belirleme toplantısı” tanımları yer almaktadır. Buna göre çevresel durum değerlendirme raporu; “ÇED Yönetmeliği'nin ilgili hükümlerine uymadan işletmeye geçmiş mevcut faaliyetler için gerekli çevresel önlemlerin alınmasını sağlamak amacıyla hazırlanan teknik rapor” olarak, kapsam ve özel format belirleme toplantısı ise “ÇED sürecine tabi projeler için halkın katılımı toplantısından sonra yapılacak toplantı” olarak tanımlanmıştır. Önceki yönetmelikte yer alan ÇED Ön Araştırması Raporu ise bu yönetmelikte proje tanıtım dosyası olarak adlandırılmaktadır.

Tarihli ve Sayılı ÇED Yönetmeliği, Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde yürütülen çalışmalar çerçevesinde hazırlanan Ulusal Programda, ÇED uygulamalarının güçlendirilmesi ve gerekli eğitim programlarının gerçekleştirilmesi hususu kısa ve orta vadeli hedefler arasında yer aldığından, 2008 ÇED Yönetmeliği ile; AB mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında, AB ÇED Direktifi dikkate alınarak, halkın bilgilendirilmesi sürecinin güçlendirilmesi, Bakanlık bünyesinde oluşturulan İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından nihai edilen ÇED Raporunun halkın görüşüne açılmasının sağlanması, halk ve ilgili halk tanımlarının yönetmelik hükümlerinde yer alması, 2003 yönetmeliğinde yer alan çevresel durum değerlendirme raporu hazırlama yükümlülüğünün kaldırılması ile Ek-I ve Ek-II Listelerinde eşik değerlerin Direktif ekleri ile uyumlaştırılması amaçlanmıştır.

ÇED’İN AMACI Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED),
Ekonomik ve sosyal gelişmeyi önlemeden, Çevre değerlerini ekonomik politikalar karşısında koruyarak, Planlanan bir faaliyetin yol açabileceği bütün olumsuz çevresel etkilerin önceden tespit edilerek, gerekli önlemlerin alınmasını sağlamaktır.

ÇED’İN AMACI Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), kalkınmanın bir gereği olan faaliyetlerin çevre üzerinde olabilecek olumsuz etkilerini daha baştan belirleyebilmek ve bu olumsuzlukları ortaya çıkmadan önlemek için gerekli önlemleri tespit etmek ve böylelikle kalkınmanın sürdürülebilirliğinin sağlanması için geliştirilmiş olup, 1970 yılından beri dünyada kullanım alanı bulmaktadır. Ülkemizde ise, 1983’de Çevre Kanunu’nun çıkarılmasıyla, Çevre Bakanlığı’nın politikasının ana unsurlarından birisi; salt kirlenme sonrası temizleme yerine, günümüzde kabul gören çağdaş yaklaşımla, tamamlayıcı fonksiyon olarak kirlenmeden önce araştırma ve inceleme yaparak gerekli tedbirleri almak ve aldırmak olmuştur.

ÇED’İN AMACI Çevresel Etki Değerlendirmesi’nin (ÇED) en önemli amaçlarından biri de; kirlenme sonrası temizleme yerine, günümüzde kabul gören çağdaş yöntemlerle, kirlenmeden önce araştırma ve inceleme yaparak gerekli tedbirleri almak, aldırmak ve sürdürebilir kalkınmayı sağlanmaktır. Ülkemizde ÇED; 07 Şubat 1993 tarihinden itibaren uygulanmaktadır. Bu tarihten önce yapılan ya da izin, ruhsat almış, projesi onaylanmış olan faaliyetlere uygulanmaz.

ÇED İZİN DEĞİL, İŞLEMDİR. !!!
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), plan yaparken yardımcı olur. Gereksiz zaman israfını önler, yatırımcıyı yönlendirir. Amaca ulaşmak için önemli bir araçtır. ÇED bir izin değildir, bir izin belgesi değildir, bir ön incelemedir, bir işlemdir, bir karardır. Ortalama % 95 civarında AB mevzuatına ve direktiflere uygundur.

ÇED İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER
Çevre konusundaki kanun ve yönetmeliklerinin sayısı 50 civarındadır. ÇED Yönetmeliği yatay mevzuattır. Diğer yönetmelikler ise (Hava Kalitesi, Atık Yönetimi, Sanayi Kirliliği Denetimi Ve Risk Yönetimi, Gürültü Kirliliği, Su Kalitesi, Doğal Kaynakların Korunması, Kimyasallar vb…) dikey mevzuattır. Bu nedenle, ÇED Yönetmeliği en önemli yönetmelik konumundadır. ÇED Raporu hazırlanırken faaliyetin yeri, türü ve özelliğine göre format belirlenir. Belirlenen formata göre hazırlanan rapor, nihai edilir ve rapor taahhüt edilir. Daha sonra, bu taahhüt edilen raporlar, merkez ve il teşkilatları tarafından taahhütlerin yerine getirilip getirilmediği hususunu değerlendirmek için mahalline gidilerek izlenir.

Ülkemizde uygulanan ÇED Yönetmeliği, diğer bakanlıkların mevzuatlarında da alınacak izin prosedürünün ilk adımı olması nedeniyle önemlidir. Tüm yatırımlar için izin, onay ve/veya ruhsat almadan önce ÇED Yönetmeliği’ne göre karar/görüş alınması gerekmektedir. ÇED kararı olmadan; İşyeri Açma ve Çalıştırma Yönetmeliğine Göre İşyeri Açma İzni Çevre (Emisyon veya Deşarj) İzni ve Çevre Lisansı, Maden Kanununa Göre İşletme İzni, Orman Kanununa Göre Arazi Tahsis İzni, Hazine Müsteşarlığının Yönetmeliğine Göre İthalat İzni, EPDK Yönetmeliğine Göre Lisans İzni, vb. İZİNLER VERİLMEMEKTEDİR.

ÇED YÖNETMELİĞİ Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu ile Proje Tanıtım Dosyası’nın hangi tür projeler için isteneceği ve içereceği konuları, Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde uyulacak idari ve teknik usul ve esasları, Çevresel Etki Değerlendirmesi için Kapsam Belirleme ve İnceleme Değerlendirme Komisyonunun oluşturulması ile ilgili çalışmaları, Yönetmelik kapsamına giren projelerin işletme öncesi, işletme aşaması ve işletme sonrası dönemde izlenmesi ve denetlenmesini, Çevresel Etki Değerlendirmesi sisteminin, çevre yönetiminde etkin ve yaygın biçimde uygulanabilmesi ve kurumsal yapısının güçlendirilmesi için gerekli eğitim çalışmalarını KAPSAMAKTADIR.

ÇED, gelişmiş toplumlara özgü bir süreçtir. ÇED teknik ve bilime dayalı çevre yönetiminin temel taşlarındandır. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği kapsamında projeler, EK-I ve EK-II Listesi olarak iki grupta toplanmıştır. ÇED Yönetmeliği, EK-I ve EK-II Listeleri, AB 97/11/ec direktifi göz önüne alınarak hazırlanmıştır.

ÇED SÜRECİ 5 Temel Aşama Seçme - Eleme Kapsamlaştırma Değerlendirme
Karar İzleme – Kontrol

ÇED SÜRECİ’NİN PRENSİPLERİ
Planlama sürecine entegrasyon Mümkün olan en erken aşamada diyalog Sorumluluk Karar verme Halkın katılımı Esneklik Demokrasi

Planlama Sürecine Entegrasyon ÇED süreci, çevresel konuların dikkate alınmasını sağlamak için, planlama süreciyle bütünleştirilmelidir. Erken Diyalog ÇED karar verme sürecinin mümkün olan en erken aşamasında uygulanmalıdır. Proje sahibi tercihen, projenin gerçekleştirilmesi kararı verilir verilmez çevre ile ilgili uzmanlarla diyaloğa geçmelidir. Sürecin doğru şekilde çalışması açısından, ÇED çalışmasında kullanılacak verilerin projenin hazırlanması sırasında elde olacağı şekilde bir zamanlama gereklidir.

Sorumluluk Proje sahibi, proje hedefleri gerçekleştirilirken etkileri azaltmak açısından en iyi konumda bulunduğu için, ÇED raporunu hazırlamakla sorumludur. Proje sahibi, çevresel hedeflerin gerçekleştirilmesinden sorumlu olan kamu kurumlarıyla işbirliği içinde olmalıdır. Karar verme Uygulama konusunda kararlı bir siyasi irade ve bilginin doğru kullanımı etkili bir ÇED süreci için gereklidir. Aksi takdirde, ÇED süreci ve bu süreç ile proje hazırlama süreci arasındaki bağlantı tüm paydaşların açık, geniş ve şeffaf katılımıyla çok başarılı şekilde yürütülse bile, bunun karar verme üzerindeki etkileri zayıf olabilir.

