İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER
İletişim köprü kurmaktır İnsanlar köprü kuracaklarına duvar ördükleri için yalnız kalırlar
Gerek çocuğumuzla, gerekse arkadaşlarımızla konuşurken iletişimi kesen bazı mesajlar vardır;
1.EMİR VERMEK, YÖNLENDİRMEK “Kalk” “Hemen git ve yatağına yat” “yüzünü yıka” “ağzın doluyken konuşma” “ödevini bitir” “televizyonu kapa” “büyüklerinle konuşurken sesini yükseltme” “öğretmenini dinle…….” gibi cümleler, Korku ya da aktif direnç yaratabilir. Söylenenin tersini denemeye davet edebilir. İsyankar davranışa ya da misillemeye yol açabilir.
‘’Ya yaparsın,yoksa…’’ 2.UYARMAK, GÖZDAĞI VERMEK “Okulunu bitirmezsen sana para mara yok”, “ödevini bitiremezsen televizyonu unut” “sütünü içmezsen cüce kalırsın”, “terliksiz dolaşırsan hastalanırsın” ‘’Ya yaparsın,yoksa…’’ gibi cümleler, Korku,boyun eğme, itaat etme davranışı yaratabilir. Söz konusu sonuçların gerçekten meydana gelip gelmeyeceğini denemeye yol açar. Gücenme, kızgınlık, öfke ve düşmanlık duygularının oluşmasına neden olabilir.
3.ÖĞÜT VERME, ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GETİRME “Senin yerinde olsam plan yaparak çalışırdım” “sütünü bitirdiğinde boyun uzayacak” ”bak sana bir öneri vereyim” gibi cümleler, Suçluluk duyguları yaratır Anneye babaya bağımlı çocuklar yaratabilmektedir. Çocuğun sorunlarını kendi kendisine çözecek yeteneğinin olmadığına inanıldığını gösterir.
4.YARGILAMAK, ELEŞTİRMEK “Sen zaten tembelin tekisin” “zaten başarsaydın şaşardım” “yine mi bitiremedin” gibi cümleler, çocuğun kendisini değersiz, yetersiz görmesine neden olur. çocuk yargı ve eleştirileri gerçek olarak algılayabilir (Ben kötüyüm!) ya da karşılık verebilir (Siz de daha mükemmel değilsiniz!).
5.ÇOCUĞU SÜREKLİ ÖVMEK “Çok güzel........”, “Bence harika bir iş yapıyorsun” “Bizim sana güvenimiz tam” “Başarısız olacağını düşünmüyoruz” “Sen yaparsan en iyisini yaparsın” gibi cümleler, Çocuk ailesinin beklentilerinin çok yüksek olduğunu düşünebilir Çocukta kaygı yaratailir İstenilen davranışı yaptırabilmek için, söylenen içtenlikten yoksun bir manevra gibi algılanabilir.
6.AD TAKMAK, ALAY ETMEK “Koca bebek....” “Hadi bakalım Süpermen” “Gözlük” “Hadi sende sulu göz” gibi cümleler, Çocuğun kendini değersiz hissetmesine ve sevilmediğini düşünmesine yol açar. Çocuğun kendine olan özgüveni sarsar. Genellikle karşılık verme isteği uyandırır. Ailesine karşı öfke, kin ve isyan duyguları besler.
7.SORU SORMAK, SINAMAK, SORGULAMAK “Neden bunu yaptın?” “Kim dedi?” “Sen ne yaptın?” “Nasıl oldu?” “Ne dedin?” gibi cümleler, Soruları cevaplama genellikle eleştiri veya zorunlu çözüm getirdiğinden çocuklar genellikle hayır demeye, yarı doğru cevap vermeye, kaçmaya yönelir veya yalan söyler Sorular genellikle soru soranın nereye varmak istediğini açıklamadığından, çocuk korku ve endişeye kapılabilir Ailenin endişelerinden doğan sorulara cevap vermeye çalışan çocuk kendi sorununu, gözden kaçırabilir. Çocuk sorgulanıyor hissine kapıldığında bu durum onda güvensizlik, kuşku oluşturur.
8.TESELLİ ETMEK, KONUYU DEĞİŞTİRMEK "Aldırma, boş ver..." "Düzelir canım, bunu dert etme..." "Üzülme..." "Başka şeyden konuşalım..." "Olur böyle şeyler, geçer..." "Boş ver canım arkadaşlar arasında olur böyle şeyler..." Çocuğun kendini “anlaşılmamış” hissetmesine neden olur; Kızgınlık duyguları uyandırır (“Size göre kolay tabii”) Çocuk genellikle mesajı “kendini kötü hissetmen doğru değil” biçiminde algılar.
Yukarıdaki bütün yaklaşımlar, iletişimin en büyük düşmanıdır. Sözü edilen yaklaşımları çok sık kullandığımız takdirde, ne yazık ki “iletişim” kuramayız.
Özellikle Çocuklarımızla bunlara benzer diyaloglar kurduğumuzda, çocuklarımız kendini nasıl hissedecek ve sizin için neler düşünecek? Suçluyum. Annem babam bana haksızlık ediyor. Beni kimse anlamıyor. Annem babam bile... Başarısızım. Kimse beni dinlemiyor. Konuşmama bile izin yok.
YA DA; Hırçınlaşıp bağıracak. Üzülüp ağlayacak.. Duyduğu sözlere karşı çıkacak. Kendini yetersiz hissedecek. İçine kapanacak.
Çocuğunuzu dinlediğinizde şöyle düşünür; Beni dikkate alıyor. Ben annem ve babam için önemli ve değerliyim. Beni anlamaya çalışıyorlar.
Peki ne yapmalı? Sevin Zaman Ayırın Dinleyin Göz kontağı Kurun Ben Dili’ni kullanın Tutarlı olun Karşılaştırmayın
Teşekkür ederim Rica ederim Af edersin Lütfen Özür dilerim Efendim Sihirli Kelimeler Teşekkür ederim Rica ederim Af edersin Lütfen Özür dilerim Efendim 17
KATILDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM