Özel Eğitim Hizmetleri -Sorunlar, Çözüm Önerileri- Sezgin kartal Nova özel eğitim-rehabilitasyon-danışmanlık 12.11.2015, ŞİŞLİ RAM

SUNUM AKIŞI? TANIŞMA ÖZEL EĞİTİMİN ALANININ ÇERÇEVESİ NEREDEN GELDİK NEREYE GİDİYORUZ? SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM AŞAMALARI? SORUN DAVRANIŞLAR NASIL BAŞLIYOR? AİLELER NEREDE? VE OKUL HAYATI! KAYNAŞTIRMADAN NE BEKLEMELİYİZ?

Özel Eğitim Alanı Cumhuriyet’in kurulması ile beraber eğitim seferberliği başlamıştır. Aynı tarihlerde ilk özel eğitim çalışmaları Sağlık Bakanlığı bünyesinde 1950’li yıllar

Özel Eğitim Alanı Yeni mevzuat düzenlemeleri 1980 dönemi Yasa var ama uygulamalar yok! Avrupa Birliği’ne giriş süreci-1995 ve sonrası Hızlı bir geçiş ve düzenleme dönemi

Nereye doğru gidiyoruz? Kaynaştırılmış ortamlarda eğitim uygulamaları…..

Biz Neredeyiz? Toplumun çocuğa bakışı nasıl? Özel çocuğa bakışımız nasıl? Çocuk gelişiminde neyi önemseriz? Akademik gelişim? Sosyal gelişim?

Sosyal-Duygusal Gelişim Yaşamın başlangıcından itibaren bebek sosyal becerilerini geliştirmeye ve kullanmaya çalışmaktadır. Annesiyle kurduğu ilişki ile sosyal gelişiminde aşamalar kaydederek ilerlemektedir. Anneye yakın olmak, sarılmak, anneyi devamlı olarak gözlemek, ona gülümsemek çocuğun sosyal tepkileridir. Anne-babaların ve yakın çevrenin bu gelişimi destekleme biçimi, çocuğun sosyal ve duygusal dünyasını şekillendirir. Çocuğun kişilik gelişimini doğrudan etkiler.

Sosyal-Duygusal Gelişim -1 Yaş, Bebeklik Dönemi: Temel güvene karşı-güvensizlik, Sevgi göstermek, ihtiyaçlarını zamanında gidermek. SONUÇ:Başkalarına karşı güven duygusu kazanır, kendini emniyette hisseder. YADA Başkalarına karşı güven duymaz , kendini emniyette hissetmez.

Sosyal-Duygusal Gelişim 1-3 Yaş; İlk Çocukluk Dönemi: Özerkliğe karşı kuşku ve utanç, Çocuğun girişimlerini destekle, başarılarını ödüllendir, başarısızlıklarını görmezden gel. SONUÇ: Kendi duygu ve düşüncelerinin doğruluğuna ilişkin güven ve anne-babadan bağımsız davranma. YADA: Kendi duygu ve düşüncelerinin doğruluğuna ilişkin kuşku ve yetersizlik duygularından kaynaklanan utanç duyguları.

Sosyal-Duygusal Gelişim 3-6 Yaş, Okul Öncesi Dönem Girişkenliğe Karşı Suçluluk, Seçme şansı ver, seçim ve eylemlerinde eleştirme. SONUÇ: Girişimde bulunabilme ve sorumluluk almaya istekli olma. YADA: Yapmak istediklerinin yanlış olduğuna inanma ve yapmak istediklerine ilişkin suçluluk duyguları yaşama.

OLUMSUZ DAVRANIŞLAR Olumsuz davranışlar nasıl başlar? Olumsuz davranışlar daha çok hangi ortamlarda artar? Özürlü çocuklarda olumsuz davranışların sayısı fazla mıdır? Neden?

ÖNYARGILAR Özürlü çocuklar daha fazla olumsuz davranışa sahiptir. En erken dönemde disipline etmek önemlidir. Çünkü önleyici çalışmalar yapılmış olur. Bunun için; Çocuklar en erken dönemde öğretimlere maruz bırakılırlar, Disiplin kazandırılmaya çalışılır, Uzmanlar aileleri yanlış yönlendirmeye başlar, Özürlü çocuğun çocuk olduğu unutulmaya başlanır.

ÖNYARGILAR Gelişim evrelerinin getirdiği doğal zorluklar, çevrenin olumsuz etkileriyle birleşerek çocuklarda istenmeyen-olumsuz davranışlara yol açabilir. Bu durum çoğu zaman eğitimcilerin ve anne-babaların kendilerini çaresiz hissetmelerine yol açar.

Özellikle gelişimsel geriliği olan çocuklarda olumsuz davranış ortaya çıktığında anne-babalar panik olmakta ve ne yapacağını bilememektedir. Çoğu zaman bu davranışlar çocuğun özürüne atfedilmektedir.

DAVRANIŞ? Olumsuz davranış nedir? Anne-babanın-öğretmenin hoşuna gitmeyen? Anne-babayı utandıran? Çocuğu eğitim ortamından uzaklaştıran? Çocuğun kendisine zarar veren? Başkalarına zarar veren? Çocuğa öğretilmemiş olan? Olumsuz davranışları engellemek için neler yapılmalıdır?

Davranış Danışmanlığı 1. Çocuğun psikobiyolojik ihtiyaçlarını karşılamak. Ebeveyn, öğretmen ve diğer önemli kişilerin dikkatini çekmek veya onlar tarafından fark edilme gereksinimi. Meraklarının giderilmesi gereksinimi Fiziksel etkinlikte bulunma gereksinimi ve oyun gereksinimi.

Devam .... 2-Hoşlanılan davranışlarının beğenildiğini ona göstermek ve olumlu davranışları avlamak, 3-Olumsuz davranış oluştuğunda sadece davranış hakkında konuşmak, 4-Olumsuz davranışı pekiştirmemek: Ağladığında susturmak için bir şeyler vermek v.b. Görmezden gel.

Devam.. 5. Çocuğun ilgilerini izle, hoşlandıklarını listelemeye çalış 6.Gelişim yaşına uygun oyunları oynamakla işe başlamaya çalış.

Çocukta Olumsuz Davranış Gördüğünde; Çocuğunun gelişim yaşına bak; Alternatif davranışı bilip bilmediğini düşün, Davranışın öğrenmeği olumsuz yönde etkileyip etkilemediğine bak, Çocuğa zarar verici bir yönü olup olmadığına bak, Başkaları da seninle aynı fikirde mi?

Aile Boyutu Kabul süreci Devam eden stresler Çocuğa yönelik tutumlar Ailenin çocuktan ve toplumdan beklentileri

Ve Okul! Okulun ifade ettiği anlam? Aileler okuldan ne bekler? Okulda yaşanan sorunlar? Çocuktan kaynaklanan sorunlar Okuldan kaynaklanan sorunlar Şimdilik çözüm var mı?

Okullarda Etiketleme… Etiketleme, bireyin yetersizliği, engeli ve sınırlılığı üzerinde durmaktadır. Etiketleme, bireyin yapamadıkları üzerine odaklanmaktadır. Dolayısıyla etiketleme, çocukla ilgili önyargıların oluşmasına sebep olmaktadır. Etiketleme, çocuğun arkadaşları ve akranları tarafından damgalanmasına ve reddedilmesine yol açmaktadır. Etiketleme, çocuğun performansında ortaya çıkan özelliğin, çocuğun yetersizliğinden kaynaklanıyor gibi yanlış anlaşılmasına sebep olabilir. Ve sonunda bireyin eğitim ortamından uzaklaşmasına sebep olur.

GELİŞİMSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLAR İÇİN SINIF İÇİ UYARLAMALARI FİZİKSEL ORTAM DÜZENLEMELERİ Öğretmene yakın oturt. Hareketli ise duvar kenarına oturt. Öğrencinin yanına ona yardımcı olabilecek bir öğrenci oturt. Tahtadaki yazıları gördüğünden emin ol. Her derste en az bir defa yanına git.

GELİŞİMSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLAR İÇİN SINIF İÇİ UYARLAMALARI DAVRANIŞ DÜZENLEMELERİ Mutlaka olumlu davranışlarını farket ve pekiştir. Derste söz almasını destekle. Yaptığı olumlu davranışları arkadaşlarına anlat. Olumsuz davranışları hakkında onunla konuşma.

GELİŞİMSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLAR İÇİN SINIF İÇİ UYARLAMALARI DAVRANIŞ DÜZENLEMELERİ Mutlaka ona ödev ver ve ödevi kontrol et. Onunla konuşurken yanına git ve seni anladığından emin ol. Sınıfta basit sorumluluklar ver.

Son Söz...... Öğrenci olumsuz özellikleri ile dikkatimizi çekmek zorunda kalmasın! Akademik başarı ikinci planda tutulmalı ve çocuğun sosyal-gelişimi ön plana getirmelidir. Öğrencilerin önce çocuk olduklarını unutmayalım!