IMF ve DÜNYA BANKASI Özge SARI, İÇİNDEKİLER Uluslararası Para Fonu Tarihçesi i. İşbirliği ve Yeniden Yapılanma Süreci ( ) ii. İki.

... konulu sunumlar: "IMF ve DÜNYA BANKASI Özge SARI, İÇİNDEKİLER Uluslararası Para Fonu Tarihçesi i. İşbirliği ve Yeniden Yapılanma Süreci ( ) ii. İki."— Sunum transkripti:

1 IMF ve DÜNYA BANKASI Özge SARI, 05.08.2015

2 İÇİNDEKİLER Uluslararası Para Fonu Tarihçesi i. İşbirliği ve Yeniden Yapılanma Süreci (1944-1977) ii. İki Önemli Taslak ( H.D. White & J.M Keynes) Uluslararası Para Fonu İdari Yapısı Uluslararası Para Fonuna Yönelik Eleştiriler Dünya Bankası Tarihçesi Dünya Bankası Grubu (IBRD-IDA-IFC-MIGA-ICSID) Dünya Bankası İdari Yapısı Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar Basın Bülteni

3 Uluslararası Para Fonu Üye ülke sayısı: 188 Kuruluş Yılı: 1944 Merkezi : ABD, New Hampshire IMF Başkanı: Christine Lagarde (İlk Kadın Başkan) *Kuruluşuna Bretton Woods’da yapılan toplantıda karar verilmiştir. IMF kurulma nedenleri i. Küresel parasal işbirliğini geliştirmek ii. Mali istikrar oluşturmak iii. Uluslararası ticareti kolaylaştırmak iv. Yüksek istihdam v. Sürdürülebilir ekonomik büyümeyi desteklemek vi. Dünya çapında yoksulluğu azaltmak

4 Bretton Woods’da Yapılan Toplantı’ya Göre; Ödemeler Dengesi Sorunu Devalüasyon Ticaret Hacimlerinin Daralması Refah Seviyelerinde Düşüş Gibi faktörler ortak sorun olarak kabul edilmiştir. Bretton Woods’da Toplanmaya İten Faktörler 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı (Büyük Buhran) 1939-1945 İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaşanan ekonomik istikrarsızlık

5 İşbirliği ve Yeniden Yapılanma Süreci (1944-1977) IMF, 29 ülkenin anlaşma maddelerini kabul etmesi sonucu 1945 sonrası faaliyete geçme dönemidir. IMF’den ilk kredi alan ülke FRANSA Konferansta sunulan iki önemli taslak; ABD Hazine Bakanı Harry Dexter White ve İngiltere Hükümetini temsilen katılan John Maynard Keynes 1. White Planı 2. Keynes Planı

6 Uluslararası Para Fonu: İdari Yapısı

7 IMF Faaliyet Alanları Ekonomik eğilim analizlerine ve ülke temelindeki deneyimlere dayanarak hükümetlere ve merkez bankalarına tavsiyelerde bulunmak Küresel, bölgesel ve bireysel ekonomilerin ve piyasaların izlenmesine dayanarak araştırmalar analizler yapmak, Ülkelerin ekonomik zorlukların üstesinden gelmesine yardımcı olmak üzere borç vermek Ekonomilerinin yönetimini iyileştirmelerinde ülkelere yardımcı olmak üzere teknik yardım ve eğitim sağlamak

8 ULUSLARARASI PARA FONU KOTALAR IMF’nin, dara düşen üyelerine destek olmak için kullandığı kaynaklardan ilki üye ülkelerden alınan bir çeşit sermaye payı niteliğindeki kotalar. IMF’nin bugün itibariyle 188 üyesi var ve bunların kotaları toplamı yaklaşık 362 milyar USD ediyor. Yandaki şemada en yüksek kotaya sahip 10 ülke yer almaktadır.

9 IMF, üye ülkelerden BORÇLANMA Kotalar ve altın satışıyla yeterli kaynak elde edemeyen IMF üye ülkelerden ve onların Merkez Bankalarından borçlanabilme imkânına sahip bulunuyor. 1. Yeni Borçlanma Düzenlemesi (NAB.) 2. Genel Borçlanma Düzenlemesi (GAB) IMF, bu iki geçerli düzenlemeye dayanarak aşağıdaki tabloda yazılı limitlere kadar adı geçen ülkelerden ve Merkez Bankalarından borçlanma yoluna gidebiliyor. Yandaki tabloda IMF’ye borç vermeyi kabul eden ülkeleri görebiliriz.

