TAKVİM HAZIRLAYAN:ELİF UÇAR

Takvim, zamanın yüzyıl, yıl, ay, hafta ve gün gibi parçalara bölünüp düzenli bir sırayla gösterildiği çizelgedir. Takvim, sosyal, ticari, dini ya da idari amaçla gün organize bir sistemdir. Takvim organizasyonu, zamanı dilimlere bölerek gün, hafta, ay ve yıl gibi isimlendirerek yapılır.Takvimde süreler, güneş ve ay döngüsü gibi bazı astronomik olayların çevrimi ile eşitlendiği gibi hasat zamanı, suların yükselmesi ve çekilmesi gibi doğal olaylar üzerinden de belirlenebilir. Birçok uygarlık ve toplum kendi özel ihtiyaçlarına uygun modelli takvimler geliştirmiştir. Türklerin en eski takvimi 12 hayvanlı takvimdir. Dünyada en çok miladi ve hicri takvimler kullanılır. Miladı takvim, İsa'nın doğumunu başlangıç olarak alır. Ayrıca Güneş'e göre hazırlanmıştır. Hicri takvim ise Muhammed'in Mekke'den Medine'ye göçünü başlangıç olarak alır ve Ay'a göre hazırlanmıştır.

MİLADİ TAKVİM Milad'ı tarih başlangıcı ve Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün 6 saatlik zamanı "1 yıl" olarak kabul eder. Dünyada en yaygın olarak kullanılan takvim olan miladî takvim, senede 10.8 saniye hata oranıyla en güvenilir ve hassas takvimdir. 4 Ekim 1582'de kabul edilmiştir. Değişik tarihlerde önce Avrupa'da daha sonra diğer ülkelerde yayılmıştır. Gregoryen takvim oluşturulurken Jülyen takvimine 10 gün ilave edilmiştir; 5 Ekim Cuma günü, 15 Ekim Cuma olarak kabul edilmiştir. 1752'de kabul eden ülkeler ise 11 gün ilave etmek durumunda kalmışlardır.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, önce Hicrî takvim, sonra da 1 Mart'ı yılbaşı kabul edenMali takvim kullanılmıştı. Cumhuriyet'in ilanından sonra, Malî 26 Kânun-ı evvel 1341'de (26 Aralık 1925) kabul edilen "Takvimde Tarih Mebdeinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun" ve "Günün 24 Saate Taksimi Hakkında Kanun" adlı iki ayrı yasayla 1 Ocak 1926'dan başlayarak miladi takvim denilmiştir.Yılbaşını 1 Ocak olarak alan bu takvimin yanı sıra günü 12 saatlik gündüz ve 12 saat gece dilimlerine ayıran saat sistemi yerine 24 saatlik bir gün kabul edildi.

Aylardaki gün sayılarının kolay akılda kalması için kullanılan yapışık yumruk yöntemi: Tümseklere denk gelen aylar 31 gün sürer.

Rumî Takvim, Hicret'i (Miladî 622) başlangıç kabul eden güneş yılı esasına dayalı bir takvim. Dünya'nın Güneş etrafında dolanımını esas alan Şemsî Takvim düzeninde, 13 Mart 1840'ta uygulanmaya başladı. Kamerî takvim sisteminde 1 yıl 354 gün, Şemsî takvim sisteminde ise Dünya'nın Güneş etrafında dolanımı esas alındığından bir yıl 365 gün olarak hesaplanır.

CELALİ TAKVİM Güneş yılını esas almıştır. Ömer Hayyam başkanlığındaki bir kurul Güneş yılına göre Celali Takvimi'ni düzenlemiş ve Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah'a sunmuştur.1079 yılından itibaren uygulanmaya başlanmıştır.9 Ramazan 471(Miladi 15 Mart 1079) yılına rastlayan Nevruz yılbaşı ve yeni bir tarih başlangıcı olarak kabul edilmiştir.Celali Takvimi sadece ekonomik işlerin düzenlenmesinde kullanılmış,normal hayatta Hicri Takvim kullanılmaya devam etmiştir.Babür İmparatorluğu da bir dönem Celali Takvimi'ni kullanmıştır. Celali Takvimin Özellikleri Güneş yılını esas almıştır. Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah döneminde eski İran takvimi esas alınarak hazırlanmış ve uygulanmaya başlanmıştır. Bu Takvime, Takvim-i Melikşahi de denilmiştir. (B.Selçuklularda Sultan Melikşah'ın isteği ile Nizamülmülk tarafından Ömer Hayyam ın başkanlığında bir komisyona hazırlatılmıştır.) Hicri takvimin kullanımına devam edilmiş, Celali takvim yalnızca ekonomik işlerin düzenlenmesinde kullanılmıştır. Başlangıç tarihi olarak 1079 yılı alınmıştır.(Hicri 471 yılının ramazan ayının 9.gününden (Miladi 15 Mart 1079) itibaren uygulanmaya başlanmıştır.) Büyük Selçuklular 'ın dışında Ekber Şah zamanında (1556 1603) Hindistan'da kurulan Babürlüler de kullanmıştır. Babür İmparatorluğu tarafından da kullanılmıştır. Nevruz (21 Mart) yılbaşı olarak kabul edilmiştir. Melikşah'ın ölümünden sonra terk edilen bu takvimden yarararlanılarak gregoryen takvimi oluşturulmuştur. Osmanlı'daki devletin resmi takvimi demek olan müneccimbaşı takvimleri de celali takvimi düzeninde hazırlanmıştır.

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER