SÖZEL MANTIK Onur HACISALİHOĞLU

Sorunun Hazırlanma Aşamaları; Soruyu yazan kişi bir ilişkiler zinciri ya da bir oyun kurgular. Sonra bu oyuna ilişkin bir senaryo yazar ve bir olay örüntüsü kurar. Kurgulanan olayın kurallarını belirler. Olayın bazı kuralları gizlenerek bazıları bize ipucu olarak verilir.

Soruyu çözmek için bizim yapmamız gereken doğru adımlar: Sorunun algılanması için soru yorum yapılmadan sonuna kadar okunmalı Soru çözümü için doğru yöntemi belirlemeye çalışılmalı. Tablo çizme, Sıralama, Yer – yön ilişkisi, Akış Şeması vb. Yöntemi belirledikten sonra öncüllerden kesin yargı içerenlerle işlem yapmaya başlanmalıdır.

Unutulmamalıdır ki bilgiler bize sırayla verilmeyebilir Unutulmamalıdır ki bilgiler bize sırayla verilmeyebilir. Yani en son verilen öncül belki de ilk işimize yarayacak öncül olabilir. Okuduğumuz öncül tek başına kullanılabilecek kesin bilgiyse oluşturduğumuz şemaya işleyebiliriz ancak her bilgi okunur okunmaz şemaya işlenmek zorunda değildir. Öncüllerdeki bağlaçlar iyi analiz edilmelidir. Ve, veya, ise, ya da gibi bağlaçların arasındaki farklılıklara dikkat edilmelidir.

Ve Bağlacı: Özneleri bu bağlaçla bağladığımızda eylemi ikisinin birden yaptığını (hem…hem de ile aynı) ya da ikisinin birden yapmadığını (ne...ne de ile aynı) anlatır. Daha çok Mantıksal ilişkinin öncüllerinde rastlarız. - Hem Ahmet hem de Mehmet spor yapıyor. - Tarihten 80 alan iki kişi ne Dilek ne de Ayşe'dir. - İngiliz ve Türk takımları üçüncü tura kadar gelmiştir.

Veya Bağlacı: Bu bağlaçla bağlanan öznelerden yalnız biri eylemi yapmış/yapmamıştır. Özellikle çözüm tablosu kurarken bu bağlaçla çok sayıda önerme kuruluşuyla karşılaşacağız. - Sınıftakilerden A veya B erkektir. - A ve B paralarını K veya L bankasına yatırmıştır. - İkinci katta oturan ya A'dır ya da E'dir.

İse Bağlacı: Bu bağlaç birden çok önermeyi birbirine bağlar İse Bağlacı: Bu bağlaç birden çok önermeyi birbirine bağlar. Bu bağlaç şartlı soru köklerinde sıkça karşımıza çıkacaktır. Daha çok tamamlanamamış ve bu yüzden birden fazla ihtimali barındıran çözüm tablolarında yöneltilen sorularda, olasılık ihtimallerden biri gerçekleşmiş kabul edildiğinde kullanılır. - F'nin Türk Vatandaşı olduğu biliniyor ise G adlı kişi hangi ülke vatandaşıdır? - 9 Numarada oturanın avukat olmadığı biliniyorsa aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?

Kıyaslama cümlelerinde en ön ekine dikkat edeceğiz Kıyaslama cümlelerinde en ön ekine dikkat edeceğiz. “Ali Ayşe’den daha kısadır.” bu öncülden Ali’nin grubun en kısası olduğu çıkarımını yapmamalıyız.

Çıkmış sorular incelendiğinde görülecektir ki soruların büyük çoğunluğunda çözümleme tablosu oluşturma yöntemiyle çözüme ulaşılır. Unutulmamalıdır ki karşınıza çıkacak sözel mantık sorusu tek soru değildir. 4 sorusu olan bir mantık sorusunun ideal çözülme süresi 6 dakika olmalıdır. Ve bu sürenin %80’i soruyu kurgulamakla geçmelidir. Doğru bir çözümleme tablosu oluşturulursa soruları işaretlemek 1 dakikayı bile geçmeyecektir.

Soruyu çözerken tahmin yapmayarak verilenler doğrultusunda çıkarımlarda bulunmalıyız. Çözümleme tablosunda satır ve sütunları aktif ve doğru kullanmalıyız. Sıralama olan sorularda tabloyu düşey, ilişkilendirme sorularında tabloyu yatayda kullanmak gözümüze daha yatkındır.