10

11 Türkiye ile IMF Arasındaki Stand By Anlaşmaları

12 Uluslararası Para Fonu; Eleştiriler Üçüncü Dünya Ülkeleri’nin durumu üzerine yer alan eleştiriler IMF’nin her ülkeden aynı reform paketlerinin uygulanmasını istemesi Kredi sonucu ülkelerin sermaye akımlarını denetleyememesi IMF’den alınan krediler sonucu istenilen hedefe ulaşamama Şeffafsızlık Kısa vadede faizi ile birlikte ödenmesi beklenen krediler

13 DÜNYA BANKASI (WB) Üye Ülke Sayısı : 188 Merkezi: ABD, Washington Dünya Bankası Başkanı: Jim Yong Kim Kuruluş Yılı: 1944 Dünya Bankası Misyonu: “yoksulluktan arınmış bir dünya oluşturmak” * IMF gibi Bretton Woods konferansı sonrasında kurulmasına karar verilmiştir.

14 DÜNYA BANKASI GRUBU Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD-International Bank for Reconstruction and Development) Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA – International Development Association) Uluslararası Finans Kurumu (IFC – International Finance Cooperation) Çok Taraflı Yatırım Garanti Kurumu (MIGA- Multilateral Investment Guarentee Agency) Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözümü Merkezi (ICSID- International Centre for Settlement of Investment Disputes

15

16 Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD-International Bank for Reconstruction and Development) 1944 yılında kurulan IBRD’nin amacı orta gelir grubunda bulunan ülkelerdeki sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak amacıyla yoksulluğu azaltmaktır. Bu doğrultuda kamu kuruluşlarına ve federal yapının olduğu ülkelerdeki yerel hükümetlere doğrudan kredi verirken, diğer kamu kuruluşlarına veya belediyelere hükümet garantisi şartıyla kredi vermektedir. 188 üye ülke vardır.

17 Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA – International Development Association) Dünya Bankası’nın yoksulluğu azaltma misyonunu desteklemekte kilit rol oynar. Gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelere,kalkınma yolundaki çabalarına destek olmak üzere çok düşük veya düşük faizli ve uzun vadeli kalkınma kredileri verir. IDA, kendi mali kaynaklarının çoğu için zengin üye ülkelerden – ve bazı gelişmekte olan ülkelerden – gelen katkılara dayanır. 172 üye ülkesi vardır.

18 Uluslararası Finans Kurumu (IFC – International Finance Cooperation) 1956 yılında kurulmuş, 184 üyesi vardır. Özel sektör yatırımlarını finanse ederek ve hükümetlere ve işletmelere teknik yardım ve bilgi sağlayarak gelişmekte olan ülkelerde büyümeyi destekler. Ayrıca, özel sektör yatırımcılarına vermiş olduğu bu krediler için devlet garantisi talep etmemektedir.

19 Çok Taraflı Yatırım Garanti Kurumu (MIGA- Multilateral Investment Guarentee Agency) Ticaret dışı risklerin neden olduğu zararlara karşı yabancı yatırımcılara garantiler sağlamak suretiyle gelişmekte olan ülkelerde doğrudan yabancı yatırımları teşvik eder. 1988 yılında kurulmuştur, 181 üye ülkesi vardır.

20 Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözümü Merkezi (ICSID- International Centre for Settlement of Investment Disputes Uzlaşma veya tahkim yoluyla yabancı yatırımcılar ile ev sahibi ülkeler arasındaki yatırım ihtilaflarının çözümlenmesi için imkan sağlar. 159 üye ülkesi vardır.

21 DÜNYA BANKASI İDARİ YAPISI Guvernörler Kurulu: Nihai Karar Makamı Genellikle bu kişiler bakanlardır. Yılda 1 kez toplanırlar. İcra Direktörleri Kurulu: Guvernörler Kurulunun devrettiği yetkileri kullanmak &Bankanın genel faaliyetlerini yönetmek Her üye hükümeti, bir İcra Direktörü tarafından temsil edilir. Başkan ve diğer yönetim birimleri

