TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Türkiye İstatistik Kurumu Faaliyetleri Nilgün DORSAN Strateji Geliştirme Daire Başkanı.

... konulu sunumlar: "TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Türkiye İstatistik Kurumu Faaliyetleri Nilgün DORSAN Strateji Geliştirme Daire Başkanı."— Sunum transkripti:

1 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Türkiye İstatistik Kurumu Faaliyetleri Nilgün DORSAN Strateji Geliştirme Daire Başkanı

2 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1TÜİK tarihçesine özet bir bakış 2Türkiye İstatistik Kanunu ve getirdikleri 3İstatistik üretim faaliyetleri 4Üretilen verileri kamuoyu ile nasıl paylaşıyoruz? Sunum akışı 2

3 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 3 1389 yılında kurulan "Defterhane" bugünkü istatistik kurumumuzun nüvesini oluşturmaktadır. 1926 "Merkezi İstatistik Dairesi“ 1930 1554 Sayılı Kanun ile "İstatistik Umum Müdürlüğü" adını almıştır. 1945 Kurumun adı "İstatistik Genel Müdürlüğü" olarak değiştirilmiştir. 1952 "İstatistik Umum Müdürlüğü" adını tekrar almıştır. 1960 "İstatistik Genel Müdürlüğü" olarak kurum adı tekrar değiştirilmiştir. 1962 53 Sayılı Kanunla "Devlet İstatistik Enstitüsü" adı altında yeniden yapılanmıştır. 2005 5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kanunu ile kurum "Türkiye İstatistik Kurumu" adı ile yeniden yapılandırılmıştır. Yeni yapılanmada Türkiye İstatistik Kurumu; İstatistik Konseyi ve Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı'ndan oluşmaktadır.

4 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilerek yürürlüğe giren Türkiye İstatistik Kanunu ile;  İstatistik Konseyi,  Resmi İstatistik Programı,  TÜİK’in organizasyon yapısı,  idari kayıtlara erişim,  idari kayıt sistemlerinin oluşturulması,  kalite kontrol sistemi,  istatistiki gizlilik gibi önemli konularda düzenlemeler yapılmıştır. Türkiye İstatistik Kanunu: Sessiz Reform İstatistik Sisteminin temeli atılmıştır. 4

5 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 5 Türkiye İstatistik Kurumu Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Merkez Teşkilatı Bölge Müdürlükleri (26) İstatistik Konseyi

6 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 6 TÜİK Başkanı (Konsey Başkanı) Bakanlık Müsteşarları Hazine Müsteşarı TCMB Başkanı SGK Başkanı Gelir İdaresi Başkanı Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanı Devlet Personel Başkanı YÖK Temsilcisi (3 öğretim üyesi) TOBB Yönetim Kurulu Başkanı Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirleri Odaları Birliği Başkanı Vergi Konseyi Başkanı Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Araştırmacılar Derneği Başkanı Türk İstatistik Derneği Başkanı TÜİK Başkan Yardımcıları İstatistik Konseyi

7 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Resmi İstatistik Programı Nedir? 7 Resmi istatistiklerin tespit edilerek;  uluslararası standartlarda veri üretim esaslarının getirilmesi,  mükerrerlikten arındırılması,  işgücü, zaman ve maliyetin azaltılması amacıyla tüm kamunun katıldığı bir platformdur. Resmi İstatistik Programı, Temel Bilgiler

8 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 8 Resmi İstatistik Programı: Genel Çerçeve 1.İstatistiksel Altyapı 2.Sosyal ve Demografik İstatistikler 3.Makroekonomik İstatistikler 4.İş İstatistikleri 5.Tarım İstatistikleri 6.Çevre İstatistikleri olmak üzere 6 ana konu ve 40 alt konu bulunmaktadır.

9 Resmi İstatistik İlkeleri = Kalite Kullanıcı İhtiyaçları Uygunluk Doğruluk ve Güvenilirlik Zamanlılık Tutarlılık ve Karşılaştırılabilirlik Erişilebilirlik ve Açıklık İstatistiki Ürünler/Veriler Güvenilir Metodoloji Uygun İstatistiksel Süreçler Cevaplayıcı Yükünün Azaltılması Maliyet Etkinliği İstatistik Üretim Süreçleri Mesleki Bağımsızlık Veri Toplama Yetkisi Kaynakların Yeterliliği Kalite Taahhüdü İstatistiksel Gizlilik Tarafsızlık ve Şeffaflık Kurumsal Çevre 9 İstatistiklere güven İstatistik üreten kurumlara güven

10 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Türkiye İstatistik Kanunu ve Resmi İstatistik İlkeleri Güvenilirlik (m.4/a) Tutarlılık (m.4/a) Tarafsızlık (m.4/a ve m.4/b) Gizlilik (m.4/a, m.4/b, m.12/b, m.13/c ve m.13/d) Güncellik (m.4/a) Şeffaflık (m.4/a, m.4/c) Doğruluk (m.4/b) Erişebilirlik/Açıklık (m.4/b, m.12/a) Güvenilir metodoloji (m.5, m.11) Veri Toplama Yetkisi (m7/a) Veri kalite kontrolü (m.7/b, m.41) Mesleki bağımsızlık (m.17) İstatistik Kanunu Kalite İlkeleri

11 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 11 İstatistik Üretimi

12 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 12 Bölge Teşkilatımız

13 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Personel Durumu *ToplamMerkezBölge Kadro karşılığı sözleşmeli1 038464574 Kadrolu578379199 Geçici1 7821521 630 İşçi38 - Toplam3 4361 0332 403 13 İnsan Kaynakları * 01.06.2012 tarihi itibariyle

14 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 14 Seçilmiş Ülke İstatistik Ofislerinin Personel Sayıları ÜlkeNüfus (milyon) Personel Sayısı (kişi) İstatistikçi başına düşen kişi sayısı Türkiye74.73 43621.747 Almanya81.88 9659.704 Fransa65.36 61711.870 İngiltere62.33 63715.425 Kanada34.75 9245.655

15 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İstatistik üretimi planlı çalışma gerektiren kapsamlı bir süreç 15

16 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İstatistik üretim süreci ile kalite ilkeleri ilişkisi 16 UYGUNLUKDOĞRULUKERİŞEBİLİRLİK/AÇIKLIKZAMANLILIKKARŞILAŞTIRILABİLİRLİKTUTARLILIK

17 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İl Düzeyinde Veri Üretimi için Araştırma Dışında Bir Kaynak Kullanılamaz mı?  İdari kayıtlar  Dolaylı tahmin yöntemleri - Bölgesel Gayri Safi Katma Değer - İl Düzeyinde Temel İşgücü Göstergeleri

18 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 18 Coğrafi kapsamın geliştirilmesindeki kısıtlar: İşgücü Araştırması (Örnek – 1) 2011 yılı için toplam örnek hacmi ; Yıllık169.440 hanehalkıdır. İşyükü37.752 adam/gün (alan çalışması) Türkiye, Kent, Kır bazında; aylık Bölgesel (İBBS Düzey 2) sonuçlar yıllık yayımlanmaktadır. İl bazında tahmin verebilmek için; Örnek hacmi: 672.672 (yıllık) İşyükü: 149.873 adam/gün Mevcut durumun yaklaşık 4 katı

19 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 19 Coğrafi kapsamın geliştirilmesindeki kısıtlar: Hanehalkı Bütçe Anketi (Örnek- 2) 2011 yılı için toplam örnek hacmi ; Yıllık13.248 hanehalkıdır. İşyükü184 adam/ay (alan çalışması) Türkiye, Kent, Kır bazında yıllık yayımlanmaktadır. Nuts 2 bazında tahmin verebilmek için; Örnek hacmi: 42.000 (yıllık) İşyükü: 583 adam/ay Mevcut durumun yaklaşık 3 katı

20 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 20 Neden İdari Kayıtları Yeteri Kadar Kullanamıyoruz? İdari kayıtlar,  İdari kayıtların paylaşılmaması  Uluslararası standartlara uygun olmaması  Güncel  Tutarlı olmadığından yeteri kadar kullanılamamaktadır.

21 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Veri paylaşımında standardizasyon?

22 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 22 Veri paylaşımında standardizasyon?

23 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İl bazında detaylı veri üretiminde veri kaynağı olarak idari kayıtlar Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) oluşturulmuştur. ADNKS’nin diğer idari kayıtlara bağlı olarak geliştirilmesinde önemli bir yol alınmış ve çeşitli istatistiki veri tabanları kurulmuştur. İş kayıtları ve tarımsal işletmeler kayıt sistemlerinin kurulması yönünde çalışmalar başlamıştır. 23

24 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Üretilen Verileri Kamuoyu ile Nasıl Paylaşıyoruz?

25 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1200 tablo ve 60 değişik konuda dinamik ve interaktif veri tabanı Açıklayıcı metaveriler Ürün ve mal sınıflamalarının yer aldığı sınıflama sunucusu 25 Kurumsal web sayfamız ana dağıtım kanalıdır. www.tuik.gov.tr www.tuik.gov.tr

26 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Verinin eş zamanlı paylaşımı: Ulusal Veri Yayımlama Takvimi Resmi İstatistik Programı kapsamındaki tüm kurum/kuruluşların yayımlayacakları verileri zamanlı ve daha etkin bir şekilde kullanıcılara sunabilmek 26

27 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Teşekkür ederim. 27