Sınav Kaygısı - Önleme Yolları
KKaygı – Sınav Kaygısı Nedir? SSınav Kaygısının belirtileri nelerdir? SSınav Kaygısının olası nedenleri nelerdir? BBu nedenler nasıl kontrol edilebilir. İÇERİK :
KAYGI NEDİR? : Kaygı kaynağı belirsiz korku ve tedirginlik durumudur ve var oluşumuzdaki en temel duygulardan biridir. SINAV KAYGISI NEDİR? : - Sınav öncesinde yaşanan, stresin doğurduğu karmaşık, fizyolojik ve duygusal tepkilerdir. - Sınav kaygısı, kaygının özel bir türüdür ve “öteki”lerin bireyi değerlendirme ortamlarında belirginleşir. YGS ve LYS sınavı da bu ortamlardan biridir.
““sınav karizmadır” ““sınav her şeydir” ““sınav ne kadar iyi olduğunu gösterir” ““sınav ne kadar aptal olduğunu gösterir” ““kazanırsan her şeysin, kazanmazsan hiç bir şey”
ZZamanı iyi kullanamama SSonuçları tahmin etme SSınava gerçeğinden farklı anlamlar yükleme DDaha önce yaşanmış başarısızlıkların tekrarlanabileceği endişesi GGerçekçi olmayan düşünce biçimleri AAile ve çevrenin beklentilerinin yüksek olması KKendine güvensizlik KKaramsarlık SINAV KAYGISININ NEDENLERİ ?
BBilgisizlik ve hedefin belirsizliği GGerçekçi olmayan hedefler PPlânsızlık ÇÇalışma metotlarını bilmemek DDanışılacak kişilerin olmaması AArkadaşların olumsuz telkinleri ÖÖğrencinin önünde başarılı bir örnek olmaması
ÇÇabuk üzülür ÇÇabuk heyecanlanır. HHep gergin ve tedirgindir. Duygusal ve içlidir. Her şeyi büyütür, küçük şeyleri kendine dert eder. SSınavlarda heyecanlanır, sararır, solar, terler. Tırnaklarını yiyebilir, elleriyle oynar, kız öğrenciler saçlarıyla oynar. UUykuları düzensizidir. EEleştiriye hazırlıksızdır BBeğenilmek ister. SINAV KAYGISININ ETKİLERİ (Kaygılı Öğrenci Tipleri)
ÖÖÖÖğrenilen bilgiler transfer edilemez OOOOkuduğunu anlama ve düşünceleri organize etmede zorluk yaşanır DDDDikkatte bir azalma olur, dikkat sınavın içeriğine değil sınavın kendisine ve bağlı olarak yaşananlara odaklanır. ZZZZihinsel beceriler zayıflar, bilgilerin hatırlanmasını engeller. EEEEnerji tükenir ve israf edilmiş olur. FFFFiziksel rahatsızlıkların ortaya çıkmasına neden olur. SSSSürekli tedirgin olup, duygusal tepkileri abartılıdır. NNNNedenini bilmediği korkular çeker. AAAAilelerine bağımlıdır. Ailelerinden sürekli destek beklerler. SINAV KAYGISININ ETKİLERİ (Kaygılı Öğrenci Tipleri)
KKalp atışlarında hızlanma HHızlı nefes alıp-verme GGerginlik ve/veya sinirlilik hali TTerleme ve/veya titreme DDilin damağın kuruması MMide şikayetleri BBağırsak hareketlerinde değişme (ishal-kabızlık) SINAV KAYGISININ BELİRTİLERİ
T T T Telaş, şaşkınlık, B B B Baş ağrısı H H H Huzursuz uyku, kabus görme K K K Konsantrasyon bozuklukları K K K Kaygı ve korku içeren düşünceler O O O Ortamdan uzaklaşmak isteme Y Y Y Yorgunluk belirtileri.
““Sınava hazır değilim” ““Bu bilgiler çok gereksiz ve saçma” ““Nerede ve ne zaman kullanacağım ki ?” ““Sınavlar niye yapılıyor, ne gerek var ?” ““Bu bilgiler gelecekte benim işime yaramaz” ““Sınava hazırlanmak için gerekli zamanım yok” ““Ben zaten bu konuları anlamıyorum” ““Biliyorum bu sınavda başarılı olamam” ““Sınav kötü geçecek.” Sürekli Kaygı Taşıyan Öğrenci İfadeleri
Daha yüksek kaygı yaşayan öğrenci ifadeleri… AAAAcaba sınavı kazanabilecek miyim ? A A A Arkadaşlarım kazanırda ben kazanamazsam, onların arasında nasıl dolaşırım ? A A A Annem babam yemedi yedirdi, giymedi giydirdi, benim için her şeyi yaptılar. Bütün ümitlerini bana bağladırlar, kazanamazsam onların yüzüne nasıl bakarım. D D D Daha hazır değilim, vakit de çok kısaldı. SSSSınavı düşündükçe ruhum daralıyor, içim sıkılıyor, ne yapabilirim ki ? KKKKafamı toplayamıyorum, okuduklarımı anlayamıyorum. GGGGaliba sınavı kazanamayacağım. ÇÇÇÇalışmak istediğimde bu düşünceler akla geliyor ve çalışamıyorum. NNNNe olacak benim halim ?
KAYGI İLE BAŞEDİYORUZ… (Öğrencilere) Kaygıyla başetmede bazı yaklaşımlar : KKendini tanıma yoluyla kaygıyı yenme TTest tekniğini gözden geçirme PPsikolojik-kaygının kontrolü
Kendini tanıma : ÖÖncelikle kendinizi tanıyın HHayattan beklediklerinizi sürekli tekrar edin. KKaygı duyduğunuz alanları tespit edin. Mesela sınava geç kalma korkusu taşıyan bir öğrenci gerekli önlemleri aldığı zaman geç kalmayacağını düşünerek bu kaygısını yenebilir. Bilinçaltımız her şeyi not eder. “Ben başarısızım,” “tembelim”, “heyecanlıyım”, “çok hata yapıyorum”, “sınavdan çok korkuyorum” bu olumsuz düşünceleri aklınızdan geçirmeyin.
Kendini tanıma : B en kazanacağım. Ben başaracağım. Ben korkmuyorum. Ben hazırlıklıyım. K endinize iyi davranın ve olumlu düşünün. Olumlu düşünün, kendinize değer verin ve kaygıdan uzaklaşın. Kendinize güvenin ve kendinize değer verin. a a a artırılabilir…
Test tekniği açısından : SSınav kitapçıkları dağıtıldığında aceleyle kitapçığı çözme telaşına düşmeyin. EEn iyi olduğunuz bölümden başlayabilirsiniz. Ama şimdiye kadar denemediğiniz taktikler denemeyin. TTurlama Tekniği ile soruları çözün. (Bilmediğiniz ve veya emin olmadığınız soruları geri dönüp bakmak üzere işaret koyun). Belli bir bölümü bitirdikten sonra ya da bütün sınavı bitirdikten sonra…
SSadece işaretlediğiniz soruları yeniden çözmek ve boş bırakıp bırakmadığınızı görmek için geri dönün. SSorulardaki; değildir, her zaman, hiçbiri, birlikte, en çok, en az gibi vurguları önemseyin, bu vurguların farkında olun. MMatematik ve Fen bölümünde genellikle basit hatalarla soru yanlış yapılır. (Örn: eksi,artı veya dört işlem hataları). SSınavdan sonra en çok duyduğum şey, “şimdi getirsinler hepsini çözeyim”
Psikolojik-kaygının kontrolü açısından : DDoğru Nefes Alma: Açık havada veya havalandırma iyi olan bir odada derin nefes alıp vererek kafanızdan düşüncelerinizi boşaltabilirsiniz. NNefesi alırken karın bastırılmalı burundan alınarak ağızdan veriniz. Akciğerler tamamen doldurulmalı,boşaltılmalı,nefes alış verişler kesik kesik,kesintisiz şeklinde çalışılırsa ses tellerine de faydası olur. Çalışmaları beş on kez tekrar ediniz NNefes alırken derin ve yavaş alınız. BBu gevşeme türünde süre, dakika kadardır. Kan vücudumuzun en uç noktasına kadar gider ve vücüdun dinlenmesini sağlar. Pratik yapılarak kolayca uygulanabilir.
Ö nce derin nefes çalışması ile rahat bir pozisyon alınır. V ücudun,baş,omuz,sırt,kol,karın,….gibi bölgeler düşünülerek sırayla rahatlatılır. Rahatlıyor şeklinde telkinde bulunabilirsiniz. Derin Solunum: Normal yaşamınızda ne kadar derin solunum yapıp yapmadığınızı kontrol ediniz. Kaygı anında nefes darlığı yaşıyorsanız bu sizin yanlış solunum alışkanlıklarınızdan kaynaklanıyor olabilir. G özlerinizi kapatın,burnunuzdan aldığınız nefesinizi karnınızı şişirmesine sağlayın. K aslarınızı olabildiğince gevşetin,aldığınız nefesi üç beş saniye tuttuktan sonra sessiz ve yavaş olarak dışarı verin. Bunu beş altı defa tekrar edin gevşediğinizi göreceksiniz.
Zihninizin çok yorulduğunu hissettiğinizde gözlerinizi yumun ve daha önce çok dinlendiğiniz ve kendinizi mutlu hissettiğiniz bir ortamı 5-10 dk kadar hayal edin. Kendinizi rahat ve güvende hissettirecek bir ortamı düşünün Çok sıkıldığınızda aynı ortamın resmini renkli kalemlerle çizin. Çok rahatladığınızı göreceksiniz. Olayların pozitif yönünü mutlaka bulun ve kendinize moral kazandırın. Stresinizi çok yakın bir arkadaşınızla veya ailenizle paylaşarak rahatlamaya çalışın. Çevrenizde koşma, yüzme gibi sportif aktiviteler yapabileceğiniz bir ortam varsa birkaç günde bir bu tür ortamlarda bulunun ve rahatlayın.
21 Kendi kendinize olumlu konuşmalar yaparak söyleşin. Bunaldığınızda ağlamaktan çekinmeyin. Bu sizin geriliminizi alacaktır. Gürültülü bir ortamda yaşıyor iseniz, sessiz ve sakin ortamlar keşfedin ve sessizliğin sesini dinleyin. Çok bunaldığınızda- ve eğer çok çalışmaktan sıkıldı iseniz- bir iki günlüğüne şehir dışında bir akrabanızı veya arkadaşınızı ziyaret edin. Asla arabesk ve rap müzikler dinlemeyin. Klasik müzik gibi sizi rahatlatacak müzikler dinleyin. Bol bol su ve kuş sesleri dinleyin.
22 Oturuş biçiminizi gözden geçirin. Nefes alış verişinizi düzenleyin,derin nefes alıp ağzınızdan yavaşça bırakın. Kaslarınızı zorlamayacak küçük vücut egzersizleri yapın. Bol bol yürüyüş yapın. Masaj yaptırarak vücudunuzu ve kaslarınızı rahatlatın. Günlük ihtiyaçlarınıza dikkat edin(yemek, içmek, uyku).
23 Kendinize zaman ayırın. Günde en az 15 dakika spor yapın. Aktif olun. Fazla hareketsiz kalmayın. Her gün mutlaka kahvaltı yapın. Akşamları az yiyin. Günde ortalama 7-8 saat uyuyun. Her şeyin orta yolunu tercih edin. Meraklı ve araştırmacı olun. Soğukkanlı olun. Günde en az 20 dakika kitap okuyun.
24 Düşük not almak istemiyorum. Arkadaşımı kaybetmek istemiyorum. Kilo almak istemiyorum Denemelerde fazla yanlış yapmamam lazım. Yorgun düşmek istemiyorum.
25 Daha yüksek not alacağım. Arkadaşım benim için çok değerli… Formda ve zayıf olmak istiyorum. Denemelerde daha fazla net yapacağım. zinde ve sağlıklı olacağım. Bu tür söylemler her gün pozitif ve zinde olmanızı sağlayacaktır.
26 Bir saatlik bir şey bu canım! Az kaldı… Bu işi başaranlar nasıl yapıyor ki? Uzaydan gelmediler ya! Şimdi biraz dinlenme zamanı! Biraz sonra gözden geçirmeliyim! Biraz daha kafamı kullanmalıyım! Pratik düşün, çözmek üzeresin! Yüzmüş, yüzmüş kuyruğuna gelmişim.şimdi bırakmak olmaz! Başkaları nasıl başarıyorsa bende başarırım. Bunu ya halledeceğim ya halledeceğim! Bu iş yarına kalmamalı. Bugün mutlaka bitecek!
27 İmkansız Yapamam Eğer Keşke Sonra Belki Zamanım yok Olmaz Anlamam Bilmem
28 İnanıyorum Kesinlikle Yapabilirim Zamanım var Biliyorum Bir yolu vardır Anlarım İyi ki Şimdi Derhal
MOTİVASYON, BAŞARI GETİRİR…
Ya bir yol bul, ya bir yol aç, ya da yoldan çekil. Ya ümitsizsiniz. Ya da ümit sizsiniz. Ya çaresizsiniz. Ya da çare sizsiniz.
Sen neye hazırsan, o da senin için hazırdır.
33 “Antremanlarım bana dayanılmaz acı ve yorgunluk verdiği zaman, kendi kendime: “Kalk! Şampiyon olacaksın! Kazanacaksın!” diyor ve yeniden çalışmaya başlıyordum. Doğrusu, ilk maçımı her zaman “kendimle” yapıyordum. Muhammed Ali
HER ŞEY SİZİN BAKIŞ AÇINIZA VE YAŞADIKLARINIZA BAĞLI.
35 BAŞARISIZLIKTAN KORKMAK, BAŞARIYI ELDE ETME ŞANSINI DA ORTADAN KALDIRMIŞ OLMAK DEMEKTİR. BU YÜZDEN BAŞARISIZLIKTAN KORKMAK, AYNI ZAMANDA BAŞARIDAN DA KORKMAKLA EŞDEĞERDİR.
‘’KENDİNİZİ HAREKETE GEÇİRECEK VE MOTİVE EDECEK ÖNCELİKLİ KİŞİ SİZSİNİZ ‘’
37 Bir defa inandınız mı, inanılmaz işleri başarırsınız; Ama bir defa inanmadınız mı, bütün dünya sizi engellemek için seferber olur!
Bir kazanan olduğunu düşünüyorsan, kazanacaksın. Atılım yapmaya cesaret edersen, başaracaksın. İnancın düşünceleri her türlü şüphenin yerini alsın. Cesaret sözcükleri kullan, mutlaka başaracaksın. Tökezleyip düşersen, ayağa kalk, Daha yükseğe ulaşmaya çalış. Allah sana gerçekten büyük olman için Ne gerektiğini görebilme gücü vermiş Düşüncen saf ve duru olsun.
İlk adımı atmışsanız ve birinci basamakta iseniz, artık ikinci basamağa çıkmanız daha kolaydır.
40
Unutmayın ki, Başka insanların vazgeçtiği noktada siz devam etmelisiniz. TÜM ÖĞRENCİLERİMİZE BAŞARILAR DİLERİZ.