Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı

... konulu sunumlar: "Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı"— Sunum transkripti:

1 Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı
Yard. Doç. Dr. Taner ALTUN KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi

2 EĞİTİMDE TEMEL KAVRAMLAR, TEKNOLOJİ, EĞİTİM VE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ
BÖLÜM 1 EĞİTİMDE TEMEL KAVRAMLAR, TEKNOLOJİ, EĞİTİM VE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ

3 TEMEL KAVRAMLAR Eğitim: Bireyde davranış değişikliği oluşturma süreci.
Öğrenme: Davranış değişikliği. Öğretme: Öğrenme için gerekli faaliyetler ya da etkinlikler. Öğretim: Öğretme etkinliklerinin düzenlenmesi.

4 Eğitim Öğretim Öğrenme

5 Davranış: Bireylerin başkaları tarafından doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak gözlenebilen etkinlikleri.

6 3 tür davranış vardır: 1- Doğuştan gelen davranışlar 2- Gelip geçici davranışlar 3- Sonradan öğrenilen davranışlar EĞİTİM ÖĞRETİMDE HANGİ TÜR DAVRANIŞ???? Sonradan öğrenilmiş davranışlar merkeze alınır. Bu davranışlar dış çevreden gelen uyarıcıları cevaplandırmak üzere oluşturulan, doğuştan getirilmeyip sonradan kazanılan özelliklerdir.

7 Doğuştan gelen davranışlar

8 Gelip geçici davranışlar

9 Sonradan öğrenilen davranışlar

10 EĞİTİM ÖĞRETİMDE HANGİ TÜR DAVRANIŞ????
Sonradan öğrenilmiş davranışlar merkeze alınır. Bu davranışlar dış çevreden gelen uyarıcıları cevaplandırmak üzere oluşturulan, doğuştan getirilmeyip sonradan kazanılan özelliklerdir.

11 BİT’in eğitime uyarlanmasının nedenleri:
Bilgi iletişim teknolojisini kullanabilecek vatandaşlara sahip olmak,

12 BİT’in eğitime uyarlanmasının nedenleri:
Gelecekte insanların büyük çoğunluğu için kaçınılmaz derecede önemli olacak temel bilgisayar becerilerinin ve teknoloji bilincinin bugünden öğrencilere kazandırılması,

13 BİT’in eğitime uyarlanmasının nedenleri:
Mevcut eğitim programlarını geliştirmek ve uygulanmasını ilerletmek için teknolojiden faydalanmak,

14 BİT’in eğitime uyarlanmasının nedenleri:
Daha uygun eğitim programları geliştirmek ve uygulayıcı öğretmenlere yeni roller yüklemek suretiyle eğitimdeki değişimi gerçekleştirmek.

15 endüstri toplumundan bilgi toplumuna
Belirtilen temel nedenlere bakıldığında geçişin izlerini taşıdığı görülmektedir endüstri toplumundan bilgi toplumuna

16 Endüstri Toplumunda Eğitim
Endüstri ve Bilgi Toplumunda Eğitimden Beklentiler Aktör Endüstri Toplumunda Eğitim Bilgi Toplumunda Eğitim Okul Toplumdan izole Okulun fonksiyonu ile ilgili bilgi gizli (saklı) Toplumla bütünleşmiştir Her tür bilgi kendisine açıktır

17 Endüstri Toplumunda Eğitim Bilgi Toplumunda Eğitim
Aktör Endüstri Toplumunda Eğitim Bilgi Toplumunda Eğitim Öğretmen Öğretmeyi başlatan ve yapan Bütün sınıfa öğretim Öğrenciyi değerlendirir İletişim becerilerine fazla önem vermez Öğrencilere uygun öğrenme yolları konusunda yardımcı olur Öğrencilerin bağımsız öğrenmelerine kılavuzluk eder Öğrencilerin kendi gelişimlerini değerlendirmelerine yardımcı olur İletişim becerilerine çok fazla önem verir

