Kardiyopulmoner Resüsitasyon (CPR) Erişkin Kardiyopulmoner Resüsitasyon (CPR)
Kardiyorespiratuvar arrest nedenleri Çoğu olguda problem; • Havayolu • Solunum • Dolaşım ile ilgilidir
Kardiyorespiratuvar arrest nedenleri Havayolu problemleri Obstrüksiyona yol açan: • SSS depresyonu • Kan • Kusmuk • Yabancı cisim • Travma • Enfeksiyon • İnflamasyon • Laringospazm • Bronkospazm
Kardiyorespiratuvar arrest nedenleri Solunum problemleri Azalmış solunum dürtüsü SSS depresyonu Azalmış solunum eforu Kas güçsüzlüğü Sinir hasarı Restriktif göğüs defekti Kırık kostalara bağlı ağrı Akciğer hastalıkları Pnömotoraks Hemotoraks Enfeksiyon KOAH’ta Akut Atak Astım Pulmoner emboli ARDS
Kardiyorespiratuvar arrest nedenleri Dolaşım problemleri Primer Akut koroner sendromlar Disritmiler Hipertansif kalp hastalığı Kalp kapak hastalığı İlaçlar Herediter kalp hastalıkları Septik şok Elektrolit / asid-baz denge bozuklukları Elektrik çarpması
Kardiyorespiratuvar arrest nedenleri Dolaşım problemleri Sekonder • Asfiksi • Hipoksemi • Kan kaybı • Hipotermi • Septik şok
Kardiyak Arrestin Tedavisi Resusitasyon timinin erken bilgilendirilmesi ve aktivasyonu Erken KPR Hızlı defibrilasyon İleri havayolu girişimleri Fizyolojik monitörizasyon
Temel Yaşam Desteği Yaşamı herhangi bir şekilde kesintiye uğramış bir kişinin, araç-gereç kullanılmaksızın hava yolu açıklığının sağlanması, solunumunun ve dolaşımının desteklenmesidir
Karotisten Nabız kontrolü
Sternum basısı: en az 5 cm Hız: en az 100 / dk Göğüs kompresyonu: Sternum basısı: en az 5 cm Hız: en az 100 / dk Göğsün ortasına bir elinizin topuk kısmını yerleştiriniz, ikinci elinizi de bunun üzerine koyunuz.
Toraks Kompresyonu Yaparken; Kostalar üzerine Abdomenin üst kısmına Sternumun alt ucuna bası uygulamadığınızdan emin olunuz.
Toraks Kompresyonlarını; Kazazedenin toraksı üzerinde vertikal olarak durunuz. Dirsekleri bükmeden, Kalça eklemi üzerinden gövdenin tümünün hareketi ile, Sternum’u en az 5 cm çöktürerek, en az 100/dak olacak şekilde, Hastanın yattığı zemine dik olarak, gerçekleştiriniz.
Kompresyon (A) ve Dekompresyon (B) fazlarının sürelerinin birbirine eşit olmasına dikkat ediniz.
7. Hava Yolunun Açılması Başı geriye doğru itip çeneyi öne doğru çekerek kazazedenin havayollarını açınız
Bilinci kapalı bir hasta veya kazazedenin solunum yolları DİL KÖKÜ tarafından kapatılır.
Boyunda bir travmadan şüpheleniyorsanız kazazedenin başını geriye doğru itmekten kaçınınız. Circulation. 2010 jaw thrust yöntemi ile solunum yolunun açılması
Kazazedenin hava yolları güvence altına alınamadığında (entübe edilmediğinde), hem tek ve hem de iki kurtarıcı için kompresyon/ventilasyon oranı 30 / 2
8- İki etkili yapay solunum uygulayınız Ağızdan ağıza ventilasyon Başı ekstansiyona getiriniz, çeneyi öne doğru kaldırınız, Burun deliklerini kapatınız, Derin bir soluk alınız, 1.0 saniye süre ile inspirasyon yaptırınız. Göğüste görülebilir kalkış olmalı Hastanın ekspirasyon yapmasını bekleyiniz. Derin bir nefes daha alarak, ikinci solunumu da gerçekleştiriniz. ² ² ² ²
9. Alternatif Ventilasyon Yöntemleri Ağız-Koruyucu Bariyer Ventilasyonu Ağız-Burun veya Ağız-Stoma Ventilasyon Ambu veya Maske ile ventilasyon Supraglottik Havayolu ile Ventilasyon İleri Havayolu Metotlerı ile ventilasyon Pasif Oksijenizasyon Circulation, 2010
² Etkili solunum yaptırmakta güçlükle karşılaşıyorsanız; Başın yeteri kadar geriye itildiğini ve çenenin öne çekildiğini yeniden kontrol ediniz. Hastanın ağzını yeniden kontrol ediniz, obstrüksiyona neden olabilecek maddeleri çıkarınız. Resuscitation. 46: 29-71, 2000. Resuscitation. 48:199-205, 2001.
Solunum yollarını obstrükte eden bir yabancı cismin varlığını saptamak için erken dönemde ağız boşluğunun parmaklarla taranması işlemi (Finger swep) uygulamaya alınmıştır.
Ağız içinde obstrüksiyona neden olabilecek madde varsa çıkarın Pediatrik olgularda sadece Görülebilir cisimler çıkarılmalıdır.
Etkili solunum yaptırmakta güçlükle karşılaşıyorsanız; İki etkili solunumu başarabilmek için beş defaya kadar solunum yaptırmayı deneyiniz. Hala başarılı olamıyorsanız, zaman kaybetmeden sürekli toraks kompresyonuna geçiniz
Kompresyon = 100 / dak. Ventilasyon = 10 / dak. Hava yolu balonlu bir endotrakeal tüple güvence altına alındığında, (entübe edildiğinde) kompresyonlar sürekli olarak uygulanabilir, Kompresyon = 100 / dak. Ventilasyon = 10 / dak. olacak şekilde, asenkron olarak sürdürülebilir.
Resusitasyona; Kazazede, yaşam belirtileri gösterinceye Eğitilmiş personel gelinceye Ya da siz, yorgunluktan tükeninceye kadar devam ediniz.
İleri Yaşam Desteği (İYD) ERC İleri Yaşam Desteği (İYD)
İleri Yaşam Desteği Kardiyopulmoner arrest halindeki hastanın tedavisini gerçekleştirmek için gerekli olan bilgi ve beceriyi içerir: Kardiyak arreste neden olabilecek durumların tedavisi Başarılı bir resüsitasyon Erken dönemde hastanın stabilizasyonu
Kardiyak Arrest TYD Algoritmi Monitörizasyonu sağlayın KPR başla Oksijen ver Monitörizasyonu sağlayın Defibrilatörü hazırlayın
Kardiyak arrest ritimleri: I. Şok Uygulanmaz (Non- VF / VT) Asistoli Nabızsız elektriksel aktivite II. Şok Uygulanabilir Ventriküler Fibrilasyon Ventriküler Taşikardi
ASİSTOLİ Asistoli düzeltilmesi en zor kardiyak arrestir.
Nabızsız elektriksel aktivite • Geri döndürülebilir nedenlerin bulunup bulunmadığını araştırın/tedavi edin • Adrenalin 1 mg İV her 3-5 dakikada bir
Geniş akut MI Masif pulmoner emboli Tansiyon pnömotoraks Nabızsız Elektriksel Aktivite Pulseless Electrical Activity (PEA) Geniş akut MI Masif pulmoner emboli Tansiyon pnömotoraks Aşırı kan kaybı
Nabız yok.
CPR 2010 İki arrest ritminin tedavisi arasındaki tek fark, VF / VT hastalarında kurtarıcının defibrilasyon işlemini gerçekleştirmesidir. Diğer işlem ve girişimler esas olarak aynıdır: Temel KPR, Trakeal entübasyon, Adrenalin kullanılması, Geri dönüşü olabilecek nedenlerin düzeltilmesi.
Ventriküler fibrilasyonun tek ve en önemli tedavisi defibrilasyondur Ventriküler fibrilasyonun başlaması ile defibrilasyon uygulanması arasındaki zaman, yaşama dönmeyi tayin eden temel faktördür. “Önce Yardım Çağırınız” Bunun asıl amacı çok hızlı bir şekilde ambulans çağırılması ve defibrilatör ile mümkün olduğu kadar erken defibrilasyon uygulanmasıdır.
Ventriküler fibrilasyon halindeki bir hastanın, geçen her dakikada, yeniden yaşama şansının, yaklaşık olarak % 7-10 azalmaktadır Defibrilasyon 5 dakika geciktiğinde, sağkalım şansı %50 azalır Predicting survival from cardiac arrest... Ann Emerg Med 22:1652,1993. Resuscitation 46: 73-91, 2000.
En büyük ve öncelikli amaç: Erken Defibrilasyon sağlamak için Acil Yardım Sisteminin 5 dakika içinde hastaya ulaşabilmesidir. Resuscitation. 46: 73-91, 2000.
2005 kılavuzu defibrilasyon için Enerji Seviyeleri 2005 kılavuzu defibrilasyon için Monofazik akımlar için sabit Bifazik akımlar için artan enerji stratejileri önermiştir. Bu önerilerin değiştirilmesi için bir delil bulunamamıştır.
İlk şok 150 - 200 J Bifazik 360 J Monofazik İkinci ve onu izleyen şoklar 150 - 360 J Bifazik
“yavaş inen sinuzoidal” dalga formu Monofazik “yavaş inen sinuzoidal” dalga formu Artık Monofazik defibrilatörler üretilmemektedir. Buna rağmen, eldeki Monofazik Defibrilatörler uzun yıllar kullanılacaktır. “2005 Kılavuzu”nun yayınlanmasından bu yana Optimal Monofazik dalga formlarının optimal seviyesini araştıran yeni bir çalışma yoktur.
“Biphasic Truncated Exponential” (BTE) dalga formu kullanarak 150-200 J’lük enerji ile uygulanan İlk şokun etkinliğinin % 86-98 olduğu bildirilmiştir.
“Rectilinear Biphasic” (RLB) dalga formu kullanarak en az 120 J’lük enerji ile uygulanan ilk şokun etkinliğinin % 85’e kadar çıktığı bildirilmiştir.
Bifazik dalga formları için başlangıç enerji seviyeleri: Sonuç olarak; Bifazik dalga formları için başlangıç enerji seviyeleri: Rectilinear Biphasic için 120 J’den Biphasic Truncated Exponential için 150 J’den az olmamalıdır. İdeal olarak tüm Bifazik dalga formları için başlangıç enerjisisinin en az 150 J olması önerilmektedir.
Şok öncesi ve sonrasında kompresyonlara 5 sn’den fazla ara verilmemelidir. Defibrilatör şarj olurken kompresyonlara devam edilmelidir. Güvenli defibrilasyon son derece önemlidir. Eldiven giyilmesi durumunda uygulayıcının defibrilatörden zarar görme riskinin çok az olduğu vurgulanmaktadır.
Şok verildikten sonra: İki dakika KPR uygulayınız Sadece hasta yaşam belirtileri gösterdiğinde KPR’ı kesiniz İki dakika sonra ritmi değerlendiriniz; • Düzenli bir elektriksel aktivite varsa, nabzı kontrol ediniz: SDGD ise: Resüsitasyon Sonrası Bakımı başlatınız SDG dönmezse: Algoritme devam edin. (SDGD : Spontan dolaşımın geri dönmesi)
Farklı Ritim Problemleri: Atriyal Fibrilasyon: Kardiyoversiyon uygulanır: 120-200 J Bifazik 200 J Monofazik Atriyal Flutter/ Supraventriküler Ritim: 50-100 J Bifazik ve Monofazik Düzelmezse kademeli artış Stabil, Monomorfik Ventriküler Taşikardi: 100 J Bifazik ve Monofazik
CPR 2010 Hava yolu açılması ve ventilasyon: İleri Yöntemler Oksijenasyon ETCO2 O2 Satürasyonu
Trakeal tüpün yerinin doğrulanması Oskültasyon: – Bilateral, orta-aksiller hat – Epigastriumun üstü Ventilasyonda simetrik göğüs hareketi Özofageal detektör Kapnometri Tüp tespiti !!!!!!
Hava yolu ve ventilasyon Hava yolu güvence altına alındığında göğüs kompresyonlarına solunum yaptırmak için ara vermeyin (Dakikada 10 ventilasyon;100 kompresyon birbirinden bağımsız olarak) Hiperventilasyondan kaçının
Santral ven kateteri ile karşılaştırıldığında İO erişim yeterli plazma konsantrasyonunu sağlar.
CPR 2010 Farmakolojik tedavi Adrenalin 1 mg. IV. Yanıt yoksa: Adrenalin 1 mg. IV. 3-5 dakikada bir. Resuscitation. 46:169-184, 2000. Circulation 2010 26
CPR 2005 Farmakolojik tedavi Atropin sülfat kolinerjiklerin oluşturduğu kalp atım hızındaki azalmayı tersine çevirir. Nodal seviyede AV bloklarda veya ventriküler asistolide yararlı olabilir Asistoli ve yavaş hızlı (< 60/dak.) NEA’ de endikedir Doz: 3 mg iv bir seferde Resuscitation. 46:135-153, 2000. 26
CPR 2010 VF / VT halindeki hastalarda: Farmakolojik tedavi VF / VT halindeki hastalarda: Şoklara refrakter kardiyak arrestlerin tedavisi için adrenalinden sonra İV Amiodaron’un kullanılması önerilmektedir (3. şok sonrası) Resuscitation. 46:169-184, 2000. Circulation 2010 26
ÜRÜN BİLGİSİ Cordarone ampul: 150 mg Amiodaron/3 mL; 2 ampul (2X3 mL) bir enjektöre çekilip, 20 mL’ye kadar %5 Dekstroz sudaki solüsyonu ile sulandırılmalıdır 300 mg bolus Antiaritmik İlaçlar. BNF/TİK Türkiye İlaç Kılavuzu. P. 65-70, 2001.
CPR 2010 VF / VT halindeki hastalarda Farmakolojik tedavi VF / VT halindeki hastalarda şoklara refrakter kardiyak arrestlerin tedavisi için, adrenalinden sonra IV Amiodarona alternatif olarak Vazopressin kullanılabilir (40U) Circulation 2010 26
CPR 2010 Farmakolojik tedavi Nabızlı Taşikardide, regüler, stabil, monomorfik geniş kompleks taşikardi tanı ve tedavisinde ADENOZİN önerilmektedir.(irregülerde kontraendike.) Erişkin, semptomatik, stabil olmayan bradikardide KRONOTROPİK AJAN İNFÜZYONLARI, PACE UYGULAMASINA alternatif olarak önerilmekte. Circulation 2010 26
CPR 2010 Lidokain; İnatçı ventriküler fibrilasyon Farmakolojik tedavi Lidokain; İnatçı ventriküler fibrilasyon (Şok uygulanmasına rezistan VF) Nabız alınamayan VT tedavisinde antiaritmik olarak Lidokain'in başlangıç hızlı bolus dozu IV 1-1.5mg/kg Total doz kg başına 3 mg’ı geçmemelidir. Resuscitation. 46:169-184, 2000. Circulation 2010 26
CPR 2005 Farmakolojik tedavi Resuscitation. 48:211-221, 2001. Sodyum Bikarbonat endikasyonları: Ciddi metabolik asidozu düzelmek için, %8.4’lük solüsyonundan 50 ml sodyum bikarbonat veya alternatif herhangi bir tampon solüsyon verilebilir. Resuscitation. 48:211-221, 2001.
CPR 2010 Farmakolojik tedavi Kullanılabileceği özel durumlar; Sodyum Bikarbonat; kardiyak arrestin tedavisinde rutin olarak KULLANILMAZ Kullanılabileceği özel durumlar; Hiperkalemi Bikarbonata cevap veren asidoz Trisiklik antidepresan overdozu Resuscitation 46: 169-184, 2000.
CPR 2005 Kalsiyum endikasyonları: Hiperkalemi Hipokalsemi Kalsiyum kanal blokerlerinin yüksek dozları %10 Kalsiyum Klorid, 10 ml (6.8 mmol Ca+2)
CPR 2010 Farmakolojik tedavi Magnezyum; kardiyak arrestin tedavisinde rutin olarak KULLANILMAZ Kullanılabileceği özel durum; Torsades Pointes ritmine bağlı gelişmiş VF /VT Doz: %50 Magnezyum Sülfat, 2-4 ml (4-8 mmol, 1-2 gr) Resuscitation 46: 169-184, 2000.
CPR 2010 Farmakolojik tedavi Fibrinolitikler; kardiyak arrestin tedavisinde rutin olarak KULLANILMAZ Kullanılabileceği özel durum; Bilinen ya da kuvvetle muhtemel pulmoner emboliye bağlı kardiyak arrest Resuscitation 46: 169-184, 2000.
