Hava Hususi Hukuku

1929 Varşova Konvansiyonu 1955 Lahey Protokolü Akdi sorumluluk 1929 Varşova Konvansiyonu 1955 Lahey Protokolü Akit Dışı sorumluluk 1952 Roma Mesuliyet Konvansiyonu 1961 Guadalajara Sözleşmesi

Hava aracı nedir? Hava gemisi nedir? Hava nakil vasıtası nedir?

Helikopter hava gemisidir/değildir. Planör hava gemisidir/ değildir Helikopter hava gemisidir/değildir. Planör hava gemisidir/ değildir. Okulumuzun önündeki uçak hava gemisidir/değildir. Paraşüt hava aracıdır/değildir. Uçurtma hava gemisidir/değildir. Balon hava aracıdır/değildir. Anka hava aracıdır/değildir. Superman hava aracıdır/değildir.

Hava araçlarının sınıflandırılması Fiziki yapılarına göre Havadan ağır Motorlu Motorsuz Havadan hafif

Tabi oldukları hukuki rejime göre Devlet hava araçları Sivil hava araçları Genel kabul görmüş ve 1934’ te Türkiye’ de hazırlanan sivil havacılık kanun tasarısında da yer alan ilkeye göre; hava araçlarının muayyen bir hukuki rejime tabi tutulmasının sebebi, vasıtanın maliki değil, tahsis edildiği gayedir. 1983 tarihli 2920 sayılı Sivil Havacılık Kanunu, tahsis gayesinin yanı sıra mülkiyeti de esas almıştır.

Kira ile tutulmuş alan bir gümrük uçağı hangi hukuki rejime tabidir?

2920 sayılı Sivil Havacılık Kanunu, devlet hava araçlarına uygulanır/uygulanmaz.

Devlet hava araçları sicile kayıt edilir/edilmez. Devlet hava araçlarının yabancı ülkeye girişi özel izne tabidir. Devlet hava araçları hacze konu teşkil etmez.

Hangisi veya hangileri sicile kayıt edilmez? Kira ile tutulan askeri uçak Kira ile tutulan yolcu uçağı Başbakanlığa ait uçak Sivil havacılık genel müdürlüğüne ait paraşüt

Hangisi veya hangilerinin yabancı ülkeye girişi özel izne tabidir? Pegasus Havayollarına ait arama kurtarma uçağı Ulaştırma Bakanlığı’ nın kira ile tuttuğu yangın söndürme uçağı 3. Ordu Komutanlığı’ nın kira ile tuttuğu insansız keşif uçağı THY’ ye ait eğitim uçağı

Hangisi veya hangileri hacze konu teşkil etmez? Gümrük uçağı Anadolu Üniversitesine ait hava taksi uçağı Turizm Bakanlığı’ nın kira ile tuttuğu balon Sağlık Bakanlığı’ na bağlı ambulans helikopteri

Hava aracının hukuki mahiyeti Hava araçları gayrimenkul/menkul maldır. SHK’ nın 68. maddesine göre hava aracının mütemmim cüzü ve teferruatları hakkında M.K. 684, 686 ve 687. maddeleri uygulanır.

Mütemmim cüzü ve teferruat APU

Mütemmim cüzü ve teferruat Overhead Bin

Mütemmim cüzü ve teferruat Galley

Mütemmim cüzü ve teferruat Trolley

Mütemmim cüzü ve teferruat Cessna uçak için kullanılan dış kaput örtüsü

Mütemmim cüzü ve teferruat Demonstration Kit

Mütemmim cüzü ve teferruat Oksijen maskeleri

Mütemmim cüzü ve teferruat Can yelekleri

Hava aracının hüviyeti Yapımcının unvan ve adresi Tip, model, marka Yapım tarihi ve seri numarası Tescil işareti Maliki

Hava aracının tabiyeti Milli güvenlik Ceza Hukuku Milli ekonomi İdare hukuku Kabotaj (SHK md.31)

Türkiye Cumhuriyeti Uçak Siciline Kayıt İçin Md.49

Yabancı mülkiyetli hava aracı ile Türkiye’ de yolcu taşıma, Türkiye siciline kayıtlı bir hava aracı ile yabancı işleticinin yolcu taşıması.

Lufthansa Havayollarına ait bir hava aracı ile Onur Air Türkiye’ de yolcu taşıyabilir mi?

Atlas Jet’ in mülkiyetinde olan bir uçakla Air France Türkiye’ de yolcu taşıyabilir mi? (İstisnası var)

Deniz hukukunda durum.

Hava aracı sicili Ulaştırma Bakanlığı Alenilik İlkesi Sicilin tutulmasında sorumluluk. MK.1007

Tescil Tescili Caiz Olan ve Olmayan

Terkin Re’sen Talep Üzerine Niteliğini kaybetmesi Yabancı sicile kaydı Geçici sürenin dolması Talep Üzerine

SHK md.59 Uçak sicilinde alacaklı haklarına ilişkin ipotek, haciz ve buna benzer şerh ve kayıtlar bulunmaması şartıyla sicile kayıtlı bir Türk sivil hava aracı, Ulaştırma Bakanlığınca, Genelkurmay Başkanlığı ile Dışişleri Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle yabancı gerçek veya tüzelkişilere veya 49 uncu maddede yazılı niteliklere sahip olmayan kişilere, yalnız bunlar adına işletmek üzere bırakılabilir. Bu takdirde hava aracının Türk uçak sicilindeki kaydı silinir.

Terkinde İpotekli Alacak İpotek hakkı sahiplerine tebligat İpotek hakkı sahibi lehine meşruhat ile terkin (istisnası var)

Sicil Kayıt Türleri İzhari İhdasi Malikin adı İpotek şerhi Hava aracının tipi, modeli, markası Tescil işareti kullanımı

Amme İtimadı Zilyetlik nazara alınmaz (menkul mal olmasına rağmen) Borcun edası Müspet himaye Müseccel bir hakkın mevcut olduğu iddiası Menfi himaye Müseccel olmayan bir hakkın mevcut olmadığı iddiası

Sicilin Tashihi, İtiraz ve Şerh Sicilin amme itimadı prensibi sebebiyle gerçek hak sahibinin menfaati tehlike altındadır. Sicilin tashihi için bulunulan itiraz, hakkı muhtel olacak kişinin rızası «ki pratikte imkansızdır» ile işlemlerin zaman alması nedeniyle İhtiyati Tedbir kararı ile sicile şerh düşülür.

İtirazın Sonuçları İyi niyeti ortadan kaldıracağından amme itimadından söz edilemez. Yabancı işleticilere bırakılmasını engeller. İtiraz ayni hak sahiplerini korur, aslında şahsi hak sahiplerini de korumalı, burada gemi siciline TTK. Md.977 kıyas uygulanır.(md.106)

Geçici Sicil Mevzuata uygun yurda giriş Uygun kişilere bırakılma Altı aydan fazla Kabotajdan faydalanamazlar Tescil ve milliyet işareti taşıyamazlar

Hava aracı mülkiyeti Ayni hak Sınırsız Sınırlı Mülkiyet İrtifak Rehin Taşınmaz Yükü

Mülkiyetin iktisabı Kamu hukuku hükümlerine göre Zapt Müsadere

Özel hukuk hükümlerine göre Tescile tabi olan hava araçları Borçlandırıcı muamele Tasarrufi muamele Tescile tabi olmayan hava araçları «Tescile tabi olmayan hava aracı veya payının temlikinde akitler, mülkiyetin temellük edene teslimden önce intikalini kararlaştırabilirler»

Hava aracı mülkiyetinin ziyaı Kamu hukuku hükümlerine göre Zapt Müsadere Özel hukuk hükümlerine göre Temlik Feragat Harabiyet Tescili caiz olan veya caiz olmayan hava aracının iyi niyetle iktisabı

Hava aracı üzerinde rehin hakkı Rehin nedir? Akdi Rehin Tescile tabi hava aracı rehni İpotek Tescile tabi olmayan hava aracı rehni Teslimi meşrut Kanuni rehin SHK m.71 (Kanuni ipotek) !!

İpoteğin kapsamı 1-)Mütemmim cüzü 2-)Teferruat (İpoteğin tesisinden sonra ilave edilenler de) Üçüncü kişilere ait haklar mahfuz hükmü (MK.862) , iyi niyetle iktisaba ait hükmü bertaraf eder. (İsviçre Federal Mahkemesi) Bir taşınırın emin sıfatıyla zilyedinden o şey üzerinde iyi niyetle mülkiyet veya sınırlı aynî hak edinen kimsenin edinimi, zilyedin bu tür tasarruflarda bulunma yetkisi olmasa bile korunur (MK.988)

İpoteğin kapsamı 3-)Kira (yolcu ve yük taşıma ücreti dahil değil) Şartları Tebliğden önce yapılan ödemenin borçtan kurtarması saklı kalmak kaydıyla, icra takibinin kiracıya tebliği (MK.863) Rehinli taşınmaz malikinin henüz muaccel olmamış kira bedelleri üzerinde yaptığı hukukî işlemler ile diğer alacaklılar tarafından koydurulan hacizler, kira alacaklarının muaccel olmalarından önce rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takibe başlamış olan rehinli alacaklılara karşı geçerli değildir (MK.863)

İpoteğin kapsamı 4-)Sigorta tazminatı Bir hava aracının, maliki veya onun hesabına bir başkası tarafından sigorta ettirilmiş olması durumunda, ipotek sigorta tazminatına da şamil olur. Sigortacı, sicile kayıtlı bir hava aracı ipoteğini bilmediğini ileri süremez (SHK. 77) Rehin kendisine ihbar edilmiş olan borçlu, borcunu asıl alacaklıya veya rehin alacaklısına ancak diğerinin rızasıyla ödeyebilir. Bu rızanın bulunmaması hâlinde borçlu, borcunu tevdi etmekle yükümlüdür (MK.961)

İpoteğin kapsamı Bir hava aracının kaybı veya kaza sonucu hasara uğraması veya poliçede yer alan ve sigorta teminatına dahil şartların tahakkuku halinde; aksine bir anlaşma olmadıkça ipotek hakkı sahibi, sigortalı hava aracı üzerindeki ipotek tutarı kadar, sigortacı tarafından ödenecek tazminata müstehak olur. (SHK.78) (MK.961’ i bertaraf eder mi?) Rehin kendisine ihbar edilmiş olan borçlu, borcunu asıl alacaklıya veya rehin alacaklısına ancak diğerinin rızasıyla ödeyebilir. Bu rızanın bulunmaması hâlinde borçlu, borcunu tevdi etmekle yükümlüdür (MK.961) Herhangi bir ödeme yapılmazdan önce sigortacı, tescil edilmiş ipoteklerin tespitini talep etmekle yükümlüdür. İpotekli alacaklıların hakları göz önünde tutulmadan yapılan ödemeler borçtan kurtarmaz.

İpoteğin Devri Fer’i hak. SHK.84

İpotekli Alacaklının Hakları Alacak Muaccel olduktan sonra (SHK.83) Cebri İcra

İpoteğin temin ettiği alacaklar ana para, takip masrafları, temerrüt faizleri, hava aracının muhafazası malik hesabına sigortası için yapılan ödemeler. MK.875, 876

İpotekli Alacaklının Hakları Alacak Muaccel olmadan önce (müeccel) Madde 865- Rehinli taşınmazın değerini düşüren davranışlar Alacaklı, önlem için yapmış olduğu giderleri malikten isteyebilir ve bu alacakları için taşınmaz üzerinde, tescile gerek olmaksızın ve tescil edilmiş olan diğer yüklerden önce gelen bir rehin hakkına sahip olur.

Güvence, eski hâle getirme, kısmi ödeme isteme Madde 866-Rehinli taşınmazın değerinde düşme meydana gelmişse veya tehlike varsa başka güvence

Değerin kusur olmadan düşmesi Madde 867- Malikin zarardan ötürü aldığı tazminat miktarı kadar

İpotekli Alacaklının Hakları Hava aracı maliki alacağın kendisine karşı muaccel olmasından önce veya sonra alacaklıya alacağını tahsil maksadıyla hava aracının kendisine temlikini istemek yahut cebri icra yolundan başka bir şekilde sattırmak hakkını veremez. (SHK 83)

İpoteğin Sona Ermesi ve Terkini Alacağın düşmesi (SHK 84/2) İcra takibi neticesi Feragat (SHK 84/2) alacağı düşürmez Mülkiyetle ipoteğin aynı şahısta birleşmesi (SHK.82) Hava aracının sicilden terkini (harabiyet) SHK. 61 re’ sen terkin sebeplerinde meşruhat Müsadere İpotekli borcun muvafakatsız nakli

İpotek Çeşitleri Birlikte ipotek Yabancı para esasına göre ipotek Borcun tamamından mesuliyet MK. 855 aksine aynı malike ait olma şartının bulunmaması Yabancı para esasına göre ipotek Tahvil alacakları için ipotek