BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

... konulu sunumlar: "BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ"— Sunum transkripti:

1 BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ YÜKSEK LİSANS EPÖ BİRCE DEMİRKAN

2 Literatür Taraması Değişkenler Değişkenlerin Sınıflandırılması

3 Literatür Taraması İlgilendiğimiz konuya ilişkin bilgiler bulmanızı
Araştırmanıza kuramsal bir temel kazandırmamızı Sizinkine benzer çalışmaların sonuçlarını görmenizi sağlar.

4 KUM SAATİ MODELİ

5 Literatür Taraması İkincil Kaynaklar Genel Kaynaklar
Birincil Kaynaklar

6 Genel Kaynaklar Örnek : İndeksler ve dizinler

7 İndeksler Makale ve diğer materyallerin adı, yazarı , yayınlandığı yer vb… bilgileri içermektedir. Eğitim alanlarındaki indekslere örnek olarak Current Index Journals in Education

8 Dizinler Bunların yanında yayınların özetlerine yer vermektedir. Dizinlere örnek: Psychologcal Abstracts

9 Birincil Kaynaklar Örnek : Kitaplar ve makalelerin yayınlandığı dergiler Dergiler aylık, üç aylık olarak yayınlanabilir.

10 Kütüphaneleri veya interneti kullanarak EBSCO Host gibi elektronik veri tabanlarını ulaşabiliriz.

11 İndeks Adı Kapsamı İndeksler,dizinler ve elektronik veri tabanları
Australian Education Index 130 binden fazla yayınları kapsar. British Education Index 300 dergiyi kapsar. Education Index 300 dergiyi kapsar. EBSCO HOST Birçok farklı veri tabanını içermektedir. Directory of Open Access Journals(DOAJ) 670’den dergiyi kapsar.(ücretsiz) ERIC 1960’lardan günümüze tez,makale,konferans bildirileri ve araştırma raporlarını içerir.

12 İndeks Adı Kapsamı İndeksler,dizinler ve elektronik veri tabanları
Elsevier-Science Direct 1200 adet dergideki çalışmaların tam metnine ulaşılabilir. ProQuest Digital Dissertations Birçok bilim dalındaki doktora ve yüksek lisans tezlerini kapsar. PsyclINFO Psikoloji, psikiyatri, sosyal bilimler ve eğitim bilimleri ile ilgili dergileri kapsar. Science Citation Index(SCI) Fen Bilimleri alanındaki indekstir. Social Science Citation Index(SSCI) Sosyal Bilimler alanındaki indekstir.

13 İkincil Kaynaklar Örnek : Başka araştırmacıların, araştırma sonuçlarını veren yayınlar

14 Bir Soru? Eğer araştırma konunuz hakkında çok fazla bilgiye sahip değilseniz ilk başvuracağınız kaynaklar hangisi olmalıdır?

15 Cevap: Kaynak kitaplar Ansiklopediler Sözlükler El kitapları (handbook) Dergiler

16 EL KİTAPLARI Yazıldığı alana ilişkin konu ve alt konular hakkında bilgiler ve araştırma sonuçlarına geniş yer vermektedir.

17 El Kitaplarına Örnek Blackwell Handbook of Early Childhood Development Handbook of Adult Education Hanbook of Classroom Management Handbook of Distance Education Handbook of Gifted Education Handbook of Research on Curriculum Handbook of Research on Mathematics , Music, Science , Social StudiesTeaching and Learning Handbook of Research on Teacher Education Handbook of Reading Research

18 Eğitim Alanındaki Yabancı Dergilere Örnek
British Journal of Educational Psychology British Journal of Educational Technology Computers & Education Educational Technology & Society Educational Technology Research and Development Journal of Computer Assisted Learning Journal of Educational Psychology Journal of Special Education Journal of Teacher Education Learning and Instruction

19 Eğitim Alanındaki Yabancı Dergilere Örnek
Research in Science Education Journal of Higher Education Research in Higher Education Review of Research Education Teaching and Teacher Education

20 Eğitim Alanında Türkiye’de Yayınlanan Dergilere Örnek
DERGİ ADI İNTERNET ADRESLERİ Eğitim Araştırmaları Dergisi Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi Eğitim ve Bilim Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi ankara.edu.tr/ebfdergi/ Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi

21 Eğitim Alanında Türkiye’de Yayınlanan Dergilere Örnek
DERGİ ADI İNTERNET ADRESLERİ Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Online Yüzüncü Yıl Üniversitesi Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi Milli Eğitim Dergisi

22 Eğitim Alanında Türkiye’de Yayınlanan Dergilere Örnek
DERGİ ADI İNTERNET ADRESLERİ Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Türk Psikoloji Dergisi Turkish Online Journal of Educational Technology(TOJET) Turkish Online Journal of Distance Education(TOJDE)

23 Bu dergilere üniversite kütüphanelerinden veya TÜBİTAK’ ın bilgi ağı ULAKBİM’in sitesinden
( ) ulaşabilirsiniz. Bu siteden yararlanarak makale arayabilir, makale özetlerine ve makalelerin yayınlandığı dergilere nerden ulaşabileceğinizi öğrenebilirsiniz. Konunuz ile ilgili Yüksek lisans ve doktora tezlerini ise YÖK’ ün tez arama sayfası ( adresinden ulaşabilirsiniz.

24 Dergilere örnek: Eğitim Araştırmaları

25 Araştırmaları Okurken Dikkat Etmemiz Gereken Noktalar
Kim? Araştırmayı kim yapmış? 1N Ne zaman? Araştırma ne zaman yapılmış? 2N Niçin? Araştırma niçin yapılmış? 3N Nasıl? Araştırma nasıl yapılmış? 4N Ne? Araştırma sonucunda ne bulunmuş?

26 Literatür Taraması Yaparken;
Öncelikle yeni çalışmalardan eskilere doğru gidin. Kaynaklar bölümünde yararlanılan eski ve değerli bir çalışmayı bulacaksınız. Öncelikle ÖZET kısmını okuyun. İkincil kaynaklar yerine birincil kaynaklara ulaşmaya çalışın. Kitapların İÇİNDEKİLER ve DİZİN bölümlerine bakarak ANAHTAR kelimenin kitapta olup olmadığını bulun.

27 Literatür Taraması Yaparken;
Araştırmanın Problemi, Hipotezi, yöntemi, bulgu ve sonuçlarına dair notlar alın. Notlara araştırmanın künyesini yazın. Sizin için gerekli olduğuna emin olduktan sonra fotokopisini çekin

28 Google arama motorunu kullanarak arama yapmak

29 Arama Yaparken Kullanılacak Stratejiler
Birden fazla kelime yazılacaksa bunlar ( “ ”) arasında yazılmalıdır. Örnek: “Akif Öğrenme Kuramı” Tırnak işaretleri sayesinde bulunana sonuç sayısı daha aza indirgenir. AND ve OR kelimelerini kullanarak arama motorlarında arama yapabilirsiniz. AND aradığınız her iki kelimenin de o sayfada olma koşulu olduğunu OR kelimesi ise bu kelimelerin sadece birinin o sayfada olma koşulunun olduğu anlamına gitmektedir.

30 Google arama motorunda gelişmiş arama seçenekleri

31 Google Akademik’te Arama

32 Literatür taraması yapılarak araştırmalar özetlendikten sonra LİTERATÜRE İLİŞKİN RAPOR yazılır. Araştırma raporunda araştırma problemini belirtmeden önce bu probleme temel olan alandaki diğer araştırma sonuçlarını ve alanla ilgili temel kavramları vermeniz gerekmektedir.

33 RAPORU HAZIRLARKEN SORMAMIZ GEREKEN SORULAR?
Yazar problemi açık ve anlaşılır bir biçimde belirtmiş mi? Bu problem başka bir yöntemle daha etkili ve verimli biçimde ifade edilebilir ya da çözülebilir mi? Yazar literatür taraması sonunda hangi kaynakları referans almış? Yazar literatürde aynı ve farklı görüşte olduğu kişilerin görüş ve araştırmalarına yer vermiş mi?

34 RAPORU HAZIRLARKEN SORMAMIZ GEREKEN SORULAR?
Araştırmanın yöntemi uygun mu? Seçilen çalışma grubu ve desen uygun mu? Veri toplama araçları yeterli ve güvenilir mi? Veriler doğru biçimde uygun istatistiksel teknikler kullanılarak ve araştırma sorularına uygun olarak analiz edilmiş mi? Sonuçlar ve öneriler, elde edilen bulgulara uygun olarak ifade edilmiş mi? Bu kitap veya araştırma sizin probleminizin anlaşılması ve kabul edilmesi için yararlı mı? Hangi açıdan yararlıdır. Bunun sınırlılıkları ve güçlü yönleri nelerdir?