Sorularda bilgi verildiği zaman o bilgi sadece o soruyu çözerken kullanılmalıdır. Sonraki sorularda bu bilgiyi kullanmamalıyız. Örnek: Konferanstaki ilk konuşmacının Ceren olduğu biliniyorsa aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Unutmayın ki sorularda her şeyi bulmak zorunda değiliz. Tabloda bazen boş yerler kalabilir.

Genel olarak soruları kategorilendirirsek; Tablo Yorumlama Yer - Konum Belirleme Sıralama Şartlı İlişkiler Akış Şemaları ve Oyunlar Küme Problemleri – ( 4’lü Tablo )

TABLO YORUMLAMA En kolay soru tarzı diyebiliriz. Zaten bize tablo verilir ve öncüller kullanılarak tablodaki bilgilerle öncüllerde verilenleri eşleştirmemiz istenir. Tablonun yanına bir sütun ekleyerek ihtimalleri yazmak ve daha sonra en kolay yerleşebilir öncülden başlamak en geçerli yöntemdir.

Tabloyu incelemeye başlarsak; deniz suyu sıcaklığı, en sıcak ay, rüzgar yönü bilgileri verilmiştir. 3 adet öncülle bu şehirleri belirlememiz isteniyor.

B B C,E E F C,E C E Merkezini belirlememizi sağlıyor

Cevap: E

Cevap: D

Cevap: B

YER – KONUM BELİRLEME Soru gelme ihtimali en güçlü olan soru kalıplarından biridir. Soruda şekil verilebilir ve onun üzerinden çözmemiz istenebilir. Ancak şekli bizim çizmemizi istediği sorularda karşımıza sıklıkla çıkacaktır. Öncüller birbirine bağlı olacağından kesinlik olmadan yerleştirme yapılmamalı, ihtimaller şekle küçük ifadelerle işlenmelidir. Bence kendi tarzınızı oluşturun.

Genelde verilen yer ve mekan tasarımları aşağıdaki örnekler gibi olacaktır: Bu sorularda ön – arka, sağ – sol, alt – üst, kuzey – güney, doğu – batı gibi yer yön tanımlarına sıklıkla karşılaşacağız.

Genellikle yapılan yanlış şekil olan sorularda yön ilişkilerine uymamak olacaktır. Şekilde belirlenen yönler gerçeğe uygun olmasa da öyle kabul edilmek zorundadır.

B, A’nın hemen üzerindeki dairededir ifadesi ile B, A’nın hemen üzerindeki bir katta oturmaktadır ifadeleri aynı şey değildir.

B, A’nın hemen üzerindeki dairededir ifadesi ile B, A’nın üzerindeki dairede oturmaktadır ifadeleri aynı şey değildir.

Doğru öncülü belirleyip başlamak çok önemlidir Doğru öncülü belirleyip başlamak çok önemlidir. Kesin yargı içeren ifade ile başlamak çözümü hızlandıracaktır. Sizce öncülleri değerlendirme sıramız nasıl olmalı? 2-1-3 dediğinizden eminim 

Unutmayın ki yaptığınız her çıkarım soru olarak karşınıza gelecektir.

Soruya gerekli vakti ayırmak ve kurguyu doğru kurmak soruların işaretlenme süresini saniyelere düşürecektir. Cevap: B

Cevap: C

Bazen de bize verilen kurguyu şematize etmemiz gerekecek.

Bu örnekte olduğu gibi bizim bir harita çizmemiz lazım… Yön bilgisini soruda belirlemediği için yönlerin tespitini biz yapabiliriz. Doğu Batı Güney Kuzey

Soruya başlarken adı en çok geçen evle başlamak doğru bir hamle olacaktır. Öncülleri incelediğimizde en fazla V, Y, Z evlerinin diğer evlerle ilişkisinden söz ediliyor. Bunlardan biri doğru bir seçim olacaktır.

Öncülleri 1-4-3-2 sırasıyla kullandığımızda aşağıdaki şekil karşımıza çıkacaktır.

Cevap: C

Cevap: A

Cevap: B

Bu konuyla ilgili en son sorulan soruyu beraber inceleyelim Bu konuyla ilgili en son sorulan soruyu beraber inceleyelim . Bu işin çok kolay olmadığını ancak emek verildiğinde yapılamayacak kadar da zor olmadığını belirtmek isterim.

2015 Sonbahar Ales Sınavı Sözel Mantık Yer - Konum Sorusu

CEVAP : B Peki D niye değil?

CEVAP : D

CEVAP : A

CEVAP : C

ALES-DGS KOORDİNATÖRLÜĞÜ TEŞEKKÜRLER… ALES-DGS KOORDİNATÖRLÜĞÜ