DÜZLEM SEYİR Kıyı seyri, volta seyri, enlem seyri, orta enlem seyri, parakete seyri, boylam seyri, markator seyri, düzlem seyri çeşitleridir.

... konulu sunumlar: "DÜZLEM SEYİR Kıyı seyri, volta seyri, enlem seyri, orta enlem seyri, parakete seyri, boylam seyri, markator seyri, düzlem seyri çeşitleridir."— Sunum transkripti:

1 DÜZLEM SEYİR Kıyı seyri, volta seyri, enlem seyri, orta enlem seyri, parakete seyri, boylam seyri, markator seyri, düzlem seyri çeşitleridir.

2 KIYI SEYRİ (KILAVUZ SEYRİ)
Yeryüzü düzlem kabul edilerek yapılan seyir türüdür. Geminin bir noktadan bir noktaya en kısa yoldan emniyetle seyrettirilmesi ve bu seyir süresince geminin mevkiinin karadan veya karaya yakın bulunan cisimlerden ve seyir yardımcılarından yararlanılarak belirlenmesi kıyı seyrinin esasıdır. Bu seyir esnasında geminin mevkii, kıyı seyri yöntemleriyle veya elektronik seyir yöntemleri ile bulunur.

3 KIYI SEYRİ Kıyı seyri, 70° kuzey ve güney enlemleri arasında yapılır. Rota daima bir kerte hattıdır. Genelde markator haritalar kullanılır. Kutup bölgelerinde kutup seyri uygulanır. Yeryüzü küre kabul edilerek yapılan seyre büyük daire seyri denir. Büyük daire seyrinde ise nomonik ve lambert haritalar kullanılır.

4 KIYI SEYRİNDE KULLANILACAK HARİTALAR
1- Seyir yapılacak bölgenin küçük ölçekli genel haritası ile büyük ölçekli parça haritası kullanılmalıdır. 2- Haritaların düzeltmelerinin yapılmış olması lazımdır. 3- Haritalar yıpranmamış ve deforme olmamış olmalıdır.

5 HARİTA KULLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
1- Haritadan haritaya geçişte geçiş noktasının koordinatları, kerterizleri, mesafeleri kontrol edilmelidir. 2- Yumuşak kalem ve silgi kullanılmalıdır. 3- Rota ve kerteriz dereceleri yakın pusula gülünden ölçülmelidir.

6 4- Harita yazı kağıdı olarak kullanılmamalıdır.
5- Harita üzerinde tükenmez kalem kullanılmamalıdır. 6- Haritanın üstüne paralel cetvel, pergel, kalem ve silgiden başka bir şey konulmamalıdır. 7- Harita masası efektif kullanılmalıdır.

7 8- Harita masasının üstünde sıvı madde bulundurulmamalıdır.
9- Islak ellerle veya ıslak giysilerle harita üzerinde çalışma yapılmamalıdır. 10- Harita gereksiz yere katlanmamalıdır. 11- Haritaya çizilecek çizgiler, yazılacak yazılar fazla bastırılmadan yazılmalıdır.

8 12- Kör pergel kullanılırken harita delinmemelidir.
13- Derinliklerin ve yüksekliklerin birimine dikkat edilmelidir.

9 ROTA ÇİZERKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
1- Kalkış ve varış noktaları arasındaki en kısa ve en emniyetli yol kullanılmalıdır. 2- Tehlikelerden uzak geçilmelidir. 3- Gündüz seyrinde dik sahillere 1 milden, alçak sahillere 2 milden, gece seyrinde ise dik sahillere 2 milden, alçak sahillere ise 3 milden fazla sokulmamalıdır.

10 4- Rota değişiklikleri mutlaka belli noktalardan yapılmalıdır.
5- Nehirlerin denize döküldüğü sahalardan açık geçilmelidir. 6- Akıntı ve rüzgar daima gözönünde tutulmalı ve rotalar ona göre verilmelidir.

11 7- Gemi seyir cihazlarının durumları gözönüne alınmalıdır.
8- Trafik ayrım düzenine göre rotalar çizilmelidir. 9- Rotalar genel trafik akış yönüne uygun olmalıdır.

12 ROTA ÇİZİLMESİ ve SEYİR
Çizilen rotanın değeri pusula gülü yardımı ile ölçülür ve rotanın üstüne Hk ... ° olarak yazılır. Rota değiştirmek için geminin dönüş noktası üstüne gelmesi beklenmez, geminin dönüş kabiliyetine göre yeterli bir zaman önce dönüşe başlanır.

13 Sık sık mevki konularak geminin rotada olup olmadığı kontrol edilmelidir.
DR mevkileri, parakete mevkii, radar mevkii, GPS mevkii ve göksel seyir mevkii harita üzerine farklı işaretlerle konulmalıdır.

14 MEVKİ PLOTLAMA SEMBOL VE KISALTMALARI

15 MEVKİİ HATTI Geminin üzerinde bulunduğu farz edilen doğru veya eğri çizgilerdir. Yeryüzünde bulunan maddelerden alınan kerterizler birer doğru mevki hattıdır. Gök cisimlerinin rasatları sonucunda doğru mevkii hatları elde edilir.

