Eğitim Fakültesi 2. sınıf Sunuindir.blogspot.com SÖZCÜKTE ANLAM 23-Fidan Çetin Erciyes Üniversitesi Eğitim Fakültesi 2. sınıf No:1090310336
Sözcükte Anlam Özellikleri Gerçek Anlam Yan Anlam Mecaz Anlam Terimsel Anlam Yansıma Sözcükler
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam Eş Anlamlı Sözcükler Zıt Anlamlı Sözcükler Sesteş Sözcükler Somut ve Soyut Anlamlı Sözcükler Genel ve Özel Anlamlı Sözcükler
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) Gerçek Anlam: Bir sözcüğün ilk ve asıl anlamına denir. Örnek: Adamın evi yandı.(gerçek anlam) 2-Yan Anlam: Bir sözcüğün gerçek anlamı yanında kullanımına bağlı olarak kazandığı yeni anlamdır. Örnek: Dolabın gözünü açtı.(yan anlam)
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) 3-Mecaz Anlam: Bir sözcüğün gerçek anlamı dışında yepyeni bir anlamda kullanılmasıdır. Örnek: Bana hediye alman çok ince bir davranıştı. (mecaz) 4-Terimsel Anlam(Terim): Bilim sanat, spor, ya da çeşitli meslek dallarıyla ilgili özel kavramları karşılayan sözcüklerdir.
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) Örnek: Nota müziğin anahtarı gibidir.(terim) NOT 1: Bazen bir sözcük gerçekte terim değilken terim olarak kullanılabileceği gibi, gerçekte terim olan bir sözcük de terimlikten çıkabilir. Örnek: Polis bir hücre daha ortaya çıkardı. (terimlikten çıkma)
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) NOT 2: Bir sözcük birçok dalda terim olabilir. Örnek: Bitkiyi toprağa bağlayan kökleridir.(biyoloji terimi) Dört, kök dışına iki olarak çıkar.(matematik terimi) 5-Yansıma Sözcükler: Doğadaki seslerin insanlar tarafından taklit edilmesine denir.
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) Örnek: Bu sözlerim üzerine sınıfta homurtular başladı.(yansıma) 6-Eş Anlamlı Sözcükler: Yazılışları farklı ancak anlamları aynı olan sözcüklere denir. Örnekler: Siyah-kara Kırmızı-al
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) 7-Zıt Anlamlı Sözcükler: Anlam bakımından birbirinin tersi olan sözcüklerdir. Örnekler: Sana çirkin dediler düşmanı oldum güzelin. Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık. 8-Sesteş Sözcükler: Yazılışları ve okunuşları aynı ancak anlamları farklı olan sözcüklere denir.
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) Yılanı gören at birden şaha kalktı. Mutfaktaki pislikleri çöpe at. Not: Sesteş sözcükler genellikle halk edebiyatında cinaslı manilerde kullanılır. 9-Somut ve Soyut Anlamlı Sözcükler: Varlığını beş duyu beş duyu organıyla algılayabildiğimiz kavramlar somut; beş duyu organımızla kavrayamadığımız sözcükler soyuttur.
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) Örnekler: çiçek, ağaç, ses, koku, hava, göl, ev, rüzgar, ışık(somut) ruh, akıl, vicdan, akıl, acıma, üzüntü, aşk, inanç(soyut) ÖZELLİK 1: Somut anlamlı bir sözcük, ek alarak soyut anlam kazanabilir Örnekler: anne-lik insan-lık
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) ÖZELLİK 2 : Somut anlamlı bir sözcük kullanıldığı cümleye göre soyut anlam kazanabilir. Buna soyutlaştırma denir. Soyutlaştırma kelimeye mecaz anlam kazandırma suretiyle olur. Örnek: Ne kadar sıcak bakıyor değil mi? (soyutlaştırma)
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) ÖZELLİK 3: Gözlemyebildiğimiz eylemler somut, gözlemleyemediğimiz eylemler soyuttur. Örnekler: Annesi, bebeğini kucağına almış seviyordu.(somut) Bu sözlerinle arkadaşını çok kırdın. (soyut)
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) 10-Nitelik ve nicelik anlamlı sözcükler: Bir şeyin nasıl olduğunu , ne gibi özellikler taşıdığını anlatan sözcüklere nitelik anlamlı sözcükler, bir şeyin sayılabilen, ölçülebilen ya da azalıp çoğalabilen durumunu bildiren sözcüklere nicelik anlamlı sözcükler denir.
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) Örnek: Birkaç kişi bekliyor. ( nicel ) Kötü bir zaman geçirdim. ( nitel ) UYARI: Bazı sözcükler cümlede kazandığı anlama göre nicel de olabilir nitel de. Örnek: Bu şehrin havası sıcak olduğu gibi insanları da sıcaktır.(nitel ve nicel)
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) Nitelik anlamlı sözcükler, genellikle niteleme sıfatı ve durum zarfı görevindedir. Nicelik anlamlı sözcükler ise ölçü- miktar zarfı , belgisiz sıfat veya sayı sıfatı görevindedir.
Sözcükte Anlam Özellikleri(Devam) 11-Genel ve Özel Anlamlı Sözcükler: Karşıladıkları varlığın tamamını belirten sözcüklere genel anlamlı sözcükler, tek bir varlığı karşılayan sözcüklere özel anlamlı sözcükler denir. Örnekler: Kitap, en iyi dosttur (Genel). Ona ödünç kitap verdim (Özel).
TEŞEKKÜRLER