(Ravi Modelleri) Sunum 2 Doç. Dr. Halis AYDEMİR. Rivayet, bir aktarıcının kaynak ile muhatabı arasında oluşturduğu bilgi akışının yahut başka bir ifadeyle,

... konulu sunumlar: "(Ravi Modelleri) Sunum 2 Doç. Dr. Halis AYDEMİR. Rivayet, bir aktarıcının kaynak ile muhatabı arasında oluşturduğu bilgi akışının yahut başka bir ifadeyle,"— Sunum transkripti:

1 (Ravi Modelleri) Sunum 2 Doç. Dr. Halis AYDEMİR

2 Rivayet, bir aktarıcının kaynak ile muhatabı arasında oluşturduğu bilgi akışının yahut başka bir ifadeyle, bir taraftan aldığı haberi diğer tarafa intikal ettirmesinin bir yöntemidir.

3

4 Tanık Duyan Toplayan (Rivayeti Elde Etme Bakımından)

5 Olayın gerçekleştiği veya bilginin dile getirildiği kaynakla birinci elden/doğrudan teması bulunan nâkile denir.

6 İbn Abbas abdest aldıktan sonra etrafındakilere d ö nerek: Allâh ’ ın El ç isini (s) b ö yle abdest alırken g ö rd ü m, dedi.

7 Gerçekleşen bir olayın veya dile getirilen bir bilginin haberini bir vesileyle duyan raviye denir.

8 İbn ömer ’ in azatlı k ö lesi Nâfi ‘ anlatıyor: Bir defasında İbn ömer ihramlıyken ü ş ü mesin diye sırtına başlıklı bir elbise koymak istedim. Elimdekini g ö r ü nce bana dedi ki: Allâh ’ ın el ç isi (s) bunu ihramlıya yasaklamışken sen sırtıma mı koymak istiyorsun?

9 Gerçekleşen bir olayın veya üretilen bir bilginin izini kasıtlı olarak süren, onun haberini elde etmek için erişebildiği her kişiye başvuran ve bunları toplayan raviye denir.

10 el-Vel î d İbn Ubâde İbn es- Sâmit ’ in oğlu anlatıyor: Babamla ben, hen ü z onlar sağken, ilim toplayalım diye, şu Ensar mahallesine gittik. Orda ilk buluştuğumuz kişi, Peygamber’in (s) arkadaşlarından Ebu'l-Yeser oldu; yanında bir de k ö lesi vardı …

11 Paylaşan Dağıtan (Rivayeti Aktarma Bakımından)

12 Elde ettiği bir haberi, yeri ve zamanı geldiğinde belli vesilelerle çevresindekilerle paylaşan raviye denir.

13 Yahyâ İbn el-Husayn, ninesi Ü mm ü’ l- Husayn ’ dan ş ö yle duyduğunu aktarır: Allâh ’ ın El ç isiyle (s) birlikte vedâ haccında bulundum. Allâh ’ ın el ç isi orada ç ok s ö zler s ö yledi. Sonra ş ö yle dedi: Başınıza siyâh î bir k ö le dahi y ö netici tayin edilse, sizi Allâh ’ ın kitabıyla y ö nettiği s ü rece, onu dinleyin ve ona itaat edin!

14 Elde ettiği bir haberi kendisinden, almak üzere gelen toplayan ravilerin rağbetine mazhar olmuş raviye denir.

15 İbn C ü reyc, Nâfi ‘ in İbn Ö mer ’ den ş ö yle aktardığını rivayet eder: Allâh ’ ın El ç isi (s) buyurdu ki: Medine ’ liler Z ü’ l-huleyfe ’ den, Şam ’ lılar Cuhfe ’ den, Necd halkı ise Karn ’ dan itibaren tehlilde bulunurlar.

16 Tanık-Paylaşan Tanık-Dağıtan Duyan-Paylaşan Duyan-Dağıtan Toplayan-Paylaşan Toplayan-Dağıtan (Rivayeti Elde Etme ve Aktarma Bakımından)

17 Kaynaktan gözlemlediği bir eylem yahut söylemi çeşitli vesilelerle çevresindeki insanlarla paylaşan kimsedir.

18 Kaynak Duyan Ravi Tanık-Paylaşan

19 Kaynaktan gözlemlediği bir eylem yahut söylemi çevresindeki insanlardan ziyade toplayan ravi ya da ravilere aktarma fırsatı bulmuş kimsedir.

20 Kaynak Toplayan Ravi Tanık-Dağıtan

21 Bir vesileyle elde ettiği bir haberi yine bir vesileyle paylaşan kimsedir.

22 Paylaşan Ravi Duyan Ravi Duyan-Paylaşan

23 Bir vesileyle elde ettiği bir haberi çevresindeki insanlardan ziyade toplayan râvilere aktarma fırsatı bulmuş kimsedir.

24 Paylaşan Ravi Toplayan Ravi Duyan-Dağıtan

25 Toplamak gayesiyle haberlerin peşine düşmüş, ancak daha sonra biriktirdiği bu bilgileri kendisi gibi toplayan ravilere aktarma fırsatı bulamamış kimsedir.

26 Dağıtan Ravi Duyan Ravi Toplayan-Paylaşan

27 Toplamak gayesiyle haberlerin peşine düşen, sonra da biriktirdiği bu bilgileri kendisi gibi toplayan ravilere aktarma fırsatı bulan kimsedir.

28 Dağıtan Raviler Toplayan Ravi Toplayan-Dağıtan

29 Bir ravinin, tüm rivayetlerindeki toplam tanıklık, duyma ve toplama üzerinden alış cephesindeki ağırlıklı türünü; toplam paylaşma ve dağıtma üzerinden ise veriş cephesindeki baskın yönünü tespit etmek mümkündür.

30 ® ravisinin toplam 4 adet rivayeti bulunsun:

31

32

33

34

35 Toplam Duyma: 3 Toplam Toplama: 2 Toplam Alış: 5 Ravimiz 3/5 (%60) oranında Duyan, 2/5 (%40) oranında Toplayan bir ravidir.

36 Toplam Paylaşma: 3 Toplam Dağıtma: 9 Toplam Veriş: 12 Ravimiz 3/12 (%25) oranında Paylaşan, 9/12 (%75) oranında Dağıtan bir ravidir.

37 ® Ravisinin alış cephesinde duyma baskın (%60), veriş cephesinde ise dağıtma baskın (%75) görünmektedir. Buna göre ® duyan-dağıtan bir ravi modelini yansıtmaktadır, denilebilir.

38

39

40

41