22 IMF ve DÜNYA BANKASI ARASINDAKİ BENZERLİK ve FARKLAR Benzerlikler; Her ikisi de Bretton Woods toplantısı sonucu kurulmasına karar verilen kuruluşlardır. Her iki kurumda borç vermeden önce, ülkelerin başta istenilen politikalara uymalarını beklemektedir. İkisininde öncelikli amacı ekonomik kalkınmadır. Kuruluş tarihleri, yönetim biçimleri, idari yapıları benzerdir. Farklılıklar; Her ne kadar benzerlikler çok olsa da, misyonları farklıdır. Dünya Bankası hedefinde az gelişmiş ülkelerin kalkınma sorunları varken, IMF’nin hedefinde sanayileşmiş ülkeler yer almaktadır. IMF kısa vadede çözüm ararken, Dünya Bankası orta ve uzun vadede kalkınmayı amaçlamaktadır. IMF’nin verdiği kredi miktarları, Dünya Bankasına kıyasla oldukça yüksek. Dünya Bankası verdiği fonların belirlenmiş bir projede kullanılmasını istiyor. IMF’de böyle bir durum yok.

23 Devam.. Üye sayıları aynıdır. Kurulma amaçları oldukça benzerdir, ikisi de 1929 Büyük Buhran ve II. Dünya savaşının verdiği tahribatı elimine etmek için kurulmuştur. IMF verdiği kredileri faiz ile verir, ve geri ödeme kısa sürelidir. Dünya Bankası fonları çoğu zaman faizsizdir ve teknik yardım kapsamındadır. Dünya Bankası yatırımcı ve alıcı arasında arabuluculuk yaparken, IMF’de böyle bir durum söz konusu değildir. Fonları oluştururken, Dünya Bankası’nda bütün devletler ortak yükü paylaşır, IMF’de en fazla payı en zengin ülke verir.

24 BASIN BÜLTENİ Uluslar arası Para Fonu (IMF) Ukrayna krizi nedeni ile Rusya’ya uygulanan yaptırımların ülke gayri safi milli hasılasında yüzde 9 kayba neden olacağını açıkladı. Olumsuz olma nedenleri : Yeni teknoloji transferinin engellenmesi, Rusya’nın dış mali piyasalara ulaşımının sınırlandırılması, petrol fiyatlarında yaşanan düşüş IMF tahminlerine göre bu yıl yüzde 1-1,5 civarında gayri safi milli hasılada yaşanan kayıp yaptırımlarla doğrudan bağlantılı. Önümüzdeki yıllarda bu kayıp 9 puana kadar çıkacak. IMF’ye göre 2015’de yüzde 3,4 küçülecek Rusya ekonomisi, 2016’da yüzde 0,2 büyüme gerçekleştirebilir. 2008 mali krizine kadarki dönemde Rusya ortalama yüzde 7 civarında büyüyordu. Orta vadede Rusya’nın yıllık büyüme rakamları yüzde 1,5’leri aşması zor. Kaynak: www.cihan.com.tr

25 IMF, Yunanistan'ın kurtarma planında yer almayacak IMF yönetim kurulu Atina'nın yüksek borç seviyeleri ve mali reformları uygulamadaki başarısızlığının üçüncü kurtarma planında IMF'nin yer almasını imkansız kıldığını açıkladı. IMF ancak Yunanistan’ın 'kapsamlı bir dizi reformun uygulanmasını kabul ettiğinde' bu fikrini gözden geçireceğini bildirdi. KAYNAK: www.haberturk.com

26 IMF Türkiye'yi uyardı IMF’nin raporunda şöyle denildi: “Cari açık önümüzdeki yıllarda belirgin derecede daralmazsa Türkiye'nin net uluslararası yatırım pozisyonu orta vadede yüzde 10-15 civarı bozulabilir. Petrol fiyatlarındaki düşüş ve finansman koşullarındaki daralmanın kısıtlayıcı etkisiyle cari açığın 2015'te daralması bekleniyor. Cari açığın azaltılması için sıkı para ve maliye politikasının hâlâ gerekli. Kaynak: www.ntv.com.tr

27 Dünya Bankası'ndan Irak'a 350 milyon dolar Dünya Bankası’ndan yapılan yapılan açıklamada, savaştan dolayı tahribata uğramış ülkenin altyapısını yenilemek ve güçlendirmek amacıyla Irak’a destek verileceği belirtildi. Açıklamada, sözkonusu paketin hastane, su şebekesi ve yolları yenilenmesi için verileceği ifade edildi. Paket, 350 milyon doların 5 yıl içinde Selahaddin ve Diyala’da 7 ayrı bölgenin yenilenmesini öngörüyor. Diyala ve Selahaddin illerinde seçilen bölgeler, Gulala (Celevla), Sadiye, Tikrit, Zeluiye, El Elem ve Uzem’den oluşuyor. Kaynak : http://haber.star.com.tr/

28 TEŞEKKÜRLER