İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Turgay BODUROĞLU Kimya Yük.Müh. İş Güvenliği Uzmanı (A) Emekli Başmüfettiş 30.05.2016 1.

... konulu sunumlar: "İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Turgay BODUROĞLU Kimya Yük.Müh. İş Güvenliği Uzmanı (A) Emekli Başmüfettiş 30.05.2016 1."— Sunum transkripti:

1

2 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Turgay BODUROĞLU Kimya Yük.Müh. İş Güvenliği Uzmanı (A) Emekli Başmüfettiş turgayboduroglu@gmail.com 30.05.2016 1

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27 İSG’NİN ÖNCELİKLİ HEDEFİ; İŞ KAZALARINI VE MESLEK HASTALIKLARINI ÖNLEMEKTİR. 30.05.2016 26

28 30.05.2016 27 İŞ KAZALARI 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

29 30.05.2016 28 İŞ KAZASI  Beklenmeyen,  İstenmeyen,  Planlanmayan,  Sonuçta insan ve/veya eşyaya zarar veren, Bir olay olarak tanımlamaktadır. Bir olay olarak tanımlamaktadır. 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

30 30.05.2016 5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU İŞ KAZASI ; İŞ KAZASI ; Bu kanunun 13. maddesinde hükme bağlanan 5 durumda meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan Bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır. 29turgayboduroglu@gmail.com

31 30.05.2016 30 İŞ KAZASI : 1.Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, 2.İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle işyeri dışında, 3.Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, 4.Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, 5.Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

32 30.05.2016 31 5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI (14. MADDE) MESLEK HASTALIĞI Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre; Tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden Uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arıza halleridir. 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

33 30.05.2016 32 DÜNYA İŞLE İLGİLİ KAZA VE HASTALIKLAR (1 YIL’DA) 270 MİLYON KAZA 270 MİLYON KAZA 2 MİLYON ÖLÜM 2 MİLYON ÖLÜM 160 MİLYON MESLEK HASTALIĞI 160 MİLYON MESLEK HASTALIĞI ÜLKELERE OLAN MALİYETİ YURTİÇİ GAYRI SAFİ MİLLİ HASILANIN %1 - 4 ‘Ü (İLO 2001 İSTATİSTİĞİ) 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

34 30.05.2016 AVRUPA BİRLİĞİ Avrupa ü lkelerinde iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu yılda; 5500 kişinin hayatını kaybetmekte, 75000 kişinin s ü rekli ç alışamaz duruma d ü şmekte, 149 milyon iş günü ve 20 milyar EURO maddi kaybın meydana gelmektedir. 33turgayboduroglu@gmail.com

35 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com YILLARİŞ KAZASI MESLEK HASTALIĞI SÜREKLİ İŞ GÖREMEM EZLİK ÖLÜMİŞÇİ SAYISI 200074847803181811735254125 200172267883218310084886881 20027234460120878785223823 20037666844015968115615238 20048383038416938436181251 200573923519163910866918605 200679323574226716017818642 2007806021509195610448505390 20087296353916948668802989 TÜRKİYE 34

36 30.05.2016 İş kazası sayısı/ 100000 35turgayboduroglu@gmail.com

37 2007 ve 2008 yılı istatistiklerine göre; ortalama olarak her 100 işçiden 1 kişi iş kazası geçirmektedir. 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com36

38 30.05.2016 37 İŞKAZALARININ NEDENLERİ 2 GRUPTA TOPLANABİLİR : DOĞRUDAN NEDENLER DOLAYLI NEDENLER 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

