Gelgit Enerjisi Dipl. – Ing. Cemal ÇELİK Dipl. – Ing. Cemal ÇELİK.

... konulu sunumlar: "Gelgit Enerjisi Dipl. – Ing. Cemal ÇELİK Dipl. – Ing. Cemal ÇELİK."— Sunum transkripti:

1 Gelgit Enerjisi Dipl. – Ing. Cemal ÇELİK Dipl. – Ing. Cemal ÇELİK

2 Gelgit Enerjisi Gelgit Nedir? Medcezir Nedir?
Gelgit enerjisi kısaca ayın çekim gücü ile denizlerdeki dalgalanma hareketine denir. Gelgit olayı ay, güneş ve dünyanın çekim gücü ile merkezkaç kuvvetleri arasındaki etkileşim sonucunda meydana gelir. Gelgit olayı ile denizlerdeki dalgalanmalar çok yüksek seviyeye ulaşır. İşte bu dalgalar ile gelgit enerjisi meydana gelir. Gel git enerjisi ile denizlerden elektrik üretmek mümkündür. Medcezir enerjiside dalga enerjisi çeşitlerinden birisidir

3 Gelgit Enerjisi Gelgit olayının bir diğer ismi ise Med-Cezir demektir.
Med-Cezir yani GelGit ile oluşan gücün büyüklüğünün %68’i ay, %32’si ise güneşin dünyaya olan uzaklığına bağlıdır. Gelgit hareketi suyun günde 2 kez yükselmesi ve 2 kez alçalması ile oluşur. Genellikle 12 saat veya 24 saatlik periyotlar ile yükselme ve alçalma hareketi gerçekleşir. Dünya’da 3000 GW büyüklüğünde gelgit kapasitesi bulunmaktadır. Ancak bu kapasitenin sadece %2’si gelgit enerjisi olarak kullanılabilir durumdadır.

4 Gelgit Enerjisi Gelgit Enerjisi Tarihçesi Kısaca Nedir?
Gelgit enerjisinin tarihçesi kısaca kronolojik olarak şu şekildedir; > MS 1100: Gelgit değirmenleri ilk olarak bu yıllarda ispanya, ingiltere ve fransa tarafından kullanılmıştır. > MS 1800: İlk defa bu yıllarda, gelgit değirmenleri Belçika’nın Schelde nehrindeki gel git haliçlerinde kullanılmıştır. > 1966: İlk defa dünyanın en büyük gelgit enerjisi santrali Fransa’da kurulmuştur. Fransa’da gelgit enerjisi istasyonunun kurulduğu yer ise Rance nehri’dir. Rance gelgit enerjisi istasyonu kurulu gücü 240 MW’tır.

5 Gelgit Enerjisi > 1990: Japonya’da ilk defa gelgit enerjisi türbini deneme istasyonu kurulmuştur. Japonya’da ki bu gelgit türbini 5 kW gücündeydi. > 1993: Bu yıllarda dünyada gelgit enerjisi kullanan ülkeler ciddi artış göstermeye başlamıştır. İngiltere 10 kW, Rusya 400 kW ve Kanada 17,4 MW büyüklüğünde gelgit türbinleri kurmuştur. > 1999: Bu yıllarda ingiltere tek kanatlı 300kW ve çift kanatlı kW gücünde gelgit türbinleri deneme istasyonları kurmuştur. > 2001: İtalya’da ilk defa gelgit deneme istasyonu kurulmuştur. İsmi ise Kobold gelgit enerjisi deneme istasyonudur.

6 Gelgit Enerjisi Gelgit enerjisinin elde edilişi ve Gelgit enerjisi ile elektrik üretimi Daha öncede diğer konularda da değindiğimiz gibi, elektriğin üretilmesi için bir türbinin döndürülmesi gerekmektedir. Bu türbin bir alternatörü tahrik eder ve alternatör elektrik üretimine başlar. Yani kinetik enerji elektrik enerjisine çevrilir. Elektrik enerjisinin üretilmesi için tüm dünya yenilenebilir enerji kaynakları arayışı içerisindedir.

7 Gelgit Enerjisi Doğa tarafından üretilen, kaynağı ücretsiz olan her tip enerji değerlendirilip elektrik üretiminde kullanılmak istenmektedir. Güneşin fotonlarının yaydığı enerji, rüzgârın esme kuvveti, suyun basıncı gibi her doğa etkisi elektrik enerjisine çevrilmeye çalışılmaktadır. Gelgit enerjisi de de doğal bir akış ve temiz bir enerji şekli olduğu için elektrik üretiminde kullanılmaya başlanmıştır. Gelgitten elektrik elde etmek için düşük su seviyesi ve yüksek su seviyesi arasındaki fark 5m civarında olmalıdır.

8 Gelgit Enerjisi Gelgit enerjisi gelgit santrallerinde üç farklı şekilde üretilir. 1. Gelgit Barajları En verimli enerjiyi yakalama şeklidir. Suyun içerisine bir set yerleştirilir. Setin ortası su giriş çıkışının sağlanabilmesi için deliktir. Suyun setin her iki tarafındaki yükselip alçalmasına göre tabana yakın konumlandırılmış türbin döndürülür.

9 Gelgit Enerjisi 2. Gelgit Çitleri Denizin etrafına yerleştirilmiş olağanüstü turnikelerdir. Akıntı türbini döndürür ve enerji üretilir.

10 Gelgit Enerjisi Gelgit Türbinleri
Rüzgâr türbinlerine çok benzer yapılıdırlar. Suyun itme gücünü kullanırlar. Rüzgâr enerjisine göre çok çok fazla bir itme gücü üretirler çünkü su havaya göre çok daha yoğundur. Her üç şekilde de türbin bir generatörü tahrik eder ve generatör elektrik üretir. Sonra da üretilen elektrik iletim hatlarıyla kullanıcılara taşınır.

11 Gelgit Enerjisi Gelgit Enerjisinin Avantajları
● Gelgit enerjisi yenilenebilir enerji kaynakları arasında yer alır. Yani kendisini doğada sürekli yenileyebilir, ● Gelgit enerjisi temiz enerji kaynakları arasındadır. Kullanımında doğaya herhangi zararlı atık veya gaz salmaz, ● Dalgalar kuvvetli bir itme kuvveti sağladığından çalıştığı sürelerde verimlidir ● Kaynağı doğa (dalgalar) olduğu için yakıtı bedavadır, yani doğalgaz ve kömür gibi ithalatı gerekmez ● Suyun içerisinde konumlandırıldıklarından ses kirliliği ve görüntü kirliliği oluşturmaz.

12 Gelgit Enerjisi günlerin güneşli hangi günlerin de rüzgârlı olacağı
● Üretim kapasitesi tahmin edilebilirdir. Örneğin hangi günlerin güneşli hangi günlerin de rüzgârlı olacağı sene başından belirlenmesi mümkün değildir. Gelgitlerin hangi günler ve ne ölçüde yaşanacağı daha öngörülebilirdir. ● Dünya’da gelgit enerjisinin çok ciddi bir potansiyeli bulunmaktadır. Eğer bilimsel çalışmalar bu alanda devam ettirilirse, dünyanın enerji sorunu ortadan kaldırılabilir.

13 Gelgit Enerjisinin Dezavantajları
Gelgit enerjisi ile elektrik üretmek için çok fazla yöntem bulunmamaktadır. ● Santral kurulumu sadece gelgit yaşanan dünyanın belli yerlerine yapılabilir. ● Bu yüzden kullanım alanı sınırlıdır, ● Belli saatlerde enerji üretebilir. ● Santral denizin ortasına ve suyun içerisine kurulduğu için kurulumu uzun ve zorludur. Dikkatli ve detaylı zemin ve enerji mühendisliği hesabı gerektirir. ● Med-Cezir enerjisi ile elektrik üretmek için kurulan enerji santralleri çok pahalıdır ve maliyetlidir, ● Ayrıca, bu yöntem ile elektrik üretebilmek için kurulan santrallerin kapladığı alanda çok fazladır. Bakımı ve onarımı kolay değildir.

14 Dünya'daki Gel-Git Enerjisi Santralleri
1) Fransa’da kurulu olan santralin kurulu gücü 240 MW’tır. Dünyanın ilk gel-git enerjisi santrali olan Rance Gel-git Enerjisi santrali 6 yıllık bir süre sonunda 1966’da faaliyete geçti. 2) Güney kore’de kurulu olan Sihwa Gölü Gel-git Enerjii Santrali 254 MW gücündedir. Santral 2011 yılında tamamlanmıştır. 3) Kuzey Amerika’nın ilk gel-git santrali olan Annapolis Royal Generating Station, 1984 yılında Fundy Körfezi’nde kurulmuştur. Santral 20 MW gücündedir. 4) Jiangxia Gel-git Enerjisi Santrali, Çin’de 1985 yılında, 3,2 MW güç ile kurulmuştur.

15 Gelgit Enerjisi ● Jiangxia Gelgit Enerjisi Santrali: 3,2 MW gücünde olan bu santral 1980 yılında Çin tarafından yapılmıştır. ● Kislaya Guba Gelgit Enerji Santrali: 1,7 MW kapasiteye sahip bu santral 1968 yılında Rusya tarafından faaliyete geçirilmiştir. ● Uldolmok Gelgit Enerji Güç Santrali: 1,5 MW kurulu güce sahip olan bu santral yine Kuzey Kore tarafından 2009 yılında yapılmıştır. ● Strangford Lough Gelgit Enerji İstasyonu: 1,2 MW gücünde olup 2008 yılında İngiltere tarafından yapılmıştı

16 Yapım Aşamasında Olan Gelgit Enerjisi Santralleri
Meygen Gelgit Enerji Santrali: 398 MW kapasite olması planlanan bu santral İngiltere tarafından yapılmaktadır. Bluemull Sound Gelgit Santrali: 500 kW gücünde olacak olan bu santralde yine ingiltere tarafından yapılmaktadır.

17 Gelgit Enerjisi Gelgit enerjisi ve Türkiye
Türkiye’de gelgit enerjisi ile elektrik üreten bir santral bulunmamaktadır. İleriki yıllarda da kurulması pek olası değildir, çünkü Türkiye’deki denizlerde gelgit etkisi pek hissedilmez. Su en fazla 30cm kadar yükselir. Bu da bir türbini döndürecek kadar bir enerji birikmesine sebep olmaz. Daha açık denizlere sahip ve okyanuslara kıyısı olan ülkelerde gelgit santrallerinin kurulması mantıklıdır.

18 Gelgit Enerjisi

19 Gelgit Enerjisi Rance Nehri, gelgit barajı. Bu gelgit barajı, dünyanın en devasa 2. gelgit barajıdır

20 Gelgit Enerjisi İngiltere’de 155 bin eve 120 yıl elektrik sağlayacak dünyanın en büyük “dev gelgit enerji santrali” Swansea gelgit enerji santrali 250 bin varil petrolün yerini alacak.

21 Gelgit Enerjisi

22 Gelgit Enerjisi

23 Gelgit Enerjisi

24 Gelgit Enerjisi

25 Gelgit Enerjisi