MEVLÂNÂ CElÂLEDDÎN-İ RÛMÎ 1207-1273

mevlân celâlÊddîn-î rûmî Mevlânâ Celâleddîn-î Rumî 30 Eylül 1207 Konya’da Belh şehrinde doğmuştur. Şair düşünce adamı ve mutasavvıf, Tasavvufta Mevlevî yolunun öncüsüdür. Mevlânâ portresini ve Mevlânâ türbesini ilk defa yaptıran prenses Gürcü Hatun ile en yakın dosttur. Bilinen tek Mevlânâ portresinin ve Mevlânâ türbelerinin ortaya çıkışı bu şekilde olmuştur.

Mevlânâ kİMDİR? Mevlânâ 30 Eylül 1207 tarihinde Horasan’ın Belh bölgesinde, bugün Tacikistan sınırları içinde kalan Vahş kasabasında doğmuştur. Annesi, Belh emiri Rükneddin’in kızı Mümine hatun, babaannesi Harezmşahlar hanedanından Fars Prensesi, melîke-i Cihan Emetullah Sultandır.Babası «alimlerin sultânı» unvanı ile tanınmış, Muhammed Bahâeddin Veled’dir. «Sultânü’l-Ulema» unvanın verilmesini kaynaklar Türk gelenekleri ile açıklamaktadır.

BABASININ ÖLÜMÜNDEN SONRAKİ DÖNEMİ Mevlânâ, babası Bahaeddin Veled’in ölümünden bir yıl sonra, 1232 yılında Konya’ya gelen Seyyid Burhaneddin mânevi terbiyesi altına girmiş ve dokuz yıl ona hizmet etmiştir.

İNANÇ VE ÖĞRETİLERİ Diğer bütün sufiler gibi Celâleddîn-î Rûmî’nin temel öğretisi TEVHİD düşüncesi etrafında örgülenir. Celâleddîn-î Rûmî’nin, rabbine olan bağı ele alınarak rabbine duyduğu aşk ile ön plana çıkmıştır.

FİHİ-MA FİH Babasının vasiyeti, Selçuklu Sultanının buyruğu ve babasının müritlerinin ısrarlarıyla Celâleddîn babasının yerine geçti. Bir yıl süreyle ders, vaaz, ve fetva verdi. Hocası Celâleddîn’in arzusunun hilafına Konya’yı terkederek Kayseri’ye gitti ve 1241’de orada öldü.Celâleddîn, hocasını unutmadı. O’nun kitaplarını ve ders notlarını topladı.» Ne varsa içindedir» anlamına gelen FİHİ-MA FİH adlı yapıtında sık sık hocasından alıntılar yaptı. Beş yıl boyunca medresede fıkıh ve din bilimi okuttu, vaaz ve irşatlarını sürdürdü.

ŞEMS-İ TEBRİZİ’YE BAĞLANMA Mevlânâ ve Şems-i Tebrizi’nin buluşmalarının olduğu yere Merec-el Bahreyn ( iki denizin buluştuğu nokta) diye adlandırılır. 1444’de Şems-i Tebrizi ile tanışmasıyla Mevlânâ’nın hayatı değişmiş ve sahip olduğu ilmin yanında, onu bir gönül adamı yapmıştır.

Mevlânâ’Nın 7 öğüdü 1) Cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi ol. 2) Şefkat ve merhamette güneş gibi ol. 3) Başkalarının kusurunu örtmede gece gibi ol. 4) Hiddet ve asabiyette ölü gibi ol. 5) Tevazu ve alçak gönüllülükte toprak gibi ol. 6) Hoşgörülükte deniz gibi ol. 7) Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol.

eserlerİ MESNEVİ BÜYÜK DİVAN (DİVAN-I KEBİR) FİHİ MA FİH (NE VARSA İÇİNDEDİR) MECALİS-İ SEB’A (MEVLÂNÂ’NIN 7 VAAZI) MEKTUBAT ( MEKTUPLAR)

SÖZLERİ Yürek yanmadıkça göz yaşarmaz. Mum olmak kolay değildir, ışık saçmak için önce yanmak gerkir. Aşk nefsine hakim olan yiğitlrin işidir. Kalp deniz, dil kıyıdır. Denizde ne varsa kıyıya o vurur. Seni bekleyişimin bir adı yok. Sadece yüreğimde lâl olmuş duamsın.