18 Bilgi Toplumunda Eğitim
Aktör Endüstri Toplumunda Eğitim Bilgi Toplumunda Eğitim Öğrenci Genellikle pasif Genellikle okulda öğrenir Takım çalışması yok denecek kadar azdır Öğretmenden ve kitaplardan sürekli soru alır Soruların cevaplarını öğrenir Öğrenmeye ilgisi düşüktür Daha çok aktif Hem okulda hem dışarıda öğrenir Takım çalışması yapar Sorular sorar Sorulara cevaplar bulur Öğrenmeye ilgisi yüksektir

19 Okulun işleyişine çok az katılır
Aktör Endüstri Toplumunda Eğitim Bilgi Toplumunda Aile Okulun işleyişine çok az katılır Öğretime ve planlanmasına etkisi yoktur Yaşam boyu öğrenme modeli yoktur Öğretim sürecinde çok aktiftir Planlamada görev alır Modeli aile sağlar

20 Öğretme –Öğrenme Sisteminin İşleyişi
GİRDİ iŞLEME ÇIKTI Gelişimi Hedeflenen Öğrenciler Öğretme-Öğrenme Süreci Gelişim Gösteren Öğrenciler Öğretme öğrenme sistemiyle okullarda toplumun ihtiyaç duyduğu nitelikli elemanlar yetiştirilir. ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL GELİŞTİRME

21 TEKNOLOJİ: Teknoloji tanımları 2 grupta toplanabilir:
a) Teknoloji, bilimin üretim, hizmet, ulaşım vb. alanlarındaki sorunlara uygulanmasıdır (Alkan, 1987). Yani hem insandan hem eşyadan kaynaklanan sorunlara, sorunların zorluğuna ve ekonomik değerlerine uygun çözüm üretebilme anlayışıdır. b) Teknoloji, insanın bilimi kullanarak doğaya üstünlük kurmak için tasarladığı rasyonel bir disiplindir (Simon, 1983). Yani bilimin verilerinden yararlanarak sorunlar çözmeye yarayan buzdolabı, bilgisayar vb.

22 ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL GELİŞTİRME

23 Kısaca TEKNOLOJİ; Bilimsel çalışmaların ürünleri ile gerçek hayattaki sorunların çözülmesi şeklinde tanımlanabilir.

24

25

26 Eğitim Teknolojisi Eğitim teknolojisi; genelde eğitime, özelde öğrenme durumuna egemen olabilmek için ilgili bilgi ve becerilerin işe koşulmasıyla öğrenme ya da eğitim süreçlerinin işlevsel olarak yapısallaştırılmasıdır (Alkan, 1998). Öğrenme-öğretme süreçlerinin tasarlanması, uygulanması ve geliştirilmesi işidir (Alkan, 1998). Öğrencilerin eğitim programlarında belirlenmiş özel amaçlara ulaştırılması süreciyle uğraşan bilim dalıdır (Çilenti, 1988).

27 Konuların öğrenilmeye uygun şekilde yapılandırılmasıdır
Öğretim ara-gereçlerinin tasarımı, seçimi ve sağlanmasıdır Öğretim için, personel, tasarım, yöntem ve araçların kullanılmasıdır EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Özel Amaçların, ve kazanımların belirlenmesi sürecidir Etkili öğretim ortamının seçilmesi veya tasarlanmasıdır Personelin etkiliğini ve verimliliğini artırmaktır. Eğitimin ihtiyaçlarını bilimsel olarak araştırmaktır

28 Eğitim Teknolojisinin Yararları
Eğitim sistemi için eğitim teknolojisinin genel olarak sisteme ve özel olarak bireye sağladığı yararlar(Alkan): 1 Serbestlik : Öğretmen ve öğrenciler serbest olarak çeşitli eğitim yaşantıları oluşturabilirler. Almanca Bölümü

29 Eğitim Teknolojisinin Yararları
Eğitim sistemi için eğitim teknolojisinin genel olarak sisteme ve özel olarak bireye sağladığı yararlar(Alkan): 2 Birinci Kaynaktan Bilgi: Birinci elden bilgiye ulaşmak mümkündür. Örneğin gidemediğimiz bir ülkeyi sanal ortamlarda gezebiliriz. Almanca Bölümü

