İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ & GÜVENLİK KÜLTÜRÜ OSMAN SAYAR İş Güvenliği Uzmanı (B) İSGDER İstanbul Temsilcisi.

... konulu sunumlar: "İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ & GÜVENLİK KÜLTÜRÜ OSMAN SAYAR İş Güvenliği Uzmanı (B) İSGDER İstanbul Temsilcisi."— Sunum transkripti:

1 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ & GÜVENLİK KÜLTÜRÜ OSMAN SAYAR İş Güvenliği Uzmanı (B) İSGDER İstanbul Temsilcisi

2 Amaç Katılımcıların iş sağlığı ve güvenliğinin temel prensiplerini ve güvenlik kültürünün önemini kavramalarına yardımcı olmaktır.

3 İSG’NİN ÇALIŞMA ALANI İş kazaları Meslek hastalıkları İş Sağlığı ve Güvenliği

4 İSG’nin ÇALIŞMA ALANI Meslek hastalıkları %100 önlenebilir. İş kazalarının %98’i önlenebilir.

5 RİSK HER YERDE… Korunulabilir, Öğrenilebilir, Analiz edilebilir, Azaltılabilir, Kontrol edilebilir, Yönetilebilir.

6 SORUMLULUKLAR

7 YASALAR ÇIKARMAK DENETLEMEK TEKNİK ÇALIŞMALARIN ALT YAPISINI OLUŞTURMAK İŞ GÜVENLİĞİ KURAL VE TALİMATLARINA UYGUN ÇALIŞMA DÜZENİNİ KORUMAK TEKNİK GÜVENLİK KONULARINDA ÇALIŞMALAR YAPILMASINI SAĞLAMAK EMNİYETSİZ DURUMLARI GİDERMEK

8 Rakamlarla İSG

9 ILO Tahminleri Dünyadaki işgücü 2.8 Milyar İşle ilgili ölümler 2.2 milyon İş kazaları 270 milyon Meslek hastalıkları 160 milyon Dünya GSMH30 trilyon $ İSG kaynaklı kayıp % 4

10 DünyaTürkiye Her gün;  1 Milyon iş kazası olmakta,  4932 çalışan işle ilgili hastalıklar,1096 çalışan iş kazası nedeniyle ölmektedir. Her gün;  172 iş kazası olmakta,  4 kişi iş kazası nedeniyle ölmekte,  6 kişi sürekli iş göremez hale gelmektedir. Bu kayıpların maddi değeri ülkelerin GSYİH’nın % 3-5’i arasında değişmektedir.

11 RAKAMLARLA İŞ GÜVENLİĞİ ÜLKELERİŞ KAZASI İngiltere159.631 Tunus 18.690 Hollanda 64.657 Yunanistan 22.608 Brezilya388.304 Zimbabwe 19.447 Macaristan 33.494 Danimarka49.730 TÜRKİYE74.847

12 RAKAMLARLA İŞ GÜVENLİĞİ Ülkeler Ölümcül iş kazası Ölüm Riski İngiltere 211 211 9 Avustralya 417 417 12 12 ABD2.800 23 23 Yunanistan 83 83 40 40 Japonya2.414 46 46 Fransa1.082 55 55 Almanya2.840 87 87 Brezilya3.129 90 90 TÜRKİYE1.173283

13 RAKAMLARLA İŞ GÜVENLİĞİ

14

15

16

17

18 KAZA NEDENLERİ

19 İŞ KAZASI = EMNİYETSİZ DURUM X EMNİYETSİZ DAVRANIŞ KAZA NEDENLERİ

20 İŞYERİNDE MEYDANA GELEN KAZADAN NELER ZARAR GÖRÜR ? İNSAN, MAKİNE, ALET – TEÇHİZAT, MALZEME ZAMAN. İNSAN, MAKİNE, ALET – TEÇHİZAT, MALZEME ZAMAN. KAZA NEDENLERİ

21 UNUTMAYIN ! KAZA GELİYORUM DER ! KAZA NEDENLERİ

22 Ne yazık ki kazalar her zaman geliyorum diyor. KAZA NEDENLERİ

23 Bizde sadece kesik ve çürük olur, Kaç keredir ikaz ediyorum! O işi bizim çalışan değil, müteahhit yapıyor. Bizim adamlar şerbetlidir, bir şey olmaz Kaza olursa nasıl kurtulurum Kaç senedir böyle yapıyoruz bir şey olmaz Böyle olacağını hiç düşünmemiştim Bu sözler ne kadar bildik, ne kadar tanıdık geliyor?

24 DOĞRUDAN NEDENLER Güvensiz Hareketler Güvensiz Durumlar KATKIDA BULUNAN NEDENLER Rahatsızlık Yaralanma Sakatlanma Ölüm Güvenlik Yönetimi Performansı İşçinin Zihinsel Durumu İşçinin Fiziksel Durumu KAZA NEDENLERİ

25 İNSANIN DOĞAL YAPISI EMNİYETSİZ DAVRANIŞLAR DALGINLIK ACELECİLİK POZİSYON VE TAVIR EMNİYET TEDBİRLERİNE UYMAMA ŞAKALAŞMA AŞIRI HIZ DİKKATSİZLİK İHMALKARLIK TEHLİKELİ ÇALIŞMA KAZA NEDENLERİ

26 YAPISAL UYUMSUZLUK EMNİYETSİZ DAVRANIŞLAR FİZİKSEL YETERSİZLİK KAZA NEDENLERİ

27 EĞİTİM NOKSANLIĞI EMNİYETSİZ DAVRANIŞLAR YETERSİZ BİLGİ YETERSİZ TECRÜBE KAZA NEDENLERİ

28 EMNİYETSİZ DURUMLAR EKİPMANLAR BAKIMI YAPILMAMIŞ EKİPMAN HASARLI EKİPMAN EKİPMANIN YANLIŞ KULLANIMI YETERSİZ KORUYUCU EKİPMAN UYGUN OLMAYAN EKİPMAN KULLANIMI UYGUN OLMAYAN MUHAFAZALAR YETERSİZ UYARI SİSTEMİ KAZA NEDENLERİ

29 EMNİYETSİZ DURUMLAR İŞ YERİ DÜZENSİZLİĞİ ZEMİN KİRLİLİĞİ DAĞINIK VE DÜZENSİZ ÇALIŞMA ORTAMI KAZA NEDENLERİ

30 EMNİYETSİZ DURUMLAR ÇEVRE KOŞULLARI GÜRÜLTÜ AYDINLATA TİTREŞİM KAZA NEDENLERİ

31 EMNİYETSİZ DURUMLAR DENETİM NOKSANLIĞI KAZA NEDENLERİ

32 HAYATTA KALMAK İMKANLARIMIZ DAHİLİNDE AİLEMİZİN, KENDİMİZİN BEKLENTİLERİNİ KARŞILAMAK ONLARA DAHA İYİ BİR YAŞAM SAĞLAMAK TEMEL İHTİYAÇLARIMIZI KARŞILAMAK KAZA NEDENLERİ

33 YAŞLILIKTAN DOLAYI İŞ YAPABİLME GÜCÜMÜZÜ YİTİRDİĞİMİZ ZAMAN İŞ YAPABİLME GÜCÜMÜZÜ ETKİLEYECEK KADAR SAKATLANDIĞIMIZ ZAMAN

34 İŞ GÜVENLİĞİ KURALLARI SİZİN İÇİN KONMUŞTUR! Amaan neymiş iş güvenliği yaa eskiden iş güvenliği mi vardı. Canım sıkkın zaten akşam olsa da eve gitsem. İş güvenliği kurallarının hepsine uyacağım çünkü onlar benim sağ salim eve geri dönebilmem için konulmuş kurallardır.

35 İŞ GÜVENLİĞİ KURALLARI SİZİN İÇİN KONMUŞTUR! Ooff ayağım!! KEŞKE uysaydım iş güvenliği kurallarına Bütün iş güvenliği kurallarına uydum ve sağ salim evime geri dönebildim

36 ÖNGÖR – ÖNLEM AL!

37 KÜLTÜR Kültür sözcüğü Latince culturadan gelir. Cultura, “inşa etmek”, “işlemek”, “süslemek”, “bakmak” anlamlarına gelen colere'den türetilmiştir.

38 GÜVENLİK KÜLTÜRÜ Güvenlik kültürü, güvenliği veya emniyeti tehdit edebilecek davranış veya uygulamalarla, bunların yer aldığı ortak kullanım ya da etki alanında bulunan canlıların veya araç gereç gibi nesnelerin zararını en aza indirmeyi amaçlayan, güvenlik ve emniyete öncelik veren, algı, inanç,tutum, kural, roller, sosyal, teknik ve politik uygulamalarla yetkinlik ve sorumluk hislerinin bütünüdür.

