Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. İSTİKBAL GÖKLERDEDİR.

... konulu sunumlar: "Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. İSTİKBAL GÖKLERDEDİR."— Sunum transkripti:

1

2 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. İSTİKBAL GÖKLERDEDİR

3 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

4 E K F İ İ L

5 EKFİİLLERİ (EKEYLEMLERİ) TANIYALIM -dır - im -sin -se -tı -ti -müş -miş -dırlar -iz -siniz -dı

6 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz. Yüklem olan sözcüklerin türlerini karşılarına yazınız. Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’ tür................... Bu cennet vatan hepimizindir................... Dağların etekleri hep çam ormanıymış................... Okumak, yararlı bir alışkanlıktır................... Akıl için yol birdir................... Dün akşam birkaç konuğumuz vardı................... Ortalıkta kimse yoksa, dışarı çıkardı...................

7 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Atatürk’ Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’ tür. hepimizin Bu cennet vatan hepimizindir. çam ormanı Dağların etekleri hep çam ormanıymış. yararlı bir alışkanlık Okumak, yararlı bir alışkanlıktır. bir Akıl için yol birdir. var Dün akşam birkaç konuğumuz vardı. yok Ortalıkta kimse yoksa, dışarı çıkardı. AD AD TAMLAMASI SIFAT ZAMİR AD SIFAT TAMLAMASI AD

8 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’ Bu cennet vatan hepimizin Dağların etekleri hep çam ormanıy Okumak, yararlı bir alışkanlık Akıl için yol bir Dün akşam birkaç konuğumuz var Ortalıkta kimse yok dışarı çıkardı. tür. dir. mış. tır. dir. dı. sa, Yukarıdaki cümlelerin yüklemleri ad soylu bir sözcük ya da bir tamlamadır.

9 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Ad soylu sözcüklerin ya da tamlamaların sonlarındaki ekler onların yüklem olmasını sağlamıştır. Bu ekler, ekfiil dir. Öyleyse ekfiiller :..............................................?

10 Atatürk’tür. Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’tür. hepimizindir. Bu cennet vatan hepimizindir. çam ormanıymış. Dağların etekleri hep çam ormanıymış. yararlı bir alışkanlıktır. Okumak, yararlı bir alışkanlıktır. birdir. Akıl için yol birdir. vardı. Dün akşam birkaç konuğumuz vardı. yoksa, Ortalıkta kimse yoksa, dışarı çıkardı. EKFİİLLER: Adların, ad soylu sözcüklerin ve tamlamaların sonlarına gelerek onların yüklem olmasını sağlayan eklerdir.

11 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Ekfiililer ad soylu sözcükleri ve tamlamaları dört zamana bağlı olarak yüklem görevinde kullandırır. Buna ekfiilin dört zamanı vardır da denilebilir. 1. Ekfiilin geniş zamanı (basit zamanı) 2. Ekfiilin görülen geçmiş zamanı 3. Ekfiilin öğrenilen geçmiş zamanı 4. Ekfiilin koşulu

12 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Ekfiillerin Zamanları 1. Ekfiilin geniş zamanı: TEKİL ÇOĞUL 123123 123123 - (i)m - s(i)n - (i)z - s(i)n(i)z - d(i)rler - d(i)r çalışkanım çalışkansın çalışkandır çalışkanız çalışkandırlar çalışkansınız

13 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. 123123 123123 2. Ekfiilin görülen geçmiş zamanı: TEKİL ÇOĞUL - d(i)m - d(i)n - d(i)k - d(i)n(i)z - d(i)ler - d(i) çalışkandı m çalışkandı n çalışkandı çalışkandı k çalışkandılar çalışkandı nız Ekfiillerin Zamanları

14 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. 123123 123123 3. Ekfiilin öğrenilen geçmiş zamanı: TEKİL ÇOĞUL - m(i)ş(i)m - m(i)şs(i)n - m(i)ş(i)z - m(i)şs(i)n(i)z - m(i)şler - m(i)ş çalışkanmışım çalışkanmışsın çalışkanmış çalışkanmışız çalışkanmışlar çalışkanmışsınız Ekfiillerin Zamanları

15 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. 4. Ekfiilin koşulu: TEKİL ÇOĞUL 123123 123123 -s (a)m - s(a)n - s(a)k - s(a)n(ı)z - s(a)lar - s(a) çalışkan sa m çalışkan sa n çalışkan sa çalışkan sa k çalışkan sa lar çalışkan sa nız Ekfiillerin Zamanları

16 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz. Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiileri göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz. Hava çok sıcaktı.

17 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz. Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz. Hava çok Görülen geçmiş zaman 3. tekil kişi sıcak y. tı. sıfat

18 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz. Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz. Çocuklar bahçededirler.

19 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz. Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz. Çocuklar Geniş zaman 3. çoğul kişi y. dirler. ad bahçede

20 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz. Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz. Ressam olan, Ali’ nin babasıymış.

21 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Öğrenilen geçmiş zaman 3. tekil kişi Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz. Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz. Ressam olan, Ali’ nin babası ymış. y. Belirtili ad tamlaması

22 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Siz çok çalışkansanız... Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz. Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz.

23 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Siz çok Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz. Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz. çalışkan y. sıfat sanız... Ekfiilin koşulu 2. çoğul kişi

24 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Ekfiillerin görülen geçmiş zamanı, öğrenilen geçmiş zamanı,koşulu adlara, ad soylu sözcüklere ve tamlamalara iki biçimde ulanır.

25 1. 1. EK OLARAK: Bu sözü söyleyen ben di m. Bu çevre eskiden hep ağaçlık mış. O, çok mutluy sa...

26 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. 2. (İ)D(İ), (İ)M(İ)Ş, (İ)S(E) BİÇİMİNDE : Bu sözü söyleyen ben idi idi m. Bu çevre eskiden ağaçlık imiş. O, çok mutlu ise..

27 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. EKFİİLERİN GÖREVLERİ

28 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. EKFİİLLERİN İKİ GÖREVİ VARDIR: EKFİİLLERİN BİRİNCİ GÖREVİ: Adların, ad soylu sözcüklerin ve tamlamaların sonlarına gelerek onların yüklem olmasını sağlamaktır. Bir önceki çalışmalara göre ekfiillerin birinci görevini yazınız.(söyleyiniz.) 1)

29 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Şimdi de aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini ve yüklemlerdeki zaman eklerini bulunuz. ZAMAN EKLERİ: Çevreci olmakla gurur duyuyordu. - yor - du Çalışmak, bazı insanlara zor gelirmiş. O, bu yurdu kurtarmak için çok çalışmıştı. Bizimle önceden de konuşmuştu. Bu konuda bir şeyler biliyorsanız... Ben de sizinle gelmeliymişim. Bu kitabı da okusaydınız. Bilmediklerini bilen birine soraydı. - ir- miş - mış- tı - muş- tu - yor - sa - meli - miş - sa - dı - a - dı

30 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Yukarıdaki cümlelerinde yüklemleri birer fiildir. Yüklem görevin- deki bu fiiller birleşik zamanlıdır; çünkü fiillerin tümünde...... zaman ya da kip eki vardır. Öyleyse ek fiillerin ikinci görevi de:........................................................................................... Basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı fiil yapmaktır. iki

31 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Aşağıdaki basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı fiiller yapınız. okuyorum.................... aldım.................... görmüşsün.................... bilecek.................... gider.................... görmeliyim.................... yapsak.................... getire....................

32 Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt. Aşağıdaki basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı fiiller yapınız. okuyordum okuyorum okuyordum almıştım aldım almıştım görmüşse görmüşsün görmüşse bilecekmiş bilecek bilecekmiş giderdi gider giderdi görmeliymişim görmeliyim görmeliymişim yapsaymışız yapsak yapsaymışız getireydi getire getireydi