ESKİŞEHİR ŞAHESERLER PARKI

Sazova bölgesinde 100 dönümlük alanda Türk dünyasının farklı ülkelerinden şaheserlerin maketleri getirilerek yaklaşık 30 eser imal ettirilip Afganistan'dan Özbekistan'a, Kazakistan'dan Balkan coğrafyasına eserlerimiz sunulmaktadır. Türk dünyasının her ülkesinden örnekler bulunmaktadır. Eskişehir'de Kültür mirasımızı yaşatmaya el birliğiyle devam edilmektedir.

ESKİŞEHİR ŞAHESERLER PARKINDAKİ ESERLER 1. 33 Gözlü Köprü İSFAHAN / İRAN 2. Hoca Ahmed Yesevi Medresesi ve Türbesi ÇİMKENT/KAZAKİSTAN 3. Alaca Camii FOÇA / BOSNA HERSEK 4. Aşık Paşa Türbesi KIRŞEHİR/TÜRKİYE 5. Hansaray BAHÇESARAY/UKRAYNA 6. Bey Hamamı SELANİK/YUNANİSTAN 7. Bolo Havuz Camii BUHARA/ÖZBEKİSTAN 8. Chor Minor (Dört Minare) BUHARA/ÖZBEKİSTAN 9. Çifte Minareli Medrese ERZURUM/TÜRKİYE 10. Divriği Ulu Camii SİVAS/TÜRKİYE 11. Ethem Bey Camii ve Saat Kulesi TİRAN /ARNAVUTLUK 12. Fatih Camii PRİŞTİNE/KOSOVA 13. Gök Kümbet KERKÜK/IRAK 14. Hı̇caz ve Şam Osmanlı Tren Garları SUUDİ ARABİSTAN-SURİYE 15. Hı̇caz ve Şam Osmanlı Tren Garları SUUDİ ARABİSTAN-SURİYE 2

ESKİŞEHİR ŞAHESERLER PARKINDAKİ ESERLER 16. Hümayun Türbesi YENİ DELHİ/HİNDİSTAN 17. Sultan Sencer Türbesi MERV/TÜRKMENİSTAN 18. Mostar Köprüsü MOSTAR/BOSNA HERSEK 19. Muhammed El Emin Külliyesi ve Kalta Minaresi HİVA/TÜRKMENİSTAN 20. Mustafa Paşa Camii ÜSKÜP/MAKEDONYA 21. Mümine Hatun Türbesi NAHCIVAN/AZERBAYCAN 22. OrhunYazıtları ORHUN VADİSİ/MOĞOLİSTAN 23. Selimiye Camii EDİRNE/TÜRKİYE 24. Sultan Murad ̇Türbesi KOSOVA 25. İsmail Samani Türbesi BUHARA / ÖZBEKİSTAN 26. Tac Mahal HİNDİSTAN 27. Sultan Tekeş Türbesi ÜRGENÇ / TÜRKMENİSTAN 28. Ulu Camii DİYARBAKIR / TÜRKİYE 29. Uluğ Bey Medresesi SEMERKAND / ÖZBEKİSTAN

33 GÖZLÜ KÖPRÜ İSFAHAN / İRAN İran İsfahan da bulunmaktadır. Allahverdi Han tarafından yaptırılmıştır. Zağros Dağları'ndan doğan ve İsfahan'ın içinden geçen Zayende Nehri'nin üzerinde bulunan köprülerin içinde en ünlüsü olan ve adı 33 Gözlü Köprü anlamına gelen 300 metre uzunluğunda ve 14 metre genişliğindeki Siose Pol en ünlü mimari yapılardandır.

HOCA AHMED YESEVİ MEDRESESİ VE TÜRBESİ ÇİMKENT / KAZAKİSTAN Büyük Türk düşünürü AHMED YESEVl 1103-1166/7 yılları arasında yaşadı. Kazakistan'ın Çimkent bölgesinde Türkistan Kentinde (eski adı Yesi) bulunan ve Timur tarafından aynı yerde inşaatına başlanılan Hoca Ahmet Yesevî Türbesi tek kitleli, prizmatik ve kâgir anıtsal bir yapıdır.

ALACA CAMİİ FOÇA / BOSNA HERSEK Bosna Hersek'in Foça kentinde 1549 yılında inşa edildi. Osmanlı'nın Bosna Hersek'teki en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilen cami, UNESCO listesinde de yer almıştı. 1992'de Sırp birliklerince yıkılan tarihi Alaca Camisi Türkiye Cumhuriyeti Vakıflar Genel müdürlüğü tarafından yeniden inşaa edilmiş olup Balkanların en güzel camilerinden biri olarak tanımlanmaktadır.

AŞIK PAŞA TÜRBESİ KIRŞEHİR / TÜRKİYE Aşık Paşa Türbesi: Kırşehir Merkez Aşıkpaşa Mahallesinde bugünkü Ankara, Kayseri yolu üzerindeki tepede yer almaktadır. 1333 yılında Sivas Hükümdarı Eratna Bey'in veziri Ali Şah Ruhi tarafından yaptırılmıştır. Türkçenin zenginliğini savunan ve eserlerini Türkçe olarak yazan, mutasavvıf ve halk şairi Aşık paşa bu türbede yatmaktadır.

HANSARAY BAHÇESARAY / UKRAYNA Bahçesaray , Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde bir kentdir. 15. yy'dan 18. yy'a kadar Kırım Hanlığı'na başkentlik yapmıştır. Hansaray veya Kırım Han Sarayı, Ukrayna'nın Kırım Özerk Cumhuriyeti'deki Bahçesaray şehrinde bulunan I. Sahib Giray tarafından yaptırılan bir saray kompleksidir.

BEY HAMAMI SELANİK / YUNANİSTAN II. Murad döneminde 1444 yılında yaptırılan Bey Hamamı Yunanistan’da ayakta kalabilmiş en büyük hamamdır. Selanik şehrinin 1430 yılında fethinden kısa bir süre sonra yaptırılmıştır. Hem erkeklere hem de kadınlara hizmet vermek üzere tasarlanmıştır. 1997 yılında restore edilmiştir.

BOLO HAVUZ CAMİİ BUHARA / ÖZBEKİSTAN Özbekistan’ın Buhara şehrindedir. Buhara’nın Registan Meyda’nındaki 17. yy’dan kalma bir camidir. Caminin minaresi 1917 yılında yapılmıştır.

CHOR MİNAR (DÖRT MİNARE) BUHARA / ÖZBEKİSTAN Özbekistanın Buhara şehrindedir. 1807 yılında yapılan ilginç bir yapıdır. Dikdörtgen formatlı, dört köşesinde birer mavi kubbe ile taçlandırılmış 4 küçük minaresi bulunan bu yapı Türkmen Halife Niyazkul tarafından yaptırılan cami-medresedir.

ÇİFTE MİNARELİ MEDRESE ERZURUM / TÜRKİYE Çifte Minareli Medrese (Hatuniye Medresesi) Türkiye’de Erzurum ilinde bulunmaktadır. Selçuklular dönemine aittir. Anadolu Selçuklu Sultanı I.Alaeddin Keykubad’ın kızı Hüdavent Hatun tarafından 1253 yılında yaptırılmış olan bu tarihi yapı, Anadolu'nun en büyük sanat şaheserlerinden biridir.

DİVRİĞİ ULU CAMİİ VE DARÜŞŞİFASI SİVAS / TÜRKİYE Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası olarak bilinen bu yapı topluluğu, cami, darüşşifa ve türbeden meydana gelen bir külliyedir. Anadolu Selçuklu Devleti’ne bağlı Mengücek Beyliği döneminde inşa edilmiştir. Ulu Cami, Süleyman Şah’ın oğlu Ahmet Şah tarafından; Darüşşifa ise eşi Melike Turan Melek tarafından yaptırılmıştır. 1228 yılında başlanıp 1243 tarihinde tamamlanan yapı kompleksinin Baş Mimarı Muğis oğlu Ahlatlı Hürrem Şah'tır.

ETHEM BEY CAMİİ VE SAAT KULESİ TİRAN / ARNAVUTLUK 1793-1794 yıllarında Şaban oğlu Hacı Ethem Bey tarafından Arnavutluk’un başkenti Tiran’da şehir merkezinde moloz taşla tek kubbeli olarak inşa edilen Cami­nin hemen yanında saat kulesi bulunur. Ethem Bey Camii, mimarisi bakımın­dan Osmanlı dönemi Türk yapı sanatı usullerine uygun olmakla beraber içi ve hatta dışındaki aşırı kalem işi renkli be­zemelerle Balkanlar'da çok yaygın olan bir sanat anlayışı ve zevkine işaret eden bir yapıdır.

FATİH CAMİİ PİRİŞTİNE / KOSOVA Kosova'nın başkenti Priştine'de bulunan ve Osmanlı Devleti’nin en görkemli camilerinden biri olan Fatih Sultan Mehmet Camii, Balkanların fethinin ardından Fatih Sultan Mehmet tarafından miladi 1461 yılında yaptırılmıştır. Fatih Sultan Mehmet Camiinin restorasyon çalışmaları Türkiye Cumhuriyeti tarafından 2010 yılında tamamlanmış ve ibadete açılmıştır.

GÖK KÜMBET KERKÜK / IRAK Selçuklu dönemine ait Gök kümbet 14. yüz yılda Selçuklu hanedanına mensup Buğday Hatun için yaptırılmıştır . Türkmen şehri Kerkük’te Irak Türklerinin simgesi olan Kerkük kalesi ve bu kalenin içinde Türk tarihi eserlerden biri Gök Kümbettir. Gök Kümbet 1361 yılında Celayirliler döneminde 820 metre kare alan ve 17 metre yüksekliğinde yapılmıştır. Kale’nin içinde günümüze kadar ayakta kalabilen Türk mirasının bir şaheseridir.

SUUDİ ARABİSTAN / SURİYE HİCAZ VE ŞAM OSMANLI TREN GARLARI SUUDİ ARABİSTAN / SURİYE Hicaz Demiryolu, II. Abdülhamit tarafından 1900-1908 yıllarında Şam ile Medine arasında inşa ettirilen, Osmanlı İmparatorluğu'nun İstanbul'dan başlayan demiryollarının bir bölümüdür. Hicaz Demiryolu üzerine 96 istasyon yapılmıştır.

SUUDİ ARABİSTAN / SURİYE 2 HİCAZ VE ŞAM OSMANLI TREN GARLARI SUUDİ ARABİSTAN / SURİYE 2 Hicaz Demiryolu, II. Abdülhamit tarafından 1900-1908 yıllarında Şam ile Medine arasında inşa ettirilen, Osmanlı İmparatorluğu'nun İstanbul'dan başlayan demiryollarının bir bölümüdür. Hicaz Demiryolu üzerine 96 istasyon yapılmıştır.

HÜMAYUN TÜRBESİ YENİ DELHİ / HİNDİSTAN Babür İmparatoru Hümayun’un ölümünden 9 yıl sonra, Babür İmparatorluğu’nun 2. hükümdarı olan Hümayun’un eşi Bega Begüm’ün (Hacı Begüm) talimatıyla 1565 yılında inşasına başlanıp, 1972 yılında tamamlanmıştır. 1993 yılında da Unesco Miras Listesine alınmıştır. Hindistan’da yapılan ilk bahçeli türbe özelliğine de sahiptir.

SULTAN SENCER TÜRBESİ MERV / TÜRKMENİSTAN Sultan Sencer türbesi, Türkmenistan'ın Merv kentinde bulunmaktadır. Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun son hükümdarı Sultan Sencer tarafından 1150 yılında yaptırılan ve Orta Asya’da Selçuklu dönemine ait ayakta kalan tek eser olan Sultan Sencer Türbesi, UNESCO tarafından da ‘Dünya Kültür Mirası’ listesine alınan eserlerden biridir. Türkiye Cumhuriyeti tarafından restore ettirilmiştir.

MOSTAR KÖPRÜSÜ MOSTAR / BOSNA HERSEK Bosna-Hersek'in Mostar şehrinden geçen, Neretva Nehri üzerinde Mimar Sinan'ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından 1566 yılında inşa edilen köprüdür. Mimar Hayreddin, köprü için 456 kalıp taş kullandı. Köprü, çevresindeki kente adını da verdi.

MUHAMMED EL EMİN KÜLLİYESİ VE KALTA MİNARESİ HİVA / TÜRKMENİSTAN Muhammed Emin Han Medresesi (1851-1855). Hiva ve Orta Asya’daki en büyük, iki katlı medresesi ve külliyesidir. Kalta Minare, yani bitmemiş minare. Yapım yılı 1855. Muhammed Emin Han zamanında Buhara’yı görecek yükseklikte yapılmak üzere planlanmış ama Han ölünce yarım kalmış. Yerine geçen kardeşi, abisinin adı söylenir diye minareyi tamamlatmamış. Bu hali ile 29 metre. Bitirilebilse idi 85 metre olacaktı.

MUSTAFA PAŞA CAMİİ ÜSKÜP / MAKEDONYA Makedonya'nın başkenti Üsküp’te bulunan eski Osmanlı camiîdir. Üsküp Türk Çarşısı’nın hemen üst kısmında konuşlanmış olan camiî 1492 yılında Yavuz Sultan Selim'in veziri olan Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır.

MÜMİNE HANIM TÜRBESİ NAHÇIVAN / AZERBAYCAN Mümine Hatun Türbesi, Nahçıvan şehir merkezinde İldenizliler dönemine ait anıtsal mezar yapısıdır. Orta Asya geleneklerini İslami bir anlayışla sentezleyen bir mimari yapıdır. İldenizliler döneminin mimarisinin en görkemli eseridir. Atabeyliğin kurucusu Şemseddin İldeniz'in karısı Mümine Hatun için oğlu Kızıl-Arslan tarafından 1186’da yaptırılmıştır.

ORHUN VADİSİ / MOĞOLİSTAN ORHUN YAZITLARI ORHUN VADİSİ / MOĞOLİSTAN Orhun Yazıtları, Göktürk Yazıtları ya da Köktürk Yazıtları, Türklerin bilinen ilk alfabesi olan Orhun alfabesi ile Göktürkler tarafından yazılmış yapıtlardır. Bilge Kağan ve Kül Tigin yazıtlarını Yolluğ Tigin yazmıştır. Yolluğ Tigin aynı zamanda Bilge Kağan'ın yeğenidir. Yazıtlarda bu abidelerin sonsuzluğa kadar kalması temennisi ile "Bengü Taşlar" denmiştir. 1889 yılında Moğolistan’da Orhun Vadisi'nde bulunmuşlardır. Bu yazıtlar II. Göktürk Kağanlığı'na aittir. Yazılış tarihleri MS. 8. yüzyılın başlarına dayanmaktadır. Yazıtlardan Kül Tigin Yazıtı 732 yılında, Bilge Kağan Yazıtı 735 yılında yazılmışlardır.

SELİMİYE CAMİİ EDİRNE / TÜRKİYE Selimiye Cami Edirne'de bulunan, Osmanlı padişahı II. Selim'in Mimar Sinan'a yaptırdığı camidir. Selimiye Camii gerek Mimar Sinan'ın gerek Osmanlı mimarisinin en önemli yapıtlarından biridir. Caminin kapısındaki kitabeye göre yapımına 1568 (Hicri:976) yılında başlanmış 14 Mart 1575'te ibadete açılmıştır. 2000'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen Selimiye Camii ve Külliyesi, 2011'de ise Dünya Mirası olarak tescil edildi.

SULTAN MURAD TÜRBESİ KOSOVA Yapı, Kosova’daki en eski Osmanlı mimarî eseridir. 14. yüzyılda inşa edilmiştir. Bugünkü bina 14. yüzyılda kurulan binanın aslı değildir. Birçok tahribat ve onarımdan geçmiştir. Yöre halkınca bölgede Türklük ve Müslümanlığın simgesi olarak kabul görür. Meşhed-i Hüdavendigâr, Kosova’nın başkenti Priştine’nin kuzeybatısında konumlanır. Burası 1389 yılındaki I. Kosova Savaşı’nın yapıldığı muharebe sahasıdır; Kosova Ovası’dır. Türbenin yakınında Mescit köyü bulunur.

İSMAİL SAMANİ TÜRBESİ BUHARA / ÖZBEKİSTAN Orta Asya'da inşa edilen ilk türbe özelliğini taşıyan Özbekistan'ın Buhara kentindeki İsmail Samani Türbesi Samani Hükümdarı İsmail Samani için 9'uncu ve 10'uncu yüzyılda yaptırılmıştır. İsmail Samani Türbesi Özbekistan Cumhuriyeti topraklarındaki tarihi anıtlar arasında ilk sıralarda olup, UNESCO’nun bütün dünya medeniyeti mirası listesine dahil edilmiştir.

TAC MAHAL HİNDİSTAN Tac Mahal, Babür İmparatorluğu 5. hükümdarı Şah Cihan (Şah-ı Cihan:Dünyanın Şahı) (1593-1666) tarafından, o zamanki imparatorluğun başkenti olan Hindistan'ın Agra şehrinde, Jumna (Yamuna) Nehri'nin kıyısında yaptırılmıştır. Dünyada aşk için dikilmiş en büyük ve en güzel anıt olarak kabul edilmektedir. 1632'de inşasına başlanan eser, 20 yıl sonra 1652'de tamamlanmıştır. Yapının mimarları; Mimar Sinan'ın talebelerinden Mehmet İsa Efendi ve Mehmet İsmail Efendi ile yapıdaki yazıları yazan Hattat Serdar Efendi, eserin yapımı için Şah Cihan tarafından İstanbul'dan davet edilmişlerdi.

TEKEŞ SULTAN KÜMBETİ ÜRGENÇ / TÜRKMENİSTAN Sultan Tekeş'in türbesi, Ürgenç merkezinde, Kutluğ Timur Minaresi'nin 100 m. kadar güneydoğusunda yer almaktadır. Kesin tarihi ve mimarı bilinmemekle birlikte, XII. yüzyılın sonlarında (1200'den önce), Sultan Alâeddin Tekeş'in kendisi tarafından yaptırıldığı kabul edilmektedir.

ULU CAMİİ DİYARBAKIR / TÜRKİYE Diyarbakır Ulu Camii, Diyarbakır Kalesi'nin surları üzerinde Harput Kapısı ile Mardin Kapısı'nı birleştiren eksenin batısında yer alan cami Anadolu'nun en eski camisidir. 639 yılında Diyarbakır'a egemen olan müslüman Araplar tarafından şehrin merkezindeki en büyük mabedin (Martoma Kilisesi) camiye çevrilmesiyle oluşturulmuştur. Daha sonra 1091 yılında Büyük Selçuklu Hükümdarı Melik Şah'ın buyruğu ile büyük bir onarım gördüğünü, değişik dönemlerde birçok kez onarım ve eklentilerle bugünkü şeklini almıştır.

ULUĞBEY MEDRESESİ ÖZBEKİSTAN Uluğ Bey Medresesi, Timur İmparatorluğu'nun 4. sultanı Uluğ Bey tarafından Semerkant'ta Registan Meydanı'nın karşısında duran 1417 - 1420 yılları arasında yaptırılmış olan bir medresedir. Uluğ Bey Medresesi'nin yanında bir de Rasathane yaptırmıştır. Uluğ Bey Medresesi 15. yüzyılda Ana Asya'nın en iyi ve en önemli bir Üniversitesidir.