SU KİRLİLİĞİ VE ÖNLEMLERİ
SU Temizlenebilmek Yemek yapabilmek Biyolojik açıdan yaşayabilmek için suya ihtiyaç duyarız... Kısacası insan yaşamını sürdürebilmek için su olmazsa olmazımızdır.
Yeryüzündeki SU sistemi… Yeryüzünü saran ve okyanuslarda, denizlerde, göllerde, akarsularda ve yer altı sularında bulunan sularla atmosferdeki su buharının tümüne Hidrosfer(su küre) adı verilir. Yer yüzündeki sular, güneşin sağladığı enerji ile sürekli bir döngü içinde bulunur. Yeryüzünden buharlaşarak atmosfere çıkan sular yoğunlaşarak tekrar yeryüzüne dönerler. Bu dolaşma "Hidrolojik Devre“ denir.
Peki SU nasıl kirlenir? İnsanlar, ihtiyaçları için, suyu bu döngüden alır ve kullandıktan sonra tekrar aynı döngüye iade ederler. Bu süreç sırasında suya karışan maddeler, suyun fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini değiştirerek “su kirliliği” olarak adlandırılan durumu ortaya çıkarır. Su kirlenmesi, su kaynağının fiziksel, kimyasal, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde olur.
Su kirliliğinin genel etkileri… Su kirliliği antropojin etkiler sonucunda ortaya çıkan, kullanımı kısıtlayan veya engelleyen ve ekonomik dengeleri bozan kalite değişimleridir. Su kirliliği; doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik kaynaklarda, insan sağlığında, su ürünlerinde, su kalitesinde ve suyun diğer amaçlarla kullanılmasında engelleyici bozulmalar yaratacak madde ve enerji atıklarının boşaltılmasını ifade etmektedir.
Su kirliliği olarak adlandırılan bu özellik değişimleri, aynı zamanda sularda yaşayan çeşitli canlı varlıkları da etkiler. Böylece su kirlenmesi suya bağlı eko sistemlerin etkilenmesine, dengelerin bozulmasına ve giderek doğadaki tüm suların sahip oldukları kendi kendini temizleme kapasitesinin azalmasına veya yok olmasına yol açabilir.
SU KİRLİLİĞİNİN NEDENLERİ VE BU KİRLİLİĞE KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
1. Şehirlerdeki Atık Suların Arıtma Tesisinde Arıtılmadan Nehirlere,Göllere,Denizlere Verilmesi: ÖNLEM: Su yakınlarına hayvan barınağı yapılmamalı, mezarlıklar sulardan uzağa yerleştirilmelidir. Bitki ve hayvan artıklarının sulara verilmemesi ya da suların yakınlarında yok edilmemesi gerekir. Evsel atıkların mutlaka özel tesislerde arıtılması gerekmektedir.
2.Fabrikalardaki Atıklarda Bulunan Ağır Metallerin Suya Karışması: İçerdikleri toksik maddeler: Fenol Arsenik Siyanür Krom Kadmiyum ÖNLEM: Fabrikalar sulardan uzağa kurulmalıdır. Sanayi atıklarını sulara vermeleri önlenmelidir. Her fabrikanın atıklarını arıtması için tesisler yapması sağlanmalıdır.
3.Tarımsal Alanlarda Kullanılan İlaçların Nehirlere Karışması: *BÖCEK İLAÇLARI ÖNLEM: * Tarlaların yeterli miktarda ve çevreye zarar vermeyen kimyasalları içeren ilaçlarla ilaçlanması sağlanmalıdır.
4.Gemilerin Çöplerinin ve Atık Sularının Denize Dökülmesi: ÖNLEM: * Bu konuda büyük cezalar getirilerek denizlerimizin kirlenmesi önlenmelidir.
5.Batmış Gemilerin Artıkları ve Petrol Kirliliği: Metal parçaları Eşyalar Kimyasal maddeler Sızan petrol Deniz kıyılarında gemi tamiri ÖNLEM: Akaryakıt sızıntısını önleyecek önlemler alınmalıdır. Zararların önlenmesi için ağır para ve işten uzaklaştırma cezaları verilmelidir. Gemi tamir ve sökme işlemlerinin deniz kenarlarında yapılmaması için önlemler alınmalıdır.
6.Nükleer Atıklar: Nükleer atık taşıyan gemilerin batması sonucu Hastanelerden Araştırma kuruluşlarından Bazı endüstri dallarından ÖNLEM: Su kaynaklarından çok uzaklarda nükleer denemeler yapılmalıdır. Bu tür atıkların suya bırakılmaları durumunda büyük cezalar verilmelidir.
7.Denizlerde Açılan Petrol Kuyuları,Bu Kuyularda Meydana Gelen Yangınlar ve Kazalar Sonucu Suya Petrol Karışması: ÖNLEM: * Denizlerde petrol araması ve çıkarılması önlenmelidir.
KİRLİ SUYUN TEKRAR KULLANILMASI
Su Arıtma İçilmesinde, kullanılmasında veya çevreye bırakılmasında (atıksu) sakınca bulunan suların, kirletici parametrelerinden arındırılmasına "Su Arıtma" denir.
Ters Ozmos Ters ozmos, suyun içindeki istenmeyen tüm mineralleri sudan ayıran ve saf su ve içme suyu teminine yönelik olarak kullanılan membran filtrasyon prosesidir. Bu sistemler çapraz akışlı olarak çalışırlar. Membran üzerinde suyun geçişine izin veren gözenekler son derece ufaktır. Gözeneklerden sadece su molekülleri ve bazı çok ufak inorganik moleküller geçebilmektedir. Diğer moleküller ise konsantre su fazında sistemden dışarı atılır.
Ters ozmos üniteler genelde ön filtrasyon aşamaları sonrasında kullanılır. Su önce partikül filtreden geçirilir. Partikül filtrasyondan sonra su aktif karbon filtreden geçirilir. Aktif karbon ile suda istenmeyen koku, tat ve klor tutulur.
Aktif karbon filtreden geçirildikten sonra su, tekrar 1 mikron filtrasyondan geçirilir. Bu ünitelerden geçen su ters ozmos membrana verilmeye hazırdır. Ters ozmos membran suyun çözünmüş iyonları tutar. Suyun içindeki bu iyonlar arasında, ağır metaller, sodyum, kurşun, arsenik, nitrat, asbest ve diğer bir çok zararlı iyonlar bulunur. Su ters ozmos membrandan çıktıktan sonra ikinci bir tat düzenleyici post aktif karbon filtreden geçirilir. Ters ozmos üniteden çıkan su son derece güvenilir içme suyudur.
Evsel Atıksu Arıtma Tesisleri Evsel atıksu arıtma tesislerinde biyolojik arıtma kullanılır. Biyolojik arıtma yötemi, atıksudaki kirliliğin olusturulan mikroorganizmalar tarafından giderilmesidir.Biyolojik arıtmada kimyasal madde genellikle kullanılmaz. Sadece arıtma çıkışında dezenfeksiyon gayesiyle hipo klorür kullanılır. Biyolojik arıtma tesislerinin ekipmanları, Izgara, atıksu terfi pompaları, geri devir pompaları, dozaj pompaları ve kumanda panosudur.
Endüstriyel Atıksu Arıtma Endüstriyel atıksu arıtma tesisleri, kimyasal arıtma ve biyolojik arıtma yöntemleri birlikte veya ayrı ayrı kullanılır.
Biyolojik Arıtma Sistemleri Biyolojik arıtma, atıksu içerisindeki çözünmüş organik maddelerin bakteriyolojik faaliyetlerle ayrıştırılarak giderilmesi işlemidir. Bakterilerin arıtma işlemini gerçekleştirebirebilmeleri için pH, sıcaklık, çözünmüş oksijen, toksik maddeler gibi parametrelerin kontrol altında tutulması gerekmektedir.
Kimyasal Arıtma Sistemleri Kimyasal arıtma sistemleri suda çözünmüş veya askıda halde bulunan maddelerin fiziksel durumunu değiştirerek çökelmelerini sağlamak üzere uygulanan arıtma prosesleridir. Kimyasal arıtma işleminde, uygun pH değerinde atıksuya kimyasal maddeler (koagülant, polielektrolit vb.) ilave edilmesi sonucu, çöktürülmek istenen maddeler çökeltilerek çamur halinde sudan ayrılır. Uygulamaları; nötralizasyon, flokülasyon ve koagülasyondur.
Geri Kazanılmış Atıksuların Kullanım Alanları Tarımsal sulama Yüzeysel sulama alanları (park, bahçe, golf sahası, yeşil alanlar vb.,) Endüstriyel kullanım (soğutma suyu, proses suyu, kazan suyu) Yeraltısuyu beslemesi Akuakültür