İşletme Bölümü GÜZ 2013-14 TEKRAR

BÖLÜM B/TÜR 1-Örnek- Prodüktivite Hesaplamalarda bir işçinin haftada 40 saat ve saat başına $12 kazandığını, genel masrafların haftalık işçi maliyetinin 1.5 katı olduğunu ve kullanılan malzemelerin kilo başına $6 olduğunu farz ediniz... a)Tabloda verilen her hafta için çok faktörlü prodüktiviteyi ve ortalama ÇFP’ yi hesaplayınız... b) Büyüme değerini hesaplayınız. Kısaca açıklayınız.. c) Prodüktivite grafiklerini haftalara göre çiziniz. Kısaca açıklayınız.. Hafta Çıktı (birim) İşçi Malzeme (kg) 1 30,000 6 450 2 33,600 7 470 3 32,200 460 4 35,400 8 480

Kullanılan Malzeme Maliyeti Çok Faktörlü Prodüktivite Örnek-Prodüktivite Hafta Çıktı (birim) İşçi Maliyeti 12*40 Genel Masraflar Maliyeti   Kullanılan Malzeme Maliyeti Toplam Maliyet Çok Faktörlü Prodüktivite 1 30,000 2880 4320 2700 9900 3.03 2 33,600 3360 5040 2820 11220 2.99 3 32,200 2760 11160 2.89 4 35,400 3840 5760 12480 2.84

Örnek-Prodüktivite Hafta 1 için hesaplamalar :   İşçi maliyeti = 12*40*6 = 2880 Genel Masraflar maliyeti = 2880*1.5 = 4320 Kullanılan Malzemeler Maliyeti = 450*6 = 2700 Toplam Maliyet = 2880+4320+2700 = 9900 Çok faktörlü prodüktivite = 30.000/9900 = 3.03 Çok faktörlü prodüktivite yavaşça 3.03 den 2.84’e düşmüştür.(Cevap geliştirilebilir).

BÖLÜM B/TÜR 2-Örnek-Talep Tahmin Bir perakende dükkânı, her dönem gerçekleşen müşteri talebini kaydetmektedir. Tabloda verilmiş olan talep bilgilerini kullanarak aşağıda istenilenleri yapınız.   Dönem Talep 1 86 2 93 3 88 4 89 5 92 6 94 7 91 8 93 9 96 10 97 11 93 12 95  

Örnek-Talep Tahmin a) 3 aylık hareketli ortalama ve üstel düzeltmeler (α=0.5) yöntemini kullanarak bir sonraki dönem için tahminde bulununuz. Üstel düzeltme yöntemindeki 12 dönem tahmin değeri 94.28 dir.   b) 3 aylık hareketli ortalama ve üstel düzeltmeler (α=0.5) yöntemini kullanarak bütün dönemler için tahminde bulununuz. 1. Dönem talep tahminini 86 farz ediniz. c) Hata karelerinin kök ortalaması metodunu uygulayarak hangi tekniğin (hareketli ortalama veya üstel düzeltmeler) daha iyi olduğunu kararlaştırınız. Kısaca açıklayınız. d) Talep miktarlarını gösteren bir grafik çiziniz ve kısaca açıklayınız.

Örnek-Talep Tahmin Dönem Talep 3HO ÜD(α=0.5) 1 86 2 93 3 88 89.5 4 89   2 93 3 88 89.5 4 89 88.75 5 92 90 88.875 6 94 89.66667 90.4375 7 91 91.66667 92.21875 8 92.33333 91.60938 9 96 92.66667 92.30469 10 97 93.33333 94.15234 11 95.33333 95.57617 12 95 94.28809 Diğer dönem 94.64404 3HO: TT4= 88+93+86/3=89 TT13=95+93+97/3=95

Örnek-Talep Tahmin 3HO: TT4= 88+93+86/3=89 TT13=95+93+97/3=95   ***ÜD(α=0.5) TTt = TT (t-1)+α (GT(t-1)-TT(t-1)) TT1= 86(soruda verilmiştir. Verilmediği takdir de verilerin ortalaması alınır.) TT2= 86+0.5(86-86)=86 TT3=86+0.5(93-86)=89.5 TT4=89.5+0.5(88-89.5)=88.75 TT13=94.29+0.5(95-94.29)=94.64

Örnek-Talep Tahmin Dönem Talep 3HO ÜD05 hata3HO hatakaresi3HO hataÜD05 HatakaresiÜD05 1 86   2 93 7 49 3 88 89.5 -1.5 2.25 4 89 89.00 88.75 0.25 0.0625 5 92 90.00 88.875 3.125 9.765625 6 94 89.67 90.4375 4.33 18.77778 3.5625 12.69141 91 91.67 92.21875 -0.67 0.444444 -1.21875 1.485352 8 92.33 91.60938 0.67 1.390625 1.933838 9 96 92.67 92.30469 3.33 11.11111 3.6953125 13.65533 10 97 93.33 94.15234 3.67 13.44444 2.84765625 8.109146 11 95.33 95.57617 -2.33 5.444444 -2.576171875 6.636662 12 95 94.28809 -0.33 0.111111 0.711914063 0.506822 13 94.64404 10.67 Σ=53.77778 17.28808594 Σ=106.0967

Örnek-Talep Tahmin HKKO(HO3) = 2.44 HKKO(ÜD0.5) = 2.97 (Gt - Tt )2 HKKO n = HKKO(HO3) = 2.44 HKKO(ÜD0.5) = 2.97   3 aylık hareketli ortalama yöntemi daha doğru tahminler vermektedir çünkü hata değeri ÜD0.5 yöntemine göre daha düşüktür.

Örnek-Talep Tahmin

BÖLÜM C/TÜR 1-Örnek-Trend Analizi Aşağıdaki tablo 2004 and 2011 yılları arası bir kent’e ait petrol satışlarını gösteriyor. Trend analizini kullanarak tahmin deklemini oluşturunuz. kısaca açıklayınız Diğer 4 yılı tahmin ediniz. kısaca açıklayınız. Korelasyon katsayısı, değişim katsayısı ve standart sapma hesaplayınız. Sonuçları kısaca açıklayınız...  

Örnek-Trend Analizi YIL 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 PETROL SATIŞI (milyon dolar) 1 3 4 2 5

Örnek-Trend Analizi Yıl Trend (t) PETROLSATIŞI (Y) (t)KARESİ Y*t (y) KARESİ (Σt) KARESİ (ΣY) KARESİ 2004 1   2005 2 3 4 6 9 2006 12 16 2007 8 2008 5 25 2009 36 18 2010 7 49 35 2011 64 24 (TOP) Σ 22 204 109 74 1296 484 a 1.678 b 0.238

Örnek-Trend Analizi Y9=1.678+0.238(9) = 3.83 in 2012 Not: Petrol sstışları yıl bazında 0.238 milyon litre artması beklenir.

Örnek-Trend Analizi Sxy = 1.36 Sxy trend etrafındaki verinin nasıl dağıldığını gösterir. Averaja göre büyük bir standard hata varsa, veri noktaları geniş bölgeye yayılır. Eğer küçükse, daha sıkı bir şekilde trend etrafında kümelenirler. Sonuçu yanıltıcı olabilir.

Örnek-Trend Analizi r=0.42 r -1 ile 1 arası değişen bir sayı olup, -1 ise güçlü negatif, 1 ise güçlü positifdir. 0 ise değişkenler arası herhangi bir ilişki yok demektir. Burada güçlü bir ilişki vardır bağımsız değişken artarsa, bağımlı değişkende artmaktadır. R2=r2 R2=0.18. 0 ile 1 arası değişen değer, 0 olduğu zaman iki değişken arası ilişkinin olmadığını 1 olduğu zamanda mükemmel bir ilişki olduğunu gösterir. Bu değer aslında iki değişken arasındaki değişim katsayısını gösterir. %18 oranında meydana gelen bağımlı değişkendeki farklılıkları bağımsız değişkendeki farklılıklar açıklar. Yani bağımlı değişkendeki artışlar, bağımsız değişkendeki artışlardan kaynaklanmaktadır. 100-18=%82 açıklanamayan faktörler mevcuttur.

BÖLÜM C/TÜR 2-Örnek-VYY/KBKY Aşağıdaki tablo’da verilen maliyet, sunum, ve istek miktarlarına göre, ulaştırma sorusunu çözünüz:   Ulaştırma sorusunu çözerken; a) Dağılım planını belirleyiniz b) Bireysel maliyet hesaplamasını gösteriniz c) Toplam en küçük maliyeti hesaplayınız.   Not: (VYY yöntemini kullanabilirsiniz).

BÖLÜM C/TÜR 2-Örnek-VYY/KBKY (Maliyet) 1 2 3 Arz A $ 6 7 4 100 B $ 5 3 6 180 C $ 8 5 7 200 Talep 135 175 170

BÖLÜM C/TÜR 2-Örnek-VYY/KBKY (Maliyet) 1 2 3 Arz A $ 6 7 4 100 (2) B $ 5 3/175 6 180 (2) C $ 8 5 7 200 (2) Talep 135 175 170 480\480 (1) (2) (2) B → 2 =175*3 =525 (Maliyet) 1 3 Arz A $ 6 4/100 100 (2) B $ 5 6 5 (1) C $ 8 7 200 (1) Talep 135 170 (1) (2) A → 3 =100*4 =400

BÖLÜM C/TÜR 2-Örnek-VYY/KBKY (Maliyet) 1 3 Arz B 5/5 6 5 (1) C 130/ 8 7/70 200 (1) Talep 130 70 (3) (1) B → 1 =5*5 =25 C → 1 =130*8 =1040 C → 3 =70*7 =490 Toplam= 2,480  

BÖLÜM C/TÜR 2-Örnek-VYY/KBKY (Maliyet) 1 2 3 Arz A $ 6*100 7 4 100 B $ 5 *35 3*145 6 180 C $ 8 5 *30 7*170 200 Talep 135 175 170 A → 1 =6*100=600 B → 1 =5*35 =175 B → 2 =3*145 =435 C → 2 =5*30 =150 C → 3 =7*170 =1190 Toplam= 2,550  

Teşekkürler