39 NEGATİF KÜLTÜR Negatif güvenlik kültürü, insanların var olan riskleri “risk” olarak görmediği, görse bile önemsemediği, boş verdiği veya riskler karşısında kendine aşırı güven duyduğu bir kültüre karşılık gelir.

40 POZİTİF KÜLTÜR Pozitif (olumlu) güvenlik kültürünün, karşılıklı güven üzerine kurulmuş iletişim, iş güvenliğinin önemine yönelik paylaşılan algılamalar ve önleyici tedbirlerin etkinliğine duyulan güven ile nitelendirilir.

41 “GÜVENLİK KÜLTÜRÜ” sağlıklı ve güvenli davranışın bir alışkanlık haline getirilmesidir. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE HEDEF; çalışma hayatında ve toplumda ortak bir “Güvenlik Kültürü” kavramının oluşturulmasıdır. GÜVENLİK KÜLTÜRÜ (Hedef)

42  Güvenlik kültürü, ortak amaç olan iş güvenliğini ve yüksek kalitede hizmet sağlamayı ekip çalışması ile gerçekleştirmeyi hedefleyen bir yapıya sahiptir.  Güvenlik kültürü, çalışma ortamının güvenliğini sağlamak amacıyla yönetimin ve işçilerin gerçekleştirdiği ortak taahhüttür.  Eğitim ve güvenlik kültürü, çalışma yaşamında kalite ve verimliliğin sağlanması ve sürdürülmesinde en temel öğedir. GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

43 Ulusal düzeyde ● Ulusal İSG Politikası, ● Uluslararası sözleşmelerin kabulü, ● Ulusal İSG Mevzuatı, ● Ulusal ve sektörel düzeyde sosyal diyalog, ● İSG eğitimi, ● Tanıtım, ● Farkındalık ve bilinç artırma. İSG Kültürü Nasıl Oluşturulabilir?

44 İşletme Düzeyinde İSG Hizmetleri; –İSG Profesyonelleri –İSG Temsilcileri –Çalışanların Sürece Katılımı İSG Eğitimi, Tanıtım, Farkındalık ve Bilinç Artırma

45 İSG uygulamalarında sosyal partnerlerle (STK’lar, MEB, İşçi ve İşveren Örgütleri, Üniversiteler v.b.) işbirliği sağlanmalı, İyi uygulama örnekleri ve deneyimlerin paylaşılması, Ulusal bir bilgi ağı oluşturulmalı, Erken çocukluktan başlayarak yaşam boyu eğitim sağlanmalı, Okulda İSG risklerinin farkına varma sağlanmalı, Duyarlılık ve bilinçlendirme eğitim kampanyaları düzenlenmelidir. İSG Kültürü Nasıl Oluşturulabilir?

46 GÜVENLİK KÜLTÜRÜ (Yaşamdaki Önemi)

47 EVİMİZDEKİ TEHLİKELER

48 İŞYERİMİZDEKİ TEHLİKELER

49 İÇİMİZDEKİ TEHLİKELER (SİNİR)

50 MUTFAGIMIZDAKİ TEHLİKELER

51 GÜVENLİK KÜLTÜRÜ (Çalışma Hayatındaki Önemi)

52 AŞIRI YÜKLEME

53 UYGUN OLMAYAN ARAÇ KULLANIMI

54 YERLERE DÖKÜLEN MAKİNA YAĞLARI

55 MAKİNA ÇALIŞIRKEN YAĞLAMA YAPMAK

56

57 BENZİN YANINDA SİGARA İÇERKEN YANDI

58 SAÇLARINI MAKİNAYA KAPTIRDI

59 MAKİNANIN DİŞLİLERİ ARASINDA PARÇALANDI

60 ÜÇ AYLIK GELİNİN BAŞINA KALAS DÜŞTÜ

61 BENZİNDEN ZEHİRLENDİ

62 KALECİNİN PARMAĞI KOPTU

63

64

65 ULUSLARARASI DÜZENLEMELERDE GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

66 ILO 2003 yılı Global Strateji Belgesi; Ulusal İSG sistemlerinin etkin bir şekilde uygulanması konusunda; “İSG’nin önemi konusunda artan bir bilinçlenmeye ihtiyaç olduğu” vurgulanmaktadır.