Halkın katılımı ÇED süreci hem teknik tahmin çalışmalarını, hem de ilgili kurum ve kuruluşlarla etkin katılım ve görüş alış verişini içermelidir. Halkın ÇED sürecine katılımı da sağlanmalı ve ilgili ve etkilenen gruplar projelerin ÇED sürecindeki adımlardan ve katılım fırsatlarından haberdar olmalıdır. ÇED sürecinin sonuçları bu grupların anlayabileceği şekilde duyurulmalıdır. Esneklik ÇED süreci ilgili tarafların katılımından sağlanan girdilere uygun şekilde cevap verebilmelidir. Aynı zamanda farklı proje tipleri için gerekebilecek değişik ihtiyaçları karşılayabilmelidir. ÇED süreci bu nedenle aşamalandırma ve örgütlenme açısından esnek olmalıdır.

Demokrasi ÇED’in bir ülkede projelere ilişkin karar verme sürecindeki demokrasi düzeyini yükseltebileceği görülmektedir. ÇED’in katılımsal süreci sonucunda değişik sektörler ile kamu kurumları ve halk arasında temin edeceği bağ ve tutarlılık nihai olarak bu iyileşmeyi sağlayabilir.

ÇED SÜRECİ - YETKİ ÇED sürecinin (Ek-1 Listesi) yürütme yetkisi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’ndedir. Seçme Eleme sürecinin (Ek-2 Listesi) yürütme yetkisi ise Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri’ndedir.

ÇED YÖNETMELİĞİ EK-I PROSEDÜRÜ
EK-I’ de yer alan projelere, EK-II’ de bulunup ÇED Gereklidir Kararı verilen projelere, Bu Yönetmelik kapsamında ya da kapsamı dışında bulunan projelere ilişkin kapasite artırımı ve/veya genişletilmesi halinde, kapasite artışı toplamı bu Yönetmeliğin EK-I’inde belirtilen eşik değer veya üzerindeki projelere, UYGULANIR

ÇED SÜRECİ EK-1 Projeleri & Seçme/Elemeden Gelen Ek 2 Projeleri
ÇED BAŞVURU DOSYASI ile Bakanlığa Başvuru Yapılır. Proje başvurusu, ÇED Süreci Katılımı için Zaman Planı ve İletişim Bilgileri Halka Duyurulur. Proje Tanıtım Dosyasının İncelenmesi (3 İŞGÜNÜ) İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu’nun oluşturulması. Halkın Katılımı ve Kapsam Belirleme Toplantısı’nın tarih ve yerinin belirlenmesi. Proje sahibi, toplantı tarihini, saatini, yerini ve konusunu belirten bir ilanı ulusal düzeyde yayımlanan bir gazete ile o yörede yayımlanan yerel bir gazetede toplantı tarihinden en az 10 gün önce yayınlatır. Halkın Katılımı Toplantısı Kapsam ve Özel Format Belirleme Komisyonu’nun toplanması. Özel Format belirlenirken Halkın Katılımı Toplantısı’nın çıktılarına göre Format verilmesi. Proje Sahibine Özel Format verilmesi. (1 yıl içerisinde rapor sunulmak zorundadır.)

Yatırımcının ÇED Raporunu Sunması
Raporun Formata uygunluğunun incelenmesi Format ile uyumsuz rapor. (Düzeltme için geri gönderilir) Format ile uyumlu rapor Rapor için çoğaltma istenmesi ve Raporun internet aracılığı ile ya da İl Müdürlüklerinde halkın görüşüne açılması. Düzeltmelerin ardından raporun Bakanlık’a sunulması. İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu çalışmaları. Halkın Görüş ve Önerileri tüm ÇED Süreci Boyunca dikkate alınır. Ayrıca verilen ÇED Kararı için halkın mahkemeye başvurma hakkı vardır. Rapor Nihai Edilir Nihai edilen ÇED Raporu 10 gün süreyle Valilikte Halkın Görüşüne açılır. ÇED Olumsuz Kararı ÇED Olumlu Kararı 7 yıl içinde yatırıma başlanılmalı

