IMGK 207-Bilimsel araştırma yöntemleri 3. Hafta- Bilimsel araştırmanın temelleri Yrd. Doç. Dr. Bahadır Namdar Fen Bilgisi Eğitimi ABD
Bugün Dersle ilgili sorular Bilmenin Yolları Bilimsel Yöntem Bilimsel Araştırma
Bilmenin yolları Hissetme Bilgiyi başkalarıyla paylaşma Uzman görüşü Mantıksal çözümleme Bilim
Bilim Belirli adımları izleyen tek bir bilimsel yöntemden sözedilemez. Bilim evreni tanıyarak gerçeği bulmaktır. Evreni insanı ve toplumu araştırma konusu yapan gözleme deneye ve akla dayanarak sistematik yollarla elde edilen bilgileri tanımlar.
Kavramlar Olgu Terim & Tanım Kavram Sayıltı Teori Yasa Hipotez
Olgu Olgu ve Özellikleri • Olgu genel olarak, evrende yer alan, doğrudan ya da dolaylı olarak gözlenebilen nesne, durum veya olaylar olarak nitelendirilebilir. Olguların; Genel geçerlilik, Süreklilik, Doğrudan ya da dolaylı olarak gözlenebilirlik Tekrarlanabilirlik özellikleri bulunmaktadır. Olgu Örnekleri: Suyun kaynaması Metallerin elektrik iletmesi Elmasın sert olması
Kavram Olguların zihnimizdeki imajıdır. İnsan zihninde anlamlanan olay, obje, ve olguların değişebilen ortak özelliklerini temsil eden formudur
Terim & Tanım Terim Tanım Belirli bir alana has olan sözcüklere denir. • Yani terimler belirli bir alanın dilini oluşturur. Tanım Bilinmeyen, yabancılık çekilen bir kavramın aşina olunan, bilinen kavramlarla açıklanmasıdır.
Bilimsel teori (kuram) Bilimsel yöntemin en önemli kavramı olan teori, doğal dünyanın olgularını, olgular arası ilişkilerini, yasalarını açıklayan, yasaları, çıkarsamaları ve test edilmiş hipotezleri içeren iyi ya Bilimsel teoriler hiçbir zaman ispatlanamaz ancak mevcut kanıtlara dayalı olarak yapılan açıklamalar arasında en mantıklı olanıdır. Bilimsel teorilerin, açıklama, tahmin ve kontrol olmak üzere üç önemli bileşeni vardır. İyi bir teori; gözlemleri iyi açıklama, henüz gözlenmemiş olayları tahmin etme, sınanmaya açık olma ve yeni bilgiler elde edildikçe gerektiğinde düzeltilebilme gibi özelliklere sahip olmalıdır. Teoriler sayesinde birbiriyle ilişkisiz gibi görünen bir takım olaylar arasındaki ilişkilerin varlığı tespit edilir. pılandırılmış kavramsal yapılardır
Yasa Olgusal içerikli genellemeler Açıklamadan çok Olgular arasındaki ilişkileri ifade eder. Olguların nedenlerini açıklayan her doğru kuram bir bilgisel yasadır. Kütlenin korunumu Enerjinin korunumu Sabit oranlar Ohm yasası Yerçekimi
Hipotez Bir problemin çözümü için ileri sürülen tahmini çözüm önerisi olarak tanımlanabilir. Şekerin sudaki çözünme hızı artan sıcaklıkla artar Dünya güneşin etrafında döner
Bilimsel Yöntem (Yıldırım,2004) Olgusal Süreç (Betimleme) Gözlem (olgu bulma işlemi) Ölçme Deney Kuramsal Süreç (Açıklama) Hipotez Kuram Yasa Öngörü
Araştırma Sistematik inceleme, soruşturmadır (Hitchcock &Hughes) Sistematik bir şekilde soru/lar sorma, sistematik inceleme yöntemidir(Bell). Veri toplama ve bu verileri analiz etme sürecidir (Hitchcock andHughes) Arama, öğrenme, bilinmeyeni bilinir hale getirme, karanlığa ışık tutma sürecidir (Cebeci) Bilginin bulunması, geliştirilmesi ve gerçeğe uygun olup olmadığının kontrol edilmesi için harcanan çabadır (Aslantürk)
Araştırma Nedir? Sistematik bir inceleme süreciyle Güvenilir çözümler elde etmek için Planlı ve sistematik olarak Veri toplama Analiz etme Yorumlanarak değerlendirilmesi Sonuçlara göre yargılara varma ve bulguları kullanılabilir hale getirme süreci
Bilimsel araştırma süreci
Sınıflandırılması Araştırma Nitel Temel felsefesi Nicel Veri toplama teknikleri Görül (ampirik, gözleme dayalı) Belgesel (Döküman) Amaçlarına göre Temel (Bilgi kuram üretme) Uygulamalı (Sorun giderme) Verilerin toplanma zamanı Anlık Kesitsel Boylamsal Gözlem birimi Tek denekli Çok denekli Deneme/Ölçme Koşulu Gruplar arası Grup içi Karışık
Temel Aldıkları Felsefeye Göre Nicel Tarama Korelasyonel Nedensel karşılaştırmalı Deneysel Tek denekli Meta analız
Temel Aldıkları Felsefeye Göre Nitel Etnografik Tarihi Eylem araştırması Olgubilim Kuram oluşturma Durum çalışması Anlatı
Düzeylerine Göre Araştırma Türleri Betimsel İlişkisel Müdahaleli Tarama Etnografik Tarihi Korelasyonel Nedensel karşılaştırmalı Deneysel Tek denekli Eylem
Etik Etik konusu 14. haftada detaylı olarak tartışılacaktır.