67 AB 2002-2006 Strateji Dokümanı; Güvenlik Kültürünün yerleşmesi için; “Küçük yaşlardan itibaren İSG konusunda eğitim ve duyarlılığın artırılması önemlidir” “Eğitim, çalışma yaşamında kalite ve verimliliğin sağlanması ve sürdürülmesinde en temel öğedir” “AB’de bütün gençler için, 2010 yılından önce bütün eğitim kurumlarında en az 8 saat İSG eğitimi sağlanmış olmalıdır”

68 Roma Deklarasyonu 1-3 Ekim 2003 KOBİ’lerde İSG Konferansı; Çocuk ve gençleri gelecekte sağlıklı ve güvenli çalışma hayatına hazırlamak, Bütün insanlar ve çalışanlar için yaşam boyu öğrenme, İşyerinde İSG’ yi geliştirecek, devamını sağlayacak eğitim ve öğretim müfredatını geliştirmek.

69 ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

70 ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

71 İşveren; Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almasını sağlar. Bu eğitim özellikle; işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliğinde, iş ekipmanının değişmesi hâlinde veya yeni teknoloji uygulanması hâlinde verilir. Eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak yenilenir, gerektiğinde ve düzenli aralıklarla tekrarlanır. Çalışan temsilcileri özel olarak eğitilir. İSG KANUNU Madde 17 - Çalışanlara Eğitim Verme Yükümlülüğü ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

72 İSG KANUNU Madde 17 -Mesleki Eğitim Alma Zorunluluğu Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz. ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

73 İSG KANUNU Madde 17 -Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıftaki İşyerlerinde Eğitimsiz Çalıştırma Yasağı Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde; yapılacak işlerde karşılaşılacak sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimatları içeren eğitimin alındığına dair belge olmaksızın, başka işyerlerinden çalışmak üzere gelen çalışanlar işe başlatılamaz. ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

74 İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana işe başlamadan önce, söz konusu kazanın veya meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri ile ilgili ilave eğitim verilir. Ayrıca, herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme eğitimi verilir. İSG KANUNU Madde 17 - İş Kazası ve Meslek Hastalığı Geçiren veya İşten Uzak Kalan Çalışana Yenileme Eğitimi ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

75 İSG KANUNU / Madde 17 - Geçici İş İlişkisi Kurulan Çalışana Eğitim Verme Yükümlülüğü Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, iş sağlığı ve güvenliği risklerine karşı çalışana gerekli eğitimin verilmesini sağlar. ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

76 15/05/2013 tarih ve 28648 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile işyerlerinde çalışanların İSG eğitimi zorunlu hale getirilmiştir. ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

77 MADDE 6 (1)İşveren, çalışanlarına asgari Ek-1’de belirtilen konuları içerecek şekilde iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesini sağlar. (2) İşveren, çalışan fiilen çalışmaya başlamadan önce, çalışanın yapacağı iş ve işyerine özgü riskler ile korunma tedbirlerini içeren konularda öncelikli olarak eğitilmesini sağlar. (3) Çalışma yeri veya iş değişikliği, iş ekipmanının değişmesi, yeni teknoloji uygulanması gibi durumlar nedeniyle ortaya çıkacak risklerle ilgili eğitimler ayrıca verilir. ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

78 ULUSAL MEVZUATIMIZDA GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE İSG EĞİTİMİ

79 ULUSAL DÜZEYDE MEB Komisyonlar BÖLGESEL DÜZEYDE 10 İl Güvenlik Kültürü Seminerleri SEKTÖREL DÜZEYDE İnşaat Kampanyası kapsamında 10 il seminerleri KURUMSAL DÜZEYDE Yaz Kampları ve İlköğretim öğrencileri İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN EĞİTİM ÇALIŞMALARI

80

81 Güvenlik Kültürü, İş sağlığı ve güvenliğinin temel bir konu olarak eğitime entegrasyonu ile mümkün olabilir.

82 TEK BİR SANİYE  Güvenlik kurallarını yazmak 1 dakikayı alır,  Güvenlik toplantısı yapmak 1 saatimizi alır,  İyi bir güvenlik programını planlamak 1 haftayı alır,  Hazırlanmış bu programı uygulamaya almak 1 ayı alır,  Güvenlik ödülü kazanmak ise 1 yılı alır,  Tüm bunlar yaşamı süresince çalışanı güvenli kılar,  Ancak bir kaza sadece 1 saniyede tüm bunları yok etmeye yeter.  Güvenli çalışmak için şimdi zaman ayırın ve çalışanlarınızın / Arkadaşlarınızın güvenli çalışmaları konusunda yardımcı olun…

83 Te ş ekkür Ederim... Te ş ekkür Ederim... GÜVENLİK KÜLTÜRÜ “BİR DAVRANIŞ BİÇİMİDİR” “ÖĞREN VE ÖĞRET”