ISLD 514 TEKNOLOJİ VE YENİLİK YÖNETİMİ ISLD514-Hafta4 :Yenilik Kuramları Prof. Dr. Atilla ELÇİ Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Konular Hafta 1 Derse giriş. Yenilik, Teknolojik Yenilik 1:1, 2: s9-40 Konular: Yenilikçilik Kaynaklar Konular: Değişim Yönetimi Hafta 1 Derse giriş. Yenilik, Teknolojik Yenilik 1:1, 2: s9-40 Teknikler: değişim yönetimi Hafta 2 Yenilik Süreci 1:2, 2:s91-111 Hafta 3 Yenilik Kuramları 1:5, 2:s44-64 Tartışma: Değişim yönetimi teknikleri Tunçer II Hafta 4 Yenilik Planlaması 1:3, 1:8, 2:s111-117 Örgütsel Değişim Hafta 5 Strateji ve Yenilik 1:4, 2:s176-181 Örgütsel Değişim (süreği) Hafta 6 Ar-Ge Yönetimi 1:6, 2:s157-173 Değişim Yönetimi ve Direnç Tokat IV Hafta 7 Yeniliğin İktisadi Boyutu 1:11, 2:s117-157, 2:s264-265 Değişim Yönetimi ve Direnç (süreği) Hafta 8 Ara Sınav   Hafta 9 Ürün ve Süreç Yenilikçiliği Yeni Ürünler 1:2, 2:s40-41, 4:4.5 1:9, 2:s233-251, 2:s31-43 Toplam Kalite Yönetimi Kıngır Hafta 10 Faaliyet Stratejileri ve Yenilik 1:7, 2:s181-206 Hafta 11 Kamu Politikaları ve Yenilik Küresel Değişim 1, 2:s211-251 1, 2:s255-271, 3 Yönetimde Kalite: Altı Sigma Gürsakal Hafta 12 Teknoloji Yönetimi 5:3 Öğütler: Değişimi Yönetmek Hill Hafta 13 Bilişim ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmeler 5:4 Değişimi Yönetmek Hafta 14 Bilişim Sistemleri ve Uygulamaları 5:5 Tartışma: Değişimi Yönetmek Hafta 15 Etik Değerler Açısından Yenilik ve Teknoloji 3:XI Hafta 16 Dönem Sonu Sınavı Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Özet İçerik: Yenilik Kuramları Yenilik kuramları ve gelişme süreci Kuramlar (Yenilik Modelleri) Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Yenilik Kuramlarının Gelişimi Bilgi ve teknolojinin ekonomik öneminin artması ile bilgi üretme ve paylaşım zemini olarak gelişmiş. Temel varsayım: Değişim, yenilik ve teknolojik ilerleme ekonomik gelişimin itici gücüdür. Genel kanı: Yenilik, yeni ürün geliştirme, teknolojik gelişmeler ve sermaye birikimi ekonomik gelişmeyi tetikler. Siz ne dersiniz? Hangi tür yenilik ekonomik gelişmeye nasıl katkı yapar? Yenilik ile işletme büyüklüğü arasında ilişki var mıdır? Neden büyük işletmeler genellikle köktenci değil de artımsal yenilik yaparlar? ? Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Yenilik Kuramlarının Gelişimi- 2 Kimi köktenci yenilikler: Yeni bir ekonomik kesim ortaya çıkarır Sonraki artımsal yenilikler bu kesimi geliştirir Bu görüş günümüz yenilik yönetimi kuramlarının dayanağıdır. Yeniliğin oluşmasına hangi etmenler yol açar? Bilimsel araştırma Teknolojik gelişme Pazarın gereksinimleri Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Yenilik Kuramlarının Gelişimi- 3 Yenilik sürecinin tarihsel gelişiminde dört model uygulanmıştır: Doğrusal modeller Eşzamanlı bağlantı modelleri Etkileşimli modeller Sistemsel ve öğrenen ağ modelleri 1960 öncesi: işletme içi yetkinlikler, Ar-Ge ve Üretim önemlidir. 1960 sonrası: işletmenin toplumsal, ekonomik ve politik çevresi ile etkileşiminin kaçınılmaz olduğu anlaşılmaya başlanmıştır. 1980 sonrası: işletmenin dış çevresi ile bağlantısına önem verilmiş: ekonomi, yönetim stratejisi, örgütsel davranışın yenilik yapmadaki önemi anlaşılmıştır. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Doğrusal Modeller Yenilik sürecini, başlangıç noktasına ve tetikleyen etkene göre açıklar. Yenilik; Ar-Ge, üretim ve pazarlama etkinliklerinin ardıştırılması sonucu ortaya çıkar: Teknoloji-odaklı: Ar-Ge Üretim Pazarlama Pazar-odaklı: Pazarlama Ar-Ge Üretim Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Teknoloji-odaklı yenilik modelleri Hangi ekonomik kesimler için uygun olur? … Devingen Yenilik Modeli (Utterback – Abernathy) Teknoloji Yaşam Döngüsü Modeli (Tushman - Rosenkopf) S-Eğrisi Modeli (Foster) Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Devingen Yenilik Modeli Yenilik süreci = Teknolojinin dönüşüm süreci (teknoloji yaşam döngüsü) Aşamaları: Değişken: Teknoloji, pazar ve Ar-Ge’de belirsizlikler dönemi Geçiş: Pazar ve müşteri netleşir; ürün tasarımı oturur Özel: Artımsal yenilikler dönemi. Aşamaların başlangıç, süre ve bitişi, girdisi, çıktısı: ???? İşletme teknoloji kültürlü olmalıdır. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Teknoloji Yaşam Döngüsü Modeli Aşamaları: Teknolojik kopukluk: yetersizlikler dönemi, ürün ve teknolojide köklü değişikliklere gerek duyulur Olgunlaşma: teknoloji ve pazar belirsizlikleri, tercihler dönemi Hakim tasarım: teknoloji, ürün ve süreçte kesinlikler dönemi. Artımsal değişim. Aşamaların başlangıç, süre ve bitişi , girdisi, çıktısı: ???? İşletme teknoloji kültürlü olmalıdır. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

S-Eğrisi Modeli Teknolojik kopukluk, teknolojinin fiziksel sınırına erişmesi ile birlikte yaşanır. Teknolojinin gelişmesi onun için sarf edilen çabanın bir işlevi olarak belirlenir. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

S-Eğrisi Modeli - 2 S-Eğrisinden kurtuluş var mı? «Yıkımın geri dönüşü» kuramı Yeni S-Eğrisi: Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Pazar-odaklı yenilik modelleri 1970 sonrası ‘Pazar’ın önem kazanması sonucunda gelişmeler. Hangi ekonomik kesimler için uygun olur? … Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Eşzamanlı ilişki modelleri Doğrusal modellerin tersine, işletmede yenilikler birkaç bölümün eşzamanlı olarak bilgi ve yeteneklerini paylaşması sonucu ortaya çıkar. Yeniliği hangi bölümün tetiklediği ya da yeniliğin çıkış noktası belirsizdir. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Etkileşimli modeller Eşzamanlı ilişki modelini yetersiz bulur. Yenilik, işletmenin içsel yeterlikleri ile birlikte, şu dışsal etkilerin de katılımı ile gerçekleşir: Bilimsel ve teknolojik araştırma ve geliştirmeler Toplumun gereksinmeleri Pazarın gereksinmeleri Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Sistemsel ve öğrenen ağ modelleri En gelişkin, günümüz yenilik modelidir. Dışsal etkilere, unsurlar arası etkileşime, ve yenilik kültürüne önem verir. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Paylaşıma göre modeller: Kapalı Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Kapalı yenilik modeli: varsayımlar Sektördeki zeki ve yenilikçi insanlar bizim için çalışır. Ar-Ge’den kazanmak için, yeni fikirleri kendimiz keşfetmeli, geliştirmeli ve ticarileştirmeliyiz. Geliştirdiğimiz yeni fikri pazara ilk biz sürmeliyiz. Pazara yenilikleri ilk sunan firmalar kazanır. Sektörde en çok ve en iyi fikirleri biz üretirsek, yine kazanan biz oluruz. Fikir haklarımızı korumalıyız ki rakiplerimiz yararlanmasın. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Paylaşıma göre modeller: Açık Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Açık yenilik modeli: varsayımlar İşletme içindeki ve dışındaki yenilikçi & zeki insanlarla proje tabanında çalışırız. Ar-Ge çalışmalarımızda dışarıdan Ar-Ge sonuçlarına gerek duyulursa kaynağından ediniriz. Ar-Ge çıktılarımızı başkalarına verebiliriz (satabiliriz). İyi bir iş modeli geliştirmek bir yenilikle pazara ilk giren olmaktan iyidir. İçteki Ar-Ge & dıştaki fikirlerle birleştirerek kullanırsak hep kazanırız. İş modelimize katkısı olacaksa, dışarıdan telif hakkı satın alabiliriz, bizim telif haklarımızı da başkalarına kullandırtırız. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Yazılım lisanslamaları Açık kaynak, …, özgür yazılım: «Özgür Yazılım Vakfı'nın ifadesiyle özgür yazılım, belli başlı dört özgürlüğü barındırır: Özgürlük 0: Her türlü amaç için yazılımı çalıştırma özgürlüğü. Özgürlük 1: Yazılımın nasıl çalıştığını inceleme ve kendi gereksinimleri doğrultusunda değiştirme özgürlüğü. Yazılım kaynak koduna erişim bunun için bir ön şarttır. (Bütün özgür yazılımların kaynak kodları açıktır.) Özgürlük 2: Yeniden dağıtma ve toplumla paylaşma özgürlüğü. Özgürlük 3: Yazılımı geliştirme ve gelişmiş haliyle topluma dağıtma özgürlüğü. Böylece yazılım bütün toplum yararına geliştirilmiş olur. Yazılım kaynak koduna erişim bunun için de bir ön şarttır. Bu özgürlüklerle beraber söz konusu ürünün ilk kaynağının belirtilmesi gerekmektedir.» Firma telif haklı, patentli yazılım (Copyright) Aradakiler: GNU   "copyleft" kavramı CC (Creative Commons) … Özgür Lisans ve EULA Farkı Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Ders Projesi: TÜBİTAK 2238 Üniversite Düzeyi Girişimcilik ve Yenilikçilik Yarışması’na katılmak üzere İstekliler: bana yazılı öneri verin: konu, hedef, takım (ad, e- posta) İstekli olanların ortak çalışma ve iletişimlerini kolaylaştırmak için http://education.weebly.com/ altında bir site açtım. Proje önerisi getirenlere erişim hakkı vereceğim. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Bağlantılar Helping you get published: Elsevier Kılavuzu Önceki kayıtlarımdan işinize yarayacak bağlantılar: How to write your paper? Öğretmenlik, Liderlik ve Girişimcilik Eğitimleri Protokolü: TÜBİTAK, MEB, ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasında imzalandı. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514

Değişim Yönetimi Tunçer II- Değişim Yönetimi Teknikleri Stratejik yönetim Toplam kalite yönetimi Kıyaslama, Denekizi (benchmarking) Değişim Mühendisliği, süreç yenileme (process re-engineering) Örgütü geliştirme Öğrenen örgütler Amaçlara göre yönetim Çalışan güçlendirme, kararlara katılım (empowerment) Örgütsel küçülme (downsizing) İnsan kaynakları yönetimi Zaman yönetimi Başarım yönetimi Dış kaynak yönetimi (outsourcing) Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, ISLD 514