YANIKLAR Hemşire Özlem Ayaz Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi Cerrahi Hemşireliği Sertifika Programı-2009 Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com
DERİNİN ANATOMİSİ
DERİNİN TABAKALARI 1- Epidermis 2- Dermis (Kutis-Korium);kan ve lenf damarları, yağ ve ter bezleri, kıl follikülleri, deri kasları ve çeşitli duyuları alan sinirler bulunur. 3- Hipodermis (Subkutis, subkutan tabaka, pannikülus)
DERİNİN FONKSİYONLARI 1- Koruma: Deri dış ortamdaki ısıya (sıcak-soğuk), vücuttaki suyun kaybına, ultraviyoleye, kimyasal maddelere, mikroorganizmalara ve minör travmalara karşı bünyeyi koruyucudur. 2- Duyu: Sıcak, soğuk, dokunma, ağrı 3- Termoregülasyon: ortamın ısısına göre ısı kaybını önleme veya artırma. 4- İmmünolojik defans: mikroorganizmaların vücuda girişini engelleme, deriden girenlere karşı bağışıklı reaksiyonu. 5- Vitamin-D sentezi 6- Yara iyileşmesi: Reepitelizasyon, dermal tamir 7- Detoksifikasyon: sıvı, protein ve elektrolit kaybını önlemenin yanında atılımında düzenleyici fonksiyon. 8- Ruhsal durumun ifadesi, estetik
YANIK NEDİR? Deri ve deri altı dokusunun sıcak, sıcak bir madde, yakıcı kimyasal maddeler, elektrik akımı veya radyasyon gibi bir nedenle harabiyetine yanık denir. Yanık Nedenleri; Isı Kimyasal etkenler Elektrik etkisi Soğuk
YANIK NEDENLERİ; Sıcak sıvılarla haşlanma en sık karşılaşılan nedendir. Sıcak su, süt, sıcak yemek (sulu yemek veya çorbalar), çay ve kızgın yağ gibi akıcı sıvılarla oluşan yanıklar bu gruba girer. Ev ve işyerlerinde olan yangınlarda genellikle alev yanıkları görülür. Ek olarak, özellikle kapalı alanlarda olan yanıklarda solunum sistemi de doğrudan veya dolaylı olarak yanık yaralanmasına maruz kalabilir.
YANIK NEDENLERİ; Elektrik akımına bağlı yanıklar iş yerlerinde, fabrikalarda, yüksek gerilimle ortaya çıkan yanıklardır. Evlerde düşük voltajla olan yanıklar genellikle ufak yaralanmalar oluşturur ve hayati tehlike taşımazlar. Kimyasal yanıklar da tıpkı elektrik yanıkları gibi genellikle iş yerlerinde olan yanık yaralanma türleridir. Asit, baz, fosfor, sönmüş kireç gibi birçok kimyasal ajan yanık yaralanmasına neden olabilir.
YANIKTA RİSK GRUPLARI; En önemli faktör yaştır. 15 yaş altı ve özellikle 4 yaş ve bu yaşın altındaki çocuklar Bedensel engelli çocuklar Bu yaş grubunda tehlikeyi sezme ve gerekli önlemleri alma, kaçınma gibi yetiler henüz gelişmemiştir. Dolayısıyla yanığa maruz kalma olasılığı artmaktadır.
YANIKTA RİSK GRUPLARI; Ailenin bilinçsizliği ve ilgisizliği de eklenirse yanık riski daha da yükselir. Kalabalık evlerde, geçimsiz ailelerde, eğitim ve gelir düzeyinin yetersiz olduğu durumlarda bilinçsizlik ve ilgisizliğe daha çok rastlanılmaktadır.
YANIKTA RİSK GRUPLARI; Aktif çalışma yaş grubunda (18-45 yaş) iş kazalarına bağlı yanıklar daha sık görülmektedir. Çocuklarda görülen yanıklar daha çok evlerde meydana gelirken, bu yaş grubunda yanıklar iş yerlerinde ve açık alanlarda ortaya çıkmaktadır. Bu yaş grubunda ortaya çıkan yanıklar daha ölümcül ya da sakat bırakıcı nitelikte olmaktadır.
YANIKTA RİSK GRUPLARI; Yaşlı insanlar diğer bir risk grubunu oluşturmaktadır. Çünkü bu insanlar herhangi bir kaza veya yangın sırasında, hareket yetenekleri kısıtlı olduğundan, kaçıp kurtulma şansları daha azdır. Özetle yangınlarda çocuklar, bedensel engelliler ve yaşlılar daha fazla yanık yaralanmasına maruz kalmaktadırlar.
YANIK SIKLIĞI Gelişmekte olan ülkelerde sık bir halk sağlığı sorunu ABD’de kaza nedeniyle ölümlerde 3. sırada. Türkiye’de her yıl 200 bin yanık vakası gerçekleşiyor, 15 bini yatarak tedavi alıyor. Türkiye’de her yıl 200 kişi yanık nedeniyle ÖLÜYOR
YANIKLARDA MORTALİTE Çok sayıda tedavi ajanların ve metotların geliştirilmesi, Etkin sıvı desteğinin sağlanabilmesi, yanık dokusunun erken eksizyonu, Artan yoğun bakım desteği, nütrisyon Topikal antibiyotik kullanımı yer almaktadır
1- Birinci Derece Yanıklar: Yalnızca epidermis zarar görür. Ciltte eritem, ödem ve hafif ağrı vardır. 2-3 günde eritem ve ağrı azalır, 1 hafta içinde iz bırakmadan iyileşir. Bül oluşmaz. Tedavi semptomlara yöneliktir. Güneş yanığı.
2- İkinci Derece Yanıklar: Epidermisin tamamı ve dermisin bir bölümü tutulmuştur. Bül oluşur. Daha çok sıcak suyla haşla nma,alevle veya sıcak cisi mle temasla oluşur. Çok ağrılı, iltihaplanmaya açık yanıkl ardır.
2- İkinci Derece Yanıklar: Yüzeyel İkinci Derece Yanıklar: Derin İkinci Derece Yanıklar: Bül altında pembe renkli hassas dermis bulunur. Yanık dokunun hemen altında sağlam kalmış olan dermisteki kıl folükülü, ter bezlerindeki epidermal yapılardan bazal hücrelerden epitelize olarak 10-15 gün içinde kendiliğinden iyileşir. Bül altı dermis beyazımsıdır, yanık alan dokunmakla sert ve ağrılıdır. Nekrotik tabaka üç haftadan fazla sürede iyileşir. İyileşme skarla olur ve iz kalır.
3- Üçüncü Derece Yanıklar: Tüm deri tabakalarının etkilenir. Sinir uçları da harap olduğundan ağrı azdır. Kahverengi renk değişikliği vardır. Cilt kurudur ve buruşuktur. İyileşmesi çok uzun ve iz kalır. Hem dermal hemde epidermal yapılar canlılığını yitirdiği için; bu yaralar yara kenarından re-epitelize olurlar.
4-Daha derin yanıklar: Derinin tüm katları yanında altında bulunan ciltaltı yağ dokusu, kas, tendon, kemik gibi yapıları içine alır.
YANİK ALANININ BELİRLENMESİ DOKUZLAR KURALI
YANIKLARIN ŞİDDETİ Yanıkların şiddetini 5 faktör belirler; 1- Derinlik (birinci,ikinci,üçüncü derece ) 2- Yüzey miktarı ( dokuzlar kuralı ) 3- Kritik alanların yanması ( eller, ayaklar, yüz, cinsel organlar ) 4- Kazazedenin yaşı ( çok genç veya çok yaşlı olması ) 5- Kazazedenin genel sağlık durumu (diğer yaralanmalar ve hastalıklar )
Şiddetli Yanıklar: En ciddi yanıklardır. 1- El, ayak, cinsel organlar, yüz gibi kritik alanların yanıkları. 2- Beraberinde solunum güçlüğü veya kırık olan yanıklar (derecesi ne olursa olsun ) 3- Vücut yüzeyinin %10’undan fazlasını kaplayan 3. derece yanıklar 4- Vücut yüzeyinin %25’inden fazlasını kaplayan 2. derece yanıklar 5- Derecesi ne olursa olsun vücut yüzeyinin %30’undan fazlasını kaplayan yanıklar 6- Yaşlı, ağır hasta ve çocukların yanıkları 7- Direk sıcak temas ve haşlanma haricindeki (asit, elektrik, kimyasal madde, radyasyon) tüm etmenlerden oluşan yanıklar.
Orta Şiddette Yanıklar:Şiddetli yanıklardan daha az tehlikeli olmalarına rağmen yine de ciddi yaralanmalardır. 1-Vücut yüzeyinin % 2-10’unu kaplayan (el, ayak ve cinsel organlar hariç) 3. derece yanıklar 2-Vücut yüzeyinin % 15-25’ini kaplayan 2. derece yanıklar 3-Vücut yüzeyinin % 50-75’ini kaplayan 1. derece yanıklar
Hafif Yanıklar : 1- Vücut yüzeyinin % 2’sinden azını kaplayan 3 Hafif Yanıklar : 1- Vücut yüzeyinin % 2’sinden azını kaplayan 3. derece yanıklar 2- Vücut yüzeyinin % 15’inden azını kaplayan yanıklar
Çocuklarda Yanık Şiddeti 1-Vücut yüzeyinin 20’sinden fazlasını kapsayan 2. derece yanıklar 2-Herhangi bir 3. derece yanık, şiddetlidir. 3-Vücut yüzeyinin % 10- 20’sini kaplayan 2. derece yanık, orta şiddetlidir. 4-Herhangi bir 1. derece yanık, orta şiddetlidir.
YANIK YARASI TEDAVİSİ Birinci derece yanıklar Genellikle pansuman gerektirmezler Semptomatik olarak ağrıyı azaltmak ve deriyi nemli tutmak için topikal koruyucular kullanılır
YANIK YARASI TEDAVİSİ İkinci derece yanıklar Kendiliğinden iyileşebilirler, günlük değişen pansumanlarla tedavi edilebilirler Yarada enfeksiyon gelişirse veya kontaminasyon varsa pansumanda pamuk gaz ve elastik sargılara ilaveten topikal antibakteriyel veya antibiyotikler kullanılır Epidermis bütünlüğünü kaybettiği için pansuman veya koruyucu örtü vs girişimlere ihtiyaç duyulabilir Derin ikinci derece yanıklarda cerrahi girişimlere gereksinim olabilir İyileşme süreci ortalama 3 haftadır
YANIK YARASI TEDAVİSİ Üçüncü derece yanıklar Kendiliğinden iyileşemedikleri için eksizyon ve greftleme ameliyatına ihtiyaç gösterir
YANIK YARASI MATERYALLERİNİN SAHİP OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLERİ Yaraya kendi fizyolojik ortamını sağlayan, Dış etkenlerden koruyan, Geniş antibakteriyel spektrumlu, Uzun süre etkili , Toksik olmamalı, Sistemik absorbsiyonu olmamalı , Yara iyileşmesini geciktirmemeli, Ağrısız,ucuz , kolay uygulanabilir .
YANIK YARASI MATERYALLERİ Biyolojik uyumu olan yarı geçirgen örtüler Sıvı kaybını ve ağrıyı önler Yanıktan sonraki ilk 24 saat içinde uygulanmalıdırlar İkinci derece yanık yüzeyleri örtmek için kullanılırlar Nem, buhar ve gazlara geçirgen, sıvılara ise geçirgen değildir ŞEFFAF FİLM ÖRTÜLER (Biyosentetik Örtüler)
YANIK YARASI MATERYALLERİ ŞEFFAF FİLM ÖRTÜLER (Biyosentetik Örtüler) Yaraya yapışan materyal epidermis rejenere olduğunda kendisi kalkana kadar veya komplikasyon çıkana kadar yerinde tutulur Omiderm, Biobrane, Op- site, Tegaderm, Transeal , Primskin, Dermafilm, Hydrofilm, Epi-fix, Biopore, Arglaes vs.
ANTİMİKROBİYAL AJANLAR Tüm dünyada en sık kullanılan topikal antibiyotik materyaldir Gram pozitiflere, gram negatiflerin ekserisine ve bazı fungal etkenlere karşı geniş spektrumda etkilidir Ağrıya neden olmaz Uzun süre kullanımda lökopeni'ye yol açabilir Gümüş Sülfadiazin (Silverdin, Silvaden, Sülfadiazin krem)
ANTİMİKROBİYAL AJANLAR Mafenide Asetat (Sulfamylon krem) Özellikle Pseudomonas ve Enterococcus'lara karşı etkilidir. Eskar dokusunu penetre edip daha derin dokulara ulaşır Ağrılıdır Metabolik asidoza neden olabilir Ülkemizde henüz kullanılmıyor..
