ANNE BABA TUTUMLARININ ÇOCUĞUN DAVRANIŞLARINA ETKİLERİ
ÖZ GÜVEN NE DEMEKTİR ?
Bireylerin; mutlu ve başarılı bir hayat geçirebilmesi için ihtiyaç duyduğu kişilik öğelerinden biridir.
“ Kişinin kendini olduğundan üstün yada aşağı değil olduğu gibi kabul etmesi, kapasitesinin farkında olmasıdır”
Özgüven duygusu gelişmiş kişilerin özellikleri nelerdir?
Kişinin kendini sevmesi, kabul etmesi, Tanıması ve olayları kontrol edebileceğine inanması, Değerinin farkına varması, yeterli olduğunu düşünmesi ve kendisiyle barışık olması
ÖZGÜVEN gelişimi Doğumundan itibaren başlar. Doğuştan getirilen biyolojik özellikler (zeka, fiziksel özellikler …), mizaç ve çevresel etkenlerle şekillenir.
Ana-baba bebeğin ihtiyaçlarını düzenli şekilde ve zamanında karşılarsa bebekte ebeveynlere, dış dünyaya ve kendine karşı güven, olumluluk algısı ve ümit hissi gelişir.
Bu dönemin sağlıklı geçmemesi halinde: İleride; Kötümserlik, paranoid ya da sanrısal bozukluklar, Ümitsizlik İçekapanıklık (şizoid kişilik), Alkol-madde bağımlılıkları gelişebilir.
Anne-Babanın Çocuğun Gelişiminde Etkisi Nedir?
GEVŞEK ANA- BABA TUTUMU ( ÇOCUK MERKEZCİ AİLE)
Çocuk çoğu zaman aileyi yönetir, Pek çok isteği yapılır, Sevgi, çocuğu şımartacak derecede çok, disiplin yok denecek kadar azdır. Çocuktan çok az şey beklenir.
Sınır belirlenmemiştir. Sınırların katı ve dar olması kadar iyi çizilmemesi de çocuğa rehberlik edemez.
İLERİDE; Sorumluluk taşımayan, hep alıcı (bencil) Desteklenmediğinde ve doyumsuz kaldığı durumlarda alkol, kumar ve madde kullanımına eğilim, Başkaldıran ve toplum dışı davranışlar sık gözlenir.
Dikkat çekmek isteği, Sosyal uyumsuzluk Saldırganlık ve zarar verme eğilimleri Marka merakı Şişirilmiş özgüven, ( gelişme becerisine engel, kişiliğinin değil çabaları, becerileri övülmeli ) Okuldan kaçma eğilimleri fazladır.
Doyumsuz hep ben diyen kişilik yapısı yaygındır.
DENGESİZ VE KARARSIZ ANA-BABA TUTUMU Tutarsızlık ana baba arasındaki görüş ayrılıklarından yada anne / babanın değişken davranışları, çelişkili mesajlardan da kaynaklanabilmektedir.
Çocuk, yaptığı bir davranış için kimi zaman hoş görülürken, kimi zaman ceza alıyor olmasını anlayamaz.
AŞIRI KORUYUCU İLGİLİ, HOŞGÖRÜLÜ, İLGİSİZ ANA-BABA TUTUMU
Aşırı koruyucu, Aşırı hoşgörülü, Aşırı ilgili Onların yerine her işi kendi yapan, İhmale varan denetimsizlik, Sınır koyamayan, Herşeye izin veren GENELDE ÇOCUĞUNA KARŞI;
İLERİDE; Ürkek, Güvensiz, Yeni durumlara uyum sağlayamayan, Sürekli hatalarına mazeret arayan, Uzun süreli hedefi olmayan, Yaşına uygun davranışları sergileyemeyen Yaratıcı aktiviteleri ortaya koyamayan
Kolaycı Başkalarına bağımlı, Bilişsel-sosyal alanda yeterli gelişimi gösteremeyen,
Atılım ve başarma gücünden yoksun, Sürekli dıştan özel destek bekleyen,
Olayların akışına kapılan, Olayı yönetemeyen, Olayı başlatamayan,
Zor beğenen
BASKICI-OTORİTER, ANA BABA TUTUMU
GENELDE ÇOCUĞUNA KARŞI; Geleneksel aile yapımızda sıklıkla rastlanmaktadır. Sert, Reddeden, İhmal eden, Tutarsız, kararsız, İtaat beklentisi yüksek Eleştiren, müdahaleci Sevgi =pekiştireç
Sürekli kontrol Katı disiplin Mutlak kurallar Kalıplara uygun küçük yetişkinler büyütmeye çalışırlar.
İLERİDE; Başkalarının kolayca etkisinde kalan, Bağımlı, İlişkilerinde kaygılı Çekingen isteksiz, Mutsuz, Kendini iyi ifade edemeyen,
Tek başına karar almakta zorlanan, İçe dönük kişilik Olumsuz bakış açılarını benimseyen, Uyumsuz kişilik yapısı geliştiren,
Saldırganlık eğilimleri yüksek, Genelde iletişim sorunu yaşayan, Okul başarısı düşük,
Güvensiz, Benlik kontrollerinde Tutarsız ve yetersiz bireyin gelişmesine neden olur.
DEMOKRATİK – TUTARLI DESTEKLEYİCİ TUTUM
GENELDE ÇOCUĞUNA KARŞI; Sıcak sevecen Kabul edici, Sabırlı, Güven veren, Duyarlı, Sorumluluk aşılayıcı, Çocuğu değer olarak algılayan, Dinleyen,
Uzaktan denetleyen, İlişkilere önem veren, Çocuğunu olduğu gibi kabul eden Hak-vicdan gelişimini destekleyen
Yol gösterici ama alacağı kararlar konusunda serbest bırakan Aile içinde kurallar, sınırlar herkes için hep birlikte belirlenir ve mantıklı açıklaması yapılır. Demokratik tutumla gevşek tutum karıştırılmamalıdır.
İLERİDE; Bağımsız, Kendine güvenen, Kendini ifade edebilen, Yeni kararlar alabilen, Yaratıcı aktivite ve eylem başlatabilen, İyimser, Neşeli, Meraklı, araştıran
Başka bireyleri kabul edici, Sosyal ve akademik açıdan başarılı, Dış dünyada olup bitenlerle, kendi yaptıkları arasında bağlantı kurabilen, Başarısızlık nedenlerini kendinde arayabilen, Sorumluluk sahibi, sınırlarını bilen.
D İ NLED İĞİ N İ Z İ Ç İ N TE Ş EKKÜR EDER İ M