Tarih Bilimi
Bir olayın tarihin kapsamına girmesi için olayın geçtiği zaman belirtilmelidir. Tarihi olaylar meydana geldiği zamanın şartlarına göre değerlendirilmelidir. D Y Yazılı kaynaklar, tarih öncesi devirlerin aydınlatılmasında yardımcı olur. D Y Tarih öğrenmek insanların fikirlerini olgunlaştırır. D Y Hikayeci (Rivayetçi) tarihin ilk örneğini Heredotos vermiş-tir. D Y
Olayları neden sonuç ilişkisine göre veren tarihe Bilimsel Tarih denir. Anıtlar üzerindeki kitabeleri inceleyen, çözümleyen ve yorumlayan bilim dalına Diplomatik denir. D Y Mısır hiyeroglifi ve Sümerlerin çivi yazısı, Paleografya’nın ilgi alanına girmektedir. D Y Geçmişte yazılmış olan kitabeleri inceleyerek, tarihe yardımcı olan bilime Etnoloji denir. D Y Toplum ve devletlerden kalan kültürel eserleri inceleyen tarih çeşidine siyasal tarih denir. D Y
M.Ö. tarihlerin rakamsal değeri küçüldükçe günümüzden uzaklaşır. Y Takvim, zamanın yıllara, aylara ve günlere bölünmesidir. D Y Miladi Takvim, dünyanın Güneş çevresindeki bir kez dönüşünü bir yıl kabul eder. D Y Miladi Takvim’deki yıl gün sayısı, Hicri Takvim’in yıl günü sayısından azdır. D Y Hicri Takvim, hicretten 17 yıl sonra Hz. Ömer döneminde kullanılmaya başlanmıştır. D Y
Oniki Hayvanlı Türk Takvimi’nde bir Güneş yılı 365 gün 5 saat kabul edilmiştir. Celali Takvimin başlangıcı hicri 1079’dur. D Y Hicri Takvim, Türklerin İslamiyet’i benimsemesinden sonra kullanılmaya başlanmıştır. D Y Rumi Takvimde mali yılbaşı Nisan ayı olarak kabul edilmiştir. D Y Miladi Takvim II. Mahmut döneminde kabul edilmiştir. D Y
“ Yanlışlık fare deliğinden geçer, doğruluk kapılardan sığmaz. ” Bernard Shaw
Bir toplumun dilini bilmek tarih araştırmaları için yeterlidir. Tarih, sadece geçmişteki olayları inceler. D Y Tarihi olaylar tekrarlanmaz. D Y Tarihin kesin, değiştirilemez kanunları vardır. D Y Tarihi bilgi, durağan değildir, yeni ele geçen belge ve bul-gular mevcut bilgileri değiştirebilir ya da güçlendirebilir. D Y
Yazının icadından günümüze kadar olan dönemle ilgili bilgiler veren her türlü yazılı belgeye yazısız kaynak denir. D Y Üzerinde yazı bulunan her türlü belge ya da bulgu yazılı kaynaktır. D Y Olay kısa sürelidir. D Y Olgu uzun sürelidir. D Y Anadolu’nun Türkleşmesi olguya bir örnektir. D Y
Siyasi tarih, toplumlar ve devletlerarası ilişkilerin siyasi gelişmelerini ve sonuçlarını inceler. Hikayeci tarihte bilimsellik ön plandadır, güvenilirdir. D Y Olayları oluş sırasına göre inceleyen tarih türü Kronik Tarih’tir. D Y Kitabe ve tablet bilimi Etnografya’dır. D Y Etnoloji, kültür bilimidir. D Y
Filoloji, dillerin yapısını inceler. Mühür bilimi, Sigilografi’dir. D Y Heraldik, arma bilimidir. D Y Geneoloji, soy bilimidir. D Y Ay’ın dünya etrafındaki on iki turunu bir yıl kabul eden ay takviminde bir yıl 365 gündür. D Y
İnsalık tarihinde ay yılı esaslı ilk takvimi Sümerler, güneş yılı esaslı ilk takvimi ise Mısırlılar bulmuştur. D Y Ay yılı esaslı tek takvim Rumi takvimdir. D Y Celali takviminin hazırlanmasında astronomi bilgini Ömer Hayyam etkili olmuştur. D Y Miladi takvimin son şeklini Roma Uygarlığı vermiştir. D Y 100 yıldan oluşan zaman dilimine yüzyıl veya asır denilmektedir. D Y
Yazının icadından önceki devirlere Tarih Devirleri denir. Tarih öncesi dönemlerde Paleoğrafya, Epigrafya, Nümiz-matik, Filoloji, Heraldik gibi yardımcı bilimler kullanılamaz. D Y Tarih olaylarının belli bir kanunu olduğundan olayların oluşumu birbirine benzemektedir. D Y Tarih araştırmalarında kullanılacak belgelerin güvenilir olup olmadığını ortaya çıkartmak için iç ve dış tenkit yöntemleri kullanılır. D Y Tarih biliminde doğru sonuçlara ulaşmak için deney ve gözlem yöntemi kullanılır. D Y
Tarihi olayların objektif olarak incelenebilmesi için olaylar geçtiği zamanın şartlarına göre değerlendirilmelidir. D Y Celali ve Rumi takvimlerin yapılmasının ortak nedeni, ekonomik alanda yaşanan problemlerin çözümünü kolaylaştırmaktır. D Y Herodot’un tarih biliminin öncüsü olarak kabul edilmesinde incelediği olayları araştırarak ve yansız olmaya çalışarak yazması etkili olmuştur. D Y Osmanlı Devleti’nde olayların kaydını önceleri şehnameci adı verilen görevliler tutardı. D Y
Coğrafya özellikle tarih öncesi döneme ait araştırmalarda tarih biliminin en önemli yardımcısıdır. Tarihi olayların gerçekleşme zamanlarını istatistik inceler. D Y Osmanlı Devleti’nde resmi tarih yazıcılarına vakanüvis denir. D Y Diplomatik, devletler arası siyasal ilişkileri inceleyen bir bilimdir. D Y Türk Tarih Kurumu, ümmetçi tarih anlayışını benimsemiş-tir. D Y
Tarih, geçmişteki olaylardan ders alarak, günümüzdeki olaylar karşısında nasıl davranmamız gerektiğini öğretir. D Y Tarihi olayların en belirgin özelliği tekrarlanamamaları ve deneylerinin yapılamamasıdır. D Y Tarih çağlarına ilk giren topluluk Mısırlılardır. D Y Osmanlıların 1453’de İstanbul’u fethetmeleri ile Orta Çağ sona ermiş ve Yeni Çağ başlamıştır. D Y Tarih öncesi devirlerin başlama ve bitiş zamanları her bölgede aynı anda olmuştur. D Y
Paleografya, Tarih öncesi devirlerin aydınlatılmasında yararlanılan bir bilimdir. 1400- 1499 yılları arası XV. yüzyıldır. D Y Hicri takvim Hz. Ömer zamanında ay yılına göre düzen-lenmiştir. D Y Hikayeler, efsaneler, menkıbeler, şiirler ve destanlar tarihin yazılı kaynaklarını oluşturur. D Y Tarihi bilgiler mutlak doğrudur, değişmez. D Y
Eski Yunanlılarda M.Ö. V. yüzyılda Eflatun ile araştırmacı tarzda başlayan tarih yazıcılığı Aristo ile hikayeci anlayışta devam etmiştir. D Y Osmanlı tarih yazıcılığının amaçlarından biri devletin başarılarının gelecek nesillere aktarılmasıdır. D Y İbraniler M.Ö. 3761 Yaratılış Yılını takvimlerine başlangıç almıştır. D Y Hukuk bilimi, toplumun örf, adet ve gelenekleri ile sosyal ve kültürel yapılarını inceleyerek tarih bilimine yardımcı olur. D Y Tarihçiler insanların yerleşim yerlerini seçmelerinde ya da topluca göç etmelerinde etkili olan nedenleri araştırırken coğrafya biliminden yararlanır. D Y
Tarih yazıcılığının geçirdiği başlıca aşamalar, hikayeci tarih yazıcılığı, öğretici tarih yazıcılığı ve araştırmacı tarih yazıcılığıdır. D Y Antropoloji insan ırklarını fiziksel açıdan inceleyen bilim dalıdır. D Y Arkeoloji özellikle yazının icadından sonraki döneme ait araştırmalarda tarih biliminin en önemli yardımcısıdır. D Y Bir savaşa katılan devletlerin asker ve silah sayılarının bilinmesi savaşın gelişimi ile ilgili fikir sahibi olmamızı sağlar. Bu konuda tarih bilimi istatistik biliminden yararlanır. D Y
Tarih bilimi, devletler arasındaki anlaşmalar, yazışmalar ve ittifaklar gibi konuları incelerken heraldik biliminden yararlanır. D Y Kök Türklerin Orhun Abideleri, Uygurların Karabalgasun Yazıtları ve Türk İslam devletleri döneminde yapılmış mimari eserlerde bulunan yazıtların okunması epigrafi biliminin ilgi alanına girmektedir. D Y Canlıların birbirleri ve çevreleriyle ilişkilerini inceleyen ve doğanın korunmasına yönelik çalışmalar yapan bilime ekoloji denir. D Y Felsefe, insana doğru düşünmeyi, veriler arasında ilişki kurmayı, olaylara farklı açıdan bakmayı öğretir. D Y