GENÇLİK DÖNEMİ VE KİMLİK OLUŞUMU 1-GENÇLİK VE ERGENLİK TERİMLERİ ERİNLİK YA DA İLK GENÇLİK DELİKANLILIK

ERGENLİK: HIZLI BÜYÜME VE GELİŞMENİN OLDUĞU, CİNSEL ÖZELLİKLERİN BELİRDİĞİ İLK DÖNEMİNİ KAPSAR. ERGENLİK, ERİNLİKLE YETİŞKİNLİK ARASINDAKİ DÖNEMDİR. ERGENLİK DÖNEMİ GENEL OLARAK KADINLAR İÇİN 12-21, ERKEKLER İÇİNDE 13- 22 YAŞLARI ARASI KABUL EDİLEBİLİR.

GENÇLİK: ÇOCUKLUKLA YETİŞKİNLİK ARASINDA YER ALAN GELİŞME, RUHSAL OLGUNLAŞMA VE YAŞAMA HAZIRLIK DÖNEMİDİR. ERGENLİKLE BAŞLAYAN HIZLI BÜYÜME, GENÇLİK ÇAĞININ SONUNDA BEDENSEL, CİNSEL VE RUHSAL OLGUNLUK KAZINILARAK SONA ERER. GENÇLİK ÇAĞI YENİLİĞE VE İLERİYE DOĞRU ATILIMLARIN YAPILDIĞI, KENDİNİ KANITLAMA VE KİMLİĞİNİ ARAYIP BULMA ÇABALARIN YAŞANDIĞI DİNAMİK BİR DÖNEMDİR.

ERİNLİK YA DA İLK GENÇLİK: GENÇLİK ÇAĞI, BİR KAÇ ALT DÖNEME YA DA EVREYE AYRILABİLİR: BEDENSEL BÜYÜME VE GELİŞMENİN HIZLI OLDUĞU VE CİNSEL DÜRTÜLERİN BELİRGİN HALE GELDİĞİ 12-15 YAŞLAR ARASI DÖNEMDİR. BU DÖNEM, OLUMSUZ DAVRANIŞ VE TEPKİLERİN YOĞUN OLDUĞU EVREDİR. HATTA BU DÖNEMDE HIZLI BÜYÜYEN BEDEN SAKARLIKLARADA NEDEN OLMAKTADIR.

DELİKANLILIK: 15-17 YAŞLARI ARASI DÖNEME DENİR. BU DÖNEMDE ÇEKİNGENLİĞİN VE KENDİNE GÜVENSİZLİĞİN BELİRGİN OLARAK GÖRÜLÜR. BU DÖNEMDEN SONRA (17-21 YAŞLARI) GENCİN KENDİNE GÜVENİ ARTAR. BEĞENİLME, SAYGI VE SEVGİ GÖRME GİBİ DUYGULAR BU EVREDE AĞIR BASAR.

NOT: HER KÜLTÜR VE TOPLUM İÇİN GENÇLİK VE ERGENLİ DÖNEMİ, FARKLI ÖZELLİKLERDE YAŞANIR. BUNDAN DOLAYI ERGENLİĞİN KÜLTÜRE BAĞLI OLAN YÖNLERİDE VARDIR. ÖĞNEĞİN, İLKEL TOPLUMLARDA ERGENLİK ÖLÇÜTLERİ OLARAK AVA GİTME, SİLAH KULLANMA, SAVAŞMA GİBİ BİRTAKIM TÖRENSEL, KÜLTÜREL MOTİLER KABUL EDİLİR.

DAHA GELİŞMİŞ VE KARMAŞIK TOPLUMLARDA İSE BAĞIMSIZ BİREY OLMA, KENDİ BAŞINA YETİNEBİLME, TOPLUMDA ETKİN BİR ROLE SAHİP OLMA, İŞ VE MESLEĞE GİRME GİBİ ÖLÇÜTLERLE DEĞERLENDİRİLMEKTEDİR.

NOT: GENÇLİK VE ERGENLİK DÖNEMİNİN İKLİM KOŞULLARINDAN DA ETKİLENDİĞİNİ SÖYLEYEBİLİRİZ. SICAK İKLİME SAHİP OLAN GÜNEY ÜLKELERİNDE ERGENLİĞE GİRME YAŞI DAHA ERKEN (11-12 YAŞLARI GİBİ) OLABİLMEKTEDİR. İKLİM OLARAK SOĞUK OLAN KUZEY ÜLKELERİNDE İSE BU DÖNEM DAHA GEÇ YAŞANMAKTADIR.

NOT: GENÇLİK VE ERGENLİK DÖNEMİ HER NE KADAR İKLİM KOŞULLARINDAN ETKİLENSE YA DA KÜLTÜRE ÖZGÜ OLSADA DEĞİŞMEZ BİR YÖNÜ VARDIR. GENÇLİK VE ERGENLİK DÖNEMİ, BÜTÜN KÜLTÜR VE TOPLUMLARDA HER İNSANIN GEÇİRDİĞİ BİR EVREDİR. YANİ EVRENSEL BİR YAŞAM DÖNEMİDİR.

2- GELİŞİMSEL GÖREV (ÖDEV) KAVRAMI: YAŞAMIN HER DÖNEMİNDE KAZANILMASI GEREKEN DAVRANIŞ BİÇİMLERİNE VE ALIŞKANLIK SİSTEMLERİNE DENİR. GELİŞİM GÖREVLERİ, BELİRLİ BİR TOPLUMDA BELİRLİ BİR YAŞ DİLİMİ İÇİN TOPLUMSAL AÇIDAN UYGUN VE GEREKLİ SAYILAN GELİŞİM VE DAVRANIŞ ÖZELLİKLERİDİR.

3- GENÇLİK DÖNEMİNİN GELİŞİMSEL GÖREVLERİ: ORGANİZMANIN HIZLI DEĞİŞİMİNE UYUM GÖSTERME AKRAN GRUPLARINDA YER EDİNEBİLME MESLEK SEÇME VE BU MESLEĞE HAZIRLANMA EKONOMİK BAĞIMSIZLIĞINI KAZANMA AİLE VE ÇEVREDEN BAĞIMSIZLIK KAZANMA KİŞİSEL DEĞER SİSTEMİNİ KAZANMA

4-Geçiş Dönemi Olarak Gençlik ve Ergenlik Birey ergenlik döneminde fizyolojik, sosyal ve psikolojik değişmeler yaşar.

Fizyolojik Değişmeler: Bedensel büyüme ve gelişme ergenlik döneminde hızlanır; bu dönem sonunda yetişkinlikteki bedensel yapıya ulaşılır. Bu dönemde fizyolojik ve hormonal değişiklikler kendini gösterir. Kemik ve kaslarda büyüme olur. Büyüme sonucu vücudun oranları değişir. Beden oranlarının değişmesi hareketlerin ahengini bozar. Bu dönemdeki fiziksel görünüş benlik algısını etkiler. Bedensel olarak geç gelişen erkek çocukların özgüveni az olabilir.

Sosyal Değişmeler: Ergen, bazı sorumluluklar yüklenmeye ve bağımsızlık elde etmeye çalışır; kendi kararlarını kendisi vermek ister. Bu durum aile ilişkilerinde gerginliklere neden olabilmektedir. Arkadaş grupları önem kazanır. Onların düşüncelerine önem verir. Toplumsal kuralların geçerliliğinin tartışılabileceği görüşü kuvvet kazanır. Yetiştiği ortamın değerlerinden farklı değerleri tanıdıkça, aile değerleriyle ters düşülür; kuşak çatışması ortaya çıkar.

Psikolojik Değişmeler: Benmerkezci düşünce ortaya çıkar. Kendi düşüncesinin geçerliliğini düşünen genç, çevresiyle tartışmalara girişir; olmadık riskler alabilirler. Çılgınca motosiklete binebilir. Yüksek yerlerden atlayabilir. Ergenlerin ayna önünde geçirdikleri süre artar. Dış görünüşünü inceleyerek güzel görünmesini sağlayacak uğraşlar verebilir. Kendisine olduğundan fazla değer verir. Vaktinin çoğunu hayal kurarak geçirerek gerçeklerden uzaklaşır.

5- Kimlik Kavramı, Kimlik Oluşumu: Ergenlik dönemindeki en önemli olaylardan biri kimlik oluşumudur. Kimlik; bir bireyin, yalnızca ona özgü tutumlarından, duygularından, algılarından, değerlerinden ve davranışlarından ibaret olan, kendisi hakkındaki görüşüdür. Kimlik üzerinde diğer insanlarla etkileşim, bireyin kendi duygu ve düşünceleri etkilidir. Kimlik birey tarafından yapılandırılır. Dinamiktir, bireyin yeteneklerini, inançlarını, her alandaki yaşantılarını kapsar.

Kimlik Oluşumun Aşamaları: Dağınıklık: Bireyin, kendisine örnek oluşturabilecek, benimseyebileceği seçenekleri henüz gözden geçirmemiş ve bir seçim yapmamıştır. Statüsünü, dolayısıyla hangi rölü oynayacağını bilemez. Körü Körüne Bağlılık: Birey, kendisine daha önce öğretilen, anne babasına ait görüş ve değerlere körü körüne bağlıdır. İncelemeden ve kendisi bu konuda önemli bireysel bir deneyim geçirmeden, sanki kendi değerleriymiş gibi ana babanın görüş ve değerlerini sürdürür. Birey bu dönemde kalırsa buna erken kapanma denir. Erken kapanma, bireyin bağımsızlığını gerçekleştirememesi sonucunu doğurur.

Askıya Almak: Bu devrede birey, henüz hiçbir görüş ve değere bağlanmadığı için kendisini kötü hisseder. Gerçekleştirmesi gereken roller arasında arasındaki tutarsızlıklar nedeniyle gergindir ve rol çatışması yaşar. Tüm değerlerini askıya almış ve bir seçim yapmamıştır. Yaşadığı kimlik bulanımıdır. Kimlik bulanımı, bireyin henüz kimliğini bulamadığı için içine düştüğü durumdur. Ve doğal bir olaydır.

Kimlik Karmaşası: Kimlik bunalımı atlatılamazsa uyum daha fazla bozulur ve kimlik karmaşası ortaya çıkar. Kimlik bunalımına düşen ergen, ne istediğini, neleri amaçladığını bilmez. Diğer insanlarla ilişkilerinde başarısızdır ve toplumun onaylamadığı davranışlarda bulunabilir.

Özdeşleşmenin Başarılması: Bu aşamada birey, çeşitli değer ve görüşleri gözden geçirmiş, kendisi için en uygun bulduğu bir örnekle özdeşleşmeyi gerçekleştirmiştir. Araştırmalar, özdeşleşmenin başarılmasının 18-24 yaşları arasında gerçekleştiğini gösterir.

Not: Kimlik oluşturma, yaşamın bir döneminde olup biten bir olay değildir. Yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Kişi daha önce yaptığı seçimleri, verdiği kararları, yeni deneyimler ışığında tekrar değerlendirir, özümler ve kendinde gerekli değişiklikleri yapar. Kimlik oluşumunun başarısız olması, bireyin gelişim görevinin gerçekleşmemesine ve ruh sağlığının bozulmasına yol açan bir etken olabilmektedir.