ANTİMİKROBİYAL AJANLAR Ağrısız Küçük kısmi kalınlıktaki yanık alanlarda kullanılır. Polymyxin B, Neomycin ve Bacitracin
ANTİMİKROBİYAL AJANLAR Polividon İyod Gram pozitif ve negatif ve hatta birçok aerob bakteriye karşı etkili Mikroorganizmalar direnç geliştiremezler Yara eksudası ve kan ile temas ettiğinde inaktive olur İyotlu bir ürün olduğu için sık ve uzun süre kullanımında yan etkileri görülebilir
ANTİMİKROBİYAL AJANLAR Direnç oluşturmaz ve oldukça geniş spektruma sahiptir. Gram negatif ve Gram Pozitif mikroorganizmalara karşı etkili Hücre duvarını bozarak ve hücre muhtevasını çökelterek etki gösterir Uygulanırken lokal ağrı yapabilir Uzun kullanıldığında yan etki olarak Ototoksisite'ye yol açabilir Chlorhexidin
ANTİMİKROBİYAL AJANLAR Mupirocin Nystatin Dakin solüsyonu Bal
YANIKTA KULLANILAN GÜMÜŞLÜ ÖRTÜLER Gümüş iyonları bakterinin sahip olduğu enzimlerle etkinleşerek bakteri hücresinin içine ve hücreler arasına dağılır. Gümüş iyonları bakteri DNA'sını bozar, hücre bölünmesini ve çoğalmasını engeller. Gümüş iyonları hücre duvarlarına tutunarak hücre zarının özelliğini bozar ve bakteriyi öldürür
GREFT ÇEŞİTLERİ Otogreft: Kişinin vücudununun bir bölgesinden başka bir bölgeye aktarılan doku İzogreft: Kalıtsal yapıları aynı olan kişiler arasında aktarılan doku (İkizler) Allogreft: Aynı türden farklı kalıtımdaki bireyler arasında aktarılan doku (İnsan- insan) Ksenogreft: Farklı türden bireyler arasında aktarılan doku (Köpek-insan)
BİYOLOJİK PANSUMAN MATERYALLERİ 2.derece yanıklarda, yüzeyleri örtmek için kullanılırlar 3.derece yanıklarda, skar eksizyonundan sonra otogreft temin edilene kadar geçici örtü materyali olarak veya otogreft yoksa optimal yara kapanmasında kullanılır
YANIK YARASI BAKIMI 1- YANIKLI HASTADA HASTANE ÖNCESİ BAKIM 2- ACİL SERVİS VE YANIK ÜNİTESİNE İLK KABULDE YANIKLI HASTA BAKIMI 3- YANIK ÜNİTESİNE YATAN HASTADA HEMŞİRELİK BAKIMI
1- YANIKLI HASTADA HASTANE ÖNCESİ BAKIM Ortamın güvenliği sağlanır İlk yardımcı tarafından yanmaya neden olan etken etkisizleştirilir, Kazazede aladan uzaklaştırılır,elbiseler, yüzük bilezik gibi tüm takılar çıkarılır, Ek yaralanmaları tanımlanır (travma)
1- YANIKLI HASTADA HASTANE ÖNCESİ BAKIM İnhalasyon hasarı düşünülüyorsa maske ile oksijen verilir, IV Sıvı tedavisi-ağrı kesici tedavisi başlanır. Yanık yarası temiz bir bez ya da çarşaf ile örtülür, Yaraya hiçbir şey sürülmez. Büller kesinlikle patlatılmaz. Hastanın tedavi olacağı uygun merkeze nakli sağlanır.
1- YANIKLI HASTADA HASTANE ÖNCESİ BAKIM Hastane öncesi bakımı 6 başlıkta toplayabiliriz: 1-Yanma sürecinin durdurulması 2-Hava yolunun sağlanması 3-Sıvı tedavisinin başlanması 4-Ağrının giderilmesi 5-Yanık yarasının kapatılması 6-Uygun merkeze nakil
1- YANIKLI HASTADA HASTANE ÖNCESİ BAKIM Kimyasal Yanıklar : Yanık alanın bol suyla yıkanır,ağrı dindikten sonra 10dk. daha sürdürülür Basınçlı su kullanılmaz Tüm giysiler çıkarılır Yıkama tamamlandıktan sonra yanık alan kuru,steril pansuman malzemesiyle örtülür Kazazede hastaneye nakledilir
1- YANIKLI HASTADA HASTANE ÖNCESİ BAKIM Gözlerde yanık oluşmuşsa; Yüksek ısı veya kimyasal madde ile oluşabilir. Etkilenen göz bol akan su ile yıkanır; yıkama esnasında göz kapakları açık tutulur(kişi kendisi yapabilir) Genellikle yıkama süresi göz yanıklarında da 30 dakikadır (ya da acı dinene kadar). Yıkama sonrası her iki göz de (etkilenmemiş olsa da) kapatılarak hastaneye nakledilir. Gözkapaklarının altlarının da yıkandığından emin olun. Kazazedenin lensi varsa ve yıkamaya rağmen çıkmamışsa çıkarın, zira lensin altında kalan kimyasal madde korneaya zarar verebilir.
1- YANIKLI HASTADA HASTANE ÖNCESİ BAKIM Elektrik Yanıkları: Elektriği kesmek için sigortalar kullanılır. Yaralının elektrik teli ile olan ilişkisi, iletken olmayan malzemelerle kesilir Lastik tabanlı ayakkabı giyilir Elektrik akımını iletmeyecek kuru bir cismin üzerine çıkın. Hastayı giysilerinden çekerek bölgeden uzaklaştırın. Muhtemel bir kafa veya boyun travmasına karşı dikkatli olunur, Daha ileri bir yaralanmayı önlemek için hastanın yanan giysisi, ayakkabıları ve kemeri çıkartılır. Vücuduna yapışmış durumda bulunan giysiler çıkartılmaz Yanık bölgesinde bilezik, künye, yüzük varsa kesilerek çıkarılır Temiz bir sargı beziyle yanık yerinin üstü tam olarak kapatılır Kazazede hastaneye nakledilir
2- ACİL SERVİS VE YANIK ÜNİTESİNE İLK KABULDE YANIKLI HASTA BAKIMI 1-Hava yolunda obstrüksüyon ve yanık olup olmadığı araştırılır, 2- Güvenli bir veya iki damar yolu açılır. Bunun için üst ekstremitede yanmamış bölge tercih edilir. 3- Kan örnekleri alınır. Kan grubu, tam kan ve diğer rutin tetkikler yapılır. 4- Sıvı tedavisi için önerilen sıvı uygulanır. 5- Olayın oluş şekli, zamanı hakkında bilgi edinilir. Hızlı genel bir muayene yapılır. Bilinç açıklığı ve ekstra yaralanma varlığı araştırılır.
2- ACİL SERVİS VE YANIK ÜNİTESİNE İLK KABULDE YANIKLI HASTA BAKIMI 6- CO zehirlenme varlığı araştırılır. Şüpheli olgularda CO düzeyi ölçülmeli %100 oksijen verilmelidir. 7- Hastanın ağrısı dindirilmelidir. Bunun için kontraendikasyon yok ise morfin ve benzeri analjezikler tercih edilmelidir. 8- Çıkarılan idrar miktarı ve dansitesinin takibi için idrar sondası takılır 8- Enfeksiyona karşı koruyucu önlemler alınır. 9- Tetanos proflaksisi yapılır 10- Nazogastrik tüp takılır. 11- Hastayı hipotermiden korumak için önlemler alınır. 12- Klinik ve laboratuar bulgularına göre tedavisi düzenlenir
3- YANIK ÜNİTESİNE YATAN HASTADA HEMŞİRELİK BAKIMI Solunum Sisteminin Değerlendirilmesi Kalp Damar Sisteminin Değerlendirilmesi Deri ve Mukoz Membranların Değerlendirilmesi Vücut Isısının Değerlendirilmesi Genito-Üriner Sistemin Değerlendirilmesi Gastrointestinal Sistemin Değerlendirilmesi Hasta ve Ailesinin Psikolojik Durum Değerlendirmesi Hasta ve Ailesine Eğitim Desteği Hastanın Rehabilitasyonu
YANIKLI HASTANIN SIVI TEDAVİSİ 24 saatlik sıvı tedavisi: 4 ml x vücut ağırlığı + x yanık alan % 4ml x 80 kg x % 20 = 6400 ml Günlük kalori ihtiyacı : (25 kcal x kg ) + ( 4 kcal x yanık alan %) (25 kcal x 80) + ( 4 kcal x % 20)= 2080 kcal
YANIK YARASINDA HEMŞİRELİK BAKIMI Planlamada Temel İlkeler: 1-Yanık yara bakımı en az üç kişilik ekip tarafından yapılır. 2-Yanık yara bakımında cerrahi-aseptik teknik uygulanır. 3-Hasta işlem hakkında bilgilendirilir. Endişelerinin açıklamasına olanak sağlanır. 4-İşlemden yarım saat önce analjezik uygulanır ya da hasta genel anestezi için hazırlanır. 5-Yara bakımı pansuman odasında yapılır.
Yanık Yarasında Hemşirelik Bakımı Yanık Pansumanı: Hasta pansuman odasına alınır. Kirli pansuman bistüri kullanılarak açılır. Kirli pansuman materyalleri hemen ortamdan uzaklaştırılır. Mahremiyet duygusuna dikkat edilir. Epitelizasyon yok ise banyo yaptırılır. Epitelizasyon başlamış ise banyo yaptırılmaz. Banyo sırasında povidon iyot (%7.5 ) scrap ve küçük pet kullanarak dairesel hareketler ile önce yanık alanlar sonra diğer bölgeler olmak üzere tüm vücut yıkanır. Hasta steril çarşaf serilmiş sedyeye alınır, steril büyük pet ile kurulanır. Eldiven değiştirilir steril eldiven giyilir.
Yanık Yarasında Hemşirelik Bakımı Yara üzerine enfeksiyonu engelleyen epitelizasyonu bozmayan örtü serilir(vazelin tülle gress ,bactigras,paranet vb) Üçüncü derece yanıkta greft nakli yapılana kadar topikal antibiyotik kullanılarak yara bakımı yapılır. Her gün povidon iyot (% 7.5 ) scrap ile vücut banyosu verilir. Gümüş sülfadiazin (%1) pomat ile yanık yarası 0.2-0.5 cm kalınlıkta kaplanır. Tülle gress (vazelinli) serilir. Steril gaz bezi serilir. Steril pamuklu pet ile kapatılır. Steril sargı dıştan içe, aşağıdan yukarıya dolaşımı bozmayacak kadar sıkı, dağılmayacak kadar gevşek olmalıdır.
Greft Inplantasyonu Sonrası Yara Bakımı: Temel ilkeler: 1-Greft fiksazyonu için hastanın aktif hareketleri 48 saat kısıtlanır. 2-Yara bakımında iki dokunun birbiri ile teması önlenir. 3-Ameliyat sonrası yara bakımı greft alınan ve uygulanan bölgeyi kapsar. 4-Ameliyat sonrası ilk yara bakımı pansuman ıslak ise birinci gün; ıslak değil ise ikinci gün yapılır. 5-Greft inplantasyonundan emin olunduğunda (5–7. Gün den sonra) vücut banyosu verilir.
Greft Inplantasyonu Sonrası Yara Bakımı: Greftlenmiş alanda yara bakımı: Kirli pansumanı son katı bırakarak açılır. Kirli pansuman materyalleri ortamdan hemen uzaklaştırılır. Steril eldiven giyilir. Son kat pansumanı yavaşca, çok dikkatli greftli yerinden kaldırmadan açılır. Izotonik NaCl emdirilmiş steril küçük pet ile greft bölgesindeki kan, sekresyon vb.atuşman yaparak temizlenir. Greft üzerine epitelizasyonu bozmayan, enfeksiyonu önleyen örtü serilir.(tülle gress, bactigras, paranet vb.) Steril gaz bezi serilir. Steril pamuklu pet kapatılır. Steril sargı; dıştan içe, aşağıdan yukarıya, dolaşımı bozmayacak kadar sıkı, dağılmayacak kadar gevşek olarak sarılır.
Greft Inplantasyonu Sonrası Yara Bakımı: Donör alan bakımı: Kirli pansuman son katı kaldırmadan açılır. Kirli pansuman materyalleri ortamdan hemen uzaklaştırılır. Steril eldiven giyilir. Son kat pansumanı üzerinden steril gaz bezine emdirilmiş povidon iyot (%10) ile atuşman yapılır. Ilık kurutma makinası ile kurutulur. Yeniden povidon iyot (%10) ile atuşman yapılır, tekrar kurutulur. Bu işleme son kat pansumanı iyot rengi alana ve kuruyana kadar devam edilir. Son kat pansuman kendiliğinden ayrılınca (2–3 hafta) ,kurumayı önlemek için vazelin pomat sürülür. Hastanın alanı kaşıması engellenir, kaşıntıyı önleyici tedavi uygulanır. Ekstremitede donör alan ya da greftlanmiş bölge varsa hastayı mobilize etmeden elastik bandaj uygulanır.
YANIĞIN TEDAVİSİ YANMAMAKTIR! Yanık oluşmaması için alınması gereken önlemler; Toplum eğitimi, Yasal düzenlemeler, denetlemeler, İş yerlerinde eğitimler, Güvenlik önlemleri
TEŞEKKÜRLER... Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com