35 Problem Durumunun Bölümleri Literatür Raporları veya Araştırmanın
GİRİŞ Araştırma konusu ile ilgili genel bilgiler , araştırmanın niye yapılacağı, problem neden önemli olduğu GELİŞME Diğer araştırmacıların buldukları , problemin değişkenlerine göre çalışmalar gruplandırılıp tartışılarak sunulur. ÖZET Literatürde neler bilindiği, şu anda nelere eğilim olduğu ve eksiklerin neler olduğu , bu araştırma ile hangi eksik yönlerin giderileceği PROBLEM DURUMU Problemin temelleri, nedenleri , ilişkili araştırma sonuçları ve önemi ve soru cümlesi Problem Durumunun Bölümleri Literatür Raporları veya Araştırmanın

36 DEĞİŞKENLER * Bir durumdan diğerine farklılık gösteren bir özelliktir. Araştırmalarda değişkeni belirlemek oldukça önemlidir. Okuma hızı bir değişkendir.

37 Araştırma soruları bir durumu betimlemek için
Olay ve olgular arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmak için Araştırma sorusu bir ilişkinin cevabını arıyorsa değişken kavramını bilmemiz gerekmektedir.

38 Eğitim programına ilişkin katılımcıların düşünceleri nelerdir?
Eğitim programına ilişkin olumlu ve olumsuz düşünceleri olan katılımcıların başarıları arasından fark var mıdır?

39 Öğrenme stillerinin öğrencinin matematik dersindeki başarısına etkisi nedir?
ÖRNEKLER ÖĞRENME STİLLERİ MATEMATİK DERSİ BAŞARI ?

40 2. Fen Bilgisi dersinde Aktif öğrenme kullanmanın öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi var mıdır? FEN BİLGİSİ DERSİ AKTİF ÖĞRENME BAŞARI TUTUM

41 DEĞİŞKENLER YAPI/ÖZELLİK DEĞER NEDEN SONUÇ SÜREKLİ SÜREKSİZ NİCEL NİTEL BAĞIMLI BAĞIMSIZ

42 BAĞIMSIZ NEDEN SONUÇ BAĞIMLI Değiştirilebilen Dışsal Seçilmiş
Düzenleyici

43 YAPI / ÖZELLİK NİCEL Test puanı Ücret Üretilen ekmek sayısı
Çocuk sayısı uzunluk Ağırlık ölçüleri Sayı belirtir. NİTEL Cinsiyet Medeni durum Doğum yeri Öğretim yöntemleri Öğrenim görülen bölümler Bireyleri diğerlerinden ayıran özelliklerdir. Kategoriler vardır. YAPI / ÖZELLİK

44 DEĞER * Bir değişken hem nicel hem de sürekli olabilir. SÜREKLİ
Ailenin boyu Öss puanları 2 ölçüm arasında sonsuz sayıda değer alır. SÜREKSİZ Çocuk sayısı Sınırlı sayıda değer alır. DEĞER * Bir değişken hem nicel hem de sürekli olabilir.

45 DEĞİŞKEN TÜRLERİ Değişken Türü Örnek Nedeni Nitel ? Nicel Sürekli
Süreksiz

46 NEDEN - SONUÇ BAĞIMLI ( Y )
Üzerinde bağımsız değişkenin etkisi incelenen değişkendir. Gruplar arası değişkenliğini incelediği değişken, çözmeye odaklandığı problemdir.Olası SONUÇ BAĞIMSIZ ( X ) Araştırmacının bağımlı değişken üzerinde etkisini test etmek istediği değişken Etkisi bulunmak istenen?Olası NEDEN NEDEN - SONUÇ

47 Bilgisayar destekli öğretim ve geleneksel öğretim yapılan iki ayrı grubun başarısı ölçüldü.
Araştırma sorusu ne olacaktır? Bağımlı ve bağımsız değişkenler nelerdir? SONUÇ: BAĞIMLI ETKİSİ BULUNMAK İSTENEN: BAĞIMSIZ

48 Öğrencilerin başarıları uygulanan öğretim yöntemine ve cinsiyetlerine göre farklılık göstermekte midir? BAĞIMLI ? BAĞIMSIZ ? Değiştirilebilir? Seçilmiş?

49 Öğrencilerin başarıları ve derse karşı tutumları , uygulanan öğretim yöntemine , cinsiyetlerine, gelmiş oldukları coğrafi bölgelere, ortaöğretim başarı puanlarına göre farklılık göstermekte midir? Bağımlı ? Bağımsız? Değiştirilebilen? Seçilmiş ? Nitel Nicel

50 Beyin temelli öğrenme yönteminin kullanıldığı deney grubu ile geleneksel yönteminin kullanıldığı kontrol grubunun son test puanları arasında cinsiyete göre anlamlı bir fark var mıdır? Bağımlı ? Bağımsız? Değiştirilebilen? Seçilmiş ? Nitel Nicel

51 DÜZENLEYİCİ DEĞİŞKEN Bağımlı ve bağımsız değişken arasındaki ilişkiyi düzenleyen veya etkileyen değişkendir. ÖRNEK Öğrencilerin öğretmene karşı tutumları başarılarını etkiliyor mu?

52 Sınav kaygıları sınav performansını etkiliyor mu?
Bağımlı? Bağımsız?

53 Sınav kaygıları sınav performansını etkiliyor mu?
Bağımlı? performans Bağımsız? Kaygı Çoktan seçmeli sınava alışık olma, sınav deneyimi…..

54 Bağımlı değişkenlere ilişkili olarak araştırmamızda test etmediğimiz bağımsız değişkenlere DIŞSAL(KONTROL) DEĞİŞKEN denir. Bu değişkenler : Örneklemde dikkate alınarak veya Veriler toplandıktan sonra kovaryans analizi gibi istatistikler kullanarak kontrol edilir.

55 Problem tanımının sağlıklı yapılabilmesi için araştırma sorusunda değişkenlerin net bir şekilde belirlenmesi çok önemlidir.

56 BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN SINIFI TANIMI ÖRNEK Değiştirilebilen Seçilmiş
Düzenleyici Dışsal

57 NİTEL SÜREKSİZ BAĞIMSIZ SEÇİLMİŞ DÜZENLEYİCİ ?

58 Hızlı okuma becerisi kitap okuma sayısından bağımsız mıdır?
ARAŞTIRMA PROBLEMLERİ BAĞIMLI DEĞİŞKEN BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN Öğrencilerin bilgisayar oyunları oynama süreleri arttıkça şiddet hareketlerinde bulunma düzeyleri de artmakta mıdır? Öğrencilerin internet destekli öğretim ortamındaki başarı ve motivasyon düzeyleri internet önbilgi düzeyleri ve internete karşı tutumlarına göre farklılaşmakta mıdır? Hızlı okuma becerisi kitap okuma sayısından bağımsız mıdır?

59 ARAŞTIRMA PROBLEMLERİ
BAĞIMLI DEĞİŞKEN BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN Öğrencilerin asit baz konusuna ilişkin kavram yanılgılarının giderilmesinde web temelli öğretim ortamının etkisi var mıdır? Çocukların evde tv seyretme alışkanlığı okuldaki başarılarını etkiliyor mu? Proje temelli öğrenmenin öğrencilerin fen bilgisi dersindeki başarılarına, tutumlarına ve eleştirel düşünme becerilerine etkisi var mıdır?

60 ARAŞTIRMA PROBLEMLERİ
BAĞIMLI DEĞİŞKEN BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN Bilgisayar destekli probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin çoklu zeka alanlarının gelişimine etkisi var mıdır? Öğrencilerin araştırmaya yönelik tutumları arasında öğrenim görülen alana göre fark var mıdır?

61 ARAŞTIRMA PROBLEMLERİ
BAĞIMLI DEĞİŞKEN BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN Beyin temelli öğrenme kuramına dayalı biyoloji eğitiminin akademik başarı ve tutum üzerine etkisi var mıdır? Fen dersinde aktif öğrenme yaklaşımı kullanmanın akademik başarı, kalıcılık ve tutum üzerine etkisi var mıdır? Yabancı dil öğretiminde araç gereç kullanımının akademik, tutum ve kalıcılık üzerine etkisi var mıdır? Matematik dersinde akıllı tahta kullanımının akademik başarı ve tutum üzerine etkisi var mıdır?

62 KAYNAKÇA Büyüköztürk, Çakmak, Akgün , Karadeniz , Demirel. (2008)
KAYNAKÇA Büyüköztürk, Çakmak, Akgün , Karadeniz , Demirel.(2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri . Ankara: Pegem Akademi

63 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLE R