DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE HIV/AIDS Prof.Dr.Mehmet Doğanay Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Kayseri Sağlık Slaytları İndir http://hastaneciyiz.blogspot.com M.Doğanay

HASTALIĞIN KAÇ ETKENİ VAR? HIV- 1 HIV- 2 HASTALIĞIN ADI AIDS : Acquired Immunodeficiency Syndrome Kazanılmış İmmün Yetmezlik Sendromu HASTALIĞIN ETKENİ HIV: Human Immunodeficiency Virüs Kazanılmış İmmün Yetmezlik Sendromu Virüsu HASTALIĞIN KAÇ ETKENİ VAR? HIV- 1 HIV- 2 M.Doğanay

HIV infeksiyonun bulaşma yolları Cinsel ilişki (homoseksüel, biseksüel,heteroseksüel,lezbiyen) Ortak enjektör kullanımı (İV ilaç bağımlıları) Kan ve kan ürünleri transfüzyonu Organ veya doku transplantasyonu Transplasental ve intrapartum geçiş Kontamine kesici,delici tıbbi aletlerle yaralanma M.Doğanay

HIV infeksiyonu için yüksek risk grupları Homoseksüel ve biseksüel erkekler İV ilaç bağımlıları Hemofilili hastalar Sık kan transfüzyonu yapılanlar Heteroseksüel temas (risk grupları ile) HIV infekte annelerden doğan bebekler M.Doğanay

2001 yılı sonunda dünyada yaşayan HIV/AIDS’li erişkin ve çocuk vakaları Toplam 40 milyon HIV/AIDS vakası M.Doğanay

Global HIV/AIDS PANDEMİSİ 2001 yılı sonu verileri Dünyada 40 milyon insan HIV/AIDS ile infekte yaşıyor 2001 yılında 5 milyon insan ( 15 yaş altı 800 000 ) HIV virusu ile infekte oldu Kadın / erkek oranı eşit 18.2 milyon insan 15-49 yaş arasında 2000 yılı sonuna kadar HIV/AIDS’ten 21.8 milyon ölüm 2001 yılında 3 milyon ölüm 2001 yılı sonuna kadar yeni 2 784 317 AIDS vakası bildirildi M.Doğanay

Avrupa ülkelerinde erişkin ve adolesan AIDS vakaları, yıllara göre bulaşma yolu /milyon Damariçi ilaç kullnımı Heteroseksüel Homo/ biseksüel Hemofilili Yıllara göre teşhis M.Doğanay

Kuzey Afrika ve Orta Doğu Okyanus Sub Saharan Afrika Amerika Asya Endüstriyel ülkeler Doğu Avrupa Kuzey Afrika ve Orta Doğu Okyanus erkek kadın M.Doğanay

Bazı Afrika ülkelerinde AIDS vakalarının yaş gruplarına göre dağılımı M.Doğanay

Yıllar Vaka Taşıyıcı Toplam 1985 1 1 2 1986 2 3 5 1987 7 27 34 Türkiye’de Bildirilen AIDS Vakaları ve Taşıyıcıların Yıllara Göre Dağılımı - I Yıllar Vaka Taşıyıcı Toplam 1985 1 1 2 1986 2 3 5 1987 7 27 34 1988 9 26 35 1989 11 20 31 1990 14 19 33 1991 17 21 38 1992 28 36 64 M.Doğanay

Yıllar Vaka Taşıyıcı Toplam 1993 29 45 74 1994 34 52 86 1995 34 57 91 Türkiye’de Bildirilen AIDS Vakaları ve Taşıyıcıların Yıllara Göre Dağılımı - II Yıllar Vaka Taşıyıcı Toplam 1993 29 45 74 1994 34 52 86 1995 34 57 91 1996 37 82 119 1997 38 105 143 1998 29 80 109 1999 28 91 119 2000 46 112 158 Toplam 364 777 1141 M.Doğanay

Türkiye’de Bildirilen AIDS Vakaları ve Taşıyıcıların Yaş ve Cinsiyete göre Dağılımı Yaş grupları Erkek Kadın Toplam 0-9 10 10 20 10-19 17 20 37 20-29 221 131 352 30-39 289 73 362 40-49 114 30 144 50-59 55 25 81 60+ 28 12 40 Bilinmeyen 80 26 106 TOPLAM 814 327 1141 M.Doğanay

Türkiye’de Bildirilen AIDS Vakaları ve Taşıyıcıların Bulaş Yollarına Göre Dağılımı Bulaş yolu Erkek Kadın Toplam Homo/Biseksüel 93 0 93 iv Madde bağımlı 89 5 94 Homo/ Bi+iv 5 0 5 Hemofili Hast. 9 1 10 Transfüzyon 24 14 36 Heterüseksüel 320 241 561 İnfekte anne bebeği 8 6 14 Nozokomiyal 4 1 5 Bilinmeyen 262 59 321 TOPLAM 814 327 1141 M.Doğanay

HIV İnfeksiyonun Seyri Akut infeksiyon Persistan yaygın lenfadenopati Asemptomatik infeksiyon AIDS hastalığı M.Doğanay

Akut Retroviral İnfeksiyon Ekspojurdan 1-6 hafta sonra İnfeksiyöz mononükleozise benzer nonspesifik semptomlar; ateş,terleme, kırgınlık,farenjit, adenopati, döküntü,aftöz lezyonlar, menenjit. Lab; lenfopeni, sedim artışı, ALT,AST,ALP yükselme Antijenemi (2-3 hafta) ve serokonversiyon M.Doğanay

Persistan Yaygın Lenfadenopati Ekstrainguinal iki veya daha fazla yerde (servikal,oksipital, aksiller, epitroklear) Minimum 3-6 ay devam eden, simetrik, 0.5-2 cm çapında lenfadenopati Serokonversiyondan sonra hastaların % 50-70’inde görülür M.Doğanay

Konstitüsyonel Semptomlar Uzun süren ateş (> 1 ay) Kilo kaybı (> % 10) İshal ( > 1ay) M.Doğanay

Oral Hastalıklar Oral kandidoz Oral hairy leukoplakia Oral ülserler Gingivit ve periodonditis M.Doğanay

Akciğer İnfeksiyonları Bakteriyel infeksiyonlar Mikobakteriyel infeksiyonlar Mantar infeksiyonları Pneumocystis carinii pnomonisi Viral pnomoniler M.Doğanay

Nörolojik Komplikasyonlar HIV-1’ e bağlı Akut aseptik menenjit Kronik menenjit HIV-1 ensefalopati Vakuoler miyelopati Periferik nöropati Miyopati M.Doğanay

Nörolojik Komplikasyonlar Fırsatçı infeksiyonlar Kriptokok menenjiti Toksoplazmosis CMV retinit-ensefaliti Herpes ensefaliti Diğer fırsatçı infeksiyonlar Progressif multifokal lökoensefalopati M.Doğanay

DERİ BELİRTİLERİ Viral infeksiyonlar Bacillary angiomatosis HSV infeksiyonu V-Z virus infeksiyonu Molluskum kontajiozum Bacillary angiomatosis Diğer lezyonlar seboraik dermatit Bakteriyel infeksiyonlar Mantar infeksiyonları M.Doğanay

Gastrointestinal Sendromlar Özofajit Gastrit Hepatit (HBV,HCV,CMV) Sklerozan kolanjit Enterokolit Proktit M.Doğanay

Genital Hastalıklar Genital herpes Genital siğiller Diğer cinsel ilişki ile bulaşan hastalıklar Pelvik inflamatuvar hastalıklar Genital kandidoz Servikal lezyonlar (atipia,displazi,karsinom) M.Doğanay

Kas İskelet Sistemi Miyalji, hassasiyet, adele güçsüzlüğü, adele kitlesinde azalma, kas enzimlerinde artış Piyomiyozit polimiyozit ( az oranda) M.Doğanay

KANSERLER Sık görülenler Az görülenler Kaposi sarkomu Primer serebral lenfoma Non-Hodgkin lenfoma Az görülenler Hodgkin lenfoma Skuamöz karsinom Testis kanserleri Bazal hücreli karsinom Melenoma M.Doğanay

TANI Hikaye Fizik muayene Laboratuvar tetkikleri Bulaşma hikayesi Diğer cinsel ilişki ile geçen hastalıklar Tuberküloz hikayesi Seyahat İlaç bagımlılığı Fizik muayene Laboratuvar tetkikleri M.Doğanay

Laboratuvar Tetkikleri Akciğer grafisi Tam kan , formül, trombosit Lenfosit alt grupları Karaciger fonksiyon testleri,total protein, albumin Serolojik testler(toksoplazma, CMV,HBV,HCV,sifiliz) Anti-HIV Viral yük (viral load) Kadın hastalarda kolposkopik muayene ve servikal smear M.Doğanay

HIV/AIDS Tedavisinde Ulaşılan Başarı AIDS’li hastaların yaşam süresini uzatır HIV infeksiyonuna bağlı hastalık veya semptomların gelişimini ve AIDS gelişimini geciktirir HIV ile infekte anneden, infeksiyonun bebeğe geçişini azaltır M.Doğanay

HIV/AIDS Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Nükleozid revers transkriptaz inhibitörleri Nonnükleozid revers transkriptaz inhibitörleri Proteaz inhibitörleri M.Doğanay

Nükleozid revers transkriptaz inhibitörleri Zidovudine ( AZT,Retrovir) Didanosine (ddI, Videx) Zalcitabine (ddC, Hivid) Stavudine (d4T, Zerit) Lamivudine (3TC) Abacavir (ABC,Ziagen) Non-nükleozid revers transkriptaz inhibitörleri Nevirapine (Viramune) Delavirdine (Rescriptor) Efavirenz (Sustiva) M.Doğanay

Proteaz inhibitörleri Indinavir (crixivan) Ritonavir (Norvir) Nelfinavir (Viracept) Saquinavir (Invirase, Fortovase) Amprenavir ( Agenerase) M.Doğanay

Postekspojur Profilaksi AZT (3×200mg) Lamivudine (2×500 mg) Süre: 4 hafta Anti-HIV testi; 6 hafta, 3, 6 ve 12’inci aylarda yapılmalı, serumlar saklanmalı M.Doğanay

Sağlık Slaytları İndir KORUNMA Eğitim Toplum HIV/ AIDS’ li hastalar Damar içi ilaç bağımlıları Homoseksüeller Kan , kan ürünleri ve dokularla bulaşmayı önlemek Cinsel ilişki ile bulaşmayı önlemek Sağlık Slaytları İndir http://hastaneciyiz.blogspot.com M.Doğanay