Güvenli Okul

Okul Çocuk, genç insan ve yetişkinlerin daha sağlıklı, daha uzun, daha konforlu ve daha fazla üretken bir hayat sürmeleri amacıyla eğitim-öğretim gördükleri bina ve tesisler.

Güvenli Okul Okul güvenliği öğrencilerin, öğretmenlerin ve diğer personelin kendilerini fiziksel, psikolojik, sosyal bakımdan “özgür” hissetmeleridir. Okul güvenliği okulda öğrenme için uygun bir ortam yaratılmasıdır. Okul güvenliğinin kapsamı ve boyutları; çocuğun ya da diğer okul personelinin okula gitmek amacıyla evinden ayrılması anından başlayarak tekrar evine gelinceye kadar tüm aşamaları içerir.

ÇOCUĞU ÇEVRELEYEN SİSTEMLER

ÇOCUĞU ÇEVRELEYEN SİSTEMLER Bireyler sistemler içinde yaşar ve etkilenir. Bireyin yaşadığı sorunlar sistemlerin sağlıksız etkileşimlerinden kaynaklanır. Çocuğun yaşamını etkileyen önemli sistemlerden biri de okuldur.

Üç ya da daha fazla insan ortak bir amaçla birleştiklerinde bir sistem oluştururlar. Sistem bir kez kurulduğu zaman belirli bir kanıt olmasa bile sistem aktif hale gelir.

ÇOCUĞU ÇEVRELEYEN SİSTEMLER Mikro düzey: Aile Mezzo düzey: Okul, akran grubu, işyeri ve boş zaman değerlendirme Makro düzey: Toplum sistemleri; sosyal, ekonomik politikalar-eğitim, sağlık, sosyal refah, adalet, medya, bilimsel araştırmalar

SİSTEM ÇEŞİTLERİ Kapalı sistemler Açık sistemler

KAPALI SİSTEM Parçalar birbirine sıkıca bağlı ya da tamamen bağımsızdır. Her iki durumda da gerek parçalar arasında gerekse dışardan bilgi akışı olmaz. Parçalar ayrı olduğunda genellikle iş yapıyormuş gibi görünürler; bilgi içeri sızar ama hiçbir yönü ya da amacı yoktur. Aralarında iletişim yoktur.

KAPALI SİSTEM Kapalı sistemler belli inanç yapılarına sahiptir. İnsanlar kötüdür ve daima iyi olmaya teşvik edilmelidir. İlişkiler güçle ya da cezalandırma korkusuyla yönetilmelidir. Tek bir doğru vardır ve bunu da en güçlü olan belirler. Senin için en iyiyi bilen biri daima vardır.

AÇIK SİSTEM Özdeğerler önceliklidir, güç ve verim ikinci plandadır. Eylemler kişinin inançlarını yansıtır. Değişime hoş gözle bakılır ve normal, istenen bir şey olarak algılanır. İletişim, sistem ve kurallar birbirine bağlıdır.

KAPALI SİSTEM AÇIK SİSTEM ÖZGÜVEN Düşük Yüksek İLETİŞİM Dolaylı, belirsiz, kapalı, uyumsuz, gelişimi engelleyici Doğrudan, açık, belirgin, uygun, gelişim sağlayıcı TARZ Yalvarıcı, suçlayıcı, hesapçı, dağınık Seviyeleyici KURALLAR Gizli, eski, insafsız, katı. Kurallara uyum için ihtiyaçlar değiştirilir. Kurallar hakkında yorum yapmaktan kaçınılır. Açık, güncel, insancıl, esnek, gerçekçi, uygun, yapıcı. Gerektiğinde kurallar değiştirilebilir, kurallar hakkında açıkça fikir yürütülebilir. SONUÇLAR tesadüfi, kaotik, yıkıcı, uyumsuzdur. Özdeğer ve güven giderek yükselir, kişi gelişir, kendi ayakları üzerinde daha rahat durur.

GÜVENLİ OKUL Güvenli okul, alt sistemleri arasında olumlu iletişim ve ilişki bağları bulunan okuldur. Şiddeti önlemede en önemli etkenlerden biri okul çalışanlarıyla, öğrencilerin kurdukları güven verici, destekleyici bağlardır.

GÜVENLİ OKUL Bu sebeple öğrenciler ve okul çalışanları arasında pozitif ilişkileri geliştirmek gerekmektedir. Diğer ihtiyaçlar tamamlanmadan, okulun havası olumlu yönde değiştirilmeden güvenlilik sağlanamayacağı gibi güvenli okul ortamı da oluşturulamaz. Çocuklar bekledikleri desteği okullardan göremezlerse, sosyal olarak istenen davranışları da göstermezler bu da güvenli bir okul oluşturmanın önündeki önemli engellerden birisidir.

GÜVENLİ OKULDA AMAÇ Kendimizde dışlanma ve ayrımcılık konusunda varolan duygularımızın farkına varmak, Çocukları etkileyen uyaranları belirlemek, rahatsızlıkları farketmek, kurumda korku kültürü unsurlarını belirlemek, Kurumda çalışan kişilerle işbirliği  yapmak üzere eğitim programları düzenlemek Ekipler oluşturarak çocuklarla etkinlikler yaparak çocukların birbirleriyle uyum içinde barışçıl bir ortamda bulunmalarını sağlamak

GÜVENLİ OKUL OLUŞTURMADA YÖNTEM Önleyici çalışmalar, sosyal beceriler geliştirme, ortak etkinlikler düzenleme, çatışmalar sırasında diplomatik müdahale, arabuluculuk yöntemleri kullanma. Yaşanan olaylar olsa da bunları fırsat bilerek, yeni olayların yaşanmaması için  yine durum analizi yapma, geliştirici hedefler belirleme ve değişik gruplarla işbirliği içinde çözüm üretme.

BELİRTİLERİ DEĞERLENDİRMEK Çocuğu cezalandırmak için kullanmamak Etiketlemekten kaçınmak Bulguları gizli tutmak Ailelerle işbirliği yapmak

BELİRTİLERİ DEĞERLENDİRMEK Olayları bir bütün içinde değerlendirmek Saldırganlığa neden olan faktörleri çok boyutlu ele almak Evde Okulda Geniş toplumsal çerçevede

BELİRTİLERİ DEĞERLENDİRMEK Teşhis ve yardım etmeye engel olabilecek yanlış verilerin farkında olmak, önyargıların veliler ve okul tarafından desteklenmesini önlemek Önyargılar; Irk ,felsefi düşünce,dini inanç vb. Ekonomik durum Bilinç Bilimsel/akademik yetenekler Dış görünüş

BELİRTİLER Depresyon, baskı, değersizlik, güvensizlik duygularından kaynaklanan kısmen veya tamamen toplumdan çekilme Aşırı soyutlanma, dışlanma ve reddedilme sonucu yalnız kalma, yalnızlık duygusu Şiddet mağduru olmak, istismara uğramış olma Seçilmiş veya eziyet edilmiş olma duygusu, evde ya da okulda gururuyla oynanmış susturulmuş, alay edilmiş olma

BELİRTİLER Zayıf okul ilgisi ve akademik başarısızlık Yazı ve resimlerle şiddet bildirimi Farklılıklara karşı önyargı, nefret gruplarına katılma, özürlü veya sorunlularla alay etme Zorbaca davranışlar Geçmişte disiplin sorunu bulunması Geçmişte saldırgan davranışın olması

BELİRTİLER Kontrol edilmeyen kızgınlık Madde ve alkol kullanımı Çetelere katılma Silah taşıma veya kullanma Ciddi şiddet tehditleri (kendisine veya başkalarına)

GÜVENLİ OKULUN ÖZELLİKLERİ Güvenli okullarda öğrenciler, öğretmenler, okul çalışanları, okul idaresi arasında güvenli bir iletişim vardır. Bu iletişimin iyi ve güvenli olması okulun genel havasına yansır ve problemlerin çözümünü kolaylaştırır. Güvenli okulların tutumu çocukların akademik başarılarını ve davranışlarını geliştirmek üzerine kuruludur fakat sadece akademik başarıya odaklanmamaktadırlar. Öğrencilerin sosyal ve duygusal ihtiyaçlarını da karşılamaya önem verirler.

GÜVENLİ OKULUN ÖZELLİKLERİ Güvenli okullarda bütün çocuklara eşit şekilde davranılır ve eşit sorumluluk verilir. Sınıf içinde ya da okul içinde arkadaşları ile eşit sorumluluklar almayan, farklı davranılan çocuklar ileride şiddet davranışlarında bulunabilirler ya da şiddetin hedefi olabilirler.

GÜVENLİ OKULUN ÖZELLİKLERİ Güvenli okullar velileri çocukları hakkında bilgilendirir. Yalnızca veli toplantıları için değil, veliler düzenli olarak okula davet edilir. Güvenli okullar öğrencilerini geleceğe ve yetişkinlik döneminde karşılaşabilecekleri zorluklara hazırlar.

GÜVENLİ OKULUN ÖZELLİKLERİ Güvenli okullar öğrencileri ve çalışanları potansiyel tehlikelere karşı bilgilendirir ve çözüm yollarını paylaşırlar. Öğrenciler ve yetişkinler arasında güven ilişkisi vardır. Güvenli okullarda öğrencilere iyi bir vatandaş olmalarını sağlayacak eğitimler de verilir. Okullar akademik programlarının içerisine öğrencilerinin iyi birer vatandaş olmalarını sağlayacak temel değerleri öğrencilere kazandırırlar.

GÜVENLİ OKULUN ÖZELLİKLERİ Çocuklar, okullara değişik özellikler ve düşüncelerle gelirler. Her birinin ölüm, şiddet ve silah kullanımı hakkında farklı düşünceleri vardır. Güvenli okullar çocuklara ateşli silahların tehlikelerini anlatarak, kızgınlıklarını ifade edecekleri yöntemleri öğretirler. Bazı durumlarda şiddet mağdurlarının tepkilerini agresif şekillerde gösterebileceği dikkate alınarak onlara uygun psikososyal yaklaşımlarda bulunurlar.

GÜVENLİ OKUL MODELİNE YÖNELİK ÖNERİLER

1 Her okulumuz, okul güvenlik modelini oluştururken kendi imkan ve ihtiyaçları doğrultusunda içinde bulunduğu sosyal çevre ve öğrenci yapısının özelliklerine göre bir model geliştirmelidir.

2 İlgili mevzuat taranarak, bu doğrultuda planlamaları yapmak,

3 Okulumuzun güvenlik yönünden zayıf ve güçlü yönlerini tespit etmek üzere anket, görüşme, gözlem v.b. teknikler kullanarak bir özdeğerlendirme çalışması yaparak ihtiyaçlarımızı belirleyip, planlamalarımızı bu doğrultuda yapmak.

4 Oluşturulacak okul güvenlik modelindeki çalışmalara katılacak personelin görevlendirilerek bir ekip oluşturulması, bu ekipte okul çalışanlarının dışında mümkün olduğunca aile, öğrenci ve sosyal çevreden temsilcilerin bulunmasına özen gösterme.

5 Hazırlanacak modelde başta ilçe emniyet müdürlükleri olmak üzere tüm kurum kuruluş ve sivil toplum örgütleriyle iletişimi sağlayacak nitelikte özellikleri olan irtibat görevlilerinin tespiti ve konuyla ilgili eğitimlerini sağlamak.

6 Yapılan çalışmalarda şiddet, ihmal, istismar veya öğrencilerin travma yaşamalarına sebep olan her türlü olaylara yönelik veritabanı oluşturulması.

7 Okul güvenlik modelinin “Sağlıklı Yaşam, Mutlu İnsan…” projesiyle eşgüdüm halinde işletilmesini sağlamak.

8 Okulda meydana gelebilecek istenmeyen olaylara yönelik acil müdahale edecek ekibin oluşturulması, gerekli durumlarda “Sağlıklı Yaşam, Mutlu İnsan…” projesi kapsamında İl Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan “Psikososyal Müdahale Ekibi” ile iletişim sağlayıp yardım istemek.

9 Öğrencilerin okul saatleri dışındaki boş zamanlarını okulda geçirmelerine yönelik okulun tüm imkanlarının seferber edilmesi

10 Okulun içinde bulunduğu sosyal çevre ile etkili iletişimler kurarak sosyal çevreyi sürece dahil edecek çalışmalar planlamak.

11 Aile eğitimleri Servis araçları Madde bağımlılığı ve zararlı alışkanlıklar Zararlı bilgisayar oyunları Çevredeki kafe, internet kafe gibi mekanlar Devamsız öğrenciler Başarısız öğrenciler v.b. konularda gerekli önlemlerin alınacağı çalışmaların planlanması. 11

ÖRNEK GÜVENLİ OKUL MODELİ Okul müdürü başkanlığında; müdür yardımcıları, öğretmenler, okul aile birliği temsilcisi, öğrenci temsilcisi, rehberlik servisi,okul irtibat görevlisi, okulun bulunduğu çevreden bir temsilci EĞİTİM GRUBU MEDYA VE İLETİŞİM GRUBU ACİL DURUMA MÜDAHALE VE KRİZ YÖNETİM GRUBU MADDE VE UYUŞTURUCU KULLANIMINI ÖNLEME GRUBU GIDA VE GIDA NEVİ İŞLER DENETİM GRUBU ACİL DURUM TAHLİYESİ EKİBİ GÜVENLİK GÜÇLERİ İLE İŞBİRLİĞİ EKİBİ SAĞLIK EKİBİ MODEL ÖĞRENCİ GRUBU