OKUL FOBİSİ VE OKULA UYUM REHBER ÖĞRETMEN SABRİYE AKGÜL

Okul fobisi nedir? Okul fobisi, okul çağına gelmiş çocuğun okula gitmekte zorlanması, gitmek istememesi, bunu psikolojik sosyal ve davranışsal sürecine yansıtmasıdır.

HEM ÇOCUĞUNUZ HEM SİZ BİR UYUM SÜRECİNDESİNİZ.

Öğrencilerin yaklaşık yüzde 12’ si okula başlama sürecinde okul fobisi yaşamaktadır. Bunların ailelerinin ve öğretmenlerinin desteğine ihtiyacı vardır.

Okul Fobisini Etkileyen Faktörler Aşırı koruyucu ve telaşlı aileler Okula başlayana kadar aile dışında bir sosyal hayat sunmamak Boşanma durumunda ailenin bir ebeveynine bağlı olarak yaşamak Yakın birini ölüm, hastalık, taşınma gibi bir sebeple kaybetmek

Kalabalık sınıflar Sert mizaçlı, ezberci sınıflar DEHB bozukluğu Özel öğrenme güçlüğü Zihinsel gerilik Davranım bozuklukları

Depresyon Sosyal Fobi Öz güven eksikliği Aile içi iletişim sorunları Kardeş evde kaldığından onu kıskanma Aile baskısı ve çocuğu yargılamak

ÇOCUKLAR MERAK EDER. Evime ne kadar uzaklıktayım. Annem beni alacak mı ÇOCUKLAR MERAK EDER ! Evime ne kadar uzaklıktayım? Annem beni alacak mı? Bu çocukları tanımıyorum, ne yapacağım? İhtiyaçlarımı kime söylerim yardım ederler mi? Kurallara nasıl uyacağım?

Büyük yaştaki çocuklar bana zarar verir mi? Ya bana sataşırlarsa? Okul ne zaman bitecek? Okulda ne yapılır? Ben istediklerini yapabilecek miyim? Ben yokken annem babam ne yapıyor?

Çocuğum okulda sıkılacak mı? Çocuğum gerekenleri başarabilecek mi? ANNE BABANIN ENDİŞELERİ Çocuğum okulda sıkılacak mı? Çocuğum gerekenleri başarabilecek mi? Öğretmeni çocuğumu sevip ilgilenecek mi? Çocuğum tuvaletini yapabilecek mi? Merdivenlerden düşecek mi? Mikrop kapacak mı?

Çocuğum eşyalarını koruyabilecek mi? Çocuğum okulunu, öğretmenini sevebilecek mi? Çocuğum arkadaş bulabilecek mi? Çocuğuma diğer çocuklar iyi davranacak mı?

Okul Fobisinin Belirtileri Nelerdir? Kusma, mide bulantısı, baş ağrısı, karın ağrısı İştah kesilmesi, enerjide düşüklük Gece uykuya dalmada zorluk ve uykudan sık aralıklarla uyanma Neşesiz ve mutsuz yüzsüz ifadesi

Altına kaçırma Aile bireyleri dışındaki kişilerle olan ilişkilerinde utangaçlık Başarı ve takdir kaygısı Öğretmenden ve evinin dışındaki yapıdan korkma Telaşlı, huzursuz ve içe dönük yaşamayı seçme

Okula gitmemek için herhangi bir fiziksel nedene dayanmayan hastalıklar ortaya atma Okul gereçlerine son derece itinasız davranma Arkadaş edinmezler. Depresyon, kaygı, panik bozukluk, sosyal fobi Aileden ayrılma endişesi

Çocukların Dayanakları Öğretmeninin kendisine kötü davrandığını ve ondan korktuğunu söyleyebilir. Arkadaşlarının kendisine kötü davrandığını söyleyebilir. Annesinden ayrılırsa onların başına bir şey geleceğinden endişe duyabilir.

SAKİN OLUN! Oyun döneminden çıkan çocuğun yeni girdiği sosyal çevreden korkması normaldir. Çocuğu en iyi tanıyan ailesidir. Onların kaygısını azaltmak için önce siz sakin olmalısınız. Onlar şu an sizi model alıyor.

Neler Yapılabilir? Vedalaşmalarınızı kısa tutun ve ayrılık sürecinin doğal olduğunu hissettirin. Okul çıkışı tam zamanında geleceğinizi söyleyin ve tam saatinde okulda olun. Eve geldiğinde çocuğunuzun okulda yaşadıklarıyla ilgili onunla konuşun. Anlatmak istemediğinde sabırlı olun.

Akşamları erken yatmasına özen gösterin. Kademeli yaklaşım. Çocuğun mutlaka okula gitmesini sağlayın bu konuda taviz vermeyin. Suçlamayın, korkusuyla ve göz yaşlarıyla alay etmeyin.

Bu sıkıntılı durumun geçici olduğunu, kendisiyle aynı durumda olan başka çocukların da olduğunu anlatın. Boş zaman ve oyun becerileri kazandırıp size olan bağlılığını azaltın. Beklenti düzeyinizi gerçekçi tutun ve çocuğa zaman tanıyın.

Günün değerlendirmesini yapın, endişelerini sıkıntılarını paylaşın, bunlar üzerine konuşmak hem kendisini rahatlatmasını sağlar hem de yalnız olmadığı hissini yaşatır. Okulla ilgili sohbetler yapın. Endişelerinizi çocuğa hissettirmeyin, yanında konuşmayın. Aksi takdirde çocuğun güvensizliği pekişir, kaygı düzeyi artar.

Çocuğun kendisini okulda yalnız hissetmesine yol açacak davranışlardan kaçının. Davranışlarını anlayışla karşılayın. (Numara yapıyorsun vb. şeyler söylemeyin.) Başarılı davranışlarını ödüllendirin, okula gitmesini değil. Çocuğa kaygılarını anladığınızı, zamanla geçeceğini ve okul hayatının sizin için de önemli olduğunu vurgulayın.

Çocuğun okula devam etmesini sağlayın Çocuğun okula devam etmesini sağlayın.( Böylece okul korkusunda yaşadığı fizyolojik belirtiler azalır.) Çocuğunuzu okula gitmeye devam ettiği sürece kendini daha iyi hissedeceği yönünde ikna edin. Okulla ilgili alışverişleri çocukla birlikte yapın. Okula geç kaldığında, servisi kaçırdığında mutlaka onu okula götürmek için başka çözümler geliştirin.

Çocuğunuzun öğretmenini konu hakkında bilgilendirin. Çocuğunuzu tam olarak neyin mutsuz ettiğini öğrenmeye çalışın. Olabilecek en kötü şeyin ne olabileceğini sorun ve yapabilecekleriniz varsa elinizden geleni yapacağınızı söyleyin. Çocuğunuzu akranları ile vakit geçirmesi için teşvik edin. Çeşitli aktiviteler gönderin, arkadaşlarını evinizde kalması için davet edin.

Korkutma, tehdit, şiddet, yargılama kullanmayın. Çocuğa sorunun sadece kendi sorunu olmadığını tüm aileyi ilgilendirdiğini hissettirin. Öğretmenle iş birliği içinde olun. Çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamayın. Bu kendisini değersiz hissetmesine yol açar

Kendi okula başladığınız günleri olumlu örneklerle anlatın. Samimi, güven verici ve cesaretlendirici olun. Çok koruyucu olmayın. Rutinleri dışındaki yemekleri yemeye zorlamayın.

OKULA YENİ BAŞLAYAN ÇOCUKLARDA NE TİP SORUNLAR GÖRÜLEBİLİR?

Öğrenmede zorluk çekebilir: Mahcubiyet, öfke hatta suçlanma psikolojisine girmeyin. Görsel olmayan çalışmalardan sıkılabilir. Ona arada hareket imkanı sağlayın.

Tırnak yeme alışkanlığı olabilir: Taklit veya zorlanma ortamı sonucu Fazla ısrarcı olmayın. Farklı rahatlama yöntemleri öğretin. Zorlama varsa bunu azaltın. Öfke gibi duygularını ifade etmesine izin verin.

Saldırgan davranışlar gösterebilir: Sorunu kabullenin. Çocuğun kaygılarını azaltacak yollar bulmaya çalışın. Sabırla ve kararlılıkla çocuğun saldırgan davranışlarını durdurmaya çalışın.

Kendine güvensizlik duygusu yaşayabilir: İçe kapanıklık,kendini ifade etmekte zorlanma, kenarda kalma Çocuğun olumlu davranışlarını övün. Yüreklendirerek hafif itin. Onu ezmeyecek güveni iyi bir arkadaş edinmesini sağlayın.

Okuma yazmayı sökmüş çocuklar: Sıkılabilir, derse ve okula ilgisini kaybedebilir. Okuma becerisini abartmayın, yazma becerisini ihmal etmeyin. Öğretmenle işbirliği yaparak seviyesine uygun ödevler yapmasını sağlayın

Öğrenme bozukluğu: Sayı, harf, sembol tanıma ve birleştirmede zorlanma Çabuk sıkılma ve incinme Ödev yapmayı sevmeme Yardımsız iş yapamama Ezberlemekte zorlanma Dikkat dağınıklığı Ayrıntıları yakalamakta, hatırlamakta zorlanma

1.SINIF ÇOCUĞUNUN YETERLİLİKLERİ Gördüklerini, duyduklarını, duygularını doğru olarak ifade edebilmelidir. Dikkatini yeterli bir süre bir konunun üzerinde tutabilmelidir.Dikkati 6-8 dakikadır.Dikkatini yoğunlaştırabildiği oyunlara dikkat çekin ve kutlayın.

Çevresindeki varlıkların benzerliklerini ve farklılıklarını görebilmelidir. Sayfa üzerinde gözünü soldan sağa, yukardan aşağıya yorulmadan ve başını çevirmeden gezdirebilmelidir.Göz jimnastiği yaptırın. Başını çevirmeden parmağınızı takip etsin.

Ses benzerliklerini anlayabilmeli ve sesleri birbirinden ayırt edebilmelidir. Eli ve gözü arasında gerekli iş birliğini kurabilmelidir. Gördüklerini ve duyduklarını anlamlandırıp belleğinde tutabilmelidir

Kendi kendine giyinme becerisini kazanmış olmalıdır. Sırada dik ve belli bir mesafede oturma becerisini kazanmış olmalıdır. Tuvalet kontrolünü sağlama ve kendi temizliğini yapabilme becerisini kazanmış olmalıdır. Sırasını bekleme ve sabırlı olma davranışını kazanmış olmalıdır.

*Oyuncaklarını ve odasını toplamak *Kendi kendine giyinmek 1.SINIF ÇOCUĞUNUN ALABİLECEĞİ SORUMLULUKLAR *Oyuncaklarını ve odasını toplamak *Kendi kendine giyinmek *Sofra kurmaya yardım etmek *Proje ve ödevlerini yapmak *Temizlik alışkanlığı kazanmak

* Kardeşi ilgilenmek *Giysilerini seçmek akşamdan hazırlamak *Giysilerini dolabına kaldırmak *Kendi başına yemek *Yatağını toplamak

Kuş balık beslemek. Çantasını hazırlamak *Kuş balık beslemek *Çantasını hazırlamak *Okuldaki ve evdeki dolabını düzenlemek *Kirlileri kirliye atmak *Alışverişe yardım

*Yemek yediği tabağı götürmek *Telefonla bildiği yerleri aramak *Çiçekleri sulamak * Bulaşık yıkamak *Birlikte hediye hazırlamak

*Kitap okumak *Kendi hazırlanmak

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER 