Sosyal oosit dondurma endikasyonları ve yönetimi Doç. Dr. Aylin Pelin Çil İSTANBUL MEMORİAL HASTANESİ ART VE GENETİK MERKEZİ 13. Ulusal Jinekoloji ve Obstetrik Kongresi 11 Mayıs 2015

Özet Oosit dondurma nedir? Sosyal oosit dondurma Yöntemleri, Tarihçesi, ilk gebelikler Endikasyonları Klinik başarı, düşük oranları Aneuploidi riski, güvenlik Sosyal oosit dondurma Türkiye`deki güncel durum

Oosit dondurma Fertilitenin devamlılığını sağlayabilmek amacıyla kullanılan fertilite prezervasyon yöntemlerinden biridir. Although embryo cryopreservation is the most established method of fertility preservation [1], oocyte cryopreservation now represents the most applicable option for single reproductive-age women in need of delaying childbearing for any reason.

Metod YAVAŞ DONDURMA Oosit başına canlı doğum: %2 VİTRİFİKASYON

Tarihçe ilk gebelikler-gelişmeler-son durum ICSI Kriyoprotektan ajanlardaki gelişmeler Due to challenges related to the structure of the oocyte and the optimization of the freezing methods, it took more than 20 years for oocyte cryopreservation to evolve into a technique with acceptable clinical success rates. This transition was made possible by three important achievements: utilization of intracytoplasmic sperm injection (ICSI), improvements in cryoprotectants, and introduction of vitrification Vitrifikasyon ASRM 2013: oosit dondurma deneysel olmaktan çıktı

Fertilite Prezervasyonu Endikasyonları MEDİKAL NEDENLER (KANSER HASTALARI) NON-MEDİKAL NEDENLER AZALMIŞ OVER REZERVİ RİSKİ İLE KARŞIKARŞIYA KALAN HASTALAR Üreme kapasitesinde azalma riski yaratabilecek her durum fertilite prezervasyonu endikasyonu olabilse de sebepleri medıkal ve non medıkal nedenler olarak ikiye ayırabılırız SOSYAL OOSİT DONDURMA

Oosit Dondurma Endikasyonları A. Non-Donor Oosit dondurma Medikal endikasyonlar IVF`e bağlı nedenler Sosyal oosit dondurma B. Donor Oosit dondurma Cil AP &Seli E, Current Opinion, 2013

Oosit dondurma yapan kliniklere göre endikasyonların dağılımı (ABD)

Klinik Başarı Oosit vitrifikasyonu ile elde edilen gebelik sonuçları taze oositler ile benzer Rienzi 2010, Parmegiani 2011, Forman 2012, Almodin 2010, Grifo & Noyes 2010, Kim 2010, Rienzi 2010, Trokoudes 2011, Potdar 2014.

Randomize Kontrollü Çalışmalar Cil AP &Seli E, Current Opinion, 2013

Gebelik şansı- Yaş ilişkisi Gebelik şansı taze oositlerdeki gibi vitrifikasyonunun yapıldığı kadın yaşı ile direkt ilişkili 10 çalışma – 1805 olgu - 2265 siklus

Yaşa göre stratifiye edilmiş çözülen oosit başına canlı doğum oranları 24.1 22.7 21.4 40y 13.4 12.5 11.7 10.5 9.8 9.2 5.4 5.0 4.7 Cil AP, Fertil Steril 2013

Yaşa göre stratifiye edilmiş transfer edilen embriyo başına canlı doğum oranları 24.9 15.9 9.7 40y 14.8 9.0 5.3 15.3 9.3 5.5 8.6 5.1 3.0 Cil AP, Fertil Steril 2013

Oosit başına gebelik oranları 2992 olgu 11379 oosit

Sosyal Oosit vitrifikasyonu-klinik sonuçlar Garcia-Velasco et al. Fertil Steril 2013

Sosyal Oosit vitrifikasyonu-klinik sonuçlar

Güvenlik- Aneuploidi RCT Embriyolarda aneuploidi oranında fark yok Forman et al. Fertil Steril, 2012

Güvenlik- canlı doğum sonuçları Anomali oranı %1.3 (12/936) 3 VSD 1 koanal atrezi 1 bilier atrezi 1 Rubinstein-Taybi sendromu 1 Arnold-Chiari sendromu 1 yarık damak 3 clubfoot 1 dermal hemanjiom Noyes et al. RBM Online 18:769, 2009 Over 900 oocyte cryopreservation babies born with no apparent increase in congenital anomalies.

KİME??

Sosyal oosit freezing için kim başvuruyor/ başvurmalı? Gebeliği erteleyenler Over rezervinde azalma riski olan kadınlar Eğitimini tamamlama Ekonomik özgürlük Uygun ekonomik şartlar Uygun koca istemi İkinci gebelik için hazır olmamak Yaşı ilerlemekte olan, eğitimli, özgür, zengin, zor beğenir kadınlar Yaş ortalaması: 38 Hodes Wertz B, 2012 Mertes H, 2011; Vallejo V, 2013

Sosyal oosit freezing için kim başvuruyor/ başvurmalı? Gebeliği erteleyenler Over rezervinde azalma riski olan kadınlar Eğitimini tamamlama Ekonomik özgürlük Uygun ekonomik şartlar Uygun koca istemi İkinci gebelik için hazır olmamak Yaşı ilerlemekte olan, eğitimli, özgür, zengin, zor beğenir kadınlar Ailevi erken menopoz öyküsü Ailevi Meme Kanseri öyküsü Endometriozis varlığı Genetik hastalıklar Turner Sendromu Frajil-X sendromu Musküler distrofi BRCA-1 taşıyıcılığı

YAŞ??

Yaş ile fertilite azalıyor İdeal yaş: 20-30

Avrupa`da yıllara göre çocuksuzluk oranındaki artış

Oosit donduranların yaş ortalaması ne? KÖTÜ SENARYO İleri yaş Düşük over rezervi Aneuploidi ihtimalinde artış

Daha genç yaşta dondurmayı tercih ederler miydi? EVET!!!!! 70.6% Stoop et al., 2013 %79 Hodes-Wertz et al., 2013 Neden geciktiler? 63% Teknolojinin yetersiz olduğunu düşündüğünden ya da yapılabildiğinden haberdar olmadığından Hodes-Wertz et al., 2013

Oosit donduran kadınlar bu oositlerini kaç yaşında kullanmayı planlıyorlar? Kadınların ancak %3`ü çok ileri yaşlarda gebe kalabileceği beklentisi içinde. Dondurulan oositlerin çok ileri yaşlarda kullanılabileceği gibi bir beklenti yok.

İdeal Yaş?? 30-35y

NEDEN??

Oosit dondurma nedenleri? İlişkinin ilerlemesi ya da rayına oturması için zaman kazanmak İnfertiliteye karşı güvence Doğru eşi bulmak için beklerken üzerindeki yükü atmak Nekkebroek et al, 2010 Ekonomik stabilite Kişisel doygunluk Profesyonel kariyer Eugin, 2012, unpublished

Neden kadınlar daha erken çocuk sahibi olamıyorlar?

21-40y kadınların önemli bir kısmı yumurtalarını dondurmayı planlıyor?

Türkiye`de Fertilite Prezervasyonu Endikasyonları 30 Eylül 2014, 29135 sayılı ÜYTE yönetmeliği a)Kemoterapi ve radyoterapi gibi gonad hücrelerine zarar veren tedaviler öncesinde, b)Üreme fonksiyonlarının kaybedilmesine yol açacak olan ameliyatlar (yumurtalıkların alınması gibi operasyonlar) öncesinde c)Düşük over rezervi olup henüz doğurmamış veya aile öyküsünde erken menopoz hikayesinin üç uzman tabipten oluşan sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi durumunda

SOSYAL OOSİT DONDURMA ENDİKASYONLARI  Over rezervinin azaldığını gösteren biyokimyasal ve ultrasonografik belirteçler AMH <1,3 ng/dl (Ferrarati 2014) FSH ≥ 10 IU / ml Ultrasonografi ile AFC toplamı ≤ 5   Over rezervinin azalma riski olan durumlar Ailevi erken menopoz öyküsü Ailevi Meme Kanseri öyküsü Endometriozis varlığı Genetik hastalıklar Turner Sendromu Frajil-X sendromu Musküler distrofi BRCA-1 taşıyıcılığı

Sonuç Başarılı ve güvenilir bir uygulama Otuzların başında, yakın gelecekte gebelik planı/şansı olmayan kadınlar için ideal İleri yaş kadınlar  düşük şans konusunda bilgilendirilmeli Farkındalığı arttırma ve bilgilendirme kampanyaları  genç yaş kadınları hedef almalı Çocuksuz kalma riskine karşı bir garanti elde edildiği kanısı oluşturulmamalı

IVF WARNING: Expert tells single women to settle for Mr Not-Quite-Right WOMEN considering freezing their eggs for social reasons would be better off settling for ''Mr Not-Quite-Right'' as a father sooner rather than later Mr Right 'is not worth the wait'

TEŞEKKÜRLER