SINAV VE SINANMA KAYGISI Abdülkadir Göncü Anadolu Lisesi REHBERLİK SERVİSİ

Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Kaygı Nedir? Nedeni belirsiz korkuya kaygı denir. Kaygıda korkudan farklı olarak fiziksel açıdan tehdit eden bir uyaran söz konusu değildir. Kaygı sırasında verdiğimiz duygusal tepki, tehditle doğru orantılı değildir. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Sınav Kaygısı Nedir? Sınav kaygısı ise, sınav öncesinde öğrenilen bilginin, sınav sırasında etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygıdır Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

KAYGININ FİZİKSEL VE DUYGUSAL TEPKİLERİ Sınav Kaygısının Fiziksel Belirtileri: Kalp çarpıntısı, Hızlı nefes alıp - verme, Nefes darlığı, Terleme ve/veya titreme, Mide şikâyetleri, Karın ağrısı, Bağırsak hareketlerinde değişme (ishal-kabızlık), Organize olamama, Baş ağrısı, Baş dönmesi, Huzursuz uyku, kâbus görme, aşırı uyku veya uykusuzluk, Konsantrasyon bozuklukları, Yorgunluk belirtileri, Yeme alışkanlıklarında değişme. Sınav Kaygısının Duygusal Belirtileri: Gerçeklik hissinin kaybolması, Kontrolün kaybedileceği hissi, Endişe, Huzursuzluk, Güvensizlik, Çaresizlik, Öfke-Kızgınlık, Korku, Ümitsizlik, Hayal kırıklığı, Mutsuzluk, Tedirginlik. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

Fiziksel ve duygusal tepkiler Kaygı aslında kişiye rahatsızlık veren olayın kendisinden değil, o olayın kişi için taşıdığı anlamdan kaynaklanmaktadır. Fiziksel ve duygusal tepkiler Düşünce Sınav Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

Sınav Kaygısını Artıran Nedenler Mükemmeliyetçi yaklaşım Yüksek beklenti düzeyi Kötü çalışma alışkanlıkları Fizyolojik ihtiyaçları karşılamamak (uykusuzluk, yanlış beslenme vs.) Felaket yorumları içeren düşünceler Görev ve sorumlulukları erteleme Çevrenin görüşleri hakkında endişe Kişinin kendisi hakkındaki endişeleri Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Kişi, olaylara fiziksel bir risk ya da tehdit anlamı yüklüyorsa, kendini korkutuyor; kişiliğine bir risk ya da tehdit anlamı yüklüyorsa, kendini kaygılandırıyor demektir. Kaygı, akıl yürütme ve soyut düşünme yönündeki zihinsel faaliyeti bozar. Yüksek sınav kaygısı, öğrenci başarısızlığına neden olan en önemli etkenlerden biridir. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Sınav kaygısına neden olan kalıplaşmış düşüncelerimizdir. Daha küçük yaşlarda, sınav kaygısının nedeni anne babanın olaya yaklaşım biçimi iken lise ve üniversite döneminde ise kişinin olayları algılayış biçimi devreye girebilir. Düşünmeyi biz başlatır ve biz sonlandırırız. Bazı olaylara belirli düşünce ve inanış kalıplarıyla yaklaşmayı öğrenmişizdir. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

KALIPLAŞMIŞ DÜŞÜNCE TARZLARI Aşırı genelleme → Herhangi bir özellik ya da herhangi bir durumun, bütünü temsil ettiği inancıdır. “beceriksizin tekiyim”, “zavallı ben”, “asla bu dersten geçemeyeceğim”, “herkes başarılı sadece ben başaramıyorum” gibi. Etiketleme → Yapılan işe değil, kişiliğe etiket yüklenmektedir. “Ahmet genelde başarılı bir öğrencidir. Sadece son sınavda kötü bir not almıştır, o halde başarısızdır” gibi. Kutuplaşmış düşünce → Kendinize ve diğer insanlara verdiğiniz değerler ya bir uçtadır ya da öbür uçtadır. “Yaptığım ödev mükemmel olmayacaksa hiç olmasın daha iyi”, “Ya sınavlarda başarılı olursun ya da değersiz ve önemsiz biri” gibi. -Me’li, -Ma’lı ifadeler→ Her şey bizim için anayasa maddelerine bağlanmıştır, yere, zamana ve duruma göre değişmezler. “Mükemmel olmalıyım”, “Başarılı olmalıyım”, “En yüksek notları ben almalıyım” gibi. Facialaştırma → Emniyet içinde olmak mutluluğun garantisi gibi algılanır. Bu eğilim içinde olan insanlar daha yoğun kararsızlık yaşarlar. “Sınavda kötü not alırsam mahvolurum”, “Sınıfta görüşümü söylersem rezil olurum” gibi. Çevrenin ipoteğine girme → Kişi çevre için yaşamalıdır. En büyük ödülü ve cezayı çevreden alır. Kendi isteklerimiz önemli değildir. “Annem babam ne der.”, “Arkadaşlarım ne düşünür.” gibi. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

Bunların Yanı Sıra Sınav Kaygısını Artıran Nedenler Mükemmeliyetçi yaklaşım Bireyin ya da Ailenin Yüksek beklenti düzeyi Kötü çalışma alışkanlıkları Fizyolojik ihtiyaçları karşılamamak (uykusuzluk, yanlış beslenme vs.) Felaket yorumları içeren düşünceler Görev ve sorumlulukları erteleme Çevrenin görüşleri hakkında endişe Kişinin kendisi hakkındaki endişeleri Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

SÜPRİZLE KARŞILAŞMA ENDİŞESİ Heyecanın bir diğer nedeninin ise sürprizle karşılaşma endişesi Bir başka neden ise kendine güvenememe. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

SINAV KAYGISIYLA BAŞA ÇIKMA ÖNERİLERİ: Kaygının bir dereceye kadar yararlı olduğunu; ancak aşırı şekilde ise zararlı olduğunu bir gerçektir. Aşırı kaygıyla başa çıkmak için zihinsel ve bedensel düzeyde çaba harcamak ve “Bunun için nefes egzersizi, fizik egzersizi ve düşünce biçiminin düzenlenmesi gerekir. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Düşünce ve buna bağlı olarak duygu ve davranış biçimimizi objektif gerçeklere dayandırmamız gerekir. Kendi kalıplaşmış düşüncelerimizin farkına varıp, bu düşüncelerin alternatiflerini geliştirme sınav kaygısıyla başa çıkmanın önemli bir bölümüdür. Değerlendirmelerimiz ve yaklaşım biçimimiz problemi çözmemize dolayısıyla bize yardımcı olmalıdır. Duygusal ve davranışsal tepkilerimiz eğer problemi çözmemize yardımcı olmuyorsa yaklaşım ve yorumlayış biçimimiz gerçekçi değildir. Sağlıklı bir yaklaşım biçiminin çatışma ve gerginlik yaratmayan türden olması gerekir. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yapanı değil, yapılanı değerlendirmek gerekir. Yani kendi kişiliğimizin değil, o dersteki bilgi birikimimizin değerlendirildiğini gözden kaçırmamak gerekir. Gereklilikler, -me’li, -ma’lılar, kanunlar yerine tercihlerimiz olmalıdır. Aksaklık ya da hatalar arzu edilmez, ancak bu eksiklik ve hatalar elimizi kolumuzu bağlayıp kilitlenmeyi değil, olumlu bir şekilde yaklaşarak, akılcı bir şekilde öğrenmemizi sağlayan araçlardır. Çevrenin bizimle ilgili değerlendirme ve eleştirileri elbette ki bizim için önemlidir. Ancak yaptıklarımızdan hareketle kişiliğimizle ilgili değerlendirme ve yargılara varıyorlarsa bu onların sorunudur. Sadece sınav kaygısına neden olan akılcı olmayan düşünce yapımızı değiştirmek çözüm değildir. Etkili ders çalışma tekniklerini öğrenerek uygulamak gerekir. Zamanı etkili kullanma yöntemlerini uygulayarak, kişisel gelişimimize ortam yaratmak önemlidir. Kapasitemize uygun gerçekçi hedefler koymak önemlidir. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

BAZI İPUÇLARI ve TAVSİYELER YGS’den Çok Önce Düzenli ve verimli çalışın. Mutlaka uygulayabileceğiniz bir programınız olsun. Önce konu çalışın sonra da bol soru çözümü yapın. Günlük, haftalık ve aylık tekrar programları yapın. Her ay en az iki deneme sınavı yapıp süre ve test ayarlaması yapın. Okulda düzgün not tutun ve notları evde tekrar edin. Anlamadığınız yerleri mutlaka öğretmeninize sorunuz. Sınavlar yaklaştıkça çıkmış soruları yeniden çözüp, bol deneme uygulayın. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

YGS Günü BAZI İPUÇLARI ve TAVSİYELER-1 Sınavdan önce her şeyi unutmuşunuz kaygısı moralinizin bozulmasına neden olabilir. Bu geçicidir ve soruları çözmeye başlayınca geçecektir. Sınavda cevap kâğıdınızın sizin adınıza düzenlenmiş olduğunu ve bilgilerin doğruluğunu kontrol ederek gerekli kodlamaları yapın, özellikle kitapçık türünüzü mutlaka doğru kodlayın. Soru kitapçığının sayfalarını kontrol edin. Sınava en iyi bildiğiniz ve daha önceki denemelerde en iyi sonucu aldığınız testten başlayın. Testlerdeki sorulara yaklaşık aynı süreyi ayırın. Fakat sınava gireceğiniz puan türüne daha çok vakit ayırmanız yararınıza olacaktır. Süre ayarlamasını yapabilmek için yanınızda mutlaka bir saat bulundurunuz. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

YGS Günü BAZI İPUÇLARI ve TAVSİYELER-2 Soruları çok hızlı çözmek veya aşırı dikkatli ve şüpheci olmak size hata yaptıracaktır. Soru çözümünde hızı ve zamanı kullanmak arasındaki dengeyi mutlaka daha önceden kazanın. Sınavda çok zor sorular olduğu gibi çok kolay sorular da olacaktır. Fakat zor ya da kolay sorunun puan değeri aynıdır. O halde çok sayıda soruyu doğru cevaplandırmak tek amacınız olmalıdır. Yapamadığınız sorulara işaret koyarak bütün soruları çözdükten sonra onları tekrar çözmeye çalışınız. Testler arası geçişleri soruların bitiminde yapın. Soruları okurken dikkatli ve okuma kurallarına uyarak okuyun. Öncüllü sorularda önce soru kökünü sonra öncülleri okuyun. Bu size zaman kazandıracaktır. Sorulardaki altı çizgili kısımları daha dikkatli okuyun. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

YGS Günü BAZI İPUÇLARI ve TAVSİYELER-3 Soruları, seçeneklerinin tümünü okumadan cevaplamayın. Daha doğru seçenekler olabilir. Seçeneklerini ikiye indirgeyebildiğiniz sorularda sizce cevap olabilecek şıkkı işaretleyin. Hiçbir fikriniz olmayan soruları cevaplamayın. Cevaplarını bulduğunuz soru numaraları ile cevap numaralarını kontrol edin ve hemen cevap kâğıdına geçin. Cevaplarınızı önce soru kitapçığına sonra topluca cevap kâğıdına geçirmek cevapların kaymasına neden olabilir. Yanınıza su, çikolata veya şeker gibi yiyecekler alabilirsiniz. Zihniniz ve dikkatiniz dağıldığında birkaç dakika bunlarla rahatlayın, tabiki başkalarını rahatsız etmeden. Sınavda kimseye kopya vermeyin ve kimseden kopya almayın. Ya o sizi geçer ya da bildiklerinizi karıştırır. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri SINAV ANINDA Form kayıt bilgilerinin doldurulması ( Kitapçık türünün işaretlenmesi, ilgili kodlamaların içten dışa kodlanması) Salon görevlerinden dikkati dağıtacak ortam ve davranışları önlemesi uygun bir dille istenebilir, Başarılı olduğun alandan cevaplamaya başla Senin için zor olan soru tüm arkadaşların içinde zordur Cevap kağıdını önceden teslim etme yarışına girmeyin Sürenin tamamını kullanın Cevabı bilemediğin soruyu geç ve zaman artarsa yeniden deneyin Sorulara verdiğiniz cevapları mutlaka cevap kağıdına işaretleyin Son kontrollerinizi yaparak sınav evraklarınızı teslim edin. Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri