E-DEFTER UYGULAMASI edefter@gelirler.gov.tr

E-DEFTER NEDİR? Şekil hükümlerinden bağımsız VUK ve/veya TTK uyumlu Tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan Elektronik kayıtlar bütünü 2 2

NEDEN E-DEFTER? B A Uluslararası standartlara uyum sağlamak Kağıt yükümlülükleri ortadan kaldırmak. B A Ticari hayata yeni açılımlar kazandırmak . Kağıt süreçleri ihtiyaçlara uygun biçimde revize etmek Uluslararası ve uzaktan denetimin kapısını aralamak Elektronik denetim için uygun altyapıyı oluşturmak Kağıt yükümlülükleri ortadan kaldırmak, Ticari hayata yeni açılımlar kazandırmak, Uluslararası standartlara uyum, Kağıt süreçleri değişen teknoloji ve idari ihtiyaçlara uygun biçimde revize etmek, Vergiye gönüllü uyumu sağlamak, Elektronik denetim için uygun altyapıyı oluşturmak, Uluslararası ve uzaktan denetimin kapısını aralamak Vergiye gönüllü uyumu sağlamak.

E-DEFTER STANDARDI Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili 4 Uluslararası Standart Finansal Raporlama Dili Genişletilebilir XBRL (eXtensible Business Reporting Language-Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili) aralarında, denetim şirketleri, yazılım şirketleri, devlet birimleri ve Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) gibi kurumların da yer aldığı 600 katılımcının birleşimi ile kurulan kâr amacı gütmeyen uluslararası bir konsorsiyum tarafından geliştirilmiştir. XBRL, finansal bilgi kullanıcılarına finansal bilgilerin hazırlanmasında, tüm taraflara internet üzerinden veya diğer elektronik yöntemlerle transfer edilebilmesinde ve raporlanmasında uluslararası bir standart sağlamaktadır. Açık bir standart ve lisans gerektirmeyen XBRL, finansal bilgilerin raporlanması, iletilmesi ve analiz edilmesi için kullanılan XML tabanlı genel bir işaretleme dilidir. XBRL, basit ,yönetilebilir ve gelişen ve değişen ihtiyaçlara göre genişletilebilir bir finansal dil sunar. 4 4

Kİmler e-defter tutabİlİr? Bilanço usulüne göre defter tutan Gelir vergisi mükellefleri Kurumlar vergisi mükellefleri

HANGİ DEFTERLER ELEKTRONİK ORTAMDA TUTULABİLECEK Defter-i Kebir Yevmiye Defteri defter 6 6

E-DEFTER TUTMANIN KOŞULLARI Gerçek Kişi Tüzel Kişi ÖN KOŞUL Elektronik imza / Mali Mühür Uyumlu yazılım ÖN KOŞUL Mali mühür Uyumlu yazılım

Başvuru E-Defter Uygulamasından yararlanmak isteyen mükellefler, öncelikle; Mali mühre ya da elektronik imzaya sahip olmaları gerekmektedir. Mükellefler, mali mühre KamuSM’ye ait internet adresinden başvurabilirler. İsteyen mükellefler mali mühür ve e-fatura uygulaması başvurularını birlikte yapabilecekleri gibi yalnızca mali mühre de mportal.kamusm.gov.tr/bp/edf.go adresi üzerinden başvurabilirler. Uygulamaya başvuran mükellefler, www.edefter.gov.tr internet adresinde yayımlanan uyumluluk onayı almış yazılımlardan birini seçmek zorundadırlar.

Uygulamaya Başvuru Online Başvuru www.edefter.gov.tr (http://www.edefter.gov.tr/edefterbasvuru.html) e-Defter Uygulamasından yararlanmak için; · Elektronik Defter Uygulaması Başvuru Formu ve Taahhütnamesi, · Tüzel kişiler başvuru formunu imzalayan kişi veya kişilerin yetkili olduğunu gösteren şirket imza sirküleri, ·  Mükellefin kendi ihtiyaçları doğrultusunda geliştirdiği bir yazılım kullanmak istenmesi durumunda, yazılım uyum onayı alınması için belirtilen belge ve bilgiler , · Elektronik defterlerin oluşturulmasında kullanılacak uyumluluk onayı alınmış bir yazılım hakkında yazılımın adı, sürüm numarası gibi mükellef kullanımına özgü bilgilerin yer aldığı bir dilekçe ile birlikte Gelir İdaresi Başkanlığı veya Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğüne yazılı olarak başvuru yapması gerekmektedir.  