4 H 5 H 4 T 5 T CPR 2005 Geri döndürülebilir nedenler: Hipoksi, SIRASINDA CPR 2005 Geri döndürülebilir nedenler: Hipoksi, Hipovolemi, Hipotermi, Hiper ve hipokalemi Tansiyon pnömotoraks, Tamponad, Toksik ve terapötik bozukluklar, Tromboembolik ve mekanik obstrüksiyon. 4 H 5 H Hidrojen İyonu 4 T 5 T Tromboz, Pulmoner Tromboz, Koroner T
CPR 2010 - Özet Kardiyak arestin etkili tedavisi: Erken ve etkin temel yaşam desteği Yardım çağrılması Erken defibrilasyon Kesintisiz, etkili CPR VF / VT ortadan kalkıncaya kadar defibrilasyona devam edilmesi Hava yollarını kontrol altına alınması Ventilasyon ve oksijenasyonun sağlanması Kardiyak arrest sonrası bakım
CPR 2010 - Özet İV boluslar halinde Adrenalin verilmeli. Geri döndürülebilir nedenleri düzeltilmeli. Bunlar, mümkün olduğunca hızlı ve etkili bir şekilde uygulanmalı.
Pediyatrik Yaşam Desteği Kardiyak arrestin tanınması Bebeklerde ve çocuklarda, nabzın 10 sn’den daha kısa sürede güvenle belirlenmesi zor olabilir. Bu nedenle öncelikle yaşam belirtilerine bakılmalıdır. Nabız bakma konusunda deneyimli olanlar, göğüs kompresyonlarına başlamadan önce nabzı palpe etmelidirler. KPR’a başlama kararı 10 sn içerisinde verilmelidir. Yaşa bağlı olarak; Çocuklarda; A.Karotis’ten, Bebeklerde; A. Brakialis’den veya, Çocuklar ve bebeklerde; A.Femoralis’den nabız bakılır.
Çocuklarda kompresyon ventilasyon oranı: Sağlık mensubu olmayanlar 30 : 2 oranını uygulamalı Sağlık mensupları yalnız iseler 30 : 2 oranını uygulayabilirler İki veya daha fazla kurtarıcı varsa 15 : 2 oranını kullanmalıdır
Asfiksiye bağlı arrestlerde uygulanan KPR’a önce ventilasyon ile başlanması çok önemlidir. Ventilasyon uygulayamayan veya ağızdan-ağıza solunum uygulaması konusunda isteksiz olan kurtarıcılara yalnız kompresyon uygulamaları önerilmelidir. Sternum göğsün antero-posterior çapının en az 1/3’i olacak şekilde çöktürülmelidir. (yaklaşık olarak infantlarda 4 cm, büyük çocuklarda 5 cm).
Kompresyon sonrasında göğsün tamamen yükselmesine izin verilmelidir. Hem bebek ve hem de çocuklarda kompresyon hızı dakikada en az 100 olmalı ancak 120’yi geçmemelidir.
Temel Yaşam Desteğinde: Yaş > 8 Erişkin için uygun olan OED’leri kullanılabilir 1-8 yaş arası Pediyatrik doz azaltıcı sistemler ile enerji düzeyini 50-75 J ile sınırlayan OED’ler kullanılabilir.Elde yoksa standart OED kullanılmalı Yaş < 1 Manuel defibrilatörler kullanılmalı. Yoksa doz azaltıcılı OED, o da yoksa standart OED kullanımalı
Kolaylık sağlaması ve erişkin TYD ve İYD ile uyumlu olması açısından: -Defibrilasyonda 1. Şokta 2-4 J kg-1, sonrakilerde 4 J kg-1 kullanılmalı(tercihan bifazik ancak monofazik de kabul edilebilir). -10 J kg-1 veya yetişkin maksimum dozu aşılmamalıdır
Ek: Akut Koroner Sendromlar • Anstabil anjina veya miyokard infarktüsü • Tedavi – Oksijen – Aspirin 300 mg PO (ezilmiş/çiğnenen) – Nitrogliserin (GTN sprey veya tablet) – Morfin (veya diamorfin) Reperfüzyon tedavisini düşünün
TEŞEKKÜR EDERİM…