30 Eğitim Teknolojisinin Yararları
Eğitim sistemi için eğitim teknolojisinin genel olarak sisteme ve özel olarak bireye sağladığı yararlar(Alkan): 3 Fırsat Eşitliği : Eğitim teknolojisi eğitimi mekân ve zaman sorunu baskısından kurtarır. Geliştirilmiş eğitim sistemleri ve paket programlar eğitim teknolojisi ve çeşitli ortamlarla yüksek nitelikli öğrenme sağlar. Almanca Bölümü

31 Eğitim Teknolojisinin Yararları
Eğitim sistemi için eğitim teknolojisinin genel olarak sisteme ve özel olarak bireye sağladığı yararlar(Alkan): 4 Çeşitlilik ve Kalite : Sistem yaklaşımları ile geliştirilen paket öğretim gereçlerinin yaygın öğrenci gruplarına ulaşması, bu gereçlerin iyi organizasyonu ile kitlesel öğrenme stratejilerinin geliştirilmesine yol açar. Almanca Bölümü

32 Eğitim Teknolojisinin Yararları
5 Yaratıcılık : Eğitim teknolojisi öğrenciye çoklu ve seçenekli öğrenme olanakları ve ayni anda bireysel inisiyatif yaratma yönünde gelişmektedir. Almanca Bölümü

33 Eğitim Teknolojisinin Yararları
6 Bireysel Öğretim: Öğrencinin ne öğreneceği, nasıl öğreneceği , ne zaman ve hangi hızda öğreneceğinin sürekli kontrol edilmesine gerek kalmaz. Eğitsel ortamlara dayalı olarak geliştirilmiş öğretme sistemleri eğitim eşitliğini geliştirme ve eğitimin kalite ve etkinliğini artırma yanında programlara hareket, esneklik ve çeşitlilik kazandırır. Almanca Bölümü

34 Eğitim Teknolojisinin Yararları
7 Kopya Edilen Sistem : Eğitim teknolojisinin nihaî amacı, kopya edilen ve evrensel kitle eğitimine uygun eğitim sistemleri yaratmaktır. Almanca Bölümü

35 Eğitim Teknolojisinin Yararları
8 Üretken Eğitim ve Hızlı Öğrenme : Öğrenciler geleneksel ortamlara göre daha hızlı öğrenerek üretken olabilirler. Almanca Bölümü

36 Öğretim Teknolojisi Yaygın bilinen anlamıyla öğretim teknolojisi “iletişim devriminin yarattığı, öğretmen, kitap ve yazı tahtası yanında öğretimsel amaçlar için kullanılabilecek kitle iletişim araçları (televizyon, filmler, tepegöz projektörleri, bilgisayarlar ve diğer donanımlar ve yazılımlar)dır. Tanımda çarpıcı nokta: öğrenci ve öğrenmeden çok eğitimde sürekli geliştirilen araçları içermektedir.

37 Diğer bir tanıma göre; Belirlenen hedeflere göre daha etkili bir öğretim yapabilmek için, öğrenme ve iletişim konusundaki araştırmalar ile insan kaynakları ve diğer kaynakların beraber kullanılmasıyla tüm öğrenme-öğretme sürecinin sistematik bir yaklaşımla tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesidir (Yalın, 2001). Tanımda çarpıcı nokta: fizik bilim teknolojileri merkez olmaktan çok veri basamağı olarak görülmekte ve temel vurgu davranış bilimleri ile öğretim programı geliştirme sürecine kaymaktadır.

38 Öğretim teknolojilerinin amacı;
* eğitimi daha üretken * daha bireysel yapmak, * daha bilimsel bir öğretim sağlamak, * herkesin ulaşabildiği, * eşitliği öngören, * daha güçlü ve daha hızlı bir öğretime ulaşmak olarak belirtilebilir.

39 Öğretim teknolojisi öğrenme sürecini geliştirmek için oluşturulan her türlü sistemi, tekniği ve yardımı içerir. Böyle bir yapı da şu 4 özellik önemlidir. 1- Öğrencinin ulaşması hedeflenen amaçların tanımlanması 2- Öğrenilecek konunun öğretim ilklerine göre incelenip, öğrenilmeye uygun şekilde yapılandırılması 3- Konunun aktarılabilmesi için uygun materyalin seçilip, kullanılması 4- Dersin ve derste kullanılan araçların etkililiğini ve öğrencilerin başarı durumlarını değerlendirmek için uygun değerlendirme yöntemlerinin kullanılması. Görüldüğü gibi öğretim teknolojisi terimi öğrenme olgusunun tüm yönleriyle ilgilidir.

40 “Eğitim teknolojisi” terimi, öğretme-öğrenme süreçleri ile ilgili özgün bir disiplini vurgularken,
“öğretim teknolojisi” terimi ise bir konunun öğretimi ile ilgili öğrenmenin kılavuzlanması etkinliğini ifade etmektedir. Bu yönüyle; eğitim teknolojisi GENEL, öğretim teknolojisi ÖZEL (dil öğretimi tek.,fen öğretimi tek.) bir alanı vurgulamaktadır.

41 Eğitim Tek ile Öğretim Tek. arasında fark
Eğitim teknolojisi, Eğitimle ilgili özellikleri kazandırmak üzere yapılan tüm sistemlerin tasarımını ifade ederken, Öğretim teknolojisi derslerin öğretimini ile ilgili sistemlerin tasarlanması, geliştirilmesi, kullanma, yönetim ve değerlendirmeyi içine alan sistematik bir bütünü ifade eder. Almanca Bölümü

42 Örnek: Tepegöz, bilgisayar, televizyon, yazı tahtası
Araç Daha çok mekanik nitelikteki yardımcı olup; gereci sunmada vazgeçilmez öğedir. Örnek: Tepegöz, bilgisayar, televizyon, yazı tahtası Gereç ise; Daha çok yazılı basılı nitelikteki yardımcı olup, aracın vazgeçilmez öğesidir. Örnek: Tepegöz asetatı, bilgisayar programları Almanca Bölümü

43 Materyal Eğitimde materyal, Konuyu basitleştirebilen,
anlaşılmasını kolaylaştıran, gereksiz bilgiler bulundurmayan, dersin hedeflerini destekleyen, konunun ana hatlarını sunan, anlaşılması güç olabilecek konuları açıklayan, içeriği soyuttan somuta taşıyabilen ve görsel-işitsel özellikler kullanarak anlaşılmayı kolaylaştıran ürünlerdir. Almanca Bölümü

44 Sözcükler Diyagramlar Haritalar Resimler Slaytlar Filmler Modeller
Öğrenme Yaşantıları ile Teknoloji Arasındaki İlişkiler Soyut Somut Sözcükler Diyagramlar Haritalar Resimler Slaytlar Filmler Modeller Nesneler Gerçek Yaşantı

45

46 Çok sayıda duyu organıyla edinilen Kendi kendine edinilen
Sözel semboller Görsel sembollerle edinilen yaşantılar Radyo, şerit, resimlerle edinilen yaşantılar Hareketli resimlerle, Tv-Video ile edinilen yaşantılar Sergiler yardımıyla edinilen yaşantılar Geziler yoluyla edinilen yaşantılar Dramatizasyonlarla edinilen yaşantılar Model ve örneklerle edinilen yaşantılar Doğrudan doğruya edinilen amaçlı yaşantılar DALE’NİN YAŞANTI KONİSİ Karmaşığa Soyuta Basitten Somuttan Çok sayıda duyu organıyla edinilen Kendi kendine edinilen Başkalarının yardımıyla edinilen Az sayıda duyu organıyla edinilen Göz ya da kulakla Gözle Bütün duyu organlarıyla

47 TEMEL KAVRAMLAR Yaşantı Konisi
Almanca Bölümü

48 1. BÖLÜMÜN SONU