E-Defter İŞ Süreçlerİ 1 Uyumluluk Onayı almış bir yazılım bilgisi de verilerek, e-Defter uygulamasına dahil olunur. 2 Vergi Kanunlarında yer alan kayıt sürelerine uygun bir şekilde e-Deftere kayıt yapılır. 3 Tebliğde belirlenen süre ve formatta e-Defter aylık olarak hazırlanır. 4 Gerçek kişiler e-imza veya mali mühür ile Tüzel kişiler mali mühür ile imzalar 5 Onaylanan defterin imza/mühür değeri alınır 6 e-Defterin imza/mühür değerini taşıyan e-defter Beratı mükellef tarafından elektronik ortamda hazırlanarak e-imzalanır/mühürlenir + 11 Mükellef e-Defterini ve uygulamadan indirdiği beratı yasal saklama süresince muhafaza eder 10 GİB uygulamadan gelen e-Defter Beratını kendi mühürü ile onaylar 8 9 e-Defter Beratı Uygulamaya yüklenir 7 GİB e-defter uygulaması aracılığıyla Web servis aracılığıyla

MUHAFAZA VE İBRAZ e-Defter Beratı E-Defterler, istenildiğinde ibraz edilmek üzere ilgili olduğu beratları ile birlikte muhafaza edilmek zorundadır. Muhafaza ve ibraz yükümlülüğü, elektronik defterlerin ve beratların doğruluğuna, bütünlüğüne ve değişmezliğine ilişkin olan her türlü elektronik kayıt ve veri, (elektronik imza ve mali mühür değerleri dâhil) veri tabanı dosyası, saklama ortamı ile doğrulama ve görüntüleme araçlarının tümünü kapsamakta olup, elektronik defterlere istenildiğinde kolaylıkla erişebilmeyi, anlaşılabilir ve eksiksiz bir biçimde görüntüleyebilmeyi ve okunabilir kâğıt baskılarını üretebilmeyi sağlayacak biçimde yerine getirilmelidir. TTK md 65

TASLAK GENİŞLEME TEBLİĞİ 421 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen mükelleflere ilave olarak elektronik defter tutma ve elektronik fatura (e-fatura) uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükelleflerin kapsamının genişletilecektir. Bu tebliğe göre; a) 2014 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler. b) 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’ndan lisans alan mükellefler. Bayilik lisansı olanlar, münhasıran bu lisansa sahip olmaları nedeniyle bu bent kapsamında değerlendirilmeyecektir. c) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükellefler.

TASLAK GENİŞLEME TEBLİĞİ (devam) * (a) bendindeki şartı, 2014 hesap döneminde sağlayan mükellefler 1/1/2016 tarihinden itibaren, 2015 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler ise ilgili hesap dönemine ilişkin gelir/kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap döneminin başından itibaren, elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır. * (b) ve (c) bentlerinde sayılanlardan bu Tebliğin yayım tarihinden önce lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler 1/1/2016 tarihinden itibaren, bu Tebliğin yayım tarihinden sonra lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler ise, lisans aldıkları ya da mükellefiyet tesis ettirdikleri tarihi izleyen hesap döneminin başından itibaren elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır. Bununla birlikte, lisans ya da mükellefiyet tesis tarihi ile izleyen hesap dönemi arasındaki sürenin üç aydan kısa olması halinde isteyen mükellefler bir sonraki hesap döneminin başından itibaren elektronik defter tutabilecekler ve e-Fatura uygulamasına geçebileceklerdir.

TASLAK GENİŞLEME TEBLİĞİ(DEVAM) Taslak Tebliğ ayrıca, e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve Katma Değer Vergisi Kanununun 11 ve 13 üncü maddelerinde belirtilen mal ihracatı, bavul ticareti, tax free ve deniz ve hava araçlarına yapılan teslimler kapsamında düzenlenen ihracat faturalarının da e-fatura olmasını zorunlu kılmaktadır.

SIK SORULAN SORULAR 1- GİB’E İLETİLEN BERATLARIN SİLİNMESİ MÜMKÜN MÜDÜR? Öncelikle silinmeye ilişkin Gelir İdaresi Başkanlığına dilekçe ile neden sildirilmek istendiğine dair detaylı bilgi, hatta bilgi işlemlerinde uzun sürecek bir sıkıntı var ise bunu da detaylıca anlatacak bir rapor ile başvurulması gerekmektedir. Talep üzerine Başkanlık durum değerlendirmesi ile beratların silinmesine karar verebilir. Ancak özellikle yasal olarak berat yükleme süreleri dahilinde yapılan taleplerde silme işleminin talep edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde Başkanlıkça yasal berat yükleme süresinden sonra gelecek talepler değerlendirmeye alınmayabilir.

2- Z RAPORLARININ E-DEFTERDE GÖSTERİLMESİNE İLİŞKİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUS NEDİR? Gün sonunda her bir yazar kasadan alınan Z raporu, muhasebe kaydında belge tipi “other” ve belge açıklaması “Z Raporu” olarak kaydı yapılır. Ayrıca Z Raporu’nun numarası ve tarihinin de girilmesi zorunludur. Ancak gün içinde yapılan satışlarda Z Raporunun üzerinde yer alan ödeme yöntemlerine (nakit, kredi kartı, vb.) göre ayrıştırılmalıdır. Ödeme yöntemine isabet edecek KDV tutarlarının da ayrıştırılması ve her bir ödeme yönteminin farklı yevmiye maddelerinde gösterilmesi gerekmektedir. Z Raporlarında yer alan KDV tutarlarının ödeme yöntemlerine göre ayrıştırmasını yapamayan mükellefler istemeleri halinde, ilk kayıtta ara hesap kullanmak ve daha sonra bu hesabı asıl hesaplara dağıtmak suretiyle de kayıt yapabilirler.

3- E-DEFTERDE YABANCI PARA CİNSİNDEN DEFTER TUTMAK MÜMKÜN MÜDÜR? Mümkündür. VUK 215. Maddesinin b bendine göre Bakanlar Kurulunca defteri yabancı para cinsinden tutmasına izin verilen mükelleflerin konuya ilişkin www.edefter.gov.tr sitesinde yer alan kılavuzlara göre defter oluşturmaları gerekmektedir. Ancak zorunluluğu olmayıp yabancı para cinsinden işlemlerini, elektronik defterlerinde göstermek isteyen mükellefler de kılavuzlarda belirtildiği şekilde XBRL alanlarını kullanabilir. Konuya ilişkin kılavuzlar ve Uygulama Kılavuzunda yer alan örnek senaryolar incelenmelidir.

4- E-DEFTERDE FATURA İÇİN TOPLULAŞTIRILMIŞ KAYIT MÜMKÜN MÜDÜR? e-Defter uygulamasında faturalar, temel olarak her bir fatura ayrı bir yevmiye maddesinde olacak şekilde kaydedilmelidir. Ancak e-Arşiv kullanıcısı olmak şartıyla abonelik esasına göre çalışan firmalar ve kargo şirketleri ile yazılı talep üzerine Başkanlıkça uygun görülen sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler e-defter uygulaması ile ilgili belirlenmiş olan diğer düzenlemelere uymak koşulu ile birden fazla faturayı kapsayacak şekilde yevmiye kaydı düzenleyebileceklerdir. Bu şekilde yapılan kayıtta belge tipi “other”, belge açıklaması “e-Arşiv fatura icmali” olacaktır ve bu icmalin numarası ve tarih bilgisinin de yevmiye maddesinde gösterilmesi zorunludur. Ancak bu icmalin e-arşiv raporu formatında ve aynı içerikte olması ayrıca mali mühür ya da elektronik imza ile imzalanarak elektronik ortamda muhafaza edilmesi zorunludur. Öte yandan, bu mükelleflerce e-fatura olarak düzenlenen faturaların her biri için ayrı bir yevmiye maddesi düzenlenmesi gerekmektedir.

Mutlu AKIN Gelir İdaresi Daire Başkanı mutlu.akin@gelirler.gov.tr TEŞEKKÜRLER GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Mutlu AKIN Gelir İdaresi Daire Başkanı mutlu.akin@gelirler.gov.tr