ÇED SÜRECİ İÇERİSİNDE HALKIN KATILIMI
ÇED Başvurusu Proje Tanıtım Genel Formatı Valiliğe Gönderilir ve Valilik Halka ÇED Süreci’nin başladığını ve ÇED Süreci tamamlanana kadar halkın görüş ve önerilerini Bakanlığa iletebileceğini duyurur. Halkın Katılımı’nın Başlaması Halkın Katılımı Toplantısı tarihi ve yeri 10 gün önce ilgili halka duyurulur. HALKIN KATILIMI TOPLANTISI Halk ile Yüz-Yüze Görüşme Bilgilendirme, Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı ÇED Raporu Bakanlığa Sunulur ÇED Raporu Halkın Görüşüne Açılır İnceleme Değerlendirme Çalışmaları Tamamlanır ve ÇED Raporu NİHAİ Edilir ÇED Kararı Verilirken Halkın Görüşlerinin Dikkate Alınması NİHAİ ÇED Raporu 10 Gün Süreyle Valilikte Halkın Görüşüne Açılır ÇED OLUMLU/OLUMSUZ KARARI ÇED KARARI HALKA DUYURULUR ÇED KARARI HAKKINDA HALKIN MAHKEMEYE BAŞVURU HAKKI SAKLIDIR.

ÇED BAŞVURU DOSYASININ HAZIRLANMASI
ÇED Yönetmeliği EK-III’ de yer alan Proje Tanıtım Genel Formatında yer alan ana başlıklardan; Projenin tanımı ve amacı, Proje için seçilen yerin konumu, Proje yeri ve etki alanının çevresel özellikleri, Önemli çevresel özellikler ve alınacak önlemler, Halkın katılımı, konularında hazırlanan başvuru dosyası ile Bakanlığa başvurulur.

UYGUNLUK YÖNÜNDEN İNCELEME
Bakanlığa sunulan başvuru dosyası EK-III’de yer alan Proje Tanıtım Genel Formatı esas alınarak incelenir. Eksik hazırlanan dosya tamamlanmak üzere iade edilir.

İNCELEME - DEĞERLENDİRME KOMİSYONUNUN OLUŞTURULMASI
Başvuru dosyasında yer alan bilgiler göz önünde bulundurularak Kapsam Belirleme, İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu (İDK) üyeleri belirlenir, Başvuru dosyası üye sayısı kadar çoğaltılır, (Söz konusu işlemlerin gerçekleştirilmesi için süre 3 iş günüdür) İDK üyelerine halkın katılımı toplantısı, kapsam ve özel format belirleme toplantısının tarihlerini ve yerini belirten bir yazı gönderilir.

ÇED SÜRECİNE HALKIN KATILIMI TOPLANTISI
Komisyonun kapsam ve özel format belirleme toplantısından önce yatırımcı tarafından “ÇED Sürecine Halkın Katılımı Toplantısı” düzenlenir, Toplantı tarihi Bakanlıkça mutabakat sağlanarak belirlenir, Toplantı yeri ve saati Valilik ve yatırımcı tarafından belirlenir, Toplantı tarihi, yeri ve konusu yatırımcı tarafından ulusal düzeyde yayımlanan bir gazete ile o yöreye ait yerel bir gazetede toplantı tarihinden en az 10 gün önce ilan edilir.

KAPSAM BELİRLEME VE ÖZEL FORMAT VERİLMESİ
Komisyonun Toplantısında; Projenin değerlendirmesi yapılır, Halkın Katılımı Toplantısında belirlenen hususları da dikkate alarak proje için “Özel Format” hazırlama çalışmaları başlatılır. ÇED Raporunun hangi meslek grubunca hazırlanacağı komisyonca belirlenir, Komisyonca belirlenen “ÇED Raporu Özel Formatı” yatırımcıya verir.

ÇED RAPORUNUN BAKANLIĞA SUNULMASI
Özel Formata göre hazırlanan ÇED Raporu bir dilekçe ekinde Bakanlığa sunulur, Bakanlıkça 3 işgünü içerisinde, ÇED Raporunun Özel Formata uygunluk incelemesi yapılır, Uygun bulunmayan ÇED Raporu yatırımcıya iade edilir. Uygun bulunan rapor üye sayısı kadar yatırımcı tarafından çoğaltılır, Çoğaltılan rapor, toplantı tarih ve yerini belirten bir yazı ile İDK üyelerine gönderilir.

İNCELEME-DEĞERLENDİRME KOMİSYONU ÇALIŞMALARI
Komisyon salt çoğunluk ile toplanır, Yönetmeliğin 12. maddesi çerçevesinde inceleme değerlendirme yapılır, Komisyonun çalışmaları İDK üyeleri tarafından imzalanan bir tutanak ile nihai edilir. Bu çalışmalar 10 işgünü içerisinde tamamlanır.

NİHAİ ÇED RAPORUNUN BAKANLIĞA SUNULMASI
Bir dilekçe ekinde; İDK tarafından belirlenen son şekli ile “2 adet Nihai ÇED Raporu”, Taahhütname, Noter tasdikli imza sirküleri, Bakanlığa sunulur. Nihai ÇED Raporu 10 iş günü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nde ve Bakanlık’ta halkın görüşüne açılır.

ÇED OLUMLU – ÇED OLUMSUZ KARARI
Bakanlıkça; İDK’nın görüşü dikkate alınarak 5 iş günü içerisinde “ÇED Olumlu” yada “ÇED Olumsuz” kararı verilir. Karar, komisyon üyelerine yazılı olarak bildirilir.

KARARIN HALKA DUYURULMASI
Bakanlıkça verilen karar, Valilik tarafından uygun araçlarla yöre halkına duyurulur.

YATIRIMA BAŞLAMA “ÇED Olumlu Kararı” alındıktan sonra en geç 7 yıl içerisinde yatırıma başlanılması gerekir.

ÇED YÖNETMELİĞİ EK-II PROSEDÜRÜ
EK II listesinde yer alan projelere, Bu Yönetmelik kapsamında ya da kapsamı dışında bulunan projelere ilişkin kapasite artırımı ve/veya genişletilmesi halinde, kapasite artış toplamı bu Yönetmeliğin EK-II’sindeki eşik değer veya üzerindeki projeler, UYGULANIR

EK-II PROSEDÜRÜ Proje Tanıtım Dosyası Ek IV‘e Göre Hazırlanır.
Proje Tanıtım Dosyası Valiliğe Sunulur, Valilik (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) Uygunluk Yönünden İnceler (5 İş Günü) Çed Prosedürü Uygulanır Çed Gerekli Değildir Kararı 5 Yıl İçerisinde Yatırıma Başlanmalı Proje Tanıtım Dosyasının Değerlendirilmesi (15 İş Günü) Valiliğin Karar Vermesi (5 İş Günü) Çed Gereklidir Kararı

PROJE TANITIM DOSYASININ HAZIRLANMASI
Proje Tanıtım Dosyası, EK-IV’de yer alan “Seçme Eleme Kriterleri”nde bulunan; Raporun teknik olmayan özeti, Projenin nitelikleri, Projenin yeri, Mevcut çevreye olası etkilerin nitelikleri, Projenin ve yerin alternatifleri, Sonuçlar, başlıklarını içerecek şekilde hazırlanır.

PROJE TANITIM DOSYASININ VALİLİĞE
(Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) SUNULMASI Bir dilekçe ekinde; ÇED Yönetmeliği EK-IV’e göre hazırlanan “3 adet Proje Tanıtım Dosyası”, Taahhütname, Noter tasdikli imza sirküleri, ile Valiliğe (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) başvurulur.

PROJE TANITIM DOSYASININ UYGUNLUK YÖNÜNDEN İNCELENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ
Valilik, Proje Tanıtım Dosyasını 5 iş günü içerisinde uygunluk yönünden inceler. Uygun bulunmayan Proje Tanıtım Dosyası proje sahibine iade edilir. Eksiklikleri Altı (6) ay içerisinde sunulmayan proje tanıtım dosyaları iade edilir, başvuru geçersiz sayılır.

PROJE TANITIM DOSYASININ UYGUNLUK YÖNÜNDEN İNCELENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ
Proje Tanıtım Dosyası 15 işgünü içerisinde EK IV‘de yer alan kriterler çerçevesinde incelenir ve değerlendirilir. Bu değerlendirme sırasında gerekli görülürse; Proje sahibinden ek bilgi talep edilebilir, İlgili kurum ve kuruluşlardan görüş alınabilir, Proje alanı yerinde tetkik edilebilir.

ÇED GEREKLİDİR – GEREKLİ DEĞİLDİR KARARI
Valilik; yapılan değerlendirmelerin sonucunda, 5 işgünü içerisinde “ÇED Gereklidir” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı verir. “ÇED Gerekli Değildir” kararı Bakanlığa ve Proje sahibine bildirilir. “ÇED Gereklidir” kararı verilen projelere ÇED (EK-I) prosedürü uygulanır.

KARARIN DUYURULMASI ÇED Gerekli Değildir Kararı Valilik tarafından ;
İlgili kurum ve kuruluşlara bildirilir, Uygun araçlarla yöre halkına duyurulur.

YATIRIMA BAŞLAMA “ÇED Gerekli Değildir” kararı verildiği tarihten itibaren 5 yıl içerisinde yatırıma başlanılmalıdır.

YETERLİK BELGESİ ÇED Yönetmeliği Madde 26’ya göre ÇED Başvuru Dosyası, ÇED Raporu veya Proje Tanıtım Dosyası hazırlayacak kurum ve kuruluşlar tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yeterlik Belgesi Tebliği ile birlikte Bakanlıktan Yeterlik Belgesi almakla yükümlüdürler. Yeterlik Belgesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yeterlik Belgesi Tebliği” ile düzenlenmiştir.

YETERLİK BELGESİ ÇED Başvuru Dosyası, Proje Tanıtım Dosyası hazırlama yetkisi belli şartları yerine getiren firmalara verilmektedir. Firmalar Yeterlik Belgesi Tebliği’nde yer alan şartları sağlamak suretiyle 3 yıl süreyle ÇED Yeterlik Belgesi almaya hak kazanırlar ve bu süre içerisinde mevcut şartlarını koruma mecburiyetleri vardır. Diğer taraftan firmalar ÇED sürecinde gerçekleştirdikleri performans üzerinden sürekli değerlendirilirler ve performansı belli bir seviyenin altına düşen firmanın Yeterlik Belgesi iptal edilir.

İZLEME VE KONTROL ÇALIŞMALARI
İzleme Kontrol çalışmaları ÇED sürecinin performansının denetlendiği aşamadır. İzleme ve kontrol çalışmalarında ÇED Raporu ve Proje Tanıtım Dosyası’ndaki taahhütlerine uymayarak çevreyi kirleten faaliyet sahiplerinin, taahhütleri kapsamında gerekli tedbirleri alması sağlanmakta olup, yatırımın takibi yapılmaktadır. Dolayısı ile yapılan çalışmalar çevre kirliliğinin önlenmesinde önemli katkı sağlamaktadır. ÇED Raporu ve Proje Tanıtım Dosyasındaki taahhütler ile ilgili izleme ve kontrol yapılmaz ise, ÇED Raporu ve Proje Tanıtım Dosyası içerisindeki bilgiler taahhütler manzumesi olarak kalacaktır.

Taahhütlere uymayanlar İdari Yaptırımlar ve Para Cezası ile cezalandırılır. ÇED Yönetmeliği Madde 19 gereği; ÇED Raporu veya Proje Tanıtım Dosyasında taahhüt edilen hususlara uyulmadığının tespit edilmesi durumunda söz konusu taahhütlere uyulması için projeyle ilgili Bakanlıkça/Valilikçe bir defaya mahsus olmak üzere süre verilebilir. Bu süre sonunda taahhüt edilen hususlara uyulmaz ise yatırım durdurulur. Yükümlülükler yerine getirilmedikçe durdurma kararı kaldırılmaz sayılı Çevre Kanunu’nun ilgili hükümlerine göre işlem tesis edilir.

Çevre Kanunu 20.e maddesi gereğince; İzleme Kontrol çalışmalarında ÇED Raporu/Proje Tanıtım Dosyası’nda verdikleri taahhütlere aykırı davrananlara tespit edilen her bir taahhüt ihlali için 2012 yılı itibariyle TL. idari para cezası verilir. Ayrıca yine Çevre Kanunu 20.e maddesi gereğince; ÇED Olumlu ya da ÇED Gerekli Değildir Kararı alınmadan inşaata başlayan veya faaliyete geçenlere proje bedelinin % 2’si oranında idari para cezası verilir. Bu hususta hem Bakanlık hem de İl Müdürlükleri yetkilidir.

ÇED kararlarının sayısı toplam (tüm Türkiye) ’ya ulaşmıştır.

döneminde verilen ÇED kararlarının sektörel dağılımında madencilik faaliyeti ön plana çıkmaktadır.

döneminde Aksaray için verilen ÇED kararlarının sektörel dağılımı.

Denetim Ekibi Görev Oluru İzleme-Kontrol formları Yerinde İnceleme İdari Yaptırım (Gerektiğinde) Denetim Tutanağı

İzleme Kontrol Sırasında Tespit Edilen Uygunsuzluklardan Örnekler

İyi Uygulamalardan Örnekler

İzleme Kontrol Sırasında Tespit Edilen Uygunsuzluklardan Örnekler
Kırma eleme tesisi Hammadde alınmış ve terk edilmiş kum-çakıl ocağı ÇED kapsamı dışı maden ocağı İyi Uygulamalardan Örnekler ÇED kapsamında tozumaya karşı önlem alınmış kırma eleme tesisi ÇED kapsamında faaliyet bitiminde rekreasyon çalışması yapılmış kum-çakıl ocağı ÇED kapsamında taahhütlerine uygun maden ocağı

KARŞILAŞILAN GÜÇLÜKLER
Faaliyet sahiplerinin çevre ve ÇED konusunda gerekli hassasiyeti/önemi göstermemeleri ve duyarsız kalmaları, Çevre Mevzuatı’nın (kanun, yönetmelik, genelge, tebliğ vb.) sürekli yenilenmesi, Uygun yer seçiminin yapılmaması, alternatif alanların araştırılmaması, Faaliyet sahiplerinin projeye ilgisiz kalmaları, Halkın Katılımı, Kapsamlaştırma ve İDK Toplantılarına katılımın sağlanmaması, Rapor içeriğinin ve taahhütlerin bilinmemesi,

KARŞILAŞILAN GÜÇLÜKLER
Mevzuat açısından uygun olmayan alanların seçilmesi Planlama aşamasında Bakanlığa/Valiliğe başvuru yapılmaması, ÇED Olumlu veya ÇED Gerekli Değildir kararından sonra proje değişikliğine gidilmesi (teknoloji, kapasite artışı vb.), ÇED kararı alındıktan sonra yapılan değişikliklerin Bakanlığa/Valiliğe bildirilmemesi, Bakanlıkça/Valilikçe verilen kararların yargıya taşınması, Projenin yöre halkına tam olarak anlatılmaması.

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Faaliyet sahiplerinin çevre ve ÇED konusunda gerekli hassasiyeti/önemi göstermeleri ve duyarlı olmaları (ÇEVREYE YATIRIM GELECEĞE YATIRIMDIR!..), Çevre Mevzuatı’nın (kanun, yönetmelik, genelge, tebliğ vb.) kurum, kuruluş ve yatırımcılar tarafından sürekli takip edilmesi, Fizibilite, jeolojik etüt ve ÇED çalışmalarının eş zamanlı olarak yürütülmesi, Yakın dönemde yapılması düşünülen kullanımların ÇED Raporu içerisinde anlatılması, Yer ve teknoloji alternatiflerinin araştırılması, Proje sahiplerinin toplantılara aktif katılımlarının sağlanması.

SAĞLANAN FAYDALAR Projenin amacı ve kapsamı ayrıntılı olarak değerlendirilir. Proje sahibi projeyi yeniden gözden geçirme imkanı bulur. Projenin çevresel etkileri ve olumsuz etkileri önleme maliyeti ile ilgili bilgi sahibi olurlar. Kamuoyu tepkisini görme imkanına kavuşurlar. Uluslararası kabul gören bir belgeye sahip olurlar. Çevre görevlileri kılavuz niteliğinde bir dökümana sahip olurlar.

GEREKLİ/FAYDALI LİNKLER

İlginize Teşekkür Eder…
T.C. AKSARAY VALİLİĞİ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED Hizmetleri Şube Müdürlüğü İlginize Teşekkür Eder… Çöplüğe çevirmeyelim!!! Bu dünya bizim…

T.C. AKSARAY VALİLİĞİ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED HİZMETLERİ ŞUBESİ GÖREV VE UYGULAMALARI İdris DEMİRBAŞ Çevre Mühendisi.

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "T.C. AKSARAY VALİLİĞİ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED HİZMETLERİ ŞUBESİ GÖREV VE UYGULAMALARI İdris DEMİRBAŞ Çevre Mühendisi."— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

T.C. AKSARAY VALİLİĞİ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED HİZMETLERİ ŞUBESİ GÖREV VE UYGULAMALARI İdris DEMİRBAŞ Çevre Mühendisi.

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "T.C. AKSARAY VALİLİĞİ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED HİZMETLERİ ŞUBESİ GÖREV VE UYGULAMALARI İdris DEMİRBAŞ Çevre Mühendisi."— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim