VEREM Bursa Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı hastalıklar Şubesi 65. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası 01-07 OCAK 2012 VEREM Bursa Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı hastalıklar Şubesi Hazırlayan:Dr. SUHA ÖZKAN Ankara Verem Savaşı Dispanseri

Her yıl Ocak ayının ilk haftası VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI olarak değerlendirilir. AMAÇ; Toplumun verem konusunda eğitilmesi ve davaya katılmasını sağlamak.

VEREM HASTALIĞI NEDİR?

Etkeni bir mikroptur. (Mycobacterium tuberculosis) Bulaşıcı bir hastalıktır. Kalıtsal değildir. Akciğerler olmak üzere tüm organları tutabilir. Tedavi edilmezse ölümle sonuçlanabilir. Erken tanı ve düzenli tedaviyle tamamına yakını iyileşir.

Verem hastalığının tarihçesi İnsanlık tarihi kadar eskiye dayanmaktadır. 24 Mart 1882 tarihinde Robert KOCH tarafından, hastalık etkeni olarak verem mikrobu gösterilmiştir.

NASIL BULAŞIR?

Solunum yolu ile Bulaştırıcı-akciğer veremi olan bir hastanın konuşurken, aksırırken veya öksürürken çıkardığı damlacıklarla sağlam kişilere bulaşır. Sağlam kişilerin akciğerlerine giderek yerleşebilir.

Verem hastası her öksürük ile, 1- 3 verem mikrobunu içeren 3500 kadar bulaştırıcı parçacığı etrafa saçar.

Tedavi olmayan bir verem hastası her yıl yaklaşık 10-15 kişiye verem mikrobu bulaştırır ( hepsi hasta olmaz)

Enfeksiyon ve Hastalık Verem mikrobu vücuda girdikten sonra yıllarca hastalık yapmadan akciğerlerde bekleyebilir. Vücudunda Verem mikrobunu taşıyan yaklaşık her 10 kişiden 1 tanesi, daha sonra VEREM HASTASI olabilir.

Verem mikrobunun özellikleri Verem mikrobu, hastaların çıkarmış oldukları damlacıkların içinde, güneş görmeyen ortamda uzun süre canlı kalabilir. Ortamın sık havalandırılması, bu damlacıkların hızla bulaştırıcılığını ortadan kaldırır. Çatal, kaşık, tabak ve eşyalarla bulaşma olmaz. Tedavi görmekte olan bir hastada, genellikle 15 gün içinde bulaştırıcılık ortadan kalkar.

Hangi durumlarda verem hastalığına yakalanma riski artar? Tedavi görmeyen verem hastasıyla aynı evde yaşamak Kalabalık, havalanması yetersiz ortamlar Kötü beslenme, düzensiz yaşam, yoksulluk HIV/AIDS hastalığı Sigara kullanımı Şeker hastalığı ve vücut direncini azaltan hastalıklar Vücut savunmasını azaltan bazı ilaçların kullanımı Cezaevleri, sağlık personeli

HASTALIK BELİRTİLERİ NELERDİR?

ÖKSÜRÜK: 2-3 haftadan fazla süren ve inatçı karakterde öksürük en sık görülen belirtidir. BALGAM ÇIKARMA VE KAN TÜKÜRME: Bazı durumlarda, özellikle teşhis ve tedavide geç kalınırsa, kanlı balgam görülebilir.

ZAYIFLAMA ve İŞTAHSIZLIK ATEŞ ve GECE TERLEMESİ: Verem hastalığında ateş görülebilir ve gece terlemeleri tipiktir. ZAYIFLAMA ve İŞTAHSIZLIK Ayrıca halsizlik, çabuk yorulma, sırt ağrısı da görülebilir.

VEREM HASTALIĞI TEŞHİSİ NASIL KONULUR?

Veremin teşhisi Balgam incelemesi Akciğer filmi çekilir. Muayene yapılır ve hastalık öyküsü alınır. Cilt testi yapılır.

VEREM HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

İlaç Tedavisi Verem hastalığı düzenli ilaç kullanmakla 6-9 ayda %99 iyileşir. İlaçlarını düzenli kullanan hastalar bulaştırıcı değildir. Verem tedavi ilaçları dispanserlerden ücretsiz verilir.

VEREM HASTASI TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?

Tedavi edilmezse ne olur? Çevresindekilere, özellikle yakınındaki sevdiği kişilere verem mikrobunu saçmaya devam eder. Yetersiz tedavi görürse, hastalığı ilaçlara karşı direnç kazanır ve daha sonra tedavi olma şansı güçleşir. Tedaviyi reddeden bir hasta için ölüm kaçınılmazdır.

VEREMDEN NASIL KORUNABİLİRİZ?

Veremden Korunma Toplumsal korunma Kişisel korunma BCG ile aşılama Bulaştırıcı olan verem hastalarını en kısa sürede bulmak ve bunları etkin bir şekilde tedavi ederek bulaştırıcı durumdan çıkarmak Kişisel korunma BCG ile aşılama İlaçla koruma tedavisi (kemoprofilaksi)

BCG ile aşılama Koruyuculuğu yüksektir (yaklaşık % 80). Özellikle daha tehlikeli olan verem hastalığı türlerinden (menenjit ve kan yoluyla yayılan veremden) korur. BCG aşısı Türkiye’de sadece bir kez yapılmaktadır.

SONUÇ !

Kendisinde verem hastalığını düşündüren şikayeti olanlar en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. BCG aşısı mutlaka yaptırılmalıdır. Verem hastalarının aileleri ve yakınları Verem Savaş Dispanserinde kontrol edilmelidir. Hastalar tedavilerine kesintisiz olarak devam etmeli ve kontrollerini yaptırmalıdır.

HASTALIKTAN KORKMA GEÇ KALMAKTAN KORK ÖKSÜRÜRKEN VEYA AKSIRIRKEN BİR MENDİLLE AĞZINI ÖRT. SIK SIK ELLERİNİ YIKA. BULUNDUĞUN ORTAMI SIK HAVALANDIR. ASLA SİGARA İÇME, YANINDA İÇİLMESİNE İZİN VERME.

Yararlanılan kaynaklar; TEŞEKKÜRLER ! Yararlanılan kaynaklar; Dünya Sağlık Örgütü yayınları (WHO) www.who.int Uluslararası Tüberküloz ve Akciğer Hastalıkları Mücadele Derneği (IUATLD) www.iuatld.org Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu (TUVSDF) www.verem.org.tr Türkiye’de Tüberkülozun Kontrolü için Başvuru Kitabı