Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Alerji - İmmünoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 18 Ağustos 2015 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Müjde Tuba Çöğürlü
Alerji-İmmünoloji Bilim Dalı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Alerji-İmmünoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 18.08.2015 Uzm. Dr. M. Tuba Çöğürlü
18 ay , erkek hasta Yakınması: Aktif şikayeti yok
Süt ve yumurta alerjisi tanıları ile polikliniğimizden takipli 12. ayda sağlık ocağında yapılan MMR ve suçiçeği aşısı sonrası morarma ve kendinden geçme öyküsü Sağlık ocağı 18. ay aşılarını yapmayarak tarafımıza yönlendirmiş..
Özgeçmiş Miadında, NSVY ile 3000 gr. doğmuş. Postnatal sıkıntısı olmamış. 12. aya kadar tüm aşıları tam, sorunsuz. Anne 26 y, Baba 30 y, Anne-baba akraba değil. Kardeşi yok. Fizik muayene hafif cilt kuruluğu dışında normal.
Özgeçmiş: 2 aylıkken başlayan atopik dermatit nedeniyle polikliniğimize başvuran hastanın yapılan değerlendirmesinde: süt sIgE : 10 kU/L yumurta beyazı sIgE : 14kU/L süt prik test: 6mm yumurta prik test: 8mm Atopik dermatit tedavisi verilen , eliminasyon diyetine alınan hastanın semptomları düzelmiş ve süt-yumurta alerjisi nedeniyle tarafımızdan takibe alınmış. 6
AŞIYA BAĞLI ANAFLAKSİ GEÇİREN ÇOCUĞA YAKLAŞIM Gerçekten anaflaksi mi geçirdi ? Jelatin, yumurta veya mayaya bağlı reaksiyon oldu mu? Evet Jelatin, yumurta ve maya ile test et Hayır, Aşıyı yap Deri testi pozitif Aşı gerekiyorsa doz Arttırarak ver. Anaflaksi için önlem al Deri testi negatif Aşıyı ver, 30 Dakika gözle
Aşı Reaksiyonları Aşının kendisi Prezervatifi Stabilizatörü Adjuvanlar Lokal Sistemik Erken Geç
Aşı Reaksiyonları (IgE’ye bağlı) Erken Dakika – 4 saat Ürtiker, anjioödem Hışıltı, stridor Anafilaksi Geç Saatler – 2-3 hafta Deri döküntüsü Makulopapüler Ürtiker Eritema multiforme
IgE’ye bağlı olmayan reaksiyonlar Pireksi Lokal eritem, ödem ve hassasiyet Neomisin, tiomersol ve aluminyuma bağlı gecikmiş aşırı duyarlılık reaksiyonları KKK ye bağlı döküntü, ateş ve febril konvulziyon
AŞIYA BAĞLI ANAFİLAKSİ BULGULARI Reaksiyon ilk 4 saatte olacak Dermatolojik: ürtiker, angiödem, kaşıntı Solunum: rinokonjunktivit, üst solunum yolu ödemi, bronkospazm/astma Kardiyovasküler: hipotansiyon, taşikardi, çarpıntı Gastrointestinal: kramp, bulantı, kusma, ishal
AŞI KOMPONENTLERİ 1.Aktif içerik 2.Adjuvan (alüminyum tuzları) 4.Stabilizatör (laktoz,sükroz,aasid,jelatin) 5.Koruyucu (tiomersal,fenoksietanol) 6.Eser komponent (yumurta proteini,maya) 7.Antibiotikler(neomisin) 8.latex Yumurta içeren aşılara bağlı görülen tüm anaflaksilerin nedeni yumurta alerjisi değildir.
BAZI AŞILARIN JELATİN İÇERİĞİ Aşı Jelatin miktarı DTaP (Pentaxim) 28µg/0.5ml doz Influenza (Vaxigrip) 250µg/0.5ml doz Influenza (FluMist) 2000µg/0.5ml doz KKK (MMRII) 14.500µg/0.5ml doz Kuduz (RabAvert) 12.000µg/1ml doz Suçiçeği (Varivax) 12.500µg/0.5ml doz Sarıhumma (YF-VAX) 7500µg/0.5ml doz
Yumurta allerjisi ve aşılama
Yumurta protein miktarı Yaklaşım Aşıların yumurta proteini miktarları ve yumurta alerjisi olan çocuğa yaklaşım (Kelso,Exper Rev Vaccines, 2009) Aşı Vasat Yumurta protein miktarı Yaklaşım KKK Tavuk embiyo fibroblast hücre kültürü Pikogram-nanogram Normal çocuk gibi uygula Influenza (inaktif veya attenüe) Tavuk extra-embriyonik allantoik sıvı Mikrogram Önceden alerji değerlendirmesi Sarı humma Tavuk embriyo Alerji değerlendirmesi
Aşılarla deri testi uygulamaları
Aşılarla anafilaksi düşünülen olgularda aynı veya benzer içeriğe sahip aşılarla pekiştirme dozuna ihtiyaç varlığında izlenecek algoritma.
Aşıyı doz arttırarak uygulamak 0.5ml aşı için 15 dakikada bir 1 0.05ml 1:10 sulandırılmış 2 0.05ml sulandırılmamış 3 0.10ml sulandırılmamış 4 0.20ml sulandırılmamış. Kelso Middleton’s Allergy: Principle And Practice 2009
Hastamızdan jelatin spesifik Ig E çalışmak için serum ayırdık Jelatin prick test yapıldı; Histamin 5 mm, jelatin 4 mm saptandı. Oral jelatin provakasyon testi yaptık, herhangi bir reaksiyon saptanmadı. Pentaxim , Hepatit A (Havrix), oral polio aşıları yapıldı. 1 saat izlem sonrası hasta eve gönderildi.
SONUÇ Aşılarla hipersensitivite reaksiyonları görülebilir, ancak hayatı tehdit eden reaksiyonlar nadirdir. Aşılarla ani tip hipersensitivite reaksiyonlarında tanı icin yardımcı deri testleri ve serumda özgül IgE testleri kullanılabilinir. Yumurta alerjisi (anafilaksi dahil) aşının verilmesi için kontendikasyon değildir. Aşılanmama riski aşılanma riskinden daha fazla değildir.