16

17

18 MEVKİ DAİRESİ Herhangi bir nokta merkez olmak üzere istenilen mesafede çizilen daireye mevki dairesi denir.

19

20 MEVKİ ÜÇGENİ Mevki hatlarının kesişmesi sonucu meydana gelen üçgene mevki üçgeni denir. Kerterizler doğru alınmışsa üç kerteriz bir noktada kesişirler. Eğer kerteriz hatları kesişmemişse; bir üçgen oluşur ve bu üçgenin kenar ortayları kesişimi doğru mevkii verir.

21

22 MEVKİ ÇEŞİTLERİ 1- Parakete mevkii (Dead reckoning-DR): Geminin hakiki rotası ve gittiği mesafe dikkate alınarak bulunan hesabi mevkie parakete mevkii denir. Akıntı, rüzgar ve gezdirme (düşme) dikkate alınmaz. 2- Tahmini mevkii (Estimated position-EP): Geminin hakiki rotası, gidilen mesafe, akıntı, rüzgar gibi etkenler dikkate alınarak bulunan hesabi mevkidir.

23 3- Kesin mevki (Fix position-Fix
3- Kesin mevki (Fix position-Fix.): Kerteriz aletleri, elektronik seyir cihazları ve göksel seyir ekipmanları ile konulan kesin mevkilere fix (kesin) mevkii denilmektedir.

24 MEVKİİ KOYMA YÖNTEMLERİ
a) Parakete mevkii bulunması;(DR) rota üstünde gidilen mesafenin işaretlenmesi ile mevkii bulunur. Gidilen mesafe = sürat x zaman ile Geminin torna sayılarına göre hazırlanmış olan mesafe ve sürat cetvelleri ile hesaplanabilir.

25 N B 1000 DR W E C 075 S 16.3 S . A . 0900 FIX

26

27 b) Tahmini mevkii bulunması;(EP)

28 . . N B W E S 1000 DR C 075 TAHMİNİ AKINTI SET S 16.3
TAHMİNİ AKINTI DFT S . A TR 090 . C SOA 20 0900 FIX 1000 EP

29 C) Kesin mevkii bulunması
İki kerterizle kesin mevkii konması; aralarındaki açı 30° den küçük, 150° den büyük olmayan iki cisimden art arda alınan iki kerterizle elde edilen kesin mevkiidir. Kerterizler arasındaki ideal açı 90° dir.

30

31 Üç kerteriz ile kesin mevki koyma; üç noktadan alınan kerteriz ile konulan mevkidir. İki noktadan alınan kerterize göre daha sağlıklıdır. Aralarındaki açının 60° veya 120° olmasına gayret edilir.

32

33

34 Bir kerteriz ve bir transit hattı yardımı ile kesin mevkii konması; iki kerteriz ile kesin mevkii konulması ile aynıdır, yalnız kerterizlerden biri transit hattıdır.

35 Transit Mevki Hattı: Yeri haritada belirtilmiş biri diğerinden daha uzakta iki maddenin aynı hizada görülmesine TRANSİT denir. Dünya üzerinde belirli iki mevkiden geçen ve yönü sabit bir değer olan kerte hattıdır. Transit mevkii hattının üzerine sadece zaman yazılır yönü yazılmaz

36

37

38 VETETLER TRANSİTTE ROTA İSKELEYE ALINMALI ROTA SANCAĞA ALINMALI

39

40

41

42 Sekstant; Astronomik Seyrin temel gereçlerinden biridir. Seyirci ile ufuk ve gökcismini birleştiren hatlar arasında kalan açıyı doğru ve hassas bir şekilde ölçmek için kullanılır. Başka bir deyişle gök cisimlerinin ufuktan olan açısal yüksekliklerini veya dünya üzerindeki maddelerin dikey veya yatay açılarını ölçmeye yarayan bir alettir.

43 Küçük Ayna (Horizon Glass) :
Renkli Camlar : Büyük Ayna (Index Mirror) : Teleskop : Yay Kısmı (Arc) : İskelet (Frame) : Gösterge Kolu (Index Arm): Elektrik Donanımı : Mikrometre Dramı ve Verniye Taksimatı

44 Yatay sekstant açısı ve bir kerteriz ile FİX mevki plotlanması

45

46

47

48

49 Loran-C, RDF, GPS ile kesin mevkilerin konulması.

50 d) Kaydırılmış kesin mevkii bulunması (Running Fix)

51

52

53

54

55

56 e) Özel Açılar Yardımıyla Kaydırılmış kesin mevkii bulunması (Running Fix)

57

58

59

60

61

62 Kerteriz ve iskandil ile mevkii bulunması; bir noktadan kerteriz aldıktan sonra, geminin iskandilinden geminin altındaki derinliğin hesaba katılarak bilinmesi ve elde edilen derinliğe göre tahmini mevkiin bulunması sağlanır. Mevkii, kesin mevkii değildir.