Kaygı, Kaygı, Kişinin bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı, bedensel, duygusal ve zihinsel değişimlerle kendini gösteren bir uyarmışlık durumudur. Kişinin bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı, bedensel, duygusal ve zihinsel değişimlerle kendini gösteren bir uyarmışlık durumudur.

*** Kişi duygusal ya da fiziksel baskı altında iken ortaya çıkar. *** Genel olarak insanlar kaygıyı gelecekle ilgili karamsarlık, başarısızlık, endişe, umutsuzluk, karışıklık duygularıyla birlikte dile getirirler. *** Sınav kaygısı da böyle başlar. “Sınavı kazanamazsan her şey biter, hayatım mahvolur, herkese rezil olurum.” bunlar her yıl milyonlarca genç insanın yaşadığı ya da kafasından geçen düşüncelerdir.

Kaygının Nedenleri  Öğrencilerin çoğu; sınavı kişiliklerini ölçen bir test olarak algılar.  Sınavda başarısız olma düşüncesinin bir tehdit gibi algılanması,kaygı düzeyini arttırır.  Sınavla ilgili olumsuz düşünceler, öğrencinin kendine güvenini azaltır.

 Öğrenci çevrenin kendisi hakkında ne düşündüğüne kafa yorar ve yaşı gereği olumsuz düşünceler kendisinde endişe uyandırır;  “kazanamazsam akılsız olduğumu düşünecekler”  “Kazanamazsam beni filanca kişiyle karşılaştıracaklar,küçük düşeceğim”

 “Benim kazanmama kesin gözü ile bakıyorlar,ya bu beklentiye cevap veremezsem!”  “Ailem benim için fedakarlık yapıyor,kazanamazsam karşılığını verememiş olacağım.”  “Filanca arkadaşımı muhakkak geçmeliyim ondan daha başarılı olmazsam değerim düşer

Öğrencinin kendisinden kaynaklanan olumsuz düşünceler;  Öğrencinin kendi kişiliğine verdiği değeri sınav başarısı ile ölçmesi,sınavı kazanamadığında kendine saygısını yitirme duygusu,kısacası sınavı bilgiyi ölçen değil,kendi değerini ölçen bir araç olarak görmesi,kaygıyı arttıran bir başka nedendir.

 Başarısızlıkların abartılması, başarıların küçümsenmesi  Aşırı genellemeler yapmak,gerçekçi düşünmemek  Belirli düzeyde başarıyı zorunlu görmek  Duygusal davranmak  Rekabetçi,mükemmeliyetçi ve kontrolü elinde tutmak isteyen bir kişilik yapısı gibi etkenler de öğrenciyi kaygılandıran diğer nedenlerdir.

Aşırı gerginlik nedeniyle sınava yeterince hazırlanamamak,hiçbir şey bilmiyorum başaramayacağım duygusu sınavda eli kolu bağlayan bir başka nedendir.Sınav kaygısı sınavdan değil öğrencinin sınava bakış açısından kaynaklanır. Kendisini sınava yeterince hazır hissetmeme;

Kaygının Belirtileri Kalp atışlarının hızlanması, Kalp atışlarının hızlanması, Yüzde kızarma, Yüzde kızarma, Avuç içinde terleme, Avuç içinde terleme, Baş ağrıları, Baş ağrıları, Baş dönmesi, Baş dönmesi, Mide kasılmaları, Mide kasılmaları, Titreme gibi fiziksel değişiklikler… Titreme gibi fiziksel değişiklikler…

Sınav kaygısı nedir? Sınav kaygısı nedir? Sınav öncesinde öğrenilen bilginin, sınav sırasında etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygıya sınav kaygısı denir. Sınav kaygısı iki ayrı boyutta ele alınabilir.

Endişe; Performansa yönelik zihinsel bir süreçtir. Sınav sonucuna ilişkin olumsuz düşünce, inanç ve beklentilerden oluşur. Yoğun duygulanım; kaygının yarattığı fizyolojik uyarım sonucu bedenden gelen ve bedenin olağan işleyiş dengesi dışına çıktığı mesajını veren sinyallerdir.

 Endişe Bu sınavda başarılı olamayacağım, Bu sınav sonunda her şey berbat olacak, Bu sınavda başarısız olursam not durumumu bir daha asla düzeltemem, Sınav sırasında bildiğim her şeyi unutabilirim, Kendimi eksik ve yetersiz hissediyorum Evdekilerin yüzüne nasıl bakarım.

 Yoğun duygulanım Kalbim yerinden fırlayacakmış gibi çarpıyor. O kadar gerginim ki midem alt üst olmuş durumda, Çok perişan bir durumdayım, Bu sınava gireceğim için paniğe kapıldım, elim ayağım birbirine dolaşıyor. Hiçbir şey bilmiyorum, hatırlamıyorum. Gözüm kararıyor, midem bulanıyor, soğuk soğuk terliyorum.

 Uykusuzluk,  Gerginlik,  Çarpıntı,  Karamsarlık,  Kabus görme,  Solunumda güçlük,  İştahsızlık,  bitkinlik vb. endişeler yer almaktadır.

Sınav başladıktan sonra ise şu tür kaygı belirtileri ortaya çıkabilir: Dikkati toplamakta, sınava başlamakta ve soruları anlamakta güçlük, bilinen bir soruda hata yapma korkusuna bağlı yoğun heyecan, kötü not alma beklentisi, öfke, düşünememe, sınavın kötü geçeceğine inanma,

Sürenin yetemeyeceği düşünesi, Zor gelen sorularda paniğe kapılma ve bazı fizyolojik belirtiler. Öğrencilerin çoğu bu endişeleri ve fizyolojik belirtileri sınavın ilk dakikası içinde yoğun yaşadığını, sınavın sonlarına doğru, belirtilerin şiddetinde bir azalma olduğunu belirtmektedir.

Ya kazanamazsam !!!  “Yapabileceğinize de inansanız, yapamayacağınıza da inansanız haklı çıkarsınız.” Henry Ford  Sınavlar yaklaştıkça hemen hemen bütün öğrencilerimizin zihnini kurcalayan, uykularını kaçıran, moralini bozan, çalışmalarını aksatan, kabuslara neden olan bir kaygı ortaya çıkar: “Ya kazanamazsam?”

Charles F. Kettering: “Eğer fırtına çıkınca yolcular gemiyi terk etmiş olsalardı, kimse okyanusu geçemezdi.” diyor. Charles F. Kettering: “Eğer fırtına çıkınca yolcular gemiyi terk etmiş olsalardı, kimse okyanusu geçemezdi.” diyor. Öyleyse başarıya ulaşmak için başarısızlık korkusunun, yani sınav kaygısının aşılması gerekmektedir. Öyleyse başarıya ulaşmak için başarısızlık korkusunun, yani sınav kaygısının aşılması gerekmektedir.

Eğer sınavlara hazırlanan öğrenci, sınavlar yaklaştıkça bu heyecanı artıyor; kendini kötü hissediyor, tedirgin ve güvensiz oluyor; ağlama duygusu gibi durumları sıkça yaşıyorsa “sınav kaygısı” duyuyor demektir.

Kaygılı öğrenci tipi Kaygılı öğrenci sevecendir, acıma duygusu gelişmiştir. Kendisi gibi aile bireyleri için de üzülür. Arkadaş ilişkileri genellikle iyidir. Arkadaşları tarafından genelde sevilir. Kaygılı öğrenci kurallara uymaya özen gösterir. Eleştirilmeye hazırlıksızdır, beğenilmek ister.

 Kaygılandığı konularda çok heyecanlanır, yerinde duramaz. Kısacası kaygılı öğrenci sürekli tedirgin olup, duygusal tepkileri abartılıdır.  Kaygılı öğrenci, nedenini bilmediği korkular çeker.  Soluğu yetmiyormuş gibi sık sık soluk alıp verir, terler.  Kaygılı öğrenciler, ailelerine bağımlıdır.

Kaygı duyduğu konular rüyasına girer. Ailelerin kendilerine destek olmaları ve her zaman yanlarında olmalarını beklerler. Uykuları düzensizdir. Okul korkusu bu öğrencilerde daha çabuk gelişir

Kaygının giderilmesi  Yapması gerekenleri uygulamak ve hedeflerine ulaşabilmek için gerekli plânlamayı yapmalı; bunun için de uzmanlardan (öğretmenler) gerekli bilgiyi almalı, yapacağı her şeyi onlara danışmalıdır. Emerson: “Korkunun kaynağı cehalettir.” diyor.

Plânını uygulamayı başarabildiğini görünce kendine güveni gelecek, iş yapabilme becerisi gelişecektir. Kişinin kendine güveni gelmesi kaygıyı azaltacaktır. Plânını uygulamayı başarabildiğini görünce kendine güveni gelecek, iş yapabilme becerisi gelişecektir. Kişinin kendine güveni gelmesi kaygıyı azaltacaktır.

Ayrıca kişinin bir plân doğrultusunda doyurucu bir çalışma yapması, kaygısını azaltacaktır. Dale Carnegie: “Dertler için tek bir deva vardır, dünyanın bütün ilaçlarından iyidir: Çalışmak...” diyor

 Kendine güven duygusu kaygıyı azalttığına göre, bu duyguyu geliştirici etkinliklere yönelmeli,  eskiden başarılı olduğu etkinlikleri hatırlamalı,  bunu tekrar yapabileceğine kendisini inandırmalıdır.

Gerçekçi olmalıdır. Gerçekçi olunmazsa hedefe yönelik yetersiz çalışmalar güvenini kıracak, kendini beceriksiz hissetmesine yol açacaktır. Gerçekçi olmalıdır. Gerçekçi olunmazsa hedefe yönelik yetersiz çalışmalar güvenini kıracak, kendini beceriksiz hissetmesine yol açacaktır. Öyleyse kendini iyi tanımalı, kapasitesini iyi belirlemeli, bunun için de öğretmenlerinden destek almalıdır. Öyleyse kendini iyi tanımalı, kapasitesini iyi belirlemeli, bunun için de öğretmenlerinden destek almalıdır.

 Jonathan Swift: “Kimse görmek istemeyenler kadar kör değildir.” der.  Gerçekleri görmek, başarıya kapı açar; kaygıyı azaltır.

Saplantılardan kurtulmalıdır. Aklına gelen düşüncelere değil, yaptıklarına değer vermelidir. Gerçekçi, uygulanabilir bir plânla yapılan çalışmalar, kişinin aklına gelen olumsuz düşünceleri giderme bakımından etkili olacaktır. Saplantılardan kurtulmalıdır. Aklına gelen düşüncelere değil, yaptıklarına değer vermelidir. Gerçekçi, uygulanabilir bir plânla yapılan çalışmalar, kişinin aklına gelen olumsuz düşünceleri giderme bakımından etkili olacaktır.

 Ümitli olmalıdır. Ziya Gökalp: “Nice hastalıklar vardır ki onlara ilaç yerine ümit aşılamak daha hayırlıdır.” diyor.  Kaygıyı da ümitle yenebilirsiniz. Ümidini kıracak düşüncelerden uzak durmalı, kendini planlı çalışmaya vermelidir.

Başkaları adına düşünmemeli: “Ne derler, ne düşünürler hakkımda?” gibi düşüncelere kapılmamalı, kendi yaptıklarına ve yapması gerekenlere bakmalıdır. Kişinin kararlı bir şekilde plânlı çalışması sonucunda:

 “Kazanmam için yapılması gereken ne varsa elimden geldiğince yapıyorum. Bana düşen bu. Bundan sonrası bana ait değil.” şeklindeki bir düşünceyi benimsemesi kişiyi vicdanen rahatlatır; kaygıyı da azaltır. Konfiçyüs: “Bilgi insanı kuşkudan, iyilik acı çekmekten, kararlı olmak korkudan kurtarır.” der.

 Olayları abartmamalı, her şeyi kendi konumunda ve değerinde kabul etmelidir.  Gereğinden fazla abartılan düşünce ve olaylar öğrenciyi kaygılandırır.

Müziğe, spora, sosyal ve kültürel etkinliklere zaman ayırmalıdır. Kendinin bir birey olduğunu düşünmeli, kendini başkalarıyla karşılaştırmamalıdır

Kendini kendisiyle karşılaştırmalı, Hedefe yönelik çalışmalarını gözden geçirmeli, Ne kadarını gerçekleştirebildiğini belirlemeli, gerçekleştirmesi gerekenleri nasıl gerçekleştirebileceğini planlamalıdır.

Hepsinden önemlisi de sınavın her şey olmadığını, hele hele zekâ durumunun asla sınavla ölçülemeyeceğini, sınavı kazanmak kadar kaybetmenin de normal olduğunu düşünmeli, kendini bu düşüncelere inandırmalıdır.

Hiçbir şekilde kendi beklentilerinizi çocuklara yüklemeyin. Çocuğunuzun gücünün, performansının üzerinde bir beklenti içine girmeyin. Çocuğunuza meslek seçimi ve ders çalışma konularında karar verme yetkisi verin. Çocuğunuzla karşılıklı güven ortamını oluşturun.

SON OLARAK VELİYE TAVSİYELER  Hiçbir şekilde kendi beklentilerinizi çocuklara yüklemeyin.  Çocuğunuzun gücünün, performansının üzerinde bir beklenti içine girmeyin.  Çocuğunuza meslek seçimi ve ders çalışma konularında karar verme yetkisi verin.  Çocuğunuzla karşılıklı güven ortamını oluşturun.