Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme

... konulu sunumlar: "Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme"— Sunum transkripti:

1 Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme

2 Neden Ölçme ve Değerlendirme Yaparız?
Belli bir dönemde, öğrencilerin, ulaşması beklenen hedeflere ulaşma düzeylerini belirler. Öğretim programları ile öğretim yöntem ve tekniklerinin yeterliliğini belirlemede yardımcı olur. Değerlendirme sonuçlarının paylaşılması, öğretmenlere, öğrencinin kendisine ve velilere öğrencinin öğrenme süreci hakkında bilgi sağlar.

3 Neden Ölçme ve Değerlendirme Yaparız?
Öğrencilerin öğrenme durumlarını, ilgi ve yeteneklerini keşfeder, güçlü ve zayıf olduğu alanlar konusunda geri bildirim sağlar. Eğitim-öğretim hizmetlerinin daha nitelikli yapılmasını sağlar. Öğretmenin, öğrenciyi tanımasını sağlar. Öğretmenin öğrenciye daha iyi bir şekilde rehberlik yapmasını saglar.

4 Ölçme; Bir niteliğin gözlemlenip gözlem sonuçlarının sayı veya sembollerle ifade edilmesidir. Ölçme bir betimleme ve tanımlama işidir. Ölçmede yorum yoktur.Yargıya varma da yoktur. Değerlendirme ise bir yargılama işlemidir. Gözlem sonuçlarının bir ölçütle kıyaslanıp bir karara varılması işidir.

5 Değerlendirme, her ne kadar ölçmeyi takip eden bir işlemse de, ölçme sonucunu kendi başına değerlendirme olanağı yoktur. Ölçme sonucunun değer kazanabilmesi, ya da ona değer biçilebilmesi için, mutlaka onu karşılaştırabileceğimiz bazı dayanakların olması gerekir. Ölçüt olmadan değerlendirme olmaz.

6 Ölçmede hata kaynakları
Ölçme hataları, ölçme yönteminden, ölçmede kullanılan araçtan, ölçmeyi yapan kişiden ,ölçmenin yapıldığı ortamdan ya da ölçme yapılan bireyden kaynaklanabilir. Ölçme sonuçlarında sabit, sistematik ve tesadüfi hatalara rastlanabilir.

7 Ölçmede Hata Kaynakları
Sabit hata, bir ölçmeden diğerine miktarı değişmeyen hata türüdür. (Sürenin az olması, hiç kimsenin yetiştirememesi bu nedenle herkese ek puan verilmesi) Sistematik hata, (Yanlılık hatası), ölçülen büyüklüğe, ölçme yapan kişiye, ölçme koşullarına göre miktarı değişen hatalardır. (Kızlara daha fazla not verilmesi)  Tesadüfi hatalar ise, ölçme sonuçlarına nasıl karıştığı bilinmeyen hatalardır. (Yazılı kağıdı okunurken bir sorunun görülmemesi)

8 Bir ölçme aracında bulunması gereken özellikler
Ölçme sonuçlarına dayalı olarak verdiğimiz kararların sağlıklı ve gerçek durumu yansıtır olabilmesi için yaptığımız ölçmenin sağlıklı olması gerekir. Dolayısı ile ölçme aracının doğruluğu ve gerçek durumu yansıtır olması ölçme aracının niteliğine bağlıdır. Kullanılan ölçme araçlarında üç özellik aranır. Bunlar, ölçme aracının geçerliği, güvenirliği ve kullanışlılığıdır.

9 Bir ölçme aracında bulunması gereken özellikler
Geçerlik, Bir ölçme aracının, ölçmeyi amaçladığı özelliği, başka herhangi bir özellikle karıştırmadan, doğru olarak ölçebilme derecesidir.( Tekin, 1996). Geçerlik; aracın ölçmekte olduğu özelliği, doğru, hatalardan arınık ve başka bir özellik karıştırmadan ölçebilmesi şeklinde de tanımlanabilir.

10 Bir ölçme aracında bulunması gereken özellikler
Örneğin bir sınıfın Fen ve Teknoloji dersindeki başarısının ölçülmesi için bir sınav yapılacaksa; bu sınavın Fen ve Teknoloji dersindeki başarıyı tanımlayan tüm değişkenleri ölçmesi, bu değişkenler dışındaki değişkenleri ölçmemesi istenir. Sınav bu nitelikteyse, verdiği puanlar geçerlidir.

11 Bir ölçme aracında bulunması gereken özellikler
Bir testin güvenirliğini etkileyen tüm etkenler aynı zamanda geçerliği de etkiler. Bir testin ya da testten alınan puanların geçerliği sabit, sistematik ve tesadüfi hataların tamamından etkilenir.

12 Ölçme sonuçlarının geçerliğini artırmak için aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.
Her bir sorunun o araçla ölçülmek istenen bilgi, beceri ve yeteneklerden en az bir tanesini ölçmesi sağlanmalıdır. Her soru, o soruyla ölçülmek istenen bilgi ve becerilere sahip öğrencilerin tereddütsüz doğru cevaplandırabileceği ya da bu bilgi ve becerilere sahip olmayanların doğru cevaplandıramayacağı nitelikte olmalıdır.

13 Ölçme sonuçlarının geçerliğini artırmak için aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.
Test, belli bir sürede kazandırılması hedeflenen bütün konuları, bilgi, beceri ve yetenekleri temsil etmelidir.

14 Bir ölçme aracında bulunması gereken özellikler
Güvenirlik; Güvenirlik, testin bireyler hakkında verdiğin sonuçlar bakımından istikrarlı olmasıdır. Yani, defalarca uygulandığında aynı bireyler için aynı sonuçları vermesidir. Bir testin geçerliği ile güvenirliği arasında önemli bir bağlantı vardır. Bir testin geçerli olabilmesi için öncelikle güvenilir olması gerekir. Yani güvenirlik geçerlik için bir ön koşuldur.

15 Ölçme sonuçları tesadüfi hataların azlığı oranında güvenilir sayılır.
Güvenirliği etkileyen bir çok etken vardır. 1-Testin kendisi ile ilgili etkenler: Testte yer alan soru sayısının belli bir noktaya kadar artırılması güvenirliği artırır. Test yönergesinin ve testte yer alan soruların ifadesinin açık ve anlaşılır olması güvenirliği artırır.

16 Puanlamanın nesnelliği: bir testin değişik kişilerce veya aynı kişi tarafından değişik zamanlarda puanlanmasından elde edilen puanların tutarlılığı güvenirliği olumlu yönde etkiler. (Cevap anahtarı) 2-Testin uygulama koşullarıyla ilgili etkenler: Cevaplama için verilen süre yeterli olmalıdır Testin uygulama koşullarının her öğrenci için aynı olması testin güvenirliğini olumlu yönde etkiler.

17 Bir ölçme aracında bulunması gereken özellikler
Kullanışlılık, bir ölçme aracının veya yönteminin, geliştirilme, çoğaltılma, uygulanma ve puanlama yönünden kolaylık, nesnellik ve ekonomiklik özelliklerine sahip olması anlamına gelir (Tekin, 1996). Eğer bir testin geçerlik ve kullanışlılığı ile ilgili bir sakınca var ise kesinlikle kullanışlılık özelliği olduğu için tercih edilmemelidir. Kullanışlılık özelliği ancak geçerlik ve güvenirlik özellikleri sağlandıktan sonra dikkate alınmalıdır.

18 Değerlendirme türleri
Amaçlarına göre değerlendirme türleri üç başlık altında toplanabilir. 1- Tanıma ve yerleştirmeye yönelik değerlendirme 2- Biçimlendirme ve yetiştirmeye yönelik değerlendirme 3- Değer biçmeye yönelik değerlendirme

19 1-Tanıma ve yerleştirmeye yönelik değerlendirme
Öğrencilerin bir derste başarılı olabilmeleri için gerekli ön koşul davranışlara sahip olup olmadıklarını belirlemek amacıyla kullanılır. Bu tür bir değerlendirme sonucunda, öğrencilerde giriş davranışları açısından bir yetersizlik tespit edilirse, sorunun çözümü için bir telafi eğitimi planlanır. Derste kazandırılacak davranışlardan bazılarının öğrencilerce önceden edinildiği tespit edilirse, bu davranışlar dersin amaçları arasından çıkarılır. Dersin tüm amaçlarına öğrencilerin ulaşmış olduğu belirlenirse, öğrenciler o dersten muaf tutulurlar.

20 2-Biçimlendirme ve yönlendirmeye yönelik değerlendirme
Bir ünite yada bölüm sonunda, öğrencilerin o ders yada ünitedeki öğrenme eksikliklerini belirlemek ve gidermek amacıyla kullanılır. Bu tür değerlendirmelerde elde edilen sonuçlara dayalı olarak not verme ya da başka amaçlarla öğrenci başarısını değerlendirme yoluna gidilmemelidir. Asıl amaç öğretim ve öğrenmenin verimliliğini artırmak olmalıdır.

21 3-Değer biçmeye yönelik değerlendirme
Öğretim dönemi sonunda veya içinde, programın ön gördüğü hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığına bakılarak öğrenci, öğretmen ve programa ilişkin yargılarda bulunulur. Bu tür ölçme ve değerlendirmeden elde edilecek sonuçlar; 1. Öğrencilere not vermek, 2. Öğrencilerin gelecek derslerdeki başarısını tahmin etmek, 3. Öğrencilere ve öğretmene öğrenmenin yeterliliğine ya da öğretiminin verimliliğine ilişkin dönüt sağlamak, 4. Farklı öğrenci gruplarının başarılarını karsılaştırmak için kullanılır.

22 Yapılandırmacı Yaklaşımda Ölçme ve Değerlendirme
Program, değerlendirmeyi, öğrenmenin ayrılmaz bir parçası olarak görür. Sadece öğrenme ürününü değil, öğrenme sürecini de değerlendirir. (Sonucun yanı sıra sürece de odaklanma) Programda değerlendirme, öğrencilerin neyi bilmediğini değil, ne bildiklerini görmeye yarayan bir araçtır.

23 Yapılandırmacı Yaklaşımda Ölçme ve Değerlendirme
Öğrencinin gerçek yaşamla kendi bilgileri arasında ilişki kurması ve karşılaştığı problemlere farklı çözüm yolları üretebilmesi için olanak yaratır. Öğrencilerin bilgi, beceri ve tutumlarını değerlendirmek için çoklu değerlendirme araçları kullanılmasını önerir. Klasik ölçme ve değerlendirmenin yanında alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin kullanımını da önerir.

24 Yapılandırmacı Yaklaşımda Ölçme ve Değerlendirme
Bilginin hatırlanmasından ziyade uygulanmasına, yapılandırılmasına ve öğrencilerin üst düzey becerilerini sergilemelerine olanak sağlar. Yazıya dayalı soyut görevlerden çok, gerçek hayata ilişkin, performansa dayalı görevlere önem verir. Örtülü, belirsiz ölçütlerden ziyade açık ve belirgin ölçütleri tercih edilir.

25 Yapılandırmacı Yaklaşımda Ölçme ve Değerlendirme
Not vermenin yanı sıra etkili ve zamanında geri bildirime ağırlık verir. Ne kadar öğrenildiğini tespit etmenin yanı sıra nasıl öğrenildiğini de belirlemeye yöneliktir. Rekabet yerine iş birliğini destekler.

26 ÖLÇME - DEĞERLENDİRME ARAÇ VE YÖNTEMLERİ
Gözlemler Tutum ölçekleri Görüşmeler Portfolyo Projeler Tartışma Sergileme Anekdotlar Gösteriler Kavram Haritaları Performans Testleri / Ödevleri Öz Değerlendirme Araştırma / Çalışma Kağıtları Çoktan Seçmeli Testler Eşleştirmeli Testler Kısa Cevaplı Sınavlar Uzun Cevaplı sınavlar Açık Uçlu Sorular Dereceleme Ölçekleri (Rubric) Not Çizelgesi

27 Adım Adım Türkiye

28 Ölçme-Değerlendirmede Kullanılan Araçlar
Açık Uçlu Sorular Bu sınavlarda öğrencilere duruma göre bir ya da birkaç soru sorulur. Öğrenciden sorunun cevabını düşünüp hatırlaması ve bulduğu cevabı yazılı olarak ifade etmesi beklenir. Klasik ve kompozisyon türü sorular açık uçludur.

29 Açık Uçlu Sorular: 1, 2 ve 3 üncü sınıflarda öğrencilerin gelişimi, ilerleme ve çabaları, öğretmen rehberliğinde gerçekleştirilecek olan projeler ve performanslarını belirlemeye yönelik çalışmaları, öğretmen gözlemlerine göre belirlenir. 4, 5, 6, 7 ve 8 inci sınıflarda haftalık ders saati üç ve üçten az olan derslerde en az iki, üçten fazla olan derslerde ise en az üç sınav yapılır. (İKY madde:35)

30 Açık Uçlu Sorular: Sınavların zamanı, en az bir hafta önceden öğrencilere duyurulur. Bir sınıfta/şubede bir günde yapılacak sınav sayısı ikiyi geçemez. Sınavların süresi bir ders saatini aşamaz. (İKY madde:36)

31 Açık Uçlu Sorular: Derslerin özelliğine göre; a) Klasik (Essay) sınav türünde soru sayısının üçten az olmaması, b) Çoktan seçmeli, eşleştirmeli, kısa cevaplı, açık uçlu, doğru/yanlış, tamamlamalı ve benzeri sınav türlerinde soru sayısının çok ve soruların kısa cevaplı olması, c) Soruların konulara göre dağılımı yapılırken ağırlık bir önceki sınavdan sonra işlenen konulardan olmak kaydıyla geriye doğru azalan bir oranda ve dönem başından beri işlenen konulardan seçilmesi esastır. (İKY madde:36)

32 Açık Uçlu Sorular: Sınavlardan önce sorularla birlikte cevap anahtarı da hazırlanır ve sınav kağıtları ile birlikte saklanır. Cevap anahtarında her soruya verilecek puan, ayrıntılı olarak belirtilir. Sınav soruları, imkânlar ölçüsünde çoğaltılarak öğrencilere dağıtılır. (İKY madde:36)

33 Açık Uçlu Sorular: Görsel sanatlar, müzik, beden eğitimi, teknoloji ve tasarım dersleri dışındaki derslerden, öğretmenlerin iş birliği ve ortak değerlendirme yapabilmelerine imkân vermek üzere her dönemde en az bir sınav birlikte düzenlenir. Bu ortak sınavların sorularıyla birlikte cevap anahtarları da okul zümre öğretmenlerince hazırlanır ve cevap anahtarlarında her soru için verilecek puan belirtilir. (İKY madde:36)

34 Açık Uçlu Sorular: Görsel sanatlar, müzik, beden eğitimi, teknoloji ve tasarım derslerinde öğrencilerin başarıları, öğretim programında yer alan ölçme ve değerlendirme etkinlikleri esas alınarak belirlenir. Seçmeli yabancı dil dersi dışındaki seçmeli dersler ile rehberlik/sosyal etkinlikler ve ilgili öğretim programında belirtilmeyen seçmeli dersler notla değerlendirilmez. Ancak, öğrencilerin hangi seçmeli dersi aldıkları karne ve diğer kayıtlarda belirtilir. (İKY madde:36)

35 Açık Uçlu Sorular: Kopya çeken öğrencinin sınavı geçersiz sayılır ve notla değerlendirilmez. Ancak, dönem notunun hesaplanmasında aritmetik ortalama alınırken sınav sayısına dâhil edilir. Ayrıca bu durum, ders öğretmenince okul yönetimine bildirilir. (İKY madde:36) Geçerli özrü olmadan sınava katılmayan veya proje ve performans görevini teslim etmeyen öğrencilerin durumları puanla değerlendirilmez. Ancak aritmetik ortalama alınırken sayıya dâhil edilir. (İKY madde:38)

36 Açık Uçlu Sorular: Öğretmenler; sınavların yapıldığı, proje ve performans görevlerinin ise teslim edildiği tarihten başlayarak en geç on gün içinde sonuçlarını öğrencilere bildirir. Varsa yapılan ortak hataları sınıfta açıklar. Ölçme ve değerlendirme araçları, incelenmek üzere öğrencilere dağıtılır ve inceleme sonrasında geri alınarak bir öğretim yılı saklanır. Projeler, öğrencileri bu çalışmalara özendirmek amacıyla sınıfın veya okulun bir yerinde sergilenir (İKY madde:40)

37 Açık Uçlu Sorular: Avantajları: Kişinin özgün ve yaratıcı düşünme gücünü, yazılı anlatım becerisini, belli konulardaki görüsünü, ilgi ve tutumunu ölçmede açık uçlu soru türleri kullanışlıdır. Sınırlılıkları: Cevaplama ve puanlama işlemleri çok zaman alacağından sorulabilecek soru sayısı sınırlıdır. Cevapları tamamen doğru ya da tamamen yanlış olarak sınıflamak mümkün olmadığından, bunların doğruluk derecesini tayin etmek puanlayıcıya düşer. Puanlamada puanlayıcı kanaati, puanlama işleminde hataya neden olur.

38 Açık uçlu sorular uygulanırken nelere dikkat edilmeli
1. Sorular sınırlandırılmalı, genel sorular sorulmamalıdır 2. Sorular açık ve anlaşılır olmalıdır. 3. Sınavdaki sorular birbirinden bağımsız olmalıdır. 4. Sorular mutlaka belli davranışı yoklayan nitelikte olmalı, kitabın belli yerlerinden aynen alınmış ifadeleri içermemelidir. 5. Uzun ve az sayıda soru yerine, kısa ve çok sayıda soru tercih edilmelidir. 6. İfade ve yazım hataları olmamalıdır.

39 Doğru- Yanlış Türü Sorular
Doğru-yanlış türü sorularda verilen bir cümlenin, mevcut bilgilere bağlı olarak doğru mu yanlış mı olduğunun belirlenmesi istenir. Bu testlerde yalnız iki seçenek olduğundan cevaplayıcının doğru cevabı bulma olasılığı % 50’dir. Bu durum, doğru-yanlış testlerinden alınan puanların geçerliliğini ve güvenirliğini düşürür Ancak hem cevaplama hem de puanlama kolaydır ve az zaman alır. Puanlama aynı zamanda objektiftir.

40 Esleştirme Türü Sorular
İki grup hâlinde verilen ve birbirleriyle ilgili olan bilgi öğelerinin, belli bir açıklamaya göre esleştirilmesini gerektirir. “Kim?, Ne?, Nerede?” gibi soruların cevabını oluşturan olgusal bilgilerin ölçülmesinde daha kullanışlıdır.

41 Eşleştirmeli sorular Eşleştirmeli sorular hazırlanırken aşağıdaki esaslara dikkat edilmelidir: 1. Esleştirme soru grubunda yer alan öncüller listesi ile cevaplar listesinin her biri benzer nitelikte hazırlanmalıdır. 2. Bir eşleme takımında öncüllerle cevaplar eşit sayıda olmamalıdır. 3. Cevap listesi, bir kelime listesi ise alfabetik olarak rakam, sayı, tarihten oluşuyorsa büyüklük sırasına göre düzenlenmelidir. 4. Esleştirme için iyi bir yönerge yazılmalıdır.

42 Kısa Cevaplı Sorular Bir kelime, bir sembol ya da en çok birkaç kelime ile cevaplanabilen soru türüne denir. Bu tür sorular bilgi basamağını ölçmek için uygundur. Öğrenci sorunun cevabını kendisi yazar.Kısa cevaplı sorular iki türlüdür. Birisi “soru cümlesi”, diğeri “eksik cümle” türündedir.

43 Kısa Cevaplı Sorular Kısa cevaplı sorular hazırlanırken aşağıdaki esaslara dikkat edilmelidir: 1. Sorunun ifadesi belirsiz olmamalıdır. 2. Her soru, ölçülmesi planlanan bir kazanımı yoklamalıdır. 3. Sorunun cevabı kesin olmalıdır. 4. Sınavdaki sorular başka sorulara ipucu olmamalıdır.

44 Kısa Cevaplı Sorular 5. Soru cümlesi, cevaplayanın tanıdığı bir kaynaktan aynen alınmamalıdır. 6. Her soru için bırakılan boşluk aynı uzunlukta olmalıdır. 7. Bir sorunun ifadesinde, sorunun cevabının bulunmasında işe yarayacak ipuçları verilmemelidir.

45 Çoktan Seçmeli Sorular
Çoktan seçmeli testler bir sorunun cevabını, verilen seçenekler arasından cevaplamayı gerektiren test türüdür. Çoktan seçmeli sorulara “madde” de denir. Seçeneklerden sadece bir tanesi en doğru cevaptır. Doğru cevap dışında kalan seçeneklere ise çeldirici denir.

46 Çoktan Seçmeli Sorular
Öğretmen çocuklara bir test verir. En sevdiğiniz şey nedir? Diye sorar. Cevap öğretmene göre kitap olacaktır. Çocuk kitabı işaretler ama yanına da kurşun kalemle “kedim” yazar.

47 Çoktan Seçmeli Sorular
Çoktan seçmeli test soruları hazırlanırken aşağıdaki esaslara dikkat edilmelidir: 1. Sorular sınav kapsamına uygun olmalıdır. 2. Kıyıda köşede kalmış bilgilerden kaçınılmalıdır. 3. Her bir soru, öğrencilerin öğrenmeleri açısından önemli bilgi ve becerileri yoklamalıdır. 4. Çok ayrıntılı veya çok kapsamlı bilgileri içeren sorulardan kaçınılmalıdır. 5. Her bir soru, tek bir kazanıma yönelik olmalıdır 6. Öğrencinin sorunun cevabını başka bir sorudan bulması engellenmelidir. 7. Cevabı kişiye göre değişen sorular olmamalıdır

48 Çoktan Seçmeli Sorular
8. Şaşırtmaca içeren sorulardan kaçınılmalıdır. 9. Tamamlatma yerine soru türü kullanılmalıdır. 10. Yaş düzeyine uygun kelime kullanılmalıdır. 11. Dil bilgisi ve yazım kurallarına uyulmalıdır. 12. Mümkün olan en kısa anlatım kullanılmalıdır. 13. Ana fikir seçeneklerde değil, madde kökünde verilmelidir. 14. Olumsuz ifadelerden kaçınılmalıdır. 15. Parantez açılmamalıdır. 16. Tek bir doğru seçenek olmalıdır.

49 Çoktan Seçmeli Sorular
17. Doğru cevaplar seçeneklere eşit dağılmalıdır. 18. Seçenekler, belli bir mantığa veya sayısal sıralamaya göre dizilmiş olmalıdır. 19. Seçenekler anlamca birbirini kapsamamalı, bir seçenek diğerini içermemelidir. 20. Seçeneklerin uzunlukları eşit olmalıdır. 21. Seçeneklerde “hiçbiri”, “hepsi” ifadeleri kullanılmamalıdır. 22. Doğru cevaba ipucu verilmemelidir. 23. Tüm çeldiriciler mantıklı olmalıdır.

50 Çoktan Seçmeli Sorular
Çoktan seçmeli testler ile kısa sürede çok sayıda davranış ve beceri ölçülebilir. Test sorularının tekrar kullanılabildiği düşünülürse çoktan seçmeli testler daha ekonomiktir. Çoktan seçmeli testlerin puanlanması kolay ve objektiftir. Ancak çoktan seçmeli testlerin hazırlanmasının uzun zaman ve uzmanlık gerektirmesi, öğrencinin doğru cevabı tahminle de bulabilecek olması bu testlerin olumsuz yönleridir. Seçenek sayısının arttırılması ve güçlü çeldiriciler kullanılmasıyla bu tahminle doğru cevabı bulma olasılığı azaltılabilir.

51 Kavram Haritaları Düşünceleri geliştirme, Karışık fikirleri aktarma,
Konuyu özetleme, Yanlış anlamayı tespit etme, Anlamlı öğrenmeyi gerçekleştirme, Değerlendirme yapmaya yardımcı olur.

52 Kavram Haritalarını Değerlendirmek İçin Kullanılabilecek Ölçütler
Kavramların uygun şekilde nitelendirilmesi Kavramlar, en fazla üç sözcükle temsil edilmelidir. Kavramların yerleşimi genelden özele doğru hiyerarşik olarak sıralanmalıdır. Bağlama sözcüklerinin uygun şekilde nitelendirilmesi Haritada kavramlarla bağlantılar arasındaki ayrım belirgin olmalıdır. İki kavram arasındaki bağlantılar anlamlı olmalıdır. İlişkiyi doğru şekilde temsil etmelidir.

53 Kavram Haritalarını Değerlendirmek İçin Kullanılabilecek Ölçütler
Kavramların çapraz bağlanması En iyi haritalar, kavramlar arasındaki çapraz bağlantıları yeterli ölçüde gösterenlerdir. Çapraz bağlantılar, öğrencinin, birbirine bağlı çok sayıda düşünceyi bildiğini gösterir. Çapraz bağlantılar, yaratıcılığı ortaya çıkarır.

54

55 Örnek: Besin zinciri konusunda bir kavram haritası

56 Performans değerlendirme
Öğrencilerin bilgi ve becerilerini ortaya koyarak oluşturdukları çalışma, ürün ya da etkinliklerin değerlendirilmesi süreci, “performans değerlendirme” olarak ifade edilebilir. Bunun yanında performans değerlendirme, öğrencilerin gerçek yaşam problemlerine akademik bilgilerini uygulayabilme ve bunu problem üzerinde gösterebilmeleri ile ilgilenir, öğrencilerin öğrendiklerini gerçek durumlarda göstermelerini sağlar.

57 Performans Değerlendirme
Performans değerlendirme, Öğrencilerin, bireysel özellikleri dikkate alınarak, bunları eyleme dönüştürmelerini sağlayacak durum ve ödevleri içerir. Süreç içine yayılmıştır, zamana bağlı değildir. Öğrencinin yeni bilgiyi yapılandırmasını gerektirir. Öğrencinin günlük yaşamındaki problemleri nasıl çözeceğini ve problem çözmek için sahip olduğu bilgi ve becerileri nasıl kullanacağını göstermesini ister.

58 Performans Değerlendirme
Öğrencilerin becerilerini “gerçek yaşam” ortamında değerlendirmeyi hedefler. Gözlenebilen bir performans veya somut bir ürünle sonuçlanır. Performans ödevlerinde, tek bir cevap yoktur. Ödevi tamamlamak için değişik yollar bulunmaktadır. Bu nedenle iyi tanımlanmış bir ölçütle değerlendirmelidir. Başarılı bir değerlendirme yapmak için her bir performans ödevi bir dereceleme ölçeği (rubric) ile eşleştirilmelidir.

59 Performans Değerlendirme Sürecini Planlarken ve Uygularken Atılacak Adımlar
Amacın belirlenmesi: Performans değerlendirmede sürecin mi, sonucun mu, yoksa her ikisinin birlikte mi değerlendirileceğine karar verilmelidir. Performansın ya da ürünün gözlemlenebileceği ortam oluşturma: Öğrencinin performansını doğru ve güvenilir biçimde değerlendirmek için gözlemlerin birden fazla tekrarlanması gerekmektedir.

60 Performans ölçütlerinin belirlenmesi:
performansın ölçütleri, öğrencinin bir etkinliği tam ve doğru bir şekilde yapması için göstermesi gereken belli davranışları tanımlar. Performans ölçütlerinin belirlenmesi aşamasında, önce değerlendirilecek performansın belirlenmesi gerekmektedir. Ardından, belirlenen performansın özellikleri tanımlanmalıdır.Bu ölçütlerin sayısının çok fazla olmaması (10-15) gerekmektedir.

61 Performans Değerlendirme
Performansın puanlanması: Performansın değerlendirilmesi, dereceli puanlama anahtarı, kontrol listesi ve hikâye kayıtlarıyla yapılır. Performans değerlendirmede puan belirleme son adımdır. Bu puanlama işlemi performans ölçütlerine dayanmalıdır.

62 Performans değerlendirmenin yararları
İnsanların bilgiyi kullanmasını ve gerçek yaşam durumlarına yakın ürünler ortaya koymasını sağlar. Performans değerlendirme kaynakları tekrar tekrar kullanılabilir. (Örneğin, öğretmenin konuşma becerisinin ölçülmesi için geliştirdiği, konuşma esnasında öğrencilerin uyması gereken ölçütlerin listesi seklinde hazırlanmış olan bir performans değerlendirme formu; ölçütleri öğrenciden öğrenciye, sınıftan sınıfa veya yıldan yıla değişmeyeceğinden her öğrencinin performansını ölçmek için kullanılabilir.)

63 Performans değerlendirmenin yararları
Performansın belirli bölümlerine odaklanıldığından öğretmenin her bir parçayı gözlemleyebilmesini ve değerlendirebilmesini sağlar. (Örneğin, konuşma süresince bazı öğrenciler izleyiciyle göz iletişimi kurmaz, bazıları çok alçak sesle konuşur, bazıları da fikirlerini sistematik olarak iletmekte zorlanabilir.) Tek bir değerlendirme aracıyla öğrencinin performansının birçok boyutu ölçülebilir. Aynı değerlendirme aracı, öğrencinin zaman içindeki gelişimini bir çizelge olarak kullanarak izleyebilir

64 Performansın değerlendirilmesinde aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir.
1. Performans değerlendirmede, öğrencilere ödevi tamamlamaları için verilen süre ödevin niteliğine göre ayarlanmalıdır. 2. Ödev, birçok beceriyi kapsamalıdır. 3. Ödevlerin bazıları bireysel ödevler, bazıları ise grup ödevleri seklinde verilmelidir. 4. Ödev hem ürüne hem de sürece odaklanmalıdır.

65 Hangi Tür etkinlikler Performansa Dayalı Değerlendirme Sürecinde Kullanılabilir?
Ürünler: Kompozisyon, çizimler, araçlar vb. Üst düzey düşünme becerileri: Açık uçlu sorular, projeler vb. Gözlenebilir performanslar: Deney yapma, kroki, resim çizme vb. Alışkanlıklar ve sosyal beceriler: Grup çalışmasına yatkınlık, başkalarının fikirlerine önem erme, kendini doğru ifade etme vb.

66 Performans Değerlendirme
Yöntem ve Araçları 1) Performans görevleri, 2) Proje ödevleri, 3) Ders ve etkinliklere katılım a) Ders ve etkinliklere katılım gözlem formu Öğrencinin derse hazırlıklı olarak gelmesi defter tertip ve düzeni, araç – gereç ve materyalleri hazır bulundurması, b) Öğrenci ürün dosyaları

67 Performans görevleri Öğrencilerin başarılarının belirlenmesinde ders ve etkinliklere katılımı ve performans görevleri de dikkate alınır. (İKY madde:35) Performans ödevleri, öğrencinin sahip olduğu bilgi ve becerileri günlük yasamla da ilişkilendirerek ortaya koymasını gerektiren kısa dönemli çalışmalardır.

68 Performans görevleri Performans ödevleri birkaç günde yapılabileceği gibi birkaç haftada da yapılabilir. Bu nedenle öğrencilere geniş bir zaman diliminde, oluşturulacak ölçütlere göre yeterlilik derecesini ortaya koyma imkanı verir. Performans ödevleri; kimlik bölümü (sınıf düzeyi, tema, beklenen performans), görev, yönerge ve puanlama anahtarından oluşur. Proje ve performans ödevlerinin değerlendirilmesinde özellikle dereceli puanlama anahtarı (Rubrik) kullanılmaktadır.

69

70

71

72

73 Performans görevleri Çok çeşitli konularda performans ödevi verilebilir.

74 Proje Görevleri Öğrenciler, bir ders yılında istedikleri ders veya derslerden bireysel ya da grup çalışması şeklinde öğretmen rehberliğinde en az bir proje hazırlarlar. (İKY madde:35) Projeler, geniş içerikli ve uzun süreli performans ödevleridir. Proje çalışmaları, ünitelerde yer alan kazanımları kapsayan ayrıntılı ödevlerdir. Bireysel ya da grup olarak yapılabilir. Proje konusu, öğrenci tarafından veya öğretmenin hazırlayacağı listeden seçme yoluyla belirlenebilir.

75 Proje Görevleri Öğrenci merkezli bu yöntemde, öğretmen etkin değildir. Sadece öğrenciye rehberlik etme ve değerlendirme görevini üstlenebilir. Öğrenci, projenin amacını, izlenecek yolları, kullanılacak malzemeleri ve karşılaşılabilecek durumları önceden planlar. Gerektiğinde öğretmeninden yardım alabilir.

76 Proje Görevleri Proje türleri şu şekilde sıralanabilir:
Kısa süreli projeler: Birkaç saatlik/bir iki haftalık projeler Uzun süreli projeler: Birkaç aylık yada uzun dönemli projeler Eylem projeleri: Toplum sorunlarının çözümüne yönelik projeler Araştırma-İnceleme projeleri: Beli bir konuda bilgi toplamaya ve toplanan bilgileri çözümleyerek sunmaya yönelik projelerdir.

77 Proje Görevleri Proje görevleri genel hatlarıyla şu bölümlerden oluşur: Amacın belirlenmesi Ölçütlerin belirlenmesi Planlama Araştırma ve eylem Proje sunumu için hazırlık Ürün ve sunumu Değerlendirme (Dereceli puanlama anahtarı, kontrol listeleri, gözlem formu, öz değerlendirme, grup değerlendirme vb.)

78 Proje Görevleri Mektup yazma, rapor yazma, piyes yazma
Okul dergisi çıkarma Okulda çalışacak yeni kollar kurma Belli konularda bir inceleme raporu hazırlama v.b. Proje görevlerinin konusu olabilir.

79 Proje çalışmalarının olumlu yanları
Proje geliştirme süreci uzun, kompleks ve zorlu bir süreç olacağından, bu ödevler, öğrencilerin yaratıcılık, araştırma, iletişim gibi üst düzey zihinsel becerilerini geliştirir. Projenin tasarımından ortaya konulmasına kadar geçen süreç, aynı zamanda bilimsel süreç basamaklarını da içereceğinden, bilimsel süreç becerilerinin gelişmesine de yardımcı olur.

80 Proje çalışmalarının olumlu yanları
Proje süreci öğrencileri teknolojiyi aktif olarak kullanmaya yönelteceğinden, öğrencilerin teknolojiyi kullanma becerisi kazanmalarına yardımcı olur. Proje çalışması, öğrencilerin grupla çalışma becerisinin geliştirilmesini sağlar. Proje çalışmasında bilgi öğrenciye doğrudan verilmediği için, öğrenciler proje konularında yaparak, yasayarak, inceleyerek bilgi kazanırlar. Bu nedenle yapılandırmacı öğrenme kuramı için uygun yöntemlerden birisidir.

81 Ders ve Etkinliklere Katılım
Öğrencilerin başarılarının belirlenmesinde ders ve etkinliklere katılımı ve performans görevleri de dikkate alınır. (İKY madde:35) Öğrencilere bütün derslerden her dönemde en az bir ders ve etkinliklere katılım puanı verilir. (İKY madde:35)

82 Ders ve Etkinliklere Katılım
Ders ve etkinliklere katılım nasıl değerlendirilir? a) Ders ve etkinliklere katılım gözlem formu Öğrencinin derse hazırlıklı olarak gelmesi defter tertip ve düzeni, araç – gereç ve materyalleri hazır bulundurması, b) Öğrenci ürün dosyaları (Dereceli puanlama anahtarı (Rubrik), kontrol listeleri, gözlem formu, öz değerlendirme, akran değerlendirme, grup değerlendirme vb. yollarla puan verilir.)

83 Ders ve etkinliklere katılım
Öğrencinin ders ve sınıf etkinliklerine katılımı, gözlem formları kullanılarak değerlendirilir. Gözlem Formları: öğrenciler hakkında doğru ve çabuk bilgiler sağlar.

84 Ders ve etkinliklere katılım
Gözlem formları yoluyla öğretmen öğrencilerinin; Soru ve önerilere verdikleri cevapları, Sınıf içi tartışmalara katılımlarını, Grup çalışmalarına ve tartışmalarına katılımlarını, Öğretme ve öğrenmeyle ilgili yaptığı görevler ile sunulan materyallere öğrencinin gösterdiği tepkiyi gözlemler.

85 Ders ve etkinliklere katılım
Aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi, gözlem yapmada öğretmenlere kolaylık sağlayacaktır: 1. Bütün öğrenciler için aynı ölçütler kullanılmalıdır. 2. Her öğrenci birkaç kez gözlemlenmelidir. 3. Her öğrenci değişik durumlarda ve farklı günlerde gözlemlenmelidir. 4. Her öğrenci değişik özelliklere, becerilere ve davranışlara göre değerlendirilmelidir.

86 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)
Ürün dosyası, öğrencinin çalışmalarının toplandığı bir dosyadır. Bu dosya, öğrencinin, yüksek kalitede bir düzen içinde oluşturulmuş anlamlı ödevlerini içerir ve öğrencinin en iyi çalışmalarının bir yansımasıdır. Dersteki gelişimlerini yansıtmak amacıyla öğrenciler ürün dosyası hazırlar. Bu dosyalar, öğrencinin gelişim düzeyini belirlemek, öğretim sürecinde gerekli önlemleri almak ve öğrencinin başarısına ilişkin öğrenciye, öğretmene, veliye ve okul yönetimine geri bildirimde bulunmak amacıyla kullanılır. (İKYmadde:42)

87 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)
1-5. sınıflarda, öğrencinin farklı derslere ilişkin çalışmalarını içine alan tek bir ürün dosyası hazırlanır. 6-8. sınıflarda, öğrenciler tüm dersler yerine ilgi duydukları, başarılarını ve gelişimlerini göstermek istedikleri derslere ait ürün dosyası hazırlarlar. Bu ürünleri isterlerse tek dosyada muhafaza ederler. (TTKB, Genelge:2006/95)

88 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)
6-8. sınıflarda öğrenciler, ders yılı başında ürün dosyası hazırlamak istedikleri ders ya da derslerin öğretmeni ile görüşerek, ürün dosyası hazırlamak istedikleri dersleri belirler ve kararlarını şube rehber öğretmenine bildirirler Öğrenci ürün dosyası, hazırlanmış olan dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Öğrenci hangi dersten ürün dosyası hazırlamış ise o derslerin ders ve etkinliklere katılım notları belirlenirken ürün dosyası için yapılan değerlendirme dikkate alınır. (TTKB, Genelge:2006/95)

89 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)
Çeşitli amaçlarla öğrenci ürün dosyası hazırlanabilir. Amaçlarına göre; “sergileme tipi”, “belgeleme tipi”, “sınıf tipi” ve “değerlendirme tipi” ürün dosyaları olarak sınıflandırılabilir. Ölçme ve değerlendirme amacına uygun olanı ise “değerlendirme tipi” dosyalardır.

90 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)
Değerlendirme amaçlı öğrenci ürün dosyaları; Öğrencilerin performansları hakkında velilerine bilgi vermek, Öğrencilerin zaman içerisindeki gelişimlerini görmek, Bir sonraki sene öğrencilerin öğretmeni olacak olan öğretmene öğrencilerin tipik performans kayıtlarını sağlamak, Ders programı üzerinde daha çok durulması gereken konuları belirlemek, Öğrencileri notla değerlendirmek, gibi amaçlarla kullanılabilir.

91 Öğrenci ürün dosyası Hazırlama Sürecinde Öğretmenin Yapacakları
Öğrenci ürün dosyasını hazırlamadan önce, hangi kazanıma yönelik çalışmak istediğinizi belirleyiniz. Öğrenci ürün dosyasını sınıfınıza tanıtınız. Varsa elinizde bir örnek bunu öğrencilerinize gösteriniz. Öğrencilerinize ürün dosyasının bir değerlendirme aracı olduğunu söyleyiniz. Öğrenci ürün dosyalarında nelerin bulunabileceğini söyleyiniz (sınavlar, projeler, değerlendirme ölçekleri, yazılar vb.).

92 Öğretmenin Yapacakları
Dosyaya fazla ürün koyarak öğrencilerin cesaretlerini kırmayınız (başlangıçta 4-6 madde). Öğrencilerden, her öğrenme ürünüyle ilgili materyali seçmek için bir gerekçe göstermeleri ve çalışmalarını eleştirmelerini isteyiniz. Öğrencilere akranlarıyla birlikte ürünlerini paylaşma fırsatı veriniz. Her aşamanın nasıl değerlendirileceğini açıklayınız (Öğrencilerinize puanlama ve dereceleme ölçekleri konusunda bilgi veriniz.).

93 Öğrenci Ürün Dosyası neler içerir?
Öğrencilerin yazılmış ödevleri (taslak yada bitmiş) Araştırmalar, problemler ve stratejiler Diyagramlar, fotoğraflar, resimler Videoteypler ve audioteypeler Grup ödevleri ve projeler Öğretmen anektodları Kelime geliştirme çalışmaları Öğrencilerin mektupları, şiirleri, raporları Bir kitap incelemesi Öğretmen kontrol listeleri Öğrencilerin zorlukla tekrar yapmak istediği ödevler Özel ödevlerin içinden seçtiği örnekler Değerlendirme kağıtları (öğrenci çalışmalarındaki gelişimleri nasıl değerlendirileceğini gösteren)

94 Öğrenci Ürün Dosyasının İçeriği
Dosyanın “içindekiler” bölümü Önsöz, özet (ya da Özgeçmiş) (Burada öğrenci çalışmalarının başlangıçtan o ana kadarki gelişimini anlatır. Öğrenci başlangıçta neredeydi? Bu aşamaya nasıl geldi?) Öğrenci tarafından dosyaya konulan tüm ürünler ya da çalışmalar. Yapılan her çalışmanın değerlendirilmesi ile ilgili dereceleme ölçeği, kontrol listesi ya da öz değerlendirme formları gibi araçlar.

95 Performansın değerlendirilmesinde;
1) Dereceli puanlama anahtarları (Rubric), 2) Kontrol listeleri, 3) Görüşme ve gözlem formları, 4) Öz değerlendirme formları, 5) Akran değerlendirme formları, 6) Grup değerlendirme formları kullanılır.

96 Dereceleme Ölçekleri (Rubric)
Öğrenci performansını tanımlayan kriterleri ve farklı seviyedeki performansı bu kriterlerle birlikte puanlamaya yarayan rehberdir. Öğrencilerin sınavlarını, dosyalarını veya performanslarını değerlendirmek için önceden belirlenmiş kriterler kümesidir (Korkmaz,2004).

97 Dereceleme Ölçekleri Ne Tür Etkinliklerin Değerlendirilmesinde Kullanılır?
Sözel projeler: Sınıf tartışması, rol oynama, görüşme, sözel sunular, hikaye anlatma,münazara Ürünler: Koleksiyon ya da sergi, broşür hazırlama, poster hazırlama, gazete çıkarma vb. Deney raporları, grafik çizme, problem çözme, proje hazırlama vb. Araştırma ve yazı çalışmaları: Mektup, dilekçe, hikaye, kompozisyon yazma vb. Sanatsal çalışmalar

98 Dereceli puanlama anahtarı kullanma nedenleri
Öğretmen ve öğrenci için açık bir kalite tanımı verir. Öğrenciler dereceli puanlama anahtarı kullandıkça ürünlerinin sorumluluğunu daha fazla duyarlar. Öğretmenlerin puanlama için harcadıkları zamanın azalmasına katkıda bulunurlar.

99 Dereceli puanlama anahtarı kullanma nedenleri
Öğretmenin öğrencilerin çalışmalarını değerlendirtmesini kolaylaştırır. Öğrencilere bir ödevi tamamlarken kendi performanslarını değerlendirebilecek standart ve ölçüler sağlar.

100 Dereceleme Ölçekleri Geliştirme Aşamaları
Ölçeği ne amaçla geliştirileceğinizi belirleyin, Yeterlik düzeylerine karar verin, Nelerin değerlendirileceğini açıkça belirleyin Davranış, ürün yada her bir becerinin yeterlik düzeyi için kısa kriterler yazın. Burada önemli olan düzeyler arasında kriterleri iyi ayırt edebilmektir. Kullanılacak ölçeğin taslağının hazırlayın, Taslak üzerinde gerekli düzeltmeleri yapın ve öğrencinin performansını değerlendirmek için kullanın.

101 Dereceleme Ölçekleri amaca göre; 1. Bütüncül dereceleme ölçekleri
Bütüncül dereceleme ölçekleri, öğretmenin genel süreci veya ürünü bir bütün olarak, parçalarını dikkate almadan, puanlamasıdır. Öğrenme ürünleri toplam puan olarak değerlendirilmek istendiğinde kullanılır.

102 Bütüncül Dereceleme Ölçeği Örneği
Puan Ölçütler 4 Konuyu tümüyle iyi anladığını gösterdi. Konuyla ilgili öne sürülen düşünceler mantıklı gerekçelerle desteklenmiştir. Konuyu farklı örneklerle açıkladı. Olaylar arsında farklı bağlantılar kurdu. Konuyla ilgili çelişkili açıklama yapılmadı. 3 Konuyu anladığını gösterdi. Konuyla ilgili öne sürülen düşünceler mantıklı gerekçelerle desteklenmişti fakat yeterli değildi. Yazılı açıklamalar yeterliydi. 2 Konunun çoğunu anladığını gösterdi. Konuyla ilgili öne sürülen düşünceler desteklenmişti fakat yeterli değildi. Anlatımda çelişkili açıklamalar yapıldı. 1 Konunun birazını anladığını gösterdi. Örnekler yeterli değildi. Önemli eksikler var.

103

104

105 2. Analitik dereceleme ölçekleri
Analitik dereceleme ölçekleri, önce performans veya ürünün parçalarının ayrı ayrı puanlanmasını sonra da bu puanları toplayarak toplam puanın hesaplanmasını gerektirir. Bu ölçekler, çalışmanın ya da ürünün farklı boyutlarına farklı notlar vermek amacıyla oluşturulur.

106

107 İzzet ÖZDEMİR

108 Kontrol Listeleri Gözlenen performansın ya da ürünün belirlenen performans ölçütlerine ne derece uyumlu olduğu, kontrol listeleri kullanılarak belirlenebilir. Kontrol listeleri,öğrenciden beklenen davranışın özelliklerine ilişkin detaylı bilgileri içeren ve öğrenci performansının eksik noktalarını belirleme amacıyla kullanılan araçlardır. Kontrol listelerinde var veya yok, evet veya hayır seklinde puanlanabilen bir dizi davranış, özellik veya nitelik bulunur.

109 Kontrol Listeleri Kontrol listeleri, genellikle daha küçük parçalara ayrılabilen ve karmaşık davranışları belirlemek için uygundur. (Örneğin, kurbağayı kesmek vb. bir deney yapmak gibi bir dizi hareketi gerektiren davranışlar kontrol listesinde açıkça belirtilip sıralanabilir.) Bazı değerlendirme listeleri, öğrencinin görevi (etkinliği) yerine getirirken sık yaptığı hataları da gösterebilir. (Bu durumda +1 gibi bir puan her bir olumlu davranış için , “-1” gibi bir puan her bir hata için, “0” ise davranışın gözlenemediği durumlar için verilir. Kontrol listeleri, “evet-hayır” ; “var-yok” veya “0-1” seklinde değerlendirilir.)

110 Kontrol Listeleri Kontrol listeleri kullanırken bazı olumsuzluklar da ortaya çıkabilir. Bunlar: Öğretmene davranış ile ilgili gözlemlendiği ya da gözlemlenmediği seklinde iki ölçüt sunmasıdır. Kontrol listelerinin bir başka dezavantajı da öğrencinin performansının belli bir puanlama sistemine göre değerlendirilmesidir. Bu teknik, her ne kadar öğrencilerin öğrenme davranışlarını “güçlü” ve “zayıf” seklinde belirlemeye yarasa da öğretmen performansı belli bir puan ile değerlendirmek zorunda kalır ve performans sürecini kaydedemez.

111 Kontrol Listeleri Kontrol listeleri, performansa ilişkin belirli ölçütlerin karşılanıp karşılanmadığıyla ilgili olan sınırlı durumlarda değerlendirme için uygun seçimdir; fakat performans düzeylerini tanımlayan bir yapıya sahip değildir. Derecelendirme ölçekleri ise ölçülen özelliğe ilişkin performansı seviyeleriyle birlikte tanımlayabilir ve ölçütlerin ne dereceye kadar karşılandığını görmeye olanak sağlar

112 Özdeğerlendirme Bireysel veya kendini değerlendirme” olarak da adlandırılabilir. Öğrencilerin kendi öğrenme süreçlerini, özellikle basarı düzeylerini ve öğrenme sonuçlarını yargılaması olarak açıklanabilir. Temel amaç, öğrencilerin öz değerlendirme becerilerini geliştirmektir. Çünkü yasam boyu öğrenme, bireylerin yalnızca bağımsız çalışmalarını değil, aynı zamanda kendi basarı durumlarını ve gelişimlerini değerlendirmelerini zorunlu kılar.

113 Özdeğerlendirme Değerlendirme süreci, öğrencinin öğrenmeye yaklaşımı, öğrencinin güçlü ve zayıf yönleri ve becerileri hakkında değerlendirme yapmasını sağlar. Öğrencinin kendi düşüncelerini kontrol edebilmesini sağlar, planlama ve problem çözme becerisini geliştirir.

114

115 Akran Değerlendirme Bir grup içinde yer alan bireylerin akranlarını değerlendirmeleridir. Bu değerlendirme sırasında öğrencilerin becerileri geliştirilir. 1) Akran değerlendirme, öğrencilerin kendilerine olan güvenlerinin artmasını sağlar. 2) Kişinin, öğretmen dışında başka birinden de dönüt almasına yardımcı olur. 3) Değerlendirmeye temel oluşturan beceriler ve ölçütlerin saptanması konusunda öğrenciye bakış açısı sağlar.

116 Akran Değerlendirme Bu değerlendirmenin de bazı sakıncaları vardır:
1) Örneğin, akranlar arasında arkadaşlık durumu, onların birbirlerine gerektiğinden fazla veya gerektiğinden düşük puan vermesine neden olabilir. 2) Öğrenciler kendi aralarında anlaşarak birbirlerine yüksek puan verebilirler. 3) Fiziksel güçten kaynaklanan nedenlerden dolayı akranlar yüksek puanlama yapabilirler. 4) Ayrıca akranlar öğretmen kadar bilgili ve bilinçli değillerdir.