ELEMENT Kimyasal çözümlemeyle ayrıştırılamayan veya bireşim yoluyla elde edilemeyen maddeye Element denir. Elementler aynı cins atomlardan meydana gelen saf maddelerdir. ELEMENTLERİN ÖZELLİKLERİ 1) Elementler fiziksel ve kimyasal yollarla kendisinden daha basit maddelere ayrıştırılmazlar. 2) Elementlerin en küçük yapı taşları atomdur. 3) Elementler sembollerle gösterilir. 4) Elementler saf maddelerdir. 5) Elementleri öz kütleleri ve erime, kaynama noktaları sabittir. MEYEM UZUNÇAKMAK
6) Sabit öz kütleleri vardır. 7) Canlı organizmaların,kendilerine gereken maddeleri hangi oranda alacağı evrim ile belirlenmiştir. Aynı şekilde yararsız olan yabancı maddelere karşı direnç de gelişim sürecinde kazanılmıştır. Bu direncin seviyesi, çevrelerindeki element çokluğu ile ilgilidir. Başka bir ifade ile, canlılar gerekli ve gereksiz elementlerle iç içe yaşar. Ama evrimsel birikimleri ile metabolizmaları yaşamsal ayrımı gerçekleştirir. Elementlerin birbirleri ile birleştiklerinde bize garip gelen özellikleri vardır. Hem oksijen hem de Hidrojen ateşe karşı duyarlıdır. Oksijenin bizzat kendisi yanıcı değildir,sadece başka maddelerin yanmasını kolaylaştırır. MERYEM UZUNÇAKMAK
Hidrojen gaz halinde iken son derece yanıcıdır Hidrojen gaz halinde iken son derece yanıcıdır. Ama bir ar Aya geldiklerinde ortaya çıkan özellik tam tersidir. Ayrı ayrı yanma olayını tetikleyen bu iki element uygun oranda birleştiklerinde ateşi söndürür. Sodyum kararsız bir Elementtir. klor ise oldukça toksiktir. Yani bünyede zehirlenme etkisi yapar. Su içerisine az miktarda bile saf Sodyum atılırsa kuvvetli bir patlama olur. Klor az yoğunlukta kullanılır ise Mikroorganizmaları yok eder. Ama yoğunluğun artması bizim için çok tehlikelidir. MERYEM UZUNÇAKMAK
Nitekim Yüzme havuzlarına mikrop öldürücü olarak atılan klor çok seyreltilmiş haldedir. Buna rağmen onun varlığını hissederiz. Ayrı ayrı bize zararlı olan bu iki element bir araya gelince ilginç bir oluşum gerçekleşir.Sodyum klorür. Yani yemeklerimize kattığımız sofra tuzu. Bir element doğal yollardan bünyemize girmiyorsa ona karşı direnç sistemimiz yoktur. Şöyle de ifade edebiliriz:Yaşantımız için doğrudan veya dolaylı ilgisi olmayan maddeler bizim için zararlıdır. Örneğin; kurşun insan açısından zehirlidir. Zira onu zararsız hale getirecek savunmamız yoktur. Cıva ve plütonyum da böyledir. MERYEM UZUNÇAKMAK
ELEMENTLERİN SINIFLANDIRILMASI Elementler kimyasal özellikleri bakımından üçe ayrılır. Metaller Ametaller Soy gazlar . METALLER Tabiatta atomik halde bulunur. Genellikle yüzeyi parlak görünüşlüdür. Levha ve tel haline getirilebilir. Isı ve Elektrik akımını iletir. Oda sıcaklığında hepsi katıdır. MERYEM UZUNÇAKMAK
AMETALLER Yüzeyleri parlak görünüşlü değil, mattır AMETALLER Yüzeyleri parlak görünüşlü değil, mattır. Genellikle erime noktası düşüktür. Katı olan ametaller tel ve levha hâline getirilemez. Kırılgandır. Tabiatta oda sıcaklığında üç halde de bulunur. ( Klor gaz, brom Sıvı, iyot katıdır. ) elektrik akımını iletmez. ( Karbonun bir allotropu olan grafit hariç ) SOY GAZLAR He, Ne, Ar, Kr, Xe, Rn Elementleri soy gazdır. Soy Gazlar son yörüngesinde maksimum sayıda elektron bulundurur. Bu s ayı Helyum için 2, diğer beş soy gaz için 8 dir. Soy gazlar nötr atomlar olarak kalmayı tercih ederler. MERYEM UZUNÇAKMAK
ELEMENTLERİN SİMGELERİ Element simgesi, her elemente ait bir ya da iki harften oluşan simgelerin, uluslararası geçerliliği vardır. Çok az sayıda elementin bilindiği zamanlarda, Elementler, Plato’nun Eski Yunanlıların kullandığı toprak – hava – su ve ateş sembollerinden yaptığı uyarlamalarla simgeleniyordu. Daha sonra yeni elementler keşfedildikçe, tüm elementlerin eninde sonunda ” altın “a dönüşeceği düşüncesinden yola çıkan simyacılar tarafından, Güneş ( Altın ) merkezli sistemdeki her gezegenin adı, bir elemente verildi. O dönemde bilinen elementlerin bazılarının ” simya ” sembolleri kullanılıyordu. MERYEM UZUNÇAKMAK
BİLEŞİKLER Bileşik iki ya da daha fazla cinste atomun bir araya gelerek oluşturduğu saf modellere denir. Bileşiklerin en küçük yapı taşı moleküllerdir. BİLEŞİKLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ Bileşiklerin çoğu moleküler yapıdadır. Ama tuz gibileri atomik yapıdadır. Bileşikler belirli fomüllerle ifade edilirler. Bileşikleri asitler, bazlar, oksitler, tuzlar olarak sınıflandırılır. Bileşikler oluştukları element atomlarının özeliğini taşımazlar. MERYEM UZUNÇAKMAK
Homojendirler. Belirli erime ve kaynama noktaları vardır. BİLEŞİKLE KARIŞIMIN FARKI Bileşikler belirli sayıda element atomunun kimyasal bir bağ ile bağlanmasıyla oluşur. Ancak karışımın belirli bir formülü yoktur. Bileşikleri oluşturan elementler bir araya gelerek kendi özelliklerini kaybederler, fakat karışımları oluşturan maddeler kendi özelliklerini kaybetmezler. MERYEM UZUNÇAKMAK
BAZI BİLEŞİKLERİN FORMÜLLERi Tuz:NaCl Kalsiyum karbonat: CaCO3 Baryum sülfat: BaSO4 Karbonat: CO3 Nitrat: NO3 Hidrojen klorür: HCl Kükürt dioksit: SO2 Karbondioksit: CO2 Glikoz: C6H12O6 Amonyak: NH3 MERYEM UZUNÇAKMAK
ELEMENT BİLEŞİK MERYEM UZUNÇAKMAK