Yakınsak düşünme ve Iraksak düşünme

... konulu sunumlar: "Yakınsak düşünme ve Iraksak düşünme"— Sunum transkripti:

1 Yakınsak düşünme ve Iraksak düşünme
Yakınsak düşünme farklı düşüncelerin dayandığı ortak düşünceleri bulmaya dayalı düşünme becerisi biçiminde tanımlanabilir.  Iraksak düşünme ise yakınsak düşünmeden farklı olarak ortak düşünceden hareketle farklı düşüncelere ulaşabilmeye dayalı bir düşünme becerisi şeklinde tanımlanmaktadır. Verdiğimiz tanımlardan hareketle ıraksak düşünmedeki rahatlık ve engellenmemişliğini görebiliriz. O halde ıraksak düşünmenin yaratıcılığı tetiklediği yorumu da yapılabilir.

2 Yakınsak düşünmede ise hayal gücünün ve tabiî ki yeni düşüncelerin engellendiği yorumunun yapılması yanlış olmayacaktır. Buradan hareketle yaratıcı düşünce de engellenmiş olacaktır da denilebilir. Iraksak düşünenler tepkisel, engellenmemiş ve rahat olurlar. Problem çözmede ıraksak düşünce kullanılır.  Yakınsak düşünenler ise daha tedbirli, ihtiyatlı ve duygusal açıdan ise daha tutukturlar. Tanımlarından da anlaşılacağı gibi yakınsak düşünme bizi tek bir çözüm yoluna yani tek bir doğru cevabı bulmaya yöneltirken ıraksak düşünme ise bizi yaratıcı olmaya yöneltir. Çünkü ıraksak düşünme mevcut bilgi yardımı ile değişik cevapların üretilmesini sağlar.

3 Yakınsak düşünmede yalnız, tek ve açıkça doğru olan cevap aranırken ıraksak düşünmede ise çözüm sayısında artış, esneklik, yeni çağrışımlar, zihinsel yeteneklerin gelişmesine imkan tanınması , alternatif çözümlerin aranması ve tabiî ki  özgünlük vardır. Bu nedenle yakınsak düşünme daha gelenekçi olarak tanımlanırken ıraksak düşünme ise yenilikçi (yeniliklere/yeni düşüncelere yol açan) olarak tanımlanmaktadır. Bizler genelde yıllar boyu aldığımız, tek bir çözüm yolunu ya da doğru bir yanıtı bulmaya yönelik eğitimle, yakınsak düşünme alışkanlığı edinmekteyiz. Oysa yaratıcılığı ve yeniliği ön planda tutan ıraksak düşünme alışkanlığına sahip olmalıyız.

4 Yakınsal ve Iraksal Düşünme yöntemlerinin karşılaştırılması üzerine
Biraz ıraksal düşünürsek, bu ikili düşünme biçimleri ile Wertheimer’in A ve B tipi problem çözme yöntemleri arasında bağlantı kurabiliriz A tipi problem çözme yönteminde birey tamamen yaratıcı bir yol izlerken, B tipi problem çözmede ise ezberci bir yaklaşım ile probleme yaklaşır. Bu açıdan bakıldığında ise A tipi problem çözmek, ıraksak düşünmeyi gerektirirken, B tipi problem çözme ise yakınsak düşünmeyi gerektiriyor. Dolayısıyla bu düşünme tarzlarının da -insanî oldukları için- etki ve çıktılarını eğitim dünyasında zaman zaman görebiliyoruz.

5 Bu esas da bu tür düşünebilen bireylerle mümkün görünmüştür.
Çünkü Yaşam Boyu Öğrenmek ve öğretebilmek bu anlayışları benimseyen ve bu meziyetleri gösterebilen insanlarla olanaklı kılınabilir. Aksi takdirde günlük hayatta problemler karşısında çaresiz kalan ve üretici fikirlerle onların üstesinden gelemeyen insan tipleri meydana gelir.