BURDUR HALK SA Ğ LI Ğ I MÜDÜRLÜ Ğ Ü. SA Ğ LIK BAKANLI Ğ I TUZ TÜKET İ M İ PROGRAMI T.C. Sağlık Bakanlığı, Kasım 2011 itibarıyla “Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin.

... konulu sunumlar: "BURDUR HALK SA Ğ LI Ğ I MÜDÜRLÜ Ğ Ü. SA Ğ LIK BAKANLI Ğ I TUZ TÜKET İ M İ PROGRAMI T.C. Sağlık Bakanlığı, Kasım 2011 itibarıyla “Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin."— Sunum transkripti:

1 BURDUR HALK SA Ğ LI Ğ I MÜDÜRLÜ Ğ Ü

2 SA Ğ LIK BAKANLI Ğ I TUZ TÜKET İ M İ PROGRAMI T.C. Sağlık Bakanlığı, Kasım 2011 itibarıyla “Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması Programı 2011-2015 eylem planını yayınladı.

3 TUZ G İ D İ YOR FELÇ VE KALP KR İ Z İ AZALIYOR Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre günde 5 gramdan daha fazla tuz tüketilmemeli. Türkiye'de ise günde 18 gram yani maksimum sınırın 3 katından daha fazla oranda tuz tüketiliyor. Bu da birçok insanın her an inme ve kalp krizi ile karşı karşıya kalabileceğini gösteriyor.

4 Bula ş ıcı Olmayan Kronik Hastalıklara Neden Olan Risk Faktörleri Sigara Kullanımı Fiziksel İnaktivite (Hareketsizlik) Sağlıksız Beslenme Aşırı Tuz Tüketimi Aşırı Tuz Tüketimi

5 A ş ırıTuz Kullanımı Bir çok Sa ğ lık Sorununa Neden Olabilir Yüksek tansiyon Kalp Hastalıkları Felç Böbrek Hastalıkları Kemik Erimesi Bazı kanser türlerinin görülme riski artar

6 VÜCUDUMUZ İ Ç İ N TUZ Vücudumuzun görevlerini yerine getirebilmesi için bir miktar tuza ihtiyacı vardır. Tuz (sodyum), vücudunuzdaki doğru sıvı dengesini sürdürmeye ve sinir uyarılarını iletmeye yardımcı olur.

7 TUZun böbrekle ba Ğ lant ı s ı -Tuz, kasların çekilmesini ve gevşemesini etkiler. -Böbrekler vücutta bulunan sodyum miktarının dengede tutulmasını sağlar. -Sodyum seviyesi azalınca, böbrekleriniz tuzu muhafaza ederken, -yüksek olduğunda ise idrardaki fazla miktarı vücuttan atmaktadır.

8 TUZun böbrekle ba Ğ lant ı s ı Vücudunuzun sodyum dengesini sağlamakla yükümlü organı böbrekleriniz dir. Sağlıklı böbrekler fazladan alınan sodyumun büyük bir kısmını kolayca atmaktadır.

9 Fazlas ı neden yasak Tuzun fazlasını terleme ile de atarsınız. Eğer böbrekleriniz yeterince çalışmazsa fazla tuzu atmakta güçlük çekersiniz. Vücudunuzda sodyum birikir, yüzünüzde, bacaklar ve ayaklarınızda şişmeler meydana gelir. Vücutta aşırı sodyum birikmesi sonucu oluşan bu belirtilere tıp dilinde ÖDEM denilmektedir.

10 Fazlas ı neden yasak Tuzun fazlası sadece ödem yapmaz. -Damarlarınızda dolaşan sıvı miktarının artmasıyla; -kan basıncınızın yükselmesine (hipertansiyon), -kalp ve böbrek hastalıkları ile felç riskinizin artmasına neden olur.

11 TUZU AZALTINCA Tuzun 1 gram azaltılması; inmeye bağlı ölümleri yüzde 5, kalp krizine bağlı ölümleri ise yüzde 3 azaltıyor.

12 Tuz Tüketimini Azaltman ı n Yollar ı -Daima taze ve tuz eklenmemiş besinleri tercih edin -Yemeklerin tadına bakmadan tuz eklemeyin -Tuz içeriği yüksek olan salamura besinleri (zeytin, peynir, turşu gibi) ve konserve besinleri daha az tüketin -Daha fazla taze sebze ve meyve tüketin

13 TUZU AZALTINCA Tuzun 6 gram azaltılması ise inmeye bağlı ölümlerde yüzde 23, kalp krizine bağlı ölümlerde yüzde 16'lık bir azalma sağlayacaktır.

14 Tuz Tüketimini Azaltman ı n Yollar ı -Yemeğinizin lezzetini arttırmak için tuz yerine maydanoz, nane, kekik, dereotu, rezene, fesleğen, limon gibi besinler ile baharatları kullanın. -Ev dışında yemek yiyorsanız az tuzlu besinleri tercih edin -Maden suları kaynağına göre farklı miktarda sodyum içerir, sodyum içeriğini etiketinden kontrol edin

15 SA Ğ LIKLI B İ R YA Ş AM İ Ç İ N İ YOTLU TUZ KULLANIN Vücudumuza yiyecekler ve içtiğimiz su ile aldığımız iyot, yaşam için çok önemli minerallerden birisidir. Günlük iyot ihtiyacının % 90'ı gıdalardan, %10'u içme suyundan karşılanır. Günlük alınması gereken iyot miktarı toplu i ğ ne ba ş ı kadardır. Bu kadarı bile hayatımız için büyük önem taşımaktadır.

16 İ YOT NE İŞ E YARAR İyot, boynumuzda bulunan tiroid bezinden hormon salgılanması için çok önemli olan bir mineraldir. Vücudumuzun gelişmesi Beyin ve sinir sistemimizin çalışması, Aktivitelerimizin ve vücut ısımızın sürmesini sağlar.

17 İ YOT EKS İ KL İĞİ NDE; İyot yönünden yetersiz beslenen çocuklarda; Akranlarına göre daha zor bir eğitim süreci,eğitim Anlama kabiliyetinde zorluk yaşama, İleri ki dönemlerde yaptıkları işlerde daha az üretken olma, Akranlarına göre zeka seviyelerinde gerileme, olduğu kanıtlanmıştır.

18 İ YOT EKS İ KL İĞİ İyot eksikliğinden oluşan sağlık sorunları 3’ e ayrılır; Gebelik ve bebeklik dönemi Çocukluk ve gençlik dönemi Yetişkinlik dönemi

19 GEBEL İ KTE; 1.Gebelik ve bebeklik döneminde karşılaşılan komplikasyonlar; - Düşük, ölü doğum, - Zeka geriliği, - İşitme kaybı, - Kısa boyluluk, - Konuşma bozukluğu yada geriliği.

20 ÇOCUKLUK VE GENÇL İ KTE 2. Çocukluk ve Gençlik Döneminde karşılaşılan komplikasyonlar; - Guatr, - Büyüme geriliği, - Öğrenmede güçlük çekme,

21 YET İŞ K İ NL İ KTE 3. Yetişkinlik döneminde karşılaşılan komplikasyonlar; - İleri derecede guatr, - Tiroid bezinin çalışmaması, - Hareket eksikliği ve güçsüzlük.

22 HANG İ TUZU KULLANALIM? İyotlu tuz kullanımında insanların daha fazla tuz tüketmeleri değil normalde her gün kullanılan tuzun iyotlu olması önerilmektedir. “Merdiven altı” tabir edilen yerlerde ruhsatsız üretilen, iyot içermeyen tuzlar kesinlikle kullanılmamalı, bunlara itibar edilmemelidir.

23 İyotlu tuzun iyot içeriğini kaybetmemesi için; serin, kuru ortamlarda, ışık geçirmeyen ağzı kapalı kaplarda saklanmalıdır. Yemeklere konulan tuzdaki iyot pişirme ile kayba uğradığından yemekler pi ş tikten sonra tuzu konulmalıdır. İ YOTLU TUZ NASIL SAKLANIR?

24 SA Ğ LI Ğ IMIZ İ Ç İ N Unutmayalım ki ! İyot yetersizliğinin neden olduğu hastalıkları tedavi etmek hem zor hem de pahalıdır. Buna karşılık iyotlu tuz kullanmak hem sağlıklı hem de ucuzdur.

25 Sodyumdan Zengin Besinler Sofra Tuzu Karbonat Kabartma Tuzu Et suyu tabletleri Hazır çorbalar Konserveler Salamura besinler Soya sosu Hardal Ketçap Soslar Salam,sucuk, sosis Kurutulmuş domates Peynir Krakerler Fast-food besinler Tuzlu kuruyemişler

26 Sodyum İ çer İĞİ Dü Ş ük Bes İ nler Sebze ve meyveler genel olarak tuz içeriği düşük besinlerdir. Aynı zamanda potasyumdan zengindirler Süt-yoğurt ve kuru baklagillerde düşük sodyumlu beslenmenin önemli parçasıdırlar. Ancak dikkat edilmelidir.

27 Bir Etiket İ çinde A ş a ğ ıdaki İ fadelerden Birisi Varsa O Besin Tuz Ya Da Sodyum İ çeriyor Demektir

28