Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Verimliliği Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü

Enerji Verimliliği Nedir? Enerji kaynaklarının üretimden tüketime kadar tüm safhalarda mümkün olan en yüksek etkinlikte kullanılmasıdır. ısı, gaz, buhar, basınçlı hava, elektrik gibi çok değişik formlarda olabilen enerji kayıplarını Değerlendirilmesi Geri kazanılması Yeni teknoloji ile üretimi düşürmeden enerji tüketiminin azaltılması

Bina Yalıtımı Bu yalıtımsız evde oturan aile; Kış aylarında konforlu bir ısınma sağlayamadıkları, daha fazla yakıt kullandıkları, bunun için daha fazla para ödedikleri ve bacalarından çevreye o oranda daha fazla emisyon atıkları için endişeliler. Bu yalıtımlı evde oturan aile; Kış aylarını konforlu geçirdikleri, Daha az yakıt kullandıkları,  Bunun için daha az para ödedikleri ve Bacalarından çevreye o oranda daha az emisyon attıkları için mutlular.

Enerji Tüketiminde Isıtma Enerji tüketimimizin %82 ’si ısıtma için kullanılmaktadır. Isı yalıtım önlemlerinin alınması ile bu kayıplar azaltılabilir. Binaların yalıtımı ile %25 den %50’ye varan yakıt tasarrufu sağlanması mümkündür. 

Niçin Enerjiyi Verimli Kullanmalıyız? Enerjinin fazla kullanılması sonucunda; DOĞAL KAYNAKLAR HIZLA TÜKENİYOR  ÇEVRE KİRLENİYOR ENERJİ İÇİN YÜKSEK MİKTARDA PARA ÖDÜYORUZ

Türkiye’de Enerji Verimliliği Politikası ve Faaliyetleri 2012-2023 yılları arasında Türkiye‘nin enerji verimliliği konusundaki yol haritasını belirleyen bu belge 5 ana başlık altında toplanan 35 maddelik bir strateji planı ortaya koymaktadır. Bu 5 ana başlık şöyle sıralanmaktadır: 1- Sanayi ve hizmetler sektörlerinde enerji yoğunluğunu ve enerji kayıplarını azaltmak 2- Enerji tüketimi yüksek binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmak ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanan sürdürülebilir çevre dostu binaları yaygınlaştırmak 3- Enerji verimli ürünlerin artışıyla piyasa dönüşümünü sağlamak 4- Elektrik üretim, iletim ve dağıtımında verimliliği artırmak; enerji kayıplarını ve zararlı çevre emisyonlarını azaltmak 5- Motorlu taşıtların birim fosil yakıt tüketimini azaltmak, yük ve yolcu taşımacılığında demiryollarının ve şehir içinde toplu taşımanın payını artırmak ve şehir içi ulaşımda gereksiz yakıt sarfiyatını önlemek ve çevreye zararlı emisyonlarını düşürmek.

Yıllık Tüketimimiz Türkiye‘de yıllık enerji tüketimi %4-5 artıyor Elektrik tüketimindeki artış oranı da %7-8 oranında Net elektrik tüketiminin sektörlere göre dağılımı Distribution of net electricity consumption by sectors   Yıl Toplam Mesken Ticaret Resmi daire Sanayi Aydınlatma Diğer(1) Year Total Household Commercial Government Industrial Illumination Other(1) (GWh) (%) 2000 98.296 24,3 9,5 4,2 49,7 4,6 7,7 2001 97.070 10,2 4,5 48,4 5,0 7,6 2002 102.948 22,9 10,6 4,4 49,0 8,1 2003 111.766 22,5 11,5 4,1 49,3 2004 121.142 22,8 12,9 3,7 49,2 2005 130.263 23,7 14,2 3,6 47,8 3,2 7,4 2006 143.070 24,1 47,5 2,8 7,2 2007 155.135 23,5 14,9 47,6 2,6 6,9 2008 161.948 24,4 14,8 46,2 2,5 2009 156.894 25,0 15,9 44,9 7,3 2010 172.051 16,1 46,1 2,2 2011 186.100 23,8 16,4 3,9 47,3 2,1 6,5 2012 194.923 23,3 16,3 47,4 2,0 Kaynak: TEDAŞ, Türkiye Elektrik Dağıtım ve Tüketim İstatistikleri

Verimlilik İçin Neler Yapılabilir? Sanayi Sanayide kullanılan elektrik enerjisinin %70’i elektrik motor sistemlerinde tüketilmektedir.  %90’ını üç fazlı alternatif akım asenkron motorlar oluşturmaktadır.

1. Sanayi Dünya genelinde asenkron motorlar tarafından tüketilen enerji miktarının %1’nde yapılacak tasarruf ile yıllık 20 milyar kwh enerji kazanılmakta olup bu enerji 36,5 milyon varillik petrolden elde edilen enerjiye eşittir.  Türkiye'nin günlük tüketimi 624 bin varil. 47 bin varili Türkiye'de üretiyoruz, her gün 577 bin varil petrolü ithal ediyoruz.  %1 lik tasarruf Türkiyenin 2 aylık petrol tüketimine eşdeğer

1. Sanayi Önümüzdeki 10 yıl içinde Türkiye’de satılacak endüstriyel motorun tümünün yüksek verimli sınıfında olması durumunda yaklaşık 36.500 Gwh enerji tasarrufu gerçekleştirilebilir. Bu değer Keban Barajı’nın yaklaşık 3 yıllık enerji üretim kapasitesine eşdeğerdir.

Sanayide Verimlilik İçin Tavsiyeleriniz Neler

2. Konut Isı Yalıtımı Çatı izolasyonu yapıldığı takdirde : ~%20 Dış duvar izolasyonu yapıldığı takdirde : ~% 15 Pencere – kapı izolasyonu yapıldığı takdirde : ~%15 Sızdırmazlık önlemleri alındığı takdirde : ~%10 Isıtıcının/soğutucunun, mümkünse elektronik ısı ayarlı (termostatlı) olanları tercih edilmelidir.

2. Konut Örnek bir evin haftalık tüketim değerleri

2. Konut Aydınlatma ampulleri değiştirildiğinde örnek ev tüketimindeki değişim Tüm evi tasarruflu ampul ile değiştirdiğimizde ortalama 2 ay içinde kendini amorti etmektedir.

2. Konut-Aydınlatma Tasarrufun Toplam Türkiye Elektrik Tüketimine Etkisi Yaklaşık Elektrik Tüketimimiz 2014 yılı itibari ile 239 milyar kwh; Bunun %24’ü mesken tüketimi= 57,4 milyar kwh; Tüm meskenlerin yarısı tasarruf ampulünü zaten kullanılıyor geri kalan yarısı da 100 wattlık lümen şeffaf akkor ampul kullanıldığı varsayılırsa ve Geri kalan kısmın CFL (Compact Flouresant Lightbulb- CFL) ampule geçmesi durumunda; yıllık 2,5 milyar kwh enerji tasarrufu sağlanmış olacaktır. Yani en az 300 MW’lık bir kurulum ihtiyacı ortadan kalkacaktır. Bu değer CFL ampul kullanım oranına ve elektrik tüketiminin aydınlatmadaki oranına göre artış gösterebilecektir. Türkiyedeki kurulu güneş santralinin 8,5 MW olduğunu düşünürsek değerin oldukça yüksek olduğu görülmektedir.

2. Konut-Buzdolabı Ev Tipi Buzdolaplarının Enerji Sınıfına Göre Tüketim Miktarları

B sınıfı buzdolaplarının A sınıfı ile değişmesi B sınıfı A ile değiştirilirse= 163 kwh/yıl tasarruf B-F sınıfları yerine A sınıfı kullanıldığında tasarruf oranı (17 milyon hane için hesaplanmıştır) Sınıf Tüketim (kWh/yıl) Tasarruf (%) Ülke Genelinde Tasarruf (GWh) A 565,86 B 735,55 23,07 2885 C 865,67 34,63 5097 D 956,74 40,86 6645 E 1050,48 46,13 8239 F 1189,42 52,43 10601

Buzdolabı Analizi Türkiye’de yaklaşık 4 milyon adet D sınıfı veya daha verimsiz beyaz eşyanın olduğu tahmin edilmektedir. Bu cihazların tamamının A sınıfı ile değiştirilmesi durumunda elde edilecek elektrik tasarrufu miktarı 1468 GWh’dir. Keban barajının yıllık üretiminin 6000 GWh olduğu göz önüne alındığında 4 yılda bir Keban barajının yıllık üretimi kadar tasarruf sağlanabileceği görülmektedir.

Konutta Verimlilik İçin Tavsiyeleriniz Neler

3. Ulaşım Türkiye'de tüketilen enerjinin yaklaşık % 20’si ulaştırma sektöründe kullanılmaktadır. 2005 yılı verilerine göre, bu oran % 19,7 olarak gerçekleşmiş olup sanayi ve konut sektöründen sonra üçüncü sırada ulaştırma yer almaktadır. Ayrıca bu sektördeki enerji kullanımının yaklaşık % 99’unu petrol ürünleri oluşturmaktadır. Dolayısıyla ulaştırma sektörü bu yönüyle büyük oranda dışa bağımlı durumdadır.

3. Ulaşım Toplu taşımacılık yaygınlaştırılacak ve gelişmiş trafik sinyalizasyon sistemleri kurulacak, şehir içi ulaşım güzergahlarının planlamasında enerji verimliliği öncelikle gözetilecek.  Bu bağlamdaki mevzuat düzenlemelerinde şu tedbirlere yer verilecek; • Yüksek motor hacimli binek aracı vergisinin yükseltilmesi,  • Araçlarda enerji verimliliği etiketi uygulanması ve etiketli araçlardan köprü ve yol ücreti alınmaması,  • Yıl içerisinde ücretsiz toplu taşıma gün sayısının artırılması,  • Sürücü eğitimlerinde enerji verimliliğine yer verilmesi,  • Demiryolu ve deniz taşımacılığının özendirilmesi,  • Topografyası uygun bölgelerde bisiklet güzergahlarının düzenlenmesi,  • Kamu kuruluşlarındaki 15 yılını doldurmuş araçların trafikten kaldırılması.

3. Ulaşım Enerji tüketimi konusunda Almanya’da yapılan bir araştırmaya göre; yolcu taşımacılığında demiryolunda 1 birim, karayolunda 3 birim, havayolunda 5.2 birim enerji tüketilmekte iken; yük taşımacılığında demiryolunda 1 birim, karayolunda ise 3 birim enerji tüketildiği belirlenmiştir.

3. Ulaşım için Çözümler Araç kullanımında kat edilen yolun yaklaşık 1/3’ü işyerine gidip gelme içindir. Mümkün olduğunca birlikte çalıştığınız kişilerle ortak olarak işyerine gidip gelmeniz hem sizin hem de onların yakıt ve araç giderlerini azaltacaktır. Yolculuklarınızda özel aracınızın yerine, tren, metro, otobüs, vapur ve bunun gibi toplu taşıma araçlarını tercih edin. Kısa mesafeleri yürüyerek kat edin veya bisiklet kullanın.

3. Ulaşım için Çözümler Uzun beklemelerde motorunuzu durdurun. Aracın yakıt verimliliğinde lastik önemli bir fonksiyondur yakıt tüketimini % 5–10 arasında etkilemektedir.

Ulaşımda Verimlilik İçin Tavsiyeleriniz Neler

Elektrik Dağıtım