39 30.05.2016 Koruyucuları kullanmama Tehlikeli metotlarla çalışma Uygun olmayan iş ekipmanı kullanma Yetkin olmadığı iş ekipmanını kullanma Koruyucu donanım olmaması Koruyucu donanımın uygun olmaması Ekipman, makina vb.nin bozuk olması Aydınlatma, havalandırma vb.nin yetersiz olması DOLAYLI NEDENLER Güvenliğin dikkate alınmaması Yetersiz talimat Yaptırım olmaması İŞÇİNİN DUYGUSAL DURUMU YETERSİZ YÖNETİM Fiziksel yetersizlik Görme bozukluğu İşitme kaybı Bedensel özürler TEHLİKELİ DAVRANIŞ TEHLİKELİ DURUM İŞ KAZASI DOĞRUDAN NEDENLER Güvenlik bilinci yok Dikkatsizlik, Sinirlilik, Dalgınlık,yorgunluk Aşırı güven, İŞÇİNİN FİZİKSEL DURUMU 38turgayboduroglu@gmail.com

40 30.05.2016 39 TEHLİKELİ DURUMLARIN ÖNLENMESİ İÇİN; Sağlık ve güvenlik tedbirlerinin alınması, Sağlık ve güvenlik tedbirlerinin alınması, Alınan tedbirlerin sürekli kontrol edilmesi, Alınan tedbirlerin sürekli kontrol edilmesi,Gereklidir. 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

41 30.05.2016 40 TEHLİKELİ DAVRANIŞIN ÖNLENMESİ Eğitim çalışması Eğitim çalışması İşyerinde kurulacak denetim- kontrol sistemi İşyerinde kurulacak denetim- kontrol sistemi İkaz, teşvik, ödül ve ceza uygulamaları İkaz, teşvik, ödül ve ceza uygulamaları 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

42 30.05.2016 41

43 30.05.2016 42 Kazalar incelenip, Temel kaza nedenleri ortadan kaldırıldığında, kazaların tekrarı önlenebilir.. 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

44 © 2002 By Default! A Free sample background from www.awesomebackgrounds.com Slide 43 Adım Adım Kaza Analizi

45 Kaza Analizinin Amacı Kazanın nedenlerini anlamak Kazanın nedenlerini anlamak Eksiklikleri belirlemek ve gidermek Eksiklikleri belirlemek ve gidermek Kazanın tekrar etmesini önlemek Kazanın tekrar etmesini önlemek 3 Temel Adım: Ne oldu? Ne oldu? Kök nedeni neydi? Kök nedeni neydi? Tekrarlanmaması için ne yapmalı? Tekrarlanmaması için ne yapmalı?

46 Amaç kesinlikle... Çalışanları azarlamak. Çalışanları azarlamak. Sigorta gereklerini karşılamak. Sigorta gereklerini karşılamak. Kanun karşısında savunma hazırlamak. Kanun karşısında savunma hazırlamak. Veya birini yargılamak. Veya birini yargılamak. DEĞİLDİR!

47 Kaza Analizini Kim Yapmalı? Yasal yükümlülük: Yasal yükümlülük: İşveren İşveren İSG Kurulu İSG Kurulu Mühendis Mühendis Hekim Hekim

48 Analiz Adımları 1.Olay mahalline güvenli ve zamanında intikal 2.Yaralılara ilk yardım 3.Olay mahallinin izole edilmesi 4.Bilgi Toplama Şahitlerin belirlenmesi Fiziksel kanıtların toplanması Sorgulama 5.Verilerin analiz edilmesi ve raporlama

49 Gerekli Aletler Ses kayıt cihazı Ses kayıt cihazı Flaşlı kamera Flaşlı kamera Şerit metre Şerit metre Cetvel Cetvel Formlar Formlar Kağıt havlu Kağıt havlu Fener Fener Sıvı toplama kabı Sıvı toplama kabı Plastik torbalar Plastik torbalar Kağıt kalem Kağıt kalem

50 Başka ne gerekli 30.05.2016 49turgayboduroglu@gmail.com

51 30.05.2016 50turgayboduroglu@gmail.com

52 KAZA GELİYORUM DER Mİ ?

53 1 ölüm veya ağır yaralama 1 ölüm veya ağır yaralama 29 hafif yaralama 29 hafif yaralama 300 yaralanmasız olay 300 yaralanmasız olay

54 21.12.2004 KOCAELİ KAZA NEDENLERİ

55 21.12.2004 KOCAELİ KAZALARIN % 98 İ ÖNLENEBİLİR

56 21.12.2004 KOCAELİ BUZDAĞI

57 GÖRÜNÜR MALİYET 1/3 GÖRÜLMEYEN MALİYETLER 2/3 KAZALARIN İŞVERENE MALİYETİ

58 21.12.2004 KOCAELİ GÖRÜNÜR MALİYET TIBBİ GİDERLER TAZMİNATLAR GÖRÜLMEYEN MALİYETLER BÜROKRATİK İŞLEMLER MAKİNA VE TEÇHİZAT KAYBI İŞ VE ÜRETİM KAYBI İŞÇİ YETİŞTİRME MASRAFI PRESTİJ KAYBI ADLİ İŞLEMLER

59 30.05.2016 58 İŞ KAZALARINDAN DOĞAN HUKUKİ VE CEZAİ SORUMLULUKLAR 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

60 30.05.2016 59 İŞVERENİN HUKUKİ SORUMLULUKLARI BORÇLAR KANUNUNDAN DOĞAN SORUMLULUKLARI BORÇLAR KANUNUNDAN DOĞAN SORUMLULUKLARI BORÇLAR KANUNU İŞ KANUNUNDAN DOĞAN SORUMLULUKLARI İŞ KANUNUNDAN DOĞAN SORUMLULUKLARI İŞ KANUNU MADDE:77 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

61 30.05.2016 60 HUKUKİ SORUMLULUKLAR İş kazası sonucu zarara uğrayan işçiye SGK tarafından, - Geçici veya sürekli iş göremezlik ödenekleri bağlanır, - Geçici veya sürekli iş göremezlik ödenekleri bağlanır, - Sigortalının ölümü halinde ise hak sahiplerine yasada belirtilen koşullarda gelir bağlanabilir. - Sigortalının ölümü halinde ise hak sahiplerine yasada belirtilen koşullarda gelir bağlanabilir. - SGK yaptığı ödemeleri iş güvenliği mevzuatını ihlal eden işverenlerden talep edebilir. - SGK yaptığı ödemeleri iş güvenliği mevzuatını ihlal eden işverenlerden talep edebilir. (SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU MADDE:16 ) SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

62 30.05.2016 61 1 ) MADDİ TAZMİNAT İş kazası nedeniyle zarara uğrayan işçinin Sigortaca karşılanmayan zararları için ödenir. 2) MANEVİ TAZMİNAT İş kazası nedeniyle zarara uğrayan işçiye veya işçinin ölümü halinde geride kalan yakınlarına ödenir. 3) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI Ölüm halinde ölen işçinin hak sahibine ödenir. TAZMİNATLAR 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

63 30.05.2016 62 TAKSİRLE ÖLÜME NEDEN OLMA TCK.MADDE 85 Taksirle bir insanın ölümüne neden olan kişi, 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (Bilinçli taksir halinde ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.) (Bilinçli taksir halinde ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.) Fiil, birden fazla insanın ölümüne ya da bir veya birden fazla kişinin ölümü ile birlikte bir veya birden fazla kişinin yaralanmasına neden olmuş ise, kişi 3 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. ( Bilinçli taksir halinde ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.) ( Bilinçli taksir halinde ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.) 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

64 30.05.2016 63 TAKSİRLE YARALAMA TCK.MADDE 89 Taksirle, başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, 3 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası İle cezalandırılır. (BİLİNÇLİ TAKSİR HALİNDE CEZA ÜÇTE BİRDEN YARISINA KADAR ARTIRILIR.) (BİLİNÇLİ TAKSİR HALİNDE CEZA ÜÇTE BİRDEN YARISINA KADAR ARTIRILIR.) 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

65 30.05.2016 64 TAKSİRLE YARALAMA Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Bilinçli taksir hali hariç olmak üzere, Bilinçli taksir hali hariç olmak üzere, bu maddenin kapsamına giren suçların soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlıdır. bu maddenin kapsamına giren suçların soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlıdır. 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com

66 2008 YILI İŞ KAZALARI SIKLIK VE AĞIRLIK HIZLARI İŞ KAZASI SIKLIK HIZI İŞ KAZASI SIKLIK HIZI I.YÖNTEM: Bir takvim yılında çalışılan 1,000,000 iş saatine karşılık kaç kaza olduğu gösterir. I.YÖNTEM: Bir takvim yılında çalışılan 1,000,000 iş saatine karşılık kaç kaza olduğu gösterir. II.YÖNTEM: Tam gün çalışan her 100 kişi arasında kaç kaza olduğunu gösterir. Formülü aşağıdaki gibidir. II.YÖNTEM: Tam gün çalışan her 100 kişi arasında kaç kaza olduğunu gösterir. Formülü aşağıdaki gibidir. İş kazası sıklık hızı = İKS /(PTEGS*8)*1,000,000 İş kazası sıklık hızı = İKS /(PTEGS*8)*1,000,000 veya = İKS /(PTEGS*8)*225.000 veya = İKS /(PTEGS*8)*225.000 İKS = İş kazası sayısı İKS = İş kazası sayısı PTEGS= Toplam prim tahakkuk eden gün sayısı, PTEGS= Toplam prim tahakkuk eden gün sayısı, PTEGS, her gün için 8 saatlik tam çalışma ile çarpılarak tüm sigortalıların bir yıl içinde toplam çalışma saati bulunur. PTEGS, her gün için 8 saatlik tam çalışma ile çarpılarak tüm sigortalıların bir yıl içinde toplam çalışma saati bulunur. 1,000,000= Çalışılan bir milyon iş saatinde iş kazası saysını bulmak için kullanılır. 1,000,000= Çalışılan bir milyon iş saatinde iş kazası saysını bulmak için kullanılır. 225,000= II yöntemde, tam gün çalışan 100 sigortalının haftada 45 saat, yılda 50 hafta çalıştığı kabul edilerek yapılan hesap sonucu bulunan bir değerdir. 225,000= II yöntemde, tam gün çalışan 100 sigortalının haftada 45 saat, yılda 50 hafta çalıştığı kabul edilerek yapılan hesap sonucu bulunan bir değerdir.

67 KAZA SIKLIK VE AĞIRLIK ORANI İŞ KAZASI AĞIRLIK HIZI I.YÖNTEM: Bir takvim yılında çalışılan 1.000.000 saatte kaç iş gününün iş kazası nedeniyle kaybedildiğini gösterir. II.YÖNTEM: Çalışılan her 100 saatte kaç saatin kaybedildiğini gösterir. Formülü aşağıdaki gibidir. İş kazası ağırlık hızı =TGK /(PTEGS*8)*1,000,000 veya (TGK*8) / (PTEGS*8)*100 TGK = İş kazası sonucu toplam gün kaybı PTEGS= Toplam prim tahakkuk eden gün sayısı, =(Geçici iş göremezlik süreleri)+ (sürekli işgöremezlik dereceleri toplamı *75) + (ölüm vak'a sayısı *7500) PTEGS, her gün için 8 saatlik tam çalışma ile çarpılarak tüm sigortalıların bir yıl içinde toplam çalışma saati bulunur. 1,000,000= Çalışılan 1,000,000 iş saatinde iş kazası nedeniyle kaybolan iş saatini bulmak için kullanılır. 100= II yöntemde,çalışılan 100 iş saatinde iş kazası nedeniyle kaybolan iş saatini bulmak için kullanılır. 100= II yöntemde,çalışılan 100 iş saatinde iş kazası nedeniyle kaybolan iş saatini bulmak için kullanılır.

68 30.05.2016 67turgayboduroglu@gmail.com

69 30.05.2016 68 TEŞEKKÜRLER 30.05.2016 turgayboduroglu@gmail.com