Metabolizma ve Beslenme Yrd. Doç. Dr. Bahadır Namdar İnsan Anatomisi ve Fizyolojisi-IFBY301 Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi-Fen Bilgisi ABD
Metabolizma Hücrelerin yaşamını sürdürebilmeleri için gerekli kimyasal süreçlerin tümüne metabolizma denir. • Metabolik reaksiyonların büyük bir bölümü hücredeki fizyolojik sistemler için gerekli enerjinin besinlerden sağlanması ile ilgilidir. • Enerji veren besinler protein, yağ ve karbonhidrattır. • Bunlar hücrelerde okside olurlar ve bu esnada büyük miktarlarda enerji serbestler. • Bu besinler vücut dışında da yakılsalar büyük miktarlarda enerji (ısı enerjisi) verirler, ancak hücredeki fizyolojik süreçler için gerekli enerji şekli ısı enerjisi değildir.
Metabolizma
Anabolizma Katabolizma En basit anlamda anabolik reaksiyonlar metabolizmanın sadece yapım reaksiyonlarıdır Küçük moleküllerin birleşip büyük molekülleri oluşturması örnek verilebilir mesela dehidrasyon ile Polisakkaritlerin sentezi Protein sentezi, DNA nın kendini eşlemesi (replikasyonu) , fotosentez ile glikoz sentezi vb çok örnek verilebilir. Özetle anabolik reaksiyonlarımız «yapım» ve «birleştirme» işleri yapar. Vücudumuzda gerçekleşen yıkım olaylarına katabolizma denir.Katabolizmada büyük moleküller yıkılır,küçük molukül oluşur. Örnek solunum, hidroliz UYARI Hidroliz(sindirim) sırasında Enzim kullanılır Su tüketilir ATP tüketimi ve üretimi olmaz
I. n(aminoasit)----> Protein + Su II. Laktoz + su----> Glikoz + Galaktoz III. CO2 + H2O----> Glikoz + O2 IV. 3 yağ asidi + Gliserol----> Yağ + 3 su Yukarıda verilen olaylardan hangileri anabolizmaya örnektir? A) Yalnız I B)Yalnız IV C) I ve III D) II,III ve IV E) I,III ve IV Bazal Metabolizma Canlıda hayatsal faaliyetlerin gerçekleşmesi için gerekli olan minimum metabolizma değerine denir. UYARI Bazal metabolizmada elde edilen enerji kalp atışı, sinirsel iletim ve vücut sıcaklığını korumak için kullanılır. Bazal metabolizma hızı, uygun sıcaklıkta açken, birim zamanda vücutta kaybedilen ısı miktarı veya birim zamanda tüketilen O2 miktarı ölçülerek hesaplanır. Endospor oluşturmuş bakteri, yaprak dökmüş ağaç, uyku halindeki kuru tohum, kış uykusuna yatmış hayvan bazal metabolizmaya örnektir.
ATP
Hidroliz ve Dehidrasyon
Besinler
Organik Besinler Karbonhidratlar Sindirilirler Yağlar Proteinler Vitaminler Sindirilmezler İnorganik Besinler Mineraller Su
Karbonhidratlar (Sakkaritler) Okuyun http://www.deu.edu.tr/UploadedFiles/Birimler/16928/Karbonhidratlar%C4%B1n%20Tan%C4%B 1m%C4%B1%20ve%20S%C4%B1n%C4%B1fland%C4%B1rmas%C4%B1.pdf
Mono-Di-Poli-Sakkaritler
Proteinler Okuyun http://www.deu.edu.tr/UploadedFiles/Birimler/16928/Proteinler.pdf
Protein sentezi
Protein sentezi https://www.youtube.com/watch?v=gG7uCskUOrA
Yağlar (Lipidler) Okuyun: http://www.deu.edu.tr/UploadedFiles/Birimler/16928/YENI-Lipidler-sunum.pdf
3 Yağ asidi+Gliserol
Hücre zarında yağ
Vitaminler Okuyun http://www.deu.edu.tr/UploadedFiles/Birimler/16928/vitaminler.pdf
Vitaminler
Vitaminler
Mineraller
Enzimler Canlı kendi kendini kopya etmeli, – Hücre bölünmesi. • Organizma kimyasal reaksiyonları etkin ve seçici bir şekilde katalize etmeli. – Enzimatik reaksiyonlar
Basit Enzimler: Sadece proteinden meydana gelmiş enzimlerdir Basit Enzimler: Sadece proteinden meydana gelmiş enzimlerdir.Bunlara en iyi örnek sindirim enzimleri ve üreyi parçalayan üreaz Bileşik Enzimler: Bileşik enzimler iki kısımdan meydana gelir. -Protein + Vitaminler - Protein + Mineral maddeler veya metal iyonlarıdır. Bu enzimlerin protein kısmına apoenzim, vitamin kısmına koenzim veya prostatik grup Organizmalarda vitamin veya metal iyonları eksik olursa protein kısımları reaksiyonu gerçekleştiremez. Koenzim metal iyonu ise buna "Kofaktör" denir. Bazı durumlarda koenzim apoenzim kısmına sıkıca bağlanmıştır; bu bağlanan kısma "Prostetik grup"; prostetik grupla apoenzim kısmının her ikisine birden "Holoenzim" denir.
Anahtar Kilit İlişkisi
Enzim çalışmasına
Sıcaklık ve Enzim
pH ve enzim
Substrat ve enzim yoğunluğu
Substrat yüzeyi ve Su