Preoperatif değerlendirme
Preoperatif değerlendirme Preoperatif hazırlık Premedikasyon Konu Başlıkları Preoperatif değerlendirme Preoperatif hazırlık Premedikasyon
Preoperatif değerlendirme Hastanın preoperatif devrede anesteziyolog tarafından değerlendirilmesi, hastadan bilgi alma ve buna göre anestezi planı hazırlamaktan ibarettir. Preoperatif tıbbi yaklaşımın en önemli gerekçesi, perioperatif yaklaşımın planlanması ve optimal preoperatif morbiditenin azaltılmasıdır. Çünkü preoperatif morbidite ve mortalite önceden var olan ciddi bir hastalığın varlığında artar.
Preoperatif değerlendirmenin amaçları* 1. Cerrahi ve anestezi ile ilgili riskleri azaltmak, 2. Perioperatif bakımın kalitesini arttırmak, masrafını azaltmak, 3. Hastayı istenen fonksiyon düzeyine döndürmek, 4. Hastanın anestezi için onamını almak, 5. Hastanın psikolojik ve fizik durumunu değerlendirmek, a. Psikolojik değerlendirme ve hazırlık, b. Fizik durumun değerlendirilmesi, c. Laboratuvar incelemeleri. * Garcia-Miguel FJ, Serrano-Aguilar PG, Lopez-Bastida J. Preoperative assessment. Lancet 2003; 362:1749-57.
Preoperatif değerlendirmenin amaçları* 6. Farmakolojik durumunun değerlendirilmesi, a. Önemli ilaç etkileşimleri, b. Alışkanlıklar. 7. Anestezi riskinin belirlenmesi, 8. Premedikasyon verilmesi. * Garcia-Miguel FJ, Serrano-Aguilar PG, Lopez-Bastida J. Preoperative assessment. Lancet 2003; 362:1749-57.
Preoperatif değerlendirme Fizik Muayene Preoperatif Aç Kalma Süresi Preoperatif İlaç Kullanımı Psikolojik Hazırlama ve Premedikasyon
Hastanın öyküsü ve fizik muayenesi Mevcut sorunun ne olduğu Bilinen diğer sorunları Allerji İlaç intoleransı Hastanın yandaş hastalıkları ve aldığı ilaçlar Alkol-sigara öyküsü Geçirilmiş anestezi öyküleri, geçirilmiş operasyonlar Aile anamnezi öyküsünde sorgulanan parametrelerdir.
Havayolu Güvenliği Kısa boyun, diş protezleri Receding mandibula Protruze maxiller kesici ön dişler Kötü mandibuler mobilite Mallampati klasifikasyonu
Preoperatif değerlendirme Tiromental mesafe : Baş tam ekstansiyonda iken çenenin en alt uç noktası ile tiroid çıkıntı arasındaki uzaklık <6 cm zor, 6-6,5 cm şüpheli, >6,5 cm kolay * Dr.Mehmet Akçabay PREOPERATİF DEĞERLENDİRME VE PREMEDİKASYON
Preoperatif değerlendirme Sternomental mesafe: Hasta yatar pozisyonda, baş tam ekstansiyonda, ağız kapalı iken ölçülür. 12,5 cm veya 12,5 cm'den küçükse entübasyonda güçlük beklenir.
Preoperatif değerlendirme Ağız açıklığı : Hasta ağzını açabildiği maksiumum açıklığa getirdiğinde ağız açıklığına ve alt-üst dişler arasındaki açıya bakılır. Açıklık 3-3,5 cm. ’den veya açı <350 ‘den küçükse ise entübasyonda güçlük beklenir.
* Dr.Mehmet Akçabay PREOPERATİF DEĞERLENDİRME VE PREMEDİKASYON -
Acil cerrahi girişim gerektiğinde hastanın sınıflama numarasından sonra “E (Emergency)” harfi eklenmektedir. ASA IE gibi
Anestezi uygulamasında en önemli komplikasyonlardan biri mide içeriğinin akciğerlere aspirasyonudur Aspirasyon riskini artıran nedenler - Hiatus hernisi - Gastroparezi ve diabet - Obezite - Hamilelik - Üst gastrointestinal kanama - Gastrik çıkış veya ince barsak obstrüksiyonu - Acil vakalar
Preoperatif değerlendirme
Anestezi Riski (Canadian Anesthesiologist Society) Anestezi sırasında mortalite 1/ 200 000 1/ 400 000 Motorlu taşıtla kaza sonucu mortalite 1/ 10 000
Akıncı, S. B. ,Saracaoğlu, F. ,Dal D. , Aypar, Ü. Hacettepe Üniv *Akıncı, S.B. ,Saracaoğlu, F. ,Dal D., Aypar, Ü.Hacettepe Üniv.Tıp Fak. Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı,Preoperatif anestetik değerlendirme; Hacettepe Tıp Dergisi 2005; 36:91-97
Preoperatif değerlendirme *Akıncı, S.B. ,Saracaoğlu, F. ,Dal D., Aypar, Ü.Hacettepe Üniv.Tıp Fak. Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı,Preoperatif anestetik değerlendirme; Hacettepe Tıp Dergisi 2005; 36:91-97
Psikolojik Hazırlama ve Premedikasyon Hastanın ameliyatı konusundaki endişeleri Evinden ve yakınlarından uzaklaşması Günlük işlerinin kesintiye uğraması Ameliyat sonrası dönemde beklenen ağrı
Hasta Onamı Hasta onay veremeyecek durumda ise Yazılı olmalıdır Güvenilir kişi Akrabaları Çocuklarda ise ebeveyn Yazılı olmalıdır Hukuksal bir zorunluluktur
Onam Belgesi Planlanan tedavinin niteliği Riskler, komplikasyonlar ve yararlar Alternatif yaklaşımlar Spesifik proplemler ve istekler
Dökümantasyon Medikolegal Sigorta Kayıtların yeterli olması, gerektiğinde hekimin ve teknikerin kendilerini savunmalarını sağlar HER ZAMAN KAYIT ESASTIR Yazılmayan şey yapılmamış kabul edilir Kayıtlar sonradan asla değiştirilemez
Solunum KOAH Astım Sigara Tbc İmmunopatoloji Akut solunum enfeksiyonu Steroid alımı
Solunum Fonksiyon Testleri KOAH’lılar İnatçı öksürüğü olan tiryakiler Göğüs deformitesi olanlar Morbid obezler >70 yaş Toraks veya üstbatın cerrahisi
Preoperatif Solunum Sistemi İyileştirmeleri Sigaranın kesilmesi Fizyoterapi Bronkodilatatörler Ekspektoranlar Sıvı alımı Derin solunum ekzersizleri
Pulmoner Komplikasyonlar İçin Risk Göstergeleri Öksürük Dispne Pulmoner hastalık Sigara Obesite Abdominal veya torasik cerrahi Diafragma cerrahisi FEV1 <2 L Pco2 >=45 mm Hg Po2 <=50 mm Hg
Kardiyovasküler Sistem Kalp yetmezliği Miyopati İskemik kalp hastalığı Kapak hastalıkları Hipertansiyon Aritmi
Endokrin Diyabet tipi, End-organ tutulumu, Otonomik nöropati, süresi, seyri, glisemik denetim Tiroid Paratiroid Adrenal yetmezlik
Gastro İntestinal Sistem Postanestetik sarılık öyküsü Ülser (gastroparezis) GIS kanaması Hiatal herni Medikasyonlar
Diğer Sistemler Kanama anemi, lökemi, transfüzyon öyküsü Renal elektolit imbalansı, renal patoloji Nörolojik konvülsiyon, başağrısı, tremor Kas-iskelet artrit (TME), disk problemleri
Fizik Muayene Kan basıncı Periferik nabazanlar Göz (solukluk, ikter, konjuktinitis) Ağız (intübasyon, oral lezyonlar) Bacaklar (ödem, nörolojik değerlendirme) Boyun (mobilite) sırt (spinal-epidural)
Sık Yapılan Testler Hb, Hct,Tam kan Glisemi, BUN, Kreatinin KCFT, Hepatit PTT, PT, INR EKG Akciğer grafisi İdrar tahlili Gebelik HIV
Bir çok hastane ve anestezi bölümü elektif cerrahi öncesi hastalara hangi testlerin uygulanacağına ait bir politikaya sahiptir Preoperatif olarak hastanın yaşı, planlanan operasyonun büyüklüğü hangi laboratuar testlerin yapılacağında bize yol gösterici olur İdeal olanı; fizik muayene ve özgeçmişte temel pozitif bulguları olan olgulara laboratuar testi istemektir
Laboratuar Testleri Hb / Hct Kanama Olasılıklı Major Cerrahi Anemi Varlığı Lökosit İnfeksiyon İmmunosupressif ya da Steroid Tedavi PT/PTT Koagulasyon Anormalliği Olanlar Antikoagülan Tedavi Alanlar Trombosit Trombosit Bozukluğu Olanlar Hemoraji veya Pürpüra EKG 40 yaş ve Üzeri Rutin Kan Biyokimyası 60 yaş ve Üzeri Sistemik Kronik Hastalıklar
Risk İndeksi Yaş > 70 Erkek Anemi Sigara hikayesi Yakın zamanda geçirilmiş travma hikayesi Şişmanlık Tekrarlanan cerrahi girişim Kardiak, renal, hepatik, respiratuar, endokrin sorunlar Dekübitüs ülserler Tekrarlayan enfeksiyon anestezi için risk faktörleridir
En çok yapılan preoperatif tetkikler ? Hb INR Glisemi Hepatit markerları Gebelik testi (M) KCFT BUN Kreatinin EKG Akciğer grafisi
Anestezi Yönteminin Belirlenmesinde Etkili Faktörler Hastanın yaşı Yandaş hastalıklar Cerrahi girişimin yeri, tipi, süresi Verilecek pozisyon Özel cerrahi tipleri Obstetrik anestezi Anestezistin beceri, alışkanlık ve tercihi Cerrahın beceri ve tercihi Hastanın isteği Teknik ve personel olanakları
Anestezi yöntemlerini hatırlayalım Sedo-analjezi (MAC) Genel anestezi Rejyonal anestezi
Genel Anestezi Endikasyonları Hastanın yaşı Cerrahi girişimin kapsamı ve yeri Mental bozukluğu olanlar Bölgesel anestezi süresini aşan girişimler Lokal anestezik alerjisi olanlar Israrla genel anestezi isteyen hastalar
Rejyonal veya Lokal Anestezi Bilincin devamlılığı uygunsa tercih edilir Hastanın mutlaka bilgilendirilmesi gerekir Hasta kabul etmelidir Alt abdomen ve ekstremite cerrahisinde tercih edilir DİKKAT !!!Monitorizasyon ve Takip Genel Anestezideki Gibidir
Preanestezik vizit, operasyona hazırlanan olgunun anestezi ekibi tarafından değerlendirilmesi ve hazırlıkların tekrar gözden geçirilmesi işlemidir
Premedikasyon, operasyona hazırlanan olgunun sakin olmasını sağlamak, metabolizmasını azaltmak, kullanılacak anestezik maddelerin etkilerini potansiyalize etmek amacıyla ilaç uygulanmasıdır
Premedikasyonun Amaçları Korku ve heyecanın giderilmesi, hafif uyku hali sağlanması Ağız içi, trakeo-bronşiyal sekresyonların azaltılması Arzu edilmeyen parasempatik aktivitenin ve reflekslerin ortadan kaldırılması Anestezi indüksiyonunun kolaylaştırılması Amnezi meydana getirilmesi Bulantı ve kusmanın en aza indirilmesi
Premedikasyonun Amaçları Anestezik ilaçların daha az dozda kullanılmaları ile yan etkilerinin azaltılması ve tasarruf sağlanması Sakin bir uyanma Mide sıvı miktarının azaltılması pH’ sının yükseltilmesi Allerjik reaksiyonların önlenmesi
Tüm dünyada genel ya da rejyonel anestezi alacak olgularda ASA standartlarında monitorizasyon uygulanmaktadır Noninvaziv tansiyon arteriyel Pulseoksimetre EKG Vücut ısısı FiO2
Ağrı kontrolü ve mobilizasyon Yoğun bakım Postoperatif Dönem Uyanma Ağrı kontrolü ve mobilizasyon Yoğun bakım Solunum desteği Hemodinamik monitorizasyon
UNUTMAYALIM Anestezi EKİP İŞİDİR!!! HAFTAYA GÖRÜŞMEK ÜZERE …