BÖLÜM 8 AİLELER
AİLELER Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Aile Süreçleri Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Kardeş İlişkileri Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Sosyal Politika, Ergenler ve Aileler
Karşılıklı Sosyalleşme: Aile Süreçleri Karşılıklı Sosyalleşme ve Bir Sistem Olarak Aile Karşılıklı Sosyalleşme: Ebeveynlerin, çocukları ve ergenleri sosyalleştirdikleri gibi, çocukların ve ergenlerin de ebeveynleri sosyalleştirdikleri bir süreçtir.
Çoklu Gelişimsel Çizgiler: Aile Süreçleri Olgunlaşma Çoklu Gelişimsel Çizgiler: Yetişkinlerin bir çizgiyi, çocukların ve ergenlerin ise bir diğerini izlediği; fakat bu çizgilerin birbirine nasıl geçeceğinin önemli olduğu bir kavramdır.
İlişkiler, ergenin ve ebeveynlerin olgunlaşmasından etkilenmektedir. Aile Süreçleri Olgunlaşma İlişkiler, ergenin ve ebeveynlerin olgunlaşmasından etkilenmektedir. Yetişkinler bir gelişimsel çizgiyi izlerlerken, çocuklar ve ergenler bir diğerini izlemektedir.
Aile Süreçleri Olgunlaşma Bu gelişimsel çizgilerin birbirine nasıl geçeceği, çeşitli aile görevlerine giriş zamanlamasını anlamak için önemlidir.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Yönetici Olarak Ebeveynler Ebeveynleri ergenlerin yaşamlarının yöneticileri olarak kavramsallaştırma eğiliminde artış vardır.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Yönetici Olarak Ebeveynler Bu, bilgiyi bulan, ilişkileri kuran, seçenekleri yapılandırmaya yardım eden ve rehberlik yapan bir ebeveyn olmayı kapsamaktadır.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Yönetici Olarak Ebeveynler Ebeveynler, ergenlerin akranlarla, arkadaşlarla ve yetişkinlerle olan sosyal ilişkilerinin düzenleyicileri olarak hizmet etmektedirler.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Yönetici Olarak Ebeveynler Yönetimsel rolün önemli bir yönü, ebeveyn izlemesini içermektedir. Güncel ilgi, ergenlerin kendi ebeveynlerinin bilgiye erişimini yönetmeleri üzerine odaklanmaktadır.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Ebeveynlik Stilleri Yetkeci, yetkili, ihmal edici ve izin verici ebeveynlik, dört temel ebeveynlik stilidir.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Ebeveynlik Stilleri Bağımsızlığı teşvik eden fakat sınırlar ve kontroller koyan yetkili ebeveynlik, diğer stillere göre, sosyal olarak yeterli ergen davranışı ile daha çok ilişkilendirilmektedir.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Ebeveynlik Stilleri Son zamanlarda yapılan araştırmalar, yetkili ebeveynlik stilinin beliren yetişkinlere yarar sağladığını ancak kontrol edici-izin verici stilin beliren yetişkinler için olumsuz sonuçlarla ilişkili olduğunu göstermiştir.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Evli Olmayan Ebeveynler Evli olmayan ebeveynler, baba-anne işbirliği ve karşılıklı saygı, ergenin gelişimini arttırmaktadır.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Ebeveyn-Ergen Çatışması Ebeveynlerle yaşanan çatışmalar, erken ergenlikte artmaktadır ancak bu çatışmalar genellikle orta düzeydedir ve bağımsızlığı ve kimlik arayışını arttırıcı olumlu bir gelişimsel işleve hizmet etmektedir.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Ebeveyn-Ergen Çatışması Ailelerin yaklaşık %20’sinde ebeveyn-ergen çatışmasının çok yüksek olmasına ve ergen problemleriyle ilişkilendirilmesine rağmen, kuşak çatışması abartılmaktadır.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Özerklik ve Bağlanma Çoğu ebeveyn, ergenin özerklik arayışıyla baş etmede zor zamanlar yaşamaktadır. Özerklik, kompleks bir kavramdır. Özerklikte gelişimsel geçişler, erken ergenliğin başlangıcını ve bireylerin evden ayrıldıkları ve üniversiteye gittikleri zamanı içermektedir.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Özerklik ve Bağlanma Akıllı bir ebeveyn, ergenin olgun kararlar alabileceği alanlarda kontrolü azaltırken; ergenin olgun kararlar alamadığı alanlarda ise kontrolü sürdürmektedir.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Özerklik ve Bağlanma Ergenler, basit bir şekilde ebeveynlerden izole olmuş bir dünyaya doğru uzaklaşmazlar.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Özerklik ve Bağlanma Araştırmacılar, artan bir biçimde ergenlikte bağlanmayı bir güvenli (güvenli-özerk) ve üç güvensiz (kayıtsız/ kaçınan, saplantılı/kaygılı ve çözümlenmemiş/düzensiz) kategoride sınıflandırmaktadırlar.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Özerklik ve Bağlanma Beliren yetişkinlikteki bağlanmaya yönelik artan ilgi, güvenli bağlanan beliren yetişkinlerin, güvensiz bağlanan beliren yetişkinlere göre, daha iyi sosyal ilişkilere sahip olduklarını göstermektedir.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Ebeveynleriyle yaşamak için geri dönen ergenlerin sayısı, çoğunlukla ekonomik nedenlerle artmaktadır. Beliren yetişkinler eve döndüklerinde, hem beliren yetişkinler hem de onların ebeveynleri uyum sağlamaya gereksinim duymaktadırlar.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Kuşaklararası İlişkiler Ebeveynler arasındaki bağlar, yaşam boyu gelişimde önemli roller oynamaktadır. Sayısı giderek artan çalışmalar, kuşaklararası ilişkilerin ergenlerin gelişimini etkilediğini göstermektedir.
Ergenlerin ve Beliren Yetişkinlerin Ebeveynleriyle İlişkileri Kuşaklararası İlişkiler Ergenin aile köklerindeki evlilik etkileşimi, destekleyici bir aile ortamı, boşanma ve davranım bozukluğu, ergenin yetişkinlik yıllarındaki özellikleri ve ilişkileri ile ilişkili faktörler arasında yer almaktadır.
Kardeş İlişkileri Kardeş Rolleri Kardeş ilişkileri, diğer bireylerle olan ilişkilerde yaşanan çatışmalara göre, daha fazla çatışma içermektedir. Fakat ergenler duygusal destek ve sosyal iletişim yoluyla kardeşleriyle birçok olumlu yaşantıyı da paylaşmaktadırlar.
Kardeş İlişkileri Doğum Sırası Doğum sırası, özel bir ilgi konusu olmuş ve ilk doğanlar ile sonraki doğanlar arasındaki farklılıklar rapor edilmiştir. Tek çocuklar, “şımarık çocuk” kalıp yargısının belirttiğinin aksine çoğunlukla sosyal olarak daha yeterlidir.
Kardeş İlişkileri Doğum Sırası Sayıları artan aile araştırmacıları, doğum sırası etkilerinin abartıldığına ve ergen davranışını yordamada diğer faktörlerin daha önemli olabileceğine inanmaktadırlar.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Boşanmış Aileler Etkilerinin büyüklüğü tartışılmasına rağmen, boşanmış ailelerdeki ergenler, boşanmamış ailelerdeki ergenlere göre, daha fazla uyum problemleri yaşamaktadır.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Boşanmış Aileler Çatışmanın ergenler üzerinde olumsuz bir etkisi olmasına rağmen, ebeveynlerin, ergenlerin uğruna bir arada durup durmamaları gerektiğini belirlemek güçtür.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Boşanmış Aileler Ergenler, ebeveynleri birbirleriyle ahenkli bir ilişkiye sahip olduklarında ve yetkili ebeveynliği kullandıklarında, boşanmış ailelerde daha iyi uyum sağlamaktadırlar.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Boşanmış Aileler Ergen uyumunda dikkate alınması gereken diğer faktörler arasında, boşanma öncesi uyum, kişilik ve mizaç, gelişimsel statü, cinsiyet ve velayet vardır.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Boşanmış Aileler Boşanmış anneler için gelir kaybı, ergen uyumunu etkileyebilecek diğer bazı stres durumlarıyla ilişkilendirilmektedir.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Üvey Aileler Üvey ailelerde büyüyen ergenlerin sayısı artmaktadır. Üvey aileler, farklı tip yapıları (üvey baba, üvey anne, karma) kapsamaktadır.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Üvey Aileler Uyum, üvey ailenin oluşumunun özellikle ilk yıllarında ve küçük ergenler için zordur.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Çalışan Ebeveynler Ergenlerin gelişimi ile ilişkilendirilen, ebeveynlerden birinin dışarıda çalışıp çalışmaması değil; ebeveynlerin işinin doğasıdır.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Çalışan Ebeveynler Ev anahtarını taşıma deneyimlerinin ergenler üzerindeki etkileri her zaman olumsuz değildir. Okul sonrası saatlerde ebeveyn izlemesi ve yapılandırılmış etkinlikler, ev anahtarlarını taşıyan ergenlere yarar sağlamaktadır.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Evlat Edinme Evlat edinilen ergenler, evlat edinilmeyen ergenlerden daha fazla problemler yaşamalarına rağmen, evlat edinilen ergenlerin büyük çoğunluğu etkili bir biçimde uyum sağlamaktadır.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Evlat Edinme Evlat edinme gelişimde çok erken gerçekleştiğinde, ergen üzerindeki etkileri gelişmektedir. Son on yılda, evlat edinmede dramatik değişimler yaşanması nedeniyle evlat edinilen ergen ya da evlat edinen aile ortalamasına ilişkin bir genelleme yapmak zordur.
Değişen Toplum İçerisinde Değişen Aile Kültür ve Etnisite Yetkili ebeveynlik, dünyada en yaygın olan ebeveynlik stilidir. Etnik azınlık aileler, büyüklük, yapı ve oluşum, akraba bağlarına güvenme, gelir ve eğitim düzeyi açısından Latin kökenli olmayan Beyaz ailelerden farklılaşmaktadır.