Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi
Duruş (postür) ; vücudun, başın, gövdenin, kol ve bacak üyelerinin boşluktaki konfigürasyonu, hizalanması olarak tanımlanmaktadır. Çalışma duruşu ; vücudun, başın, gövdenin, kol ve bacakların yapılan işe ve işin özelliklerine göre hizalanması şeklinde tanımlanmaktadır
Avrupa Birliği iş sağlığı (OSHA) departmanı tarafından üye ülkelerdeki çalışma sağlığı profilini yansıtmayı amaçlayan pilot bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada örneklem grubu üzerinde çalışma ortamından kaynaklanan maruziyetler konusunda görüşmeler yapılmış ve örnek bir profil çıkarılmıştır. Buna göre çalışanların maruziyet ifade ettikleri indikatörler şunlardır: Gürültü % 28, Vibrasyon % 24, yüksek sıcaklık % 20, % 23 düşük sıcaklık, % 34 ağır kaldırma, % 58 tekrarlayan hareketler, % 45 postür bozuklukları, % 54 yüksek hızlı stresli çalışma, % 14 kimyasallar, % 4 fiziksel şiddet, % 45 monoton iş ortamı.
İyi Duruş Oturarak nötr duruş Ayakta nötr duruş Head level Shoulders relaxed Feet supported Wrists straight Elbows at sides Low back supported Oturarak nötr duruş Ayakta nötr duruş
Eller veya dirsekler omuz seviyesinin üstünde Günde 2 saatten fazla
Boyun 30° fazla eğilmiş Günde 2 saatten fazla
Bel 30° fazla eğilmiş Günde 2 saatten fazla
Çömelme Günde 2 saatten fazla
Diz çökme Günde 2 saatten fazla
Kas-İskelet Sistemi Rahatsızlıkları
Nerelerde karşılaşıyoruz ? Üretim Ev yaşamında Manufacturing Hizmet Office
Kas-İskelet Sistemi Rahatsızlıkları KİSR, kaslarda, sinirlerde, tendonlarda, kıkırdakta, bağlarda, birleşme noktalarında ve disklerde (omurga) meydana gelen rahatsızlıklardır. İskelet ve kas sistemi sendromları eğilme, doğrulma, tutma, kavrama, bükme ve uzanma gibi sıradan vücut hareketlerinden meydana gelir.
Bu hareketler günlük yaşamda zararlı hareketler değildirler Bu hareketler günlük yaşamda zararlı hareketler değildirler. Bu hareketleri zararlı yapan, iş yaşamındaki sürekli tekrarlar, güç gerektiren davranışlar ve hızlı hareketlerdir. İskelet ve kas sistemi sendromları anında gelişen bir rahatsızlık değil derece derece, yavaş yavaş gelişen travmalardır
Endüstride en sık görülen KISR`ları bel ve sırt agrıları (Miyofasyal ağrı sendromu, kas kuvveti dengesizlikleri, ligamentteki stres gibi ozellikle lumbar bolgede karşılaşılan sorunlar), tendinitis, tenosinovitis, karpal tünel sendromu, gergin boyun sendromu dur
İskelet ve kas sistemi sendromlarına Sabit duruşlar, Sürekli ve tekrarlı hareketler, İşin süresi ve sıklığı, Vücudun belli bölgelerindeki uygun olmayan duruşlardan dolayı meydana gelen zorlanmalar, Uygun harekete izin vermeyen işler ve Titreşim
Tekrarlama sıklığı açısından işler Sınıf Çevrim Çevrim zamanının yüzdesi Düşük > 30 saniye < 50 % Yüksek < 30 saniye > 50 % Süreklilik açısından işler Süre: Kısa = 1 saat/gün, orta = 1..2 saat/gün, uzun = > 2 saat
Uygulanan kuvvet açısından işler % maksimum Statik kuvvet Maksimum dayanma süresi 100 6 saniye 75 21 saniye 50 1 dakika 25 3.4 dakika 15 > 4 dakika
Neden çalışma duruşları bu kadar önemli ? İyi Duruş Artan kalite Artan verimlilik Azalan maliyetler
Rekabetçi üretim ortamında hedef, çevrim zamanlarını azaltarak üretim maliyetlerini azaltmak, fire ve boş zamanları minimize etmektir. Bu da ürüne değer katmayan aktivitelerin üretim sürecinden çıkarılmasıyla mümkündür. Üretim sürecindeki en kritik faktör olan insanın işe ve iş çevresine uyumunu sağlamadan,bu hedeflere ulaşmak mümkün değildir. Duruş, stres ve iş sırasında duyulan rahatsızlığın minimize edilmesi ve sağlıklı çalışmayı sağlamak, işin performansı (verimlilik, kalite vb.) kadar önemlidir.