İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER & ‘BEN’ DİLİ – ‘SEN’ DİLİ ILET 322 KİŞİLERARASI İLETİŞİM BECERİLERİ.

... konulu sunumlar: "İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER & ‘BEN’ DİLİ – ‘SEN’ DİLİ ILET 322 KİŞİLERARASI İLETİŞİM BECERİLERİ."— Sunum transkripti:

1

2 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER & ‘BEN’ DİLİ – ‘SEN’ DİLİ ILET 322 KİŞİLERARASI İLETİŞİM BECERİLERİ

3 İNSANLARIN STATÜLERİ, EĞİTİMLERİ, YETENEKLERİ EŞİT DEĞİLDİR, AMA HER İNSANIN ONURU EŞİTTİR

4 NE SÖYLEDİĞİNİZ KADAR NASIL SÖYLEDİĞİNİZ DE ÖNEMLİDİR.

5 İNSANLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ HER İNSAN SEVİLMEK, SAYILMAK VE ÖNEMLİ OLMAK İSTERHER İNSAN SEVİLMEK, SAYILMAK VE ÖNEMLİ OLMAK İSTER HER İNSAN “ İNSAN YERİNE KONMAK “ İSTERHER İNSAN “ İNSAN YERİNE KONMAK “ İSTER HERKES KENDİSİNİ OLDUĞUNDAN FAZLA GÖRÜRHERKES KENDİSİNİ OLDUĞUNDAN FAZLA GÖRÜR HER İNSAN “BEN “ SONRA DA “BİZ “ OLMAK İSTERHER İNSAN “BEN “ SONRA DA “BİZ “ OLMAK İSTER HERKES KENDİNİ HAKLI GÖRÜRHERKES KENDİNİ HAKLI GÖRÜR

6 İNSANLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ  HERKESİN FARKLI GÖRÜŞÜ, DÜŞÜNCESİ, DUYGUSU, İNANCI, AMACI VE ÇIKARI VARDIR  HERKESİN KENDİNE ÖZGÜ FARKLI TAVRI VE DAVRANIŞI; FARKLI ÜSLUBU VE USULÜ VARDIR  HERKESİN BİR KİMLİĞİ VE KİŞİLİĞİ VARDIR  İNSANLAR TENKİT VE ŞİKAYET EDİLMEKTEN HOŞLANMAZLAR  HERKESİN BİRİNE İHTİYACI VARDIR

7 6 İLETİŞİM ENGELİ: SEN DİLİ  İLETİŞİM ENGELLERİNE BAKARSAK ÇOĞUNUN “SEN DİLİ” YÜKLÜ OLDUĞUNU GÖRÜRÜZ  “EVİ YİNE ÇÖPLÜĞE ÇEVİRMİŞSİN!”,  “SAATLERDİR BİLGİSAYAR BAŞINDASIN, HİÇ ANNENİ DÜŞÜNMÜYORSUN!”,  “GİT BAŞIMDAN, BENİ SİNİRLENDİRİYORSUN!”,  “YÜKSEK NOTLAR ALMAK İÇİN DAHA ÇOK ÇALIŞMALISIN!”,  “ÇOCUK GiBİ DAVRANIYORSUN!”…  YAŞADIĞIMIZ KIZGINLIK, ÖFKE DUYGULARINI GENELDE BU İFADELERLE DİLE GETİRİRİZ.

8 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER 1.ÖĞÜT VERMEK, ÇÖZÜM GETİRMEK, YÖNLENDİRMEK 2.YARGILAMAK, ELEŞTİRMEK, AD TAKMAK 3.SORU SORMAK, ARAŞTIRMAK, İNCELEMEK 4.TEŞHİS, TANI KOYMAK, TAHLİL ETMEK 5.TESELLİ ETMEK

9 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER  1.ÖĞÜT VERMEK, ÇÖZÜM GETİRMEK, YÖNLENDİRMEK  KİŞİDE DİRENÇ, İSYAN YARATABİLİR, SAVUNMAYA İTEBİLİR.  ÖĞÜT, AHLAK DERSİ VERMEK, DİREK ÖNERİLERDE BULUNMAK, SİZE SORUNU AÇAN  KİŞİDE BASKI VEYA SUÇLULUK DUYGULARI UYANDIRARAK, İLETİŞİMİN KESİLMESİNE  VEYA YÖN DEĞİŞTİRMESİNE NEDEN OLABİLİR.

10 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER  2. YARGILAMAK, ELEŞTİRMEK, AD TAKMAK  “ SEN ZATEN HEP KOLAYA KAÇARSIN...”  “ BEBEK GİBİ DAVRANIYORSUN...”  “ GERİ ZEKALI NE OLACAK...”  “ ŞİKAYETTEN BAŞKA BİR ŞEY BİLMEZSİN...”  “ HİÇ BİR FEDAKARLIĞA KATLANMAK İSTEMİYORSUN...”  “ SULUGÖZ...BİR ARKADAŞINLA OYNAMASINI BİLE BİLMİYORSUN...”

11 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER  YARGILAMAK, ELEŞTİRMEK, AD TAKMAK  GENELLİKLE YARGILAMA VE ELEŞTİRME TEPKİLERİ İLE KARŞILAŞAN KİŞİLER, KENDİLERİNİ ANLAŞILMAMIŞ, İTİLMİŞ, HAKSIZLIĞA UĞRAMIŞ, DAHA ÇARESİZ HİSSEDERLER. BUNUN SONUCUNDA İLETİŞİMİ KESEBİLİRLER VE ÖFKEYLE KARŞILIK VEREBİLİRLER.

12 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER 3. SORU SORMAK, ARAŞTIRMAK, İNCELEMEK“3. SORU SORMAK, ARAŞTIRMAK, İNCELEMEK“ NEDEN...SEN ONA NE YAPTIN?...O SANA NE DEDİ?...”NEDEN...SEN ONA NE YAPTIN?...O SANA NE DEDİ?...” “ ÇOCUK NEDEN HASTALANDI?... İYİ GİYDİRMEDİN Mİ?...” “ ÇOCUK NEDEN HASTALANDI?... İYİ GİYDİRMEDİN Mİ?...” “ NEDEN UYUYAMADIN?... AĞIR MI YEDİN?...” “ NEDEN UYUYAMADIN?... AĞIR MI YEDİN?...” “ NEDEN DOĞRU DÜZGÜN OYNAMAYI BECEREMİYORSUN?...” “ NEDEN DOĞRU DÜZGÜN OYNAMAYI BECEREMİYORSUN?...”

13 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER  SORU SORMAK, ARAŞTIRMAK, İNCELEMEK  GENELLİKLE SORU, İNCELEME, NEDENİNİ ARAMA GİBİ YAKLAŞIMLARIN İÇİNDE  ÖNYARGI, ELEŞTRİ VEYA ZORUNLU ÇÖZÜM BULUNUR. KONUŞAN DİNLEYENİN  SORULARLA NEREYE VARMAK İSTEDİĞİNİ ANLAYAMAYACAĞINDAN ENDİŞEYE KAPILIP  SAVUNMAYA GEÇEBİLİR.

14 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER 4. 4.TEŞHİS, TANI KOYMAK, TAHLİL ETMEK BU TÜR YAKLAŞIMLARDA, DİNLEYEN KİŞİ KONUŞANIN NİYETİNİ, SÖYLEMEK İSTEDİKLERİNİ ÇOK İYİ BİLİYORMUŞ, ONUN KAFASININ İÇİNDEKİLERİ OKUYORMUŞ GİBİ BİR TAVIR İÇİNE GİRER, KONUŞANI SAVUNMAYA İTER, SİNİRLENMESİNE, SABIRSIZLANMASINA VEYA ÖFKELİ CEVAPLAR VERMESİNE NEDEN OLABİLİR. KONUŞAN KİŞİ KENDİNİ KISTIRILMIŞ, YANLIŞ ANLAŞILMIŞ HISSEDER BÜYÜK OLASILIKLA İLETİŞİMİ KESER.

15 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER  4.TEŞHİS, TANI KOYMAK, TAHLİL ETMEK  “ ASLINDA SEN ÖYLE DEMEK İSTEMİYORSUN...”  “ BEN SENİN ASLINDA NEDEN ÖYLE YAPTIĞINI BİLİYORUM...”  “ ASLINDA SENİN DERDİN BAŞKA...”  “ ANLAŞILAN BİR SÜRE SANA YARDIMI OLMAMI İSTEYECEKSİN...”  “ BUNLARI BENİ ÜZMEK İÇİN ANLATIYORSUN ANLAŞILAN”

16 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER 5.TESELLİ ETMEK “ ALDIRMA BOŞVER...”“ ALDIRMA BOŞVER...” “ DÜZELİR CANIM, BUNU DERT ETME...”“ DÜZELİR CANIM, BUNU DERT ETME...” “ ÜZÜLMEEEE....” “ ÜZÜLMEEEE....” “ BAŞKA ŞEYDEN KONUŞALIM...”“ BAŞKA ŞEYDEN KONUŞALIM...” “ OLUR BÖYLE ŞEYLER, GEÇER...” “ OLUR BÖYLE ŞEYLER, GEÇER...” “ BİR KAHVE İÇ DÜZELİRSİN...”“ BİR KAHVE İÇ DÜZELİRSİN...” “ BOŞVER CANIM, ARKADAŞLAR ARASINDA OLUR BÖYLE ŞEYLER...” “ BOŞVER CANIM, ARKADAŞLAR ARASINDA OLUR BÖYLE ŞEYLER...” “ AMAN SEN DE HERŞEYİ CİDDİYE ALIYORSUN, YAK BİR SİGARA...” “ AMAN SEN DE HERŞEYİ CİDDİYE ALIYORSUN, YAK BİR SİGARA...”

17 İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER 5. 5.TESELLİ ETMEK ASLINDA TESELLİ ETMEK ÇOK GÜZEL VE YARARLIDIR, ÖNEMLİ OLAN TESELLİYİ KİŞİYİ ANLADIĞIMIZI BELİRTTİKTEN SONRA VEREBİLMEKTİR. SÖYLEDİKLERİ ANLAŞILMADAN, TESELLİ EDİLİYORMUŞ HİSSİNİ YAŞAYAN KİŞİ, KENDİNİ ANLAŞILMAMIŞ, DİNLENİLMEMİŞ, SÖYLEDİKLERİ SAÇMA SAPAN GİBİ ALGILANMIŞ HİSSEDEBİLİR ÖNEMSENMEMİŞ VEYA TAM OLARAK DİNLENİLMEMİŞ OLMAKTAN DOLAYI KIZGINLIK DUYABİLİR. GENELLİKLE, DİNLEMEDEN VERİLEN TESELLİ MESAJLARI, KONUŞAN KİŞİDE SORUNUNUN KÜÇÜMSENDİĞİ DUYGUSUNU YARATABİLİR.

18 "insanların çoğu duvar, çok azı da aralarında köprü kurarlar" D.PENI

19 ETKİLİ BİR İLETİŞİM BECERİSİ: BEN DİLİ

20 19 *SEN DİLİ *BEN DİLİ *BEN DİLİNİN YARARLARI

21 20 SEN DİLİ  İLETİŞİM ENGELLERİNE BAKARSAK ÇOĞUNUN “SEN DİLİ” YÜKLÜ OLDUĞUNU GÖRÜRÜZ  “EVİ YİNE ÇÖPLÜĞE ÇEVİRMİŞSİN!”,  “SAATLERDİR BİLGİSAYAR BAŞINDASIN, HİÇ ANNENİ DÜŞÜNMÜYORSUN!”,  “GİT BAŞIMDAN, BENİ SİNİRLENDİRİYORSUN!”,  “YÜKSEK NOTLAR ALMAK İÇİN DAHA ÇOK ÇALIŞMALISIN!”,  “ÇOCUK GiBİ DAVRANIYORSUN!”…  YAŞADIĞIMIZ KIZGINLIK, ÖFKE DUYGULARINI GENELDE BU İFADELERLE DİLE GETİRİRİZ.

22

23 SEN DİLİ   KİŞİYİ SUÇLAYICIDIR,   DAVRANIŞTAN ÇOK KİŞİLİĞE YÖNELİKTİR,   YENİDEN KONUŞMA İSTEĞİNİ ENGELLEYİCİDİR,   KİŞİYİ GÜCENDİRİR,KIRAR,   KİŞİNİN DİRENMESİNE NEDEN OLUR.   KİŞİ KENDİNİ SUÇLANMIŞ VE ANLAŞILMAMIŞ HİSSEDER,   NEYE KIZILDIĞININ ANLAŞILMAMASINA NEDEN OLUR,

24 UNUTMAYIN !!! İŞARET PARMAĞINIZ KARŞI TARAFA YÖNELDİĞİNDE GERİ KALAN DÖRT PARMAĞINIZ SİZİ GÖSTERİR.

25 SEN DİLİ CÜMLELERİ  NEDEN GEÇ KALDIN  VERDİĞİM YAZILARI DAHA BİTİRMEMİŞSİN  TOPLANTIDA NEREDEYDİN  “SEN”LE BAŞLAR VEYA “SEN”LE BİTER  YARGILAYICI ELEŞTİRİCİ VE SUÇLAYICI OLABİLİR  ÖFKE VE KIZGINLIK DUYGULARI TAŞIYABİLİR

26 BEN DİLİ  ÖZELLİKLE OLUMSUZ DUYGULARIN YAŞANDIĞI DURUMLARDA,  OLUMSUZ DUYGULARIN YAŞANDIĞI KİŞİYE ÖNCE DAVRANIŞ YADA DURUM TANIMLANARAK,  BU DAVRANIŞ VEYA DURUMDAN NASIL ETKİLENDİĞİ BELİRTİLDİKTEN SONRA,  NE HİSSEDİLDİĞİNİN SÖYLENMESİNE DAYALIDIR.

27 BEN DİLİ: KENDİNİ İFADE ETME DUYGUNUN İFADESİ SOMUT ETKİ DAVRANIŞIN TANIMI

28 DAVRANIŞIN TANIMI  KARŞIDAKİ KİŞİNİN ;  ÜZEN, KIZDIRAN, KORKUTAN DAVRANIŞININ  YORUM KATILMADAN NE İSE AYNEN İFADE EDİLMESİ

29 SOMUT ETKİ  KARŞIDAKİ KİŞİNİN YAPTIĞI DAVRANIŞIN SONUCUNDA OLUŞAN DUYGUNUN NEDENİ;  PARA, ZAMAN, EMEK, SAĞLIK, ENERJİ KAYBININ  İFADE EDİLMESİ

30 DUYGUNUN İFADESİ  KARŞIDAKİ KİŞİNİN DAVRANIŞI SONUCUNDA  HİSSEDİLEN DUYGUNUN  İFADE EDİLMESİ

31 BEN DİLiNİN ÜÇ ÖĞESi  1. DAVRANIŞIN TANIMI Sözümün arasına girdiğin zaman, Elektrik düğmesini açık bıraktığında,  2. BELİRGİN SOMUT ETKİ ( Davranışın üzerimizdeki olumsuz etkisi) söyleyeceklerimi unutuyor  paramız boşuna gidiyor  3. DUYGUM kızıyorum üzülüyorum sinirleniyorum

32 BEN DİLİ CÜMLELERİ  GEÇ KALDIĞINDA İŞLERİN YETİŞMEYECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM BU BENİ ÜZÜYOR  YAZILANLARIN BİTMEMESİ BENİ KAYGILANDIRIYOR  SENİ TOPLANTIDA GÖRMEMEK BENİ MERAKLANDIRDI  EVİ DAĞINIK GÖRÜNCE ÜZÜLÜYORUM.  GEÇİKECEĞİNİ HABER VERMEDİĞİN ZAMAN ÇOK HUZURSUZ OLUYORUM.  “BEN”LE BAŞLAR VEYA “BEN”LE BİTER  BİREYİN DUYGULARINI İFADE EDER  KENDİ DÜŞÜNCELERİNİ ORTAYA KOYAR

33 SEN MESAJLARI BEN MESAJLARI KİŞİLİĞE YÖNELİKTİRKİŞİLİĞE YÖNELİKTİR BÜTÜNE VE GENELE YÖNELİKTİR.BÜTÜNE VE GENELE YÖNELİKTİR. KARŞIMIZDAKİ KİŞİ İLE İLGİLİ OLUMSUZ DEĞERLENDİRMELER İÇERİR.KARŞIMIZDAKİ KİŞİ İLE İLGİLİ OLUMSUZ DEĞERLENDİRMELER İÇERİR. KARŞIMIZDAKİ KİŞİNİN ÖZGÜVENİNİ ZEDELER.KARŞIMIZDAKİ KİŞİNİN ÖZGÜVENİNİ ZEDELER. ÖFKE VE NEFRET GİBİ OLUMSUZ DUYGULAR UYANDIRIR.ÖFKE VE NEFRET GİBİ OLUMSUZ DUYGULAR UYANDIRIR. DAVRANIŞA YÖNELİKTİR.DAVRANIŞA YÖNELİKTİR. ÖZELE VE O ANA YÖNELİKTİR.ÖZELE VE O ANA YÖNELİKTİR. GÖNDEREN KİŞİNİN DUYGU VE DÜŞÜNCELERİNİ İÇERİR.GÖNDEREN KİŞİNİN DUYGU VE DÜŞÜNCELERİNİ İÇERİR. ÖZGÜVENE OLUMLU KATKISI VARDIR.ÖZGÜVENE OLUMLU KATKISI VARDIR. GÖNDERENE YARDIM İSTEĞİ UYANDIRIR.GÖNDERENE YARDIM İSTEĞİ UYANDIRIR.

34 SEN MESAJLARI BEN MESAJLARI ÇEKİNGEN YADA SALDIRGAN İNSANLAR YARATIR.ÇEKİNGEN YADA SALDIRGAN İNSANLAR YARATIR. İLETİŞİMİ ZEDELER.İLETİŞİMİ ZEDELER. İLİŞKİYİ ZEDELER.İLİŞKİYİ ZEDELER. SORUMLULUK DUYGUSUNU GELİŞTİRMEZ.SORUMLULUK DUYGUSUNU GELİŞTİRMEZ. İŞBİRLİĞİNE KARŞI DİRENÇ YARATIR.İŞBİRLİĞİNE KARŞI DİRENÇ YARATIR. ATILGAN İNSANLAR YARATIR.ATILGAN İNSANLAR YARATIR. İLETİŞİMİ ZEDELEMEZ.İLETİŞİMİ ZEDELEMEZ. İLİŞKİYİ GELİŞTİRTİR.İLİŞKİYİ GELİŞTİRTİR. SORUMLULUK DUYGUSUNU GELİŞTİRİR.SORUMLULUK DUYGUSUNU GELİŞTİRİR. İŞBİRLİĞİNE YÖNELİK İSTEK UYANDIRIR.İŞBİRLİĞİNE YÖNELİK İSTEK UYANDIRIR.

35 BEN DİLİNİN YARARLARI   SEN DİLİNDEKİ GİBİ KİŞİLER SAVUNMAYA GEÇMEZLER,   BİREY KARŞISINDAKİNİ SUÇLU HİSSETTİRMEZ,   DİLİ KULLANAN KİŞİNİN NEDEN O DUYGUYU YAŞADIĞI ANLAŞILDIĞI İÇİN İLETİŞİM SAĞLIKLI OLUR.   BEN MESAJI ALAN KİŞİ BAŞKALARINI DÜŞÜNMEYİ DE ÖĞRENİR.   YAKINLIĞI ARTIRICIDIR,   ANLAŞMAZLIKLARI AZALTIR,   KONUŞAN KİŞİYİ DUYGULARINI BİRİKTİRMEDİĞİ, ETKİLİ OLARAK DİLE GETİRDİĞİ İÇİN RAHATLATIR.

36 DİKKAT !“BEN” SÖZÜ AYNI ZAMANDA TEK YÖNLÜ BAKIŞI ANLATIR  YAPTIĞIMIZ GÖRÜŞMEDE HER “BEN” DEYİŞİNİZDE KARŞINIZDAKİNİN DEĞİL, KENDİNİZİN DAHA ÖNEMLİ OLDUĞUNU VURGULAMIŞ OLURSUNUZ.  “BEN SİZE YENİ PROJEMDEN BAHSETMEK İSTİYORUM” YERİNE; “YENİ PROJEMİ DiNLEMEK İSTER MİSİNİZ”  “FACEBOOK ADRESİNİZİ ÖĞRENMEK İSTİYORUM” YERİNE; “FACEBOOK ADRESİNİZİ VEREBİLİR MİSİNİZ?”  “BENİM SİZE İYİ HABERLERİM VAR” YERİNE; “SİZİN İÇİN İYİ HABERLERİM VAR”

37 İLETİŞİMDE ÇATIŞMA VE ÇÖZÜMLERİ  Sürekli ben iletileri göndermek, her zaman karşı tarafın davranışını değiştirmede etkili olmayabilir.  Kimi zaman sorun öyle güçlüdür ki; karşı taraf sorun olduğunu bile bile bu davranışından vazgeçmeyebilir. Bu durumda çatışma olur.  Çatışmalar yaşamın bir parçasıdır ve sanıldığı kadar da kötü değildir. Önemli olan bu çatışmalara yapıcıçözümler getirebilmektir.

38 İLETİŞİMDE ÇATIŞMA VE ÇÖZÜMLERİ  1-Karşınızdakini suçlamak yerine, duygularınızı anlatın:  “Nerede kaldın? Saatin kaç olduğunun farkında mısın?”YERİNE  “Nerede kaldın seni çok merak ettim.”  2-Cezalandıracağınıza o davranışı benimseyin ve ona yol gösterin:  “Bir kez daha geç kalırsan, asla arkadaşlarına gidemezsin!...”  YERİNE  “Bir kez daha geç kalırsan telefon edip haber verebilirsin.”

39 İLETİŞİMDE ÇATIŞMA VE ÇÖZÜMLERİ  3-Suçlayacağınıza o davranışı tanımlayın:  “Sivri zekalı,tembel!”  YERİNE  “Derslerine çalışmadığın zaman endişeleniyorum ve üzülüyorum.”  4-Tehdit edeceğinize duygularınızı açıklayın:  “Bıktım artık, seni geberteceğim!”  YERİNE  “Çok sinirleniyorum, çok içerliyorum, kızıyorum.”

40 İLETİŞİM BOZULURSA...  ANLAŞMA SAĞLANAMAZ  BİREYLER BİRBİRLERİNE YABANCILAŞIR  BİREYSEL VE KURUMSAL HEDEFLERE ULAŞMAK GÜÇLEŞİR

41 KATILDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER