Araştırmanın Konusu Melikşah Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğrencilerinin Yaşlı Bireylere Karşı Tutumları ve Onlar ile Birlikte Yaşama Düşünceleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Grup Adı: PSİKOTİSTİK Grup Üyeleri Elif Bayrakdar Sultan Aytekin

Araştırmanın Amacı Bu araştırmanın amacı 2015-2016 yılında Melikşah Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde eğitimine devam eden öğrencilerin yaşlı bireylere karşı tutumlarını belirlemek ve onlar ile birlikte yaşama düşünceleri arasındaki ilişkiyi yordamaktır.  

Literatür Taraması Yılmaz ve Özkan (2010) “ Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları” isimli çalışmalarında Celal Bayar Üniversitesi Manisa Sağlık Yüksekokulunda Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları incelenmiştir. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ile Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği (YATÖ) kullanılmıştır.   Şahin. H ( 2015) “ Yaşlılık Algısı ve Yaşlılara Sunulan Kurumsal Hizmetler Farkındalığı Üzerine Bir İnceleme” isimli çalışmasında Üniversite öğrencilerinin yaşlılara ilişkin mevcut hizmetlerin toplumsal açıdan nasıl değerlendirildiği incelenmiştir. Veri toplama aracı olarak Anket yöntemi kullanılmıştır.

Yöntem   Bu bölümde, elde edilen verilerin nasıl elde edildiği hakkında bilgi verilmektedir. Öncelikle 2015-2016 eğitim öğretim yılında Melikşah Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde eğitimine devam eden öğrencilerden 50 kişi seçilmiş ve örnekleme dahil edilmiştir. Daha sonra seçilen öğrencilere Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği uygulanarak öğrencilerin yaşlı bireylere karşı tutumları ölçülmüş ve tutumları hakkında bilgi elde edilmiştir. Tutum ölçeğinden sonra öğrencilerin yaşlı bireyler ile birlikte yaşama düşünceleri hakkında bilgi toplamak için anket uygulanmıştır.

Araştırmanın Örneklemi Melikşah Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğrencilerinin yaşlı bireylere karşı tutumları ve onlar ile birlikte yaşama düşünceleri arasındaki ilişkinin incelenmesi için seçilen çalışma grubunda, Melikşah Üniversitesi’ne ait Fen Edebiyat Fakültesinde 2015-2016 eğitim öğretim yılında okumakta olan toplamda 50; 30 kız 20 erkek öğrenci seçilmiştir. Bu öğrencilerin 24’ü Psikoloji, 16’sı İngiliz Dili ve Edebiyatı ve 10’u Matematik bölümündedir.

Veri Toplama Süreci Öncelikle öğrencilerin yaşlı bireylere karşı tutumlarını ölçmek için 23 maddeden oluşan Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği (YATÖ) uygulanmıştır. Sonrasında 16 sorudan oluşan bir anket uygulanarak öğrencilerin yaşlı bireyler ile birlikte yaşama düşünceleri hakkında bilgi toplanmıştır.

Veri Toplama Araçları Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği (YATÖ) Vefikuluçay (2008) tarafından geliştirilmiş, geçerlilik ve güvenirliği yapılmış 23 maddeden oluşan, “Kesinlikle Katılmıyorum”, “Katılmıyorum”, “Kararsızım”, “Katılıyorum” ve “Tamamen Katılıyorum” seçenekleri olan 5’li likert tipi bir ölçektir. Ölçeğin Cronbach Alfa Güvenirlik Katsayısı 0.80 bulunmuştur. Ölçekte olumlu ve olumsuz tutum ifadeleri vardır. Olumlu tutum ifadeleri; 5=Tamamen katılıyorum, 4=Katılıyorum, 3=Kararsızım, 2=Katılmıyorum, 1=Kesinlikle katılmıyorum şeklinde puanlanmaktadır. Yaşlı ayrımcılığına ilişkin olumsuz tutum ifadeleri ise; yukarıda belirtilen puanlamanın tam tersi olarak puanlanmaktadır. Ölçekten alabilecekleri maksimum puan “115”, minimum puan ise “23”dür. Ölçekten alınan puan arttıkça yaşlı ayrımcılığına ilişkin olumlu tutum da artmaktadır.

1. Yaşlıların yaşantısı eviyle sınırlı olmalıdır. Tutum İfadeleri Kesinlikle katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen Katılıyorum 1. Yaşlıların yaşantısı eviyle sınırlı olmalıdır.   2. Yaşlılar gençlere göre daha sabırlıdır. 3. Yaşlılar sürekli hasta olur. 4. Sıra beklenmesi gereken yerlerde yaşlılara öncelik verilmelidir. 5. Yaşlıların dış görünüşleri iticidir. 6. Gençler yaşlıların yaşam deneyimlerinden faydalanmalıdır. 7. Yaşlılar birlikte yaşadığı aile bireyleri tarafından önemsenmelidir. 8.Yaşlılar sevecendir. 9. Ailede kararlar alınırken yaşlıların görüşü alınmalıdır. 10. Yaşlıların temel sorumluluğu ev ve mutfak işleri, torun bakımı gibi konularda çocuklarına yardımcı olmaktır. 11. İşe eleman alımında yaşlılar yerine gençler tercih edilmelidir. 12. Yaşlıların ev, araba, eşya, kıyafet almaları gereksizdir. 13. Yaşlılar gençlere göre daha hoşgörülüdür. 14. Eşlerini kaybeden yaşlılar tekrar evlenmelidir. 15. Yaşlılar değişikliklere gençler gibi uyum sağlayamazlar. 16. Çalışma yaşamında bireyler arasındaki terfilerde gençlere öncelik verilmelidir. 17. Yaşlılar huzurevine yerleştirilmelidir. 18. Yaşlıların tek başına dışarı çıkmamaları gerekir. 19. Hastanede yaşlılar yerine öncelikle gençlere bakım verilmelidir. 20. Ailede bütçe oluşturulurken yaşlıların da görüşleri alınmalıdır. 21. Çalışma yaşamında, yaşlılara gençlerden daha düşük ücret ödenmelidir. 22. Yaşlılar poşetlerini ve paketlerini yardım almadan taşıyamazlar. 23. Yaşlıların bakımı aile bireyleri tarafından ekonomik yük olarak görülmemelidir.

Veri Analizi Araştırma sonuçlarının analizinde IBM SPSS Statistic 23 programından yararlanılmıştır. Öncelikle öğrencilerin yaşlı bireylere yönelik olumlu tutumu ile onlarla birlikte yaşama düşünceleri arasındaki ilişki araştırılmış ve bu problem cümlesi için Pearson Corelasion kullanılmıştır. Cinsiyete göre olumsuz ayrımcılığın farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmış ve hesaplarken T-Testi kullanılmıştır. Son olarak da bölümlere göre olumlu ayrımcılığın farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmış ve One Way ANOVA kullanılmıştır.  

Alt Problem Cümleleri 1) Yaşlılara yönelik olumlu tutum ile birlikte yaşama düşüncesi arasında ilişki var mıdır? 2) Cinsiyete göre olumsuz ayrımcılık farklılaşmakta mıdır? 3) Bölümlere göre olumlu ayrımcılık farklılaşmakta mıdır?

Sonuç, Bulgu ve Değerlendirme Araştırmaya katılım sağlayan kız öğrenci sayısı 30, erkek öğrenci sayısı ise 20’dir. Araştırmaya toplamda 50 kişi katılmıştır. Bunların %60’ı kız , %40’ı ise erkek öğrencilerden oluşmaktadır. Yapılan araştırma verilerine göre öğrencilerin yaşlı bireylere karşı tutumları ile onlarla birlikte yaşama düşünceleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Öğrenciler yaşlı bireylere karşı olumlu tutumlara sahip olsalar bile bu tutumları yaşlı bireyler ile birlikte yaşama düşüncelerini olumlu yönde etkilememektedir. (p>0,05)

yaslıyayonelikolumluayrımcılık   yaslıyayonelikolumluayrımcılık A11yeni A2yeni A3ters A4yeni A5 A6yeni Pearson Correlation 1 ,125 ,151 -,040 ,208 ,174 ,146 Sig. (2-tailed) ,387 ,295 ,782 ,148 ,226 ,311 N 50 ,646** ,209 ,182 ,239 ,198 ,000 ,145 ,205 ,094 ,169 ,175 ,089 ,252 ,224 ,538 ,078 ,147 ,327* ,264 ,073 ,020 ,064 ,616 ,375** ,333* ,007 ,018 ,634** Yaşlılara yönelik olumlu tutum ile birlikte yaşama düşüncesinin değerlendirilmesi

Cinsiyete göre olumsuz ayrımcılık Cinsiyete göre olumsuz ayrımcılık değerlendirildiğinde cinsiyet ile olumsuz ayrımcılık arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır ( p>0,05). Yani cinsiyetin olumsuz ayrımcılık üzerinde hiçbir etkisi yoktur. Cinsiyete göre olumsuz ayrımcılık   Yaşlıya yönelik olumsuz ayrımcılık Mann- Whitney U 266,000 Wilcoxon W 731,000 Z -,675 Asymp. Sig. (2-tailed) ,499

Bölümlere göre olumlu ayrımcılık değerlendirildiğinde bölümler ve olumlu ayrımcılık arasında anlamlı bir fark yoktur (p>0,05). Yani bölümlere göre olumlu ayrımcılık tutumu değişmemektedir.   Anlamlılık psikoloji İngiliz dili ve edebiyatı ,988 matematik ,714 ingiliz dili ve edebiyatı ,813

Öneriler Örneklem olarak seçilen kişi sayısı 50’dir. Daha doğru sonuçlar alınabilmesi için örneklem daha geniş tutulabilir. Araştırma Melikşah Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğrencileriyle sınırlandırılmıştır. Melikşah Üniversitesinin bütün fakültelerindeki kişiler çalışmaya dahil edilirse sonuçlar değişebilir. Bu araştırmada bir hazır ölçek (YATÖ) bir de anket yöntemi kullanılmıştır. Anketi kendimiz hazırladığımız için doğru bir ölçüm yapılmamış olabilir. Hazır başka bir ölçek kullanılırsa sonuçlar değişebilir.

Kaynakça Budak, S. (2000). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.   Vefikuluçay D (2008). Üniversitede öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği AD Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Akdemir, N., Çınar, F.İ. ve Görgülü, Ü. (2007). Yaşlılığın Algılanması ve Yaşlı Ayrımcılığı, Turkish Journal of Geriatrics, 10(4): 215-222. Çilingiroğlu, N., Demirel, S. (2004). Yaşlılık ve Yaşlı Ayrımcılığı. Türk Geriatri Dergisi, 7(4), 225-330. Yılmaz, E., Özkan, S.(2010). Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim Ve Sanatı Dergisi, Cilt:3, Sayı:2. 2010 Şahin, H.(2015). Yaşlılık Algısı ve Yaşlılara Sunulan Kuramsal Hizmetler Farkındalığı Üzerine Bir İnceleme, Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.

Dinlediğiniz için TEŞEKKÜR EDERİZ 