ARCS Modeli
ARCS Motivasyon Modeli, öğretim boyutunda motivasyon faktörünün merkeze konulduğu bir öğretim tasarımı modelidir.
Model adını, bileşenlerinin baş harflerinden almaktadır: Attention (Dikkat) Relevance (Uygunluk) Confidence (Güven) Satisfaction (Doyum)
ARCS modeli, öğrenen güdülenmesini artırmak için öğretim tasarımı (öğrenme öğretme etkinliklerinin belirlenmesi, öğrenme ortamının düzenlenmesi, öğrenme kaynaklarının oluşturulması, ölçme ve değerlendirme etkinliklerinin tasarlanması) yapılırken modelin bileşenlerinin göz önüne alınması gerektiğini ileri sürmektedir.
Attention (Dikkat) Relevence (Uygunluk) Confidence (Güven) Öğrenmeye yönelik ilginin, merakın uyandırılmasını ve bunların canlı tutulmasını sağlar. Relevence (Uygunluk) Öğrenenlerin öğrenme amaçları ile kendi arasında ilgi kurmasını neyi ve niçin öğrendiğini ilişkilendirmesini sağlar. Confidence (Güven) Öğrenenlerin başarılı olmak için olumlu umut geliştirmesine yardımcı olur. Öğrenme hedeflerini başarabileceğine ilişkin inancı kuvvetlendirir. Satisfaction (Doyum) Öğrenenin kendine değer vermesini, yeterliğinin gelişmesinden zevk almasını sağlar.
Öğrenenlerin soru sorma ve problem çözmeye teşvik edilmesi. Modele göre dikkati sağlamada aşağıdaki teknikleri kullanılabilir: Belirsizlik, sürpriz, yenilik v.s. gibi ilgi çekici öğrenme ortamlarının oluşturulması. Öğrenenlerin soru sorma ve problem çözmeye teşvik edilmesi. Çeşitli öğretim öğeleri ile öğrenenlerin derse karşı ilgilerinin sürdürülmesi. Çelişkili, tutarsız örnek olayların kullanılması Kısa öykülerin kullanılarak öyküdeki insanların duygu ve düşüncelerinden bahsedilmesi
Uygunluğu sağlamada kullanılabilecek teknikler şunlardır: Derste sunulan örnek, kavram ve ilkelerin somutlaştırılarak öğrenenlerin deneyimleri ve ilgileriyle ilişkilendirilerek sunulması. Yapılan öğretimin amaçlarının açıklanması. Öğrenenlerin motivasyon profillerine uygun öğretim stratejilerinin kullanılması. Öğrenenlere seçme ve sorumluluk alma fırsatlarının sağlanması.
Güveni sağlamada aşağıdaki teknikleri kullanılabilmektedir: Başarı beklentisi öğrenenlere hissettirilmeli. Uygun öğretim teknikleri kullanarak öğrenenlerin başarılı olmalarının sağlanması. Öğrenenlere nasıl başarılı olabilecekleri konusunda yardımcı olunması. Öğrenenlere başarılı olabilmeleri için uygun zorlukta fırsat ve olanakların sağlanması. Başarı elde etmek için çaba gösteren öğrenenlere çaba ve yeteneklerini destekleyici dönüt verilmesi. Öğrenenlerin kendi başarma süreçlerini kontrol edebilmelerine fırsat tanınması.
İstenilen davranışın sürdürülmesi için pekiştireç ve dönüt verilmesi. Öğrenenlerde doyumu sağlamak için aşağıdaki teknikler kullanılabilir: Yeni kazanılan bilgi ve yeteneklerin kullanılması için imkânlar sağlanması. İstenilen davranışın sürdürülmesi için pekiştireç ve dönüt verilmesi. Başarı elde etmek için ortaya konan hedefler ile sonuçların uygunluğunun sağlanması. Öğretim sürecinde dışsal güdülenmeden çok içsel güdülenme öne alınmalı. Öğrenciye öğrenmesi ile ilgili bilgilendirici dönüt sağlanmalı.
Kaynaklar Keller, J. M. (1983). Motivational Design of Instruction. Instructional Design and Models (Editor: Charles M. Regeluth). Lawrence Erlbaum Associates